Научная статья на тему 'КОМПЬЮТЕР ИМКОНИЯТЛАРИДАН ФОЙДАДЛАНИБ АКСОНОМЕТРИК ПРОЕКЦИЯЛАРИНИ ЎҚИТИШДА ТАЛАБАЛАРНИ КРЕАТИВЛИГИНИ ОШИРИШ (AUTOCAD ДАСТУРИ МИСОЛИДА).'

КОМПЬЮТЕР ИМКОНИЯТЛАРИДАН ФОЙДАДЛАНИБ АКСОНОМЕТРИК ПРОЕКЦИЯЛАРИНИ ЎҚИТИШДА ТАЛАБАЛАРНИ КРЕАТИВЛИГИНИ ОШИРИШ (AUTOCAD ДАСТУРИ МИСОЛИДА). Текст научной статьи по специальности «Науки о Земле и смежные экологические науки»

CC BY
110
11
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Аксонометрия / изометрия / проекция / Гаспар Монж / декарт координата / чизма геометрия / фазовий тасаввур / фазовий шакл / расмлар / чизмалар / графикалар / анимaция / лойиҳалаш / моделлаштириш / интегрaция / инновaцион / геометрик шакил / модел / яққол тасвир / 2D / 3D.

Аннотация научной статьи по наукам о Земле и смежным экологическим наукам, автор научной работы — Козим Гафурович Маликов

Аксонометрия проекцияларини қуришда талабаларни ижодкорлигини оширишда компьютер имкониятларидан фойдаланиш орқали AutoCAD дастуридаги 3D моделлаш буйруғидан изометрик проекцияларни ҳосил қилиш моделини ишлаб чиқиш ва унинг ѐрдамида изометриянинг асосий параметрларини график усулда аниқлаш баѐн қилинган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «КОМПЬЮТЕР ИМКОНИЯТЛАРИДАН ФОЙДАДЛАНИБ АКСОНОМЕТРИК ПРОЕКЦИЯЛАРИНИ ЎҚИТИШДА ТАЛАБАЛАРНИ КРЕАТИВЛИГИНИ ОШИРИШ (AUTOCAD ДАСТУРИ МИСОЛИДА).»

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS)

ISSN (online): 2181-2454

Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar |

www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-5-232-241

КОМПЬЮТЕР ИМКОНИЯТЛАРИДАН ФОЙДАДЛАНИБ АКСОНОМЕТРИК ПРОЕКЦИЯЛАРИНИ УЦИТИШДА ТАЛАБАЛАРНИ КРЕАТИВЛИГИНИ ОШИРИШ (AUTOCAD ДАСТУРИ МИСОЛИДА).

Козим Гафурович Маликов

Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университети, "Мухандислик ва компьютер графикаси" кафедраси доцент в/б.

АННОТАЦИЯ

Аксонометрия проекцияларини куришда талабаларни ижодкорлигини оширишда компьютер имкониятларидан фойдаланиш оркали AutoCAD дастуридаги 3D моделлаш буйругидан изометрик проекцияларни хосил килиш моделини ишлаб чикиш ва унинг ёрдамида изометриянинг асосий параметрларини график усулда аниклаш баён килинган.

Калит сузлар: Аксонометрия, изометрия, проекция, Гаспар Монж, декарт координата, чизма геометрия, фазовий тасаввур, фазовий шакл, расмлар, чизмалар, графикалар, анимация, лойихалаш, моделлаштириш, интеграция, инновацион, геометрик шакил, модел, яккол тасвир, 2D, 3D.

КИРИШ

Х,ар кандай таълим ва тарбия укувчиларга укитувчи ва мураббийлар оркали амалга оширилади. Шунинг учун хам уларнинг касбий махоратларини узвийлик асосида такомиллаштириб бориш уринлидир. "Таълим тугрисида"ги ва "Кадрлар тайёрлаш Миллий дастури"да жамиятни харакатлантирувчи куч-шахс деб курсатилган.

АДАБИЁТЛАР ТАХЛИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯСИ

Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёев шахснинг маънавий сифатларига, уларни тарбиялаш ижтимоий ва инсонпарварлик ахамиятига алохида эътибор бериб: «Бирон-бир жамият маънавий имкониятларини, одамлар онгида маънавий ва ахлокий кадриятларни ривожлантирмай хамда мустахкамламай туриб уз истикболини тасаввур эта олмайди»1 - деб алохида таъкидлайди. Дунё амалиётида хозирги замон ахборот ва компьютер технологиялари барча корхоналарида ва архитектура-курилиш

1 Sh.M.Mirziyoyev-Milliy taraqqiyot yolimizni qatiyat bilan davom ettirib, yangi bosqichga kotaramiz.- Toshkent "0zbekiston"-2017 1-jild.

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS)

ISSN (online): 2181-2454

Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar |

www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-5-232-241

сохаларида ишлаб чикариладган буюмлар хамда куриладиган бино ва иншоатлар лойихаларини, яъни матнли ва график тасвир-чизмалар каби маълумотларни компьютерда, автоматлаштирилган график дастурлар ёрдамида бажариб келинмокда. Хдкдкатда хам чизма геометрия фанининг ривожланишида Гаспар Монжнинг хизматлари каттадир. У биринчилардан булиб фазовий буюм ва объектларнинг бир вактнинг узида учта узаро перпендикуляр текисликлар (Декарт координаталар текисликларига мос)да ортогонал проекцияларини тасвирлаш усулини берган. Бу узаро перпендикуляр текисликларни жипслаштириш билан эпюр (чизма) хосил килишни тизимлаштирган.

У буюм ва объектларнинг эпюрини урганиш фазовий таккослаш билан эквивалентлигини курсатган. Чизма геометрия янги фан сифатида мустакил фанга айланди ва тез орада XIX аср бошларидан Европа давлатлари Олий техника мактабларида укитила бошланган булиб хозирги кунга кадар фан сохаси ривожланиб мухандислик сохаси хамда педагогик таълим жараёнида олий касбий таълимнинг интегратив йуллари ривожланмокда бу жараёнда педагогика ва ишлаб чикариш сифатларини куришимиз мумкин.

Мухандислик-педагогик таълим ушбу сохалар уртасидаги чегара позициясини эгаллайдиган ва улар таъсирини бошдан кечирадиган узига хос хусусиятларга эга амалий педагогик ва касбий таълимдир. Мухандислик сохаси буйича ОТМларда анъанавий маънода педагогикадан сезиларли фарк килади, чунки у назарий ва амалий (ишлаб чикариш) тайёргарлигини бир фанга эмас, балки бир неча йуналишга тайёрлашни хам таъминлайди. Умуман олганда, ихтисосликлар (аспект) ва касбий фанлар циклларида (шу жумладан политехника, умумий касбий, ихтисослик йуналишлари ва тор ихтисослик фанлари буйича) ва маълум бир ишлаб чикариш тармогининг аник касбий фаолияти билан белгиланадиган касбий фанлар циклларида (политехника, умумий касб-хунар, ихтисослик йуналишлари ва ихтисослик фанларини кушган холда) кадрлар тайёрлашни назарда тутади.

Аксонометрик проекцияларнинг турли сохаларда ахамияти мухим булиб, унинг сохаларда кулланилииши уз тарихийлигига эга.

Проекцияларни куришнинг фанларни урганишда ва сохаларни ривожлантиришда урни катта булиб бир катор адабиётларда урганилган.

Мухандислик графикасининг максади - фазовий тасаввурни ривожлантириш, фазовий шакллар ва муносабатларни уларнинг геометрик

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS)

ISSN (online): 2181-2454

Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar |

www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-5-232-241

моделлари ва график тасвирлари асосида тахлил килиш ва синтез килиш кобилиятлари, конструкторлик хужжатларини ишлаб чикиш учун билим ва куникмаларни яратишдан иборат.

Замонавий график дастурлар 2D форматда-икки улчамда лойихаланиши ута мураккаб булган буюм ва объектларнинг график тасвирларни самарали куришдек улкан имкониятларга эга эканлиги билан барча сохаларда тадбик этилмокда. Шулар жумласидан таълим сохасининг барча фанлари катори чизмачилик фанининг аксонометрик проекцияларни куришга хам ахамиятлидир, Чизма геометрия ва чизмачиликда сиртларни узаро кесишиш чизикларини ва детал сиртларида хамда говакларида учрайдиган сиртларнинг биридан иккинчисига утиш-кесишиш чизикларини куриш мураккаб ва куп вакт талаб киладиган жараён хисобланади. Мухандислик графикаси фанларининг узига хос хусусияти шундаки, улар реал объектдан унинг моделига утишга ва тескари жараённи амалга ошириш, моделдан хакикий объектга утишга имкон беради. Х,ажмли шакллардан текис чизмаларга ва кайта текис чизмалардан хажмли шаклларга утиш, бу нафакат шаклларнинг геометрик параметрларини саклаш, балки фазода асл холатини тиклашга имкон беради.

Компьютер графикасининг мохияти замонавий илмий адабиётларда турлича тушунилади. Бир катор тадкикотчилар компьютер графикасини компьютерда турли хил тасвирларни (расмлар, чизмалар, графикалар, анимация ва бошкалар) олиш муаммолари билан шугулланадиган информатиканинг бир сохаси деб билишади. Компьютер графикасини восита сифатида хам куриб чикишади. Бир томондан, махсус ускуналар ёрдамида график ахборот мухитини шакллантириш воситаси сифатида.

Техник мутахассисликлар талабалари учун дарслар автоматлаштирилган лойихалаш тизимида фазовий моделлаштиришдан фойдаланган холда утказилади, бу чизма бажаришнинг анъанавий услубларига нисбатан бир катор афзалликларга эга. Маълумки, мухандислик графикаси фанларини урганаётганда турли хил чизмаларни кулда чизиш билан бир каторда, компьютер графикаси, хусусан, автоматлаштирилган лойихалаш тизими хам узок вактдан бери кулланилиб келинмокда.

Маълумки хозирга кунда республикамизнинг барча олий укув юртларида талабалар билимини мустахкамлашга каратилиган ишлардан бири бу ахборот технологияларини кенг куллаш оркали автоматлаштирилган лойихалаш тизимларидан (CAD) дастурларидан фойдаланиши уларнинг урганилаётган

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS)

ISSN (online): 2181-2454 Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar |

www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-5-232-241

маълумотга булган кизикишини оширади, назарий билимларини шакллантиради ва чукурлаштиради, шунингдек, укув жараёнини янада самарали ва технологик булишига кумаклашади. Укув вазифаларини бажаришда мураккаб шаклдаги уч улчовли хажмли моделларни яратиш буйича билимларни (кетма-кетлик, кургазмалик, мавжудлик ва дифференциация) амалга ошириш, таълим жараёнининг кейинги тадкикотларида ва кейинги ижодий фаолиятда аникланади.

Бу билимларни узлаштиришда талабалар автоматлаштирилган лойихалаш тизимида турли хил деталларнинг чизмаларини бажарадилар ва шу асосида вазифаларни бажариш оркали, улар компьютер график дастурий махсулотини хам, график фаолиятнинг классик таркибий кисмини хам узлаштириш имконини беради. Шубхасиз, шахсий компьютер ёрдамида ишларни бажариш талабаларнинг мустакил урганиш фаолияти куникмаларини ривожлантиради.

Компьютер графикаси ёрдамида укитиш, жисмларни хажмли моделлаштириш, киркимлар бериш, ранг схемаларини куллаш, улчамларни курсатиш имконини беради. Компьютер технологияларининг яна бир афзаллиги - бу турли реал шароитда курсатиш жуда кийин ёки имконсиз булган жараёнларни моделлаштиришдир.

Фанларнинг интеграцияси натижасида аввалгиларининг барча афзалликларига эга инновацион курс вужудга келади: янги максадлар, мазмун ва урганиш технологияси шаклланади.

Бу муоммоларга укитувчининг дарс жараёнидаги фаолиятининг ярмидан купроки доскада талабаларга масалани ечиш усулини курсатиш билан утиб кетмокда. Бундан келиб чикадики, укитувчи белгиланган соатда берилган материални тулик талабаларга етказиш вакти етмай колмокда. Укитувчи хар бир геометрик шакил ва жисимларнинг моделларни талабаларга курсатиш учун узи билан моделларнинг барсачини аудиторияга олиб кириш керак. Аммо моделлар етишмаслиги ва деталларни моделларни олиб кириш имконияти йуклиги сабабли уларни талабаларга курсата олмайди. Бундай моделларни кенг фазовий тасаввурга эга булган талабаларгин идрок этади, колган талабалар эса моделларни эта олмайдилар, шу сабабли мавзуларни узлаштира олмайдилар. Дарс жараёнида талаба маърузачидан бир бахя кеч колса доскадаги чизмага тушунмай колад ва тулик конспект кила олмайди. Талабалар тушинмаган жойларини укитувчидан сураганда, укитувчи талабага жавоб бериши учун чизмани учириб, янгидан тушунтиришга тугри келади. Бу укитувчи вактини

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS)

ISSN (online): 2181-2454 Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar |

www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-5-232-241

opTH^na cap$ 6ynHmnra onu6 KenMangu.

НАТИЖА ВА МУХОКАМАЛАР

Шу боис график ишлари автоматлаштирилган халкаро стандарт дастур хисобланган AutoCAD дастурининг 3D форматида, яъни чизмаси берилган деталнинг яккол тасвирини - изометриясини моделлаш ва унинг асосида деталнинг икки улчамли куринишларидаги утиш чизикларини осон, кулай ва самарали куришни, яъни, автоматлаштиришни 1-расмда келтирилган кесик (баландлиги 90 мм, асоси диаметри 120 мм ва юкори асоси 60 мм булган) конусни учта куринишини куриш мисолида куриб чикамиз. Бунда уни иккита горизонтал (070 мм) ва вертикал (040 мм) цилиндрлар кесиб утган булсин. Хдмда битта уч ёкли чизмада курсатилган улчамли, бош куриниш текислигига проекцияловчи булган призма чизмадагидек кесиб утган булсин.

Бундай вазифа одатда икки боскичда бажарилади. Биринчи боскичда берилган кесик конус-буюм танасини ва кесувчи жисмлар 3D форматда моделлари курилади;

Иккинчи боскичда буюм танаси ва кесувчи каттик жисмларнинг хар бири

бирин - кетин тана жисмга келтириб куй ил ад и ва тана жисм у билан «' ® -вычитание-айириш» буйругидан

фойдаланиб тешилади-айрилади. Ёки тана жисмга барча кесувчи жисмлар чизмадагидек йигилади ва улар ихтиёрий кетма-кетликда бирин кетин айрилади-уйилади.

1- боскич куйидаги кетма-кетликда бажарилади:

1. Кесик конусни ва кесувчи призма ва цилиндрни уч улчамли

моделлари курилади, 2-расм. Уларни «Моделирование» панелидаги тегишли жисмлар буйрукларидан фойдаланиб ясалади.

Кесик конус ва уювчи жисмларнинг моделини ясаб булгач, кесик конуснинг куринишлари куйидагича лойихаланади:

1. Асосий тана хисобланган кесик конуснинг баландлик уртасини таянч нукта деб олиб, кесувчи вертикал цилиндр билан кесиб-уйиб олинади.

Уларни «' ® - вычитание-айириш» буйругидан фойдаланиб, яъни танани

1- расм

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS)

ISSN (online): 2181-2454 Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar |

www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-5-232-241

сичконни чап тугмаси билан ажратиб «Enter» билан тасдикланади ва уювчи вертикал цилиндр ажратилиб «Enter» тугмаси юкланса, диаметри 40 мм ли

2- расм 3- расм

цилиндрик уйиклик ясалиб колади, 3-расм.

2. Иккинчи горизонтал тешик, диаметри 70 мм булган цилиндр тана

конусга келтириб жойланади ва уни «' ® - вычитание-айириш» буйругидан фойдаланиб кесик конус тешилади-уйилади, 4-расм.

3. Тана конусга учинчи тешувчи призма юкоридаги цилиндрлар каби кучириб келинади.

Сунгра «' ® - вычитание-айириш» буйругидан фойдаланиб, яъни танани сичконни чап тугмаси билан ажратиб «Enter» билан тасдикланади ва уювчи призма ажратилиб «Enter» тугмаси юкланса, деталнинг олд ва орка томони кесилиб, кесим чизиги автоматик хосил булади, 5- расм.

4- расм 5- расм

Юкорида кайд килинганидек, тана жисмга бир йула кесувчи жисмлар 6-расмдагидек йигилиб, сунгра уларни бирин кетин узак танадан айриб хам кесик конуснинг изометриясини осонгина курилади.

Энди берилган кесик конусни 3D форматдан 2D форматга утказиб, чизмасини ва улардаги мураккаб кесишиш-утиш чизикларини самарали куриш мумкинлигини куриб чикамиз.

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS)

ISSN (online): 2181-2454 Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar |

www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-5-232-241

6-расм

График чизиаларни бажаришда талабалар икки проекцияси асосида учунчи етишмовчи проекцияси топиш ва аксонометрик проекциясини куришда бир мунча кийнчиликлар тугдирганли сабабли талабаларга олдин 3D форматда бажарилган яккол тасвирини чизмасини чизиб олиш оркали - 2D форматга утказиш натижасида проекцияларини хосил килишда кам вакит ичида сарифлаб кузлаган натижасига тезда хамда купрок маълумотга эга булиб ва талабанинг креативлиги ошишга ёрдам беради.

ХУЛОСА

Талаба аксонометрик проекция оркали ортогонал проекция чизмаларини ишлай олиши ва уларни таккослай олиши, колаверса янги аксонометрик проекция оркали чизмаларини мустакил равишда узлаштира олиши мумкин.

Чизма геометрия ва мухандислик графикаси фанида укитувчи томонидан талабаларга график дастурлар воситасида аксонометрик проекцияларни укитишда чизмаларини компьютер ёрдамида амалга оширишда талабалар билимларини одилона бахолашда мухим омил сифатида хизмат килади. Компьютер технологияси AutoCAD дастури воситасида талабалар билимини назорат килишда педагог учун унинг мехнатини кескин енгиллатадиган восита сифатида хизмат килади.

REFERENCES

11.К.Маликов. Аксономертик проекцияларни куриш назарияси ва амалиёти. ТДПУ хабарномаси, 2017/3, 15-21 бет.

л

. Рихсибоев У.Т. Чизма геометрияда таянч метрик масалаларни ечишнинг янги тугри бурчак усули: тех.фан. ном.дисс. - Тошкент: 2006. 14-16 б. 3Ш.Муродов ва бошкалар. Чизма геометрия курси, Т., Укитувчи, 1988, 103-106 бетлар.

4.3.Э.Мирзалиев, М.К.Халимов, К.Г.Маликов, Б.Х,Абдухонов. Методика

использования нового механизма для построения аксонометрических проекций.

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS)

ISSN (online): 2181-2454 Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar |

www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-5-232-241

Young scientist, ISSN: 2072-0297 International cientific journal, No.8 (142) / 2017 part II, -pp. 1-6 Kazan. https://elibrary.ru/item.asp?id=28395835 5.Shah M.B; Rana B.C. Engineering Drawing, India by Sai Print-O-Pac Pvt.Ltd, India: 2011. -pp. 345-355.

6.Malikov, K. G. (2020). Theory and practice of construction of Axonomertic projects. European Journal o f Research and Reflection in Educational Sciences, 8 (9), 224-231. Volume 8 Number 9, 2020 ISSN 2056-5852 Website: www.idpublications.org, Email: editor@idpublications.org.

7.Sh.Murodov, K.Malikov Elektron hisoblash mashinalari uchun dasturlar davlat reestirda "Chizma geometriya" 2017/07/13, No. DGU 20170217. 8.Sh.Dilshodbekov, K.Malikov Elektron hisoblash mashinalari uchun dasturlar davlat reestirda "Chizmachilik" 2019/12/02, No. DGU 2019 0141.

9.Sh.Muslimov Elektron hisoblash mashinalari uchun dasturlar davlat reestirda —Chizmachilik" elektron qo'llanma (mobil ilova) 2020/06/22, No. DGU 20201023.

10.Байбаева М.Х., Гулямходжаева Н., Мукимов Б.Р. Интегрaция теоретических и практических психолого-педагогических знаний как средство совершенствования профессиональной подготовки будущих инженеров — педагогов. Актуальные вопросы современной педагогики: материалы VIII Междунар. науч. конф. (г. Самара, март 2016 г.). — Самара: ООО «Издательство АСГАРД», 2016. - С 244-246.

11.Tartre, L. A. (1990). Spatial skills, gender and mathematics. In E. H. Fennema & G. C. Leder (Eds.), Mathematics and gender (pp. 27-59). New York NJ: Teachers College Press.

12.Fabiano Cocozza. Axonometry: The Grip of Thought on Space —A Short Survey on the Relation between the Act of Planning and a Visionary Visualization Technique. Proceedings 2017, 1, 844. doi: 10.3390/proceedings1090884 www. mdpi .com/j ournal/proceedings

13. Лейбов А.М. Методика применения систем автоматизированного проектирования в графической подготовке студентов технического колледжа: дис. ... канд. пед. наук: 13.00.08. - Новокузнецк: РГБ, 2007. - 134 с.

14.Федотова Н.В. Формирование графической компетентности студентов технического вуза на основе трехмерного моделирования. Дисс. канд. пед. наук. - Тамбов, 2011. -180 с.

15.Димицкая Н.Г. Организaция самостоятельной работы студентов по инженерной графике тестовыми методами: Дисс. ... канд. пед. наук:13.00.02. -

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS)

ISSN (online): 2181-2454 Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar |

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-5-232-241

М.: РГБ, 2003. -169 с.

16.Malikov, K. G. (2020). Theory and practice of construction of axonomertic projects. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol, 8(9).

17.Мирзалиев, З. Э., Халимов, М. К., Маликов, К. Г., & Абдухонов, Б. Х. (2017). Методика использования нового механизма для построения аксонометрических проекций. Молодой ученый, (8), 1-6.

18.Халимов, М. К., Ташимов, Н. Э., & Маликов, К. Г. (2015). ЧИЗМАЧИЛИК ФАНИНИ У^ИТИШДА ДИДАКТИК УЙИНЛАРДАН ФОЙДАЛАНИШ МЕТОДИКАСИ. In Сборники конференций НИЦ Социосфера (No. 51, pp. 118121). Vedecko vydavatelske centrum Sociosfera-CZ sro.

19.Kozim, M., Zilola, F., & Sanjarbek, S. (2019). DETERMINATION OF THE PARAMETERS OF THE DEFAULT ISOMETRIC VIEW USING METHOD OF RECTANGULAR AUXILIARY PROJECTION. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol, 7(12).

20.Tashimov, N. (2019). Ways of Development of Cognitive and Graphic Activity of Students. International Journal of Progressive Sciences and Technologies, 17(1), 212-214.

21.Khalimov Mokhir Karimovich. (2022). ELEMENTS OF STUDENT SPACE IMAGINATION IN THE TEACHING OF GRAPHIC SCIENCES AND METHODS OF USING IT. CURRENT RESEARCH JOURNAL OF PEDAGOGICS, 3(02), 103-116. https://doi.org/10.37547/pedagogics-crip-03-02-19

22.Адилов, П., Ташимов, Н., & Есбоганова, Б. (2016). А^оСАЭ ЧИЗМА ДАСТУРИ ОРКАЛИ ЧИЗМАЧИЛИКНИ УКДГИШ ВА УЛАРНИНГ ИСТЩБОЛИ . ВЕСТНИК КАРАКАЛПАКСКОГО ГОСУДАРСТВЕННОГО УНИВЕРСИТЕТА ИМЕНИ БЕРДАХА, 32(3), 53-55. извлечено от https://science.karsu.uz/index.php/science/article/view/851

23.Халимов, М. К. Сравнение продуктивности учебной доски и проектора в преподавании предметов, входящих в цикл инженерной графики / М. К. Халимов, Р. Р. Жабборов, Б. Х. Абдуханов, А. А. Мансуров. — Текст : непосредственный // Молодой ученый. — 2018. — № 6 (192). — С. 203-205. — URL: https://moluch.ru/archive/192/48066/

24.Rustam Ravshanovich, J. (2021). Formation of Creative Abilities of Students by Teaching the Genre "Landscape" of Fine Arts. Spanish Journal of Society and Sustainability, 1, 1-8. Retrieved from

Central Asian Research Journal For Interdisciplinary Studies (CARJIS)

ISSN (online): 2181-2454 Volume 2 | Issue 5 | May, 2022 | SJIF: 5,965 | UIF: 7,6 | ISRA: JIF 1.947 | Google Scholar |

www.carjis.org DOI: 10.24412/2181-2454-2022-5-232-241

http://sjss.indexedresearch.org/index.php/sjss/article/view/1

25.Jabbarov, R., & Rasulov, M. (2021). FURTHER FORMATION OF STUDENTS' CREATIVE ABILITIES BY DRAWING LANDSCAPES IN PAINTING. Зб1рник наукових праць AÖWZ. https://doi.org/10.36074/logos-30.04.2021.v2.09

26. Shoxboz, D. (2019). THE ESSENCE OF TEACHING ENGINEERING COMPUTER GRAPHICS AS A GENERAL TECHNICAL DISCIPLINE. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol, 7(12).

27.Muslimov, Sherzod Nazrullayevich (2019) "THE ROLE OF PERSONALITY-ORIENTED EDUCATION IN THE DEVELOPMENT OF PROFESSIONALLY-GRAPHIC COMPETENCE OF FUTURE TEACHERS OF TECHNOLOGICAL SCIENCES," Scientific Bulletin of Namangan State University: Vol. 1 : Iss. 6, Article 80.

28.Muslimov Narzulla Alikhanovich, Urazova Marina Batyrovna, Muslimov Sherzod Narzulla ugli. (2020). DEVELOPMENT OF DESIGN TECHNOLOGY FOR FUTURE VOCATIONAL EDUCATION TEACHERS, MODEL OF TRAINING AND BASIC INDICATORS OF DISSERTATION. PalArch's Journal of Archaeology of Egypt/ Egyptology, 17(7), 10534-10551. Retrieved from https://www.archives.palarch.nl/index.php/jae/article/view/4088

29. A. N. Valiev. (2021). ABOUT THE FEATURES OF THE PERSPECTIVE OF SIMPLE GEOMETRIC SHAPES AND PROBLEMS IN ITS TRAINING. International Engineering Journal For Research & Development, 6(2), 7. https://doi.org/10.17605/OSF.IO/5MT2R

30.Валиев Аъзамжон Нематович. (2021). Об Особенностях Перспективы Простых Геометрических Фигур И Проблемах В Ее Обучении. CENTRAL ASIAN JOURNAL OF THEORETICAL & APPLIED SCIENCES, 2(4), 54-61. Retrieved from https: //caj otas .centralasianstudies.org/index.php/CAJOTAS/article/view/116

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.