Научная статья на тему 'Ӛкпенің созылмалы обструктивті ауруының ағымының және емінің зерттеуі'

Ӛкпенің созылмалы обструктивті ауруының ағымының және емінің зерттеуі Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
109
12
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Ӛкпенің созылмалы обструктивті ауруы / ӚСОА емдеу және ауру ағымын зерттеу / N-ацетилцистеин. / chronic obstructive pulmonary disease (COPD) / study the course and treatment of COPD / N-acetylcysteine.

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — А С. Бекишева, Л С. Бедарева, З Оразбакова, А Лиманова, Г Тайнаева

Ӛкпенің созылмалы обструктивті ауруы (ӚСОА) –бронхтардың қайтымсыз немесе жартылай қайтымды удемелі обструкциясымен (бронх ӛткізгіштігінің бҧзылуымен) сипатталатын ауруы. ӚСОА ӛлім кӛрсеткіші жылдан жылға ӛсіп бара жатқан ауру болып есептеледі. АҚШ-ң Ҧлттық денсаулық сақтау институтының дерегі бойынша, ересек жастағы аурулардың жалпы ӛлім –жетім кӛрсеткіші бойынша ӚСОА 4-5 орын алады. ӚСОА-на байланысты бір науқасқа жҧмсалатын шығын кӛлемі бронхиалды демікпемен салыстырғанда 3 есе артық жҧмсалады(1).

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по клинической медицине , автор научной работы — А С. Бекишева, Л С. Бедарева, З Оразбакова, А Лиманова, Г Тайнаева

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ANALYSIS OF CLINICAL COURSE AND TREATMENT OF CHRONIC OBSTRUCTIVE PULMONARY DISEASE

Among patients treated in 2012 in the pulmonary Department of city clinical hospital № 1 chronic obstructive pulmonary disease (COPD) was observed mainly at the age older than 40 years, more than 40% was in a severe form, half of the surveyed were observed complications of COPD, and more than 60% of co morbidities. N-acetylcysteine ( Fluimucil) in complex therapy of COPD had not only mucoregulatory effect and led to the improvement of respiratory function.

Текст научной работы на тему «Ӛкпенің созылмалы обструктивті ауруының ағымының және емінің зерттеуі»

Вестник КазНМУ, №1- 2014

A. S. BEKISHEVA, L. S. BEDAREVA, K. NAKIPBEKOVA, C. ALMABEKOV, G. ABEN, N. SYZDYKOVA, M. TOKTAL

THE COURSE ANALYSIS AND TREATMENT OF SEVERE AND COMPLICATED FORMS OF COMMUNITY-ACQUIRED PNEUMONIA

Resume: In the analysis of case histories of the patients treated in 2012 in the pulmonary department of City Clinical Hospital № 1 in Almaty, it is established that more than 50% of community-acquired pneumonia (CAP) occurs in the form of severe and complicated forms. In the course of treatment all symptoms of a disease had slowed-down positive dynamics. Patients with community-acquired pneumonia of the severe and complicated course should be given broad-spectrum antibiotics, the maximum overlapping both Gram-positive and Gram-negative flora, in particular cephalosporins of Generation IV and respiratory fluoroquinolones.

Keywords: community-acquired pneumonia (CAP), complications of CAP - lung abscesses and sepsis, antibiotic therapy

УДК: 616.233-002

А. С. БЕКИШЕВА, Л. С. БЕДАРЕВА, З. ОРАЗБАКОВА, А. ЛИМАНОВА, Г. ТАЙНАЕВА, Э. ТУРГАНБАЕВА, Р. ОРНЕКЕШЕВА

С. Ж. Асфендияров атындагы Щаза; ¥лтты; Медицина Университетi, Алматы наласы, №1 Щалалы; клиникалы; ауруханасы

9КПЕН1И СОЗЫЛМАЛЫ ОБСТРУКТИВТ1 АУРУЫНЫН АГЫМЫНЫН ЖЭНЕ ЕМ1Н1И ЗЕРТТЕУ1

&кпенiц созылмалы обструктивтi ауруы (&СОА) -бронхтардыц найтымсыз немесе жартылай найтымды удемел'1 обструкциясымен (бронх eткiзгiштiгiнih| бузылуымен) сипатталатын ауруы. &СОА - вл'т кврсеткiшi жылдан жылга вс'т бара жат;ан ауру болып есептелед'1. АЩШ-ц ¥лтты; денсаулы; са;тау институтыныц дерег'1 бойынша, ересек жастагы аурулардыц жалпы вл'т -жет'т кeрсеткiшi бойынша &СОА 4-5 орын алады. ЭСОА-на байланысты б'р нау;ас;а жумсалатын шыгын квлем'1 бронхиалды демкпемен салыстырганда 3 есе арты; жумсалады(1).

TYw'Hdi свздер: &кпенiц созылмалы обструктивтi ауруы, &СОА емдеу жэне ауру агымын зерттеу, N-ацетилцистеин.

ТаКырыптьЩ ЭзектЫп: 600 млн. жуы^ нау^астар 9СОА азап шегед^ жылына шамамен 3 млн. адам еледк Халыщаралы^ эксперттердН айтуы бойынша, ^ант диабе™ен ауыратын нау^астарта Караганда 9СОА-мен ауыратындар саны 2 есе кеп. 9СОА ^айтыс болгандар саны, 1^атерл1 юктердщ барлы^ тYрi жэне СПИД\ВИЧ-тен елген нау^астар санына Караганда элде^айда кеп. 9СОА - бул, кебЫесе, темек шегетн 40 жастан ас^ан ерлер ауырады (2). ЭСОА -созылмалы, респираторлы жYйеrе экологиялы^ ^оршаган орта эсерiнен, эсiресе, тыныс алу жолыныц дистальдi белтнщ жэне екпе паренхимасы ^абынуы, эмфиземасы, бронхиальдi обструкцияныц шамалы ^айтымды болуы, созылмалы тыныс жеткпеуштИнщ уа^ыт ете Yдеуi тэн. Бул бiрiншiлiк созылмалы ^абыну ауру (3). ЭртYрлi факторлар эсерiнен дамиды, соныц iшiнде темекi шегу басты себеп болып табылады. Эсiресе екпе паренхимасы жэне тыныс жолыныц дистальл^ белИнщ за^ымдалуымен жYредi. Басында шамалы ^айтымды болады, кейiн ^айтымсыз бронхиальдi обструкция дамиды. Сонымен ^атар, агымы уза^, Yдемелi тYPде жYрiп, соцында созылмалы тыныс жетiспеушiлiri жэне екпе тект жYрек дамиды. «ЭСОА» деген терминге кiредi: созылмалы бронхит, созылмалы обструктивт бронхит, созылмалы iрil-^дi обструктивт бронхит, екпе эмфиземасы, пневмосклероз, екпелт гипертензия, созылмалы екпе тектi жYрек (4). ЭСОА - ныц 4 ауырлыщ дэрежесi бар:

1 ЭСОА-жецт ауырлыщ дэрежесi.

Спирометрия керсеткiштерi ФТШК1/ФЭТК<70%. ФТШК1 >80% ^алыптыдан.

Созылмалы жетелу, кейде ^а^ырыщ белiнуi бай^алады. Еншу ^ар^ынды физикалы^ жYктемеден кейiн пайда болады.

2 ЭСОА- орташа ауырлыщ дэрежесi.

Спирометрия керсеткiштерi ФТШК1/ФЭТК<70% 50%<ФТШК1 <70% ^алыптыдан. Нау^асты эсiресе танертец бай^алатын тура^ты жетел,аз келемдi 1^ыры1^элсв физикалыщ кYштемеде ентirу мазалайды.

3 ЭСОА- ауыр дэрежесi.

Спирометрия керсеткiштерi ФТШК1/ФЭТК<70%

30%<ФТШК1<80% ^алыптыдан. Симптомдары: тура^ты жетелдынышты^та ентirу.Цианоз(ерiннiц аймагында жэне ^олдарында ) Тыныс алуга ^осымша тыныс алу булшы^еттер1 ^атысады.

4 ЭСОА- ете ауыр дэрежеа.

Спирометрия керсеткiштерi ФТШК1/ФЭТК<70%, ФТШК1 <30% ^алыптыдан немесе ФТШК1 <50% ^алыпты керсеткiштерден , созылмалы жYрек жеткiлiксiздiriнiц ^осарлануымен.

Симптомдары: Нау^асты тура^ты жетел мазалайды. Ен^гу тынышты^ жагдайда бай^алады. Тыныс жеткштаздтшц эсерiнен кунделiктi турмыстыщ эрекеттер ^иындайды. Терiнiц цианозы. Тыныс алуга ^осымша тыныс алу булшы^еттерi ^атысады. ЖYрек жеткiлiксiздiriнiц белriлерi пайда болады: ая^тарыныц iсiнуi, асцит, бауырдыц улгаюы (5). ЭСОА-ны емдеу заманауи медицинаныц ^иын жэне шешiмi табылмаган мэселесi болып отыр. Мукоцилиарлы^ клиренстiц жа^саруы мукорегуляторлыщ препараттар ^олдану кемеriмен жYзеrе асырылады. Соцгы жылдары Италияда N-ацетилцистеин непзмдеп жасалган препарат кец терапиялыщ мYмкiндiктерге ие болып отыр. N-ацетилцистеин (флуимуцил, <^атЬоп S.P.A.», Италия) ЭСОА-ныц ершу жшлт мен екпелiк гиперинфляцияны темендетедк

ТаКырыптыЦ манаты: Алматы паласы, № 1 ^КА пульмонология белiмшесiнде 2012 жылда жат^ан ЭСОА бар нау^астарды емдеу жэне ауру агымын зерттеу.

Эд^тер мен материалдар: Зерттеуге № 1 ^КА пульмонология белiмшесiнде 2012 жылда ^аралган 31-80 жас аралыгындагы ЭСОА-мен ауыратын 63 нау^ас алынды (31 ер, 32 эйел). Клиникалы^, зертханалы^-аспаптыщ деректер мен сырт^ы тыныс алу ^ызметш (ФСТА)тексеру жэне ЭКГ, эхокардиография (ЭхоКГ) мэлiметтерiне сYйене отырып нау^астарга диагноз ^ойылды. Нау^астарта кешендт емге тэулiгiне 600 мг мелшерде 10 кYн бойы N-ацетилцистеин (флуимуцил, <^атЬоп S.P.A.», Италия) препараты бертдк АлынГан мЭлiметтердi талдау:

Жастыщ ^урам бойынша нау^астар: 31- 40 жас аралыгы 7 нау^ас, 41- 50 жас аралыгы 11 нау^ас, 51-60 жас аралыгы 15 нау^ас, 6170 жас аралыгы 17 нау^ас, 71-80 жас аралыгы 13 нау^ас. Субъективтi симптордар анализi: ентiгу 100% нау^астарда бай^алды, соныц iшiнде: экспираторлы ентirу - 45 нау^аста (71%), аралыс ентirу - 18 нау^аста (29%). Объективтi симптордар анализi: терi тYсiнiц езrеруi - 29 нау^аста (46%) бай^алды, соныц iшiнде: диффузды цианоз - 7 нау^аста (24,1%), акроцианоз - 22 нау^аста (75,9%). Жалпы ^арап тексергенде бешке тэрiздi кеуде пiшiнi - 35 нау^аста (55,6%) бай^алды. Аускультация кезiнде тыныстыц езrерiсi - 57 нау^аста (90,5%) бай^алды. Соныц iшiнде: ^атац тыныс - 13 нау^аста (22,8%). Элаз визикулярлы тыныс - 44 нау^аста (77,2%). Ыс^ыры^ты ^урга^ сырылдар -93,7% нау^аста аны^талды. Кеуде клеткасыныц рентгенографиясында екпедеri эмфизема белriлерi - 19 нау^аста (30,2%) аны^талды. Нау^астарда флуимуцилды ^абылдаганнан 3-4 кYннен кешн жетелi азайды.Динамикасын

Вестник КазНМУ, №1- 2014

ба^ылауда жетел орташа 6-7 (+1,2) кунде то^тады. ^а^ыры^тыц мелшер^туг^ырлыгы азайды. Ем курсы ая^талганда жетел 10 % нау^астарда са^талды. Бул нау^астарта ауруханадан шыданнан кешн Флуимицилды ^абылдау усынылды. Флуимицилдыц емдж эсерi ^абылдаудыц 3-5 кундерЫде бай^алып,8-9 кYнi ец жогары эсер керсетп. Форсирленген тыныс шыгару кeлемi бiрiншi секунд iшiнде (ФШ1К1)-емнщ соцына ^арай орташа 15,5 (+2,8)%-га есп. Форсирленген екпешц тiршiлiк сиымдылы^ керсеткш -орташа 11,8 (2,3) %-га есп. Бул кeрсеткiштер препараттыц бронхолитикалы^ эсерЫ кeрсетiп,сол ар^ылы екпенщ желдету 1^ызметЫ жа^сартады. Корытынды:

9СОА ершу сатысында нау^асты жYргiзудегi негiзгi принципi емдеу терапиясын дурыс коррекциялау. 9СОА ершу сатысында патогенетикалы^ механизмдердщ эсерi ^шейедк Сонды^тан 9СОА - ц ершу сатысында терапияны коррекциялау мiндеттi болып табылады. Ол 9СОА- ц соцгы сатысында мезгiлiнен ерте пайда болатын тыныс алу, жYрек- ^ан тамыр жYйесiнiц декомпенсациясын алдын алады.

Сонымен, №1 ^КА пульмонология бeлiмшеdнде 2012 жылда емделген ЭСОА-мен ауыратын нау^астар арасында 40 жастан (88,9%) ас^ан нау^астар басым жэне негiзгi бeлiгiн ЭСОА-ныц ауыр сатысындагылар прайды (44,4%). 55,8% нау^аста ЭСОА ас^ынулармен eттi, ал 60,4% нау^астардыц ^осымша аурулары болды. ЭСОА-ныц кешендi емiнде N-ацетилцистеиндi (флуимуцил, «Zambón S.P.A.», Италия) ^олдану негiзгi клиникальщ симптомдардыц ай^ындылыгыныц тезiрек тeмендеуiне, ФСТА-ныц жа^саруына экелдi. Препараттыц клиникальщ эсерi мен жанама эсерлерЫщ болмауы, оны ЭСОА-ны емдеу кешендi багдарламасында ^олданылуына мYмкiндiк бередi.

Флуимуцил тек ^ана муколитикальщ дэрiлiк зат емес, сонымен ^атар жогарты эффективтi антиоксидантты, жерплжт ^абынуга ^арсы эсер кeрсетедi. Зерттеу нэтижелерi ЭСОА кезiнде флуимуцилдi ^олданудыц мацыздылыгын жэне комплекстi терапия кезшде усынуга мYмкiндiк бередi. Флуимуцилдi ЭСОА ц комплекстi терапиясы кезiнде ^олдану тездетiп негiзгi ай^ын клиникальщ симптомдарды азайтып жэне сырт^ы тыныс алуды жа^сартады.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Пульмонология. Национальное руководство. Глав. ред. акад. А.Г. Чучалин. - М.: 2009. - С. 50.

2 Чучалин А.Г. Глобальная стратегия диагностики, лечения и профилактики хронической обструктивной болезни легких: Пер. с англ. - М.: Атмосфера, 2005. - 96 с.

3 Шляхов У.И. Хроническая обструктивная болезнь легких - Пульмонология, избранные вопросы, 2001. - № 2.- С.1-9.

4 Шмелев Е.И. Хроническая обструктивная болезнь легких.- М.: 2003. - 112 с.

5 Чернеховская Н.Е., Федорова Т.А., Андреев В.Г., Кириллов В.Г. Системная патология при хронической обструктивной болезни легких. -М.: Экономика и информатика, 2005. - 192 с.

А. С. БЕКИШЕВА, Л. С. БЕДАРЕВА, З. ОРАЗБАКОВА, А. ЛИМАНОВА, Г. ТАЙНАЕВА, Э. ТУРГАНБАЕВА, Р. ОРНЕКЕШЕВА

АНАЛИЗ ТЕЧЕНИЯ И ЛЕЧЕНИЯ ХРОНИЧЕСКОЙ ОБСТРУКТИВНОЙ БОЛЕЗНИ ЛЕГКИХ

Резюме: Среди пациентов, лечившихся в 2012 году в пульмонологическом отделении ГКБ № 1 хроническая обструктивная болезнь легких (ХОБЛ) наблюдалась в основном в возрасте старше 40 лет, более, чем у 40% протекала в тяжелой форме, у половины обследованных наблюдались осложнения ХОБЛ, а более, чем у 60% - сопутствующие заболевания. Применение ^ацетилцистеина (флуимуцил) в комплексной терапии ХОБЛ оказало не только мукорегуляторный эффект, а также привело к улучшению функции внешнего дыхания. Ключевые слова: хроническая обструктивная болезнь легких (ХОБЛ), исследование течения и лечения ХОБЛ, ^ацетилцистеин.

A. S. BEKISHEVA, L. S. BEDAREVA, Z. ORAZBAKOVA, A. LIMANOVA, G. TAINAEVA, E. TURGANBAEVA, R. ORNEKESHOVA

ANALYSIS OF CLINICAL COURSE AND TREATMENT OF CHRONIC OBSTRUCTIVE PULMONARY DISEASE

Resume: Among patients treated in 2012 in the pulmonary Department of city clinical hospital № 1 chronic obstructive pulmonary disease (COPD) was observed mainly at the age older than 40 years, more than 40% was in a severe form, half of the surveyed were observed complications of COPD, and more than 60% of co - morbidities. N-acetylcysteine ( Fluimucil) in complex therapy of COPD had not only mucoregulatory effect and led to the improvement of respiratory function.

Keywords: chronic obstructive pulmonary disease (COPD), study the course and treatment of COPD, N-acetylcysteine.

УДК 616.12 - 008.331 - 07 - 053.81 (574.51)

Н.М. ДЖУНУСБАЕВА, А.Р. МАГАЗОВА, Г.С. КОЖАМКУЛОВА

С. Д. Асфендияров атындагы ^аза; ултты; медицина университетi Амбулаторлы-емханалы; терапия кафедрасы

АЛМАТЫ КАЛАСЫНЫН жас т¥рГындары арасындаГы артериалды гипертензияныН

ЕРТЕ БЕЛГ1ЛЕР1Н АНЫКТАУ МЭСЕЛЕЛЕР1

Берлген ма;алада Алматы ;аласыныц жас тургындарында артериалды гипертензияныц агымыныц ерекшел'штер'1, сонымен ;атар ;ауп ;атер факторларын аны;тау жэне ерте диагностика мэселелерi ;арастырылган.

TYÜiHdi свздер: артериалы; гипертензия, жас тулгаларда артериалды гипертензия агымыныц ерекшелктерi.

Сонгы ем он жылды^та артериалды гипертензияныц (АГ) ^ол жетмзтд^ алайда бул мэселе кардиологияныц ^азфп

этиологиясы мен патогенезш зерттеуде магыналы же^спктерге тацдагы езект мэселелерЫщ бiрi болып ^алып отыр. Шет елдН

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.