Научная статья на тему 'KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIKNI RIVOJLANTIRISHDA INNOVASION MARKETINGDAN SAMARALI FOYDALANISH'

KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIKNI RIVOJLANTIRISHDA INNOVASION MARKETINGDAN SAMARALI FOYDALANISH Текст научной статьи по специальности «Естественные и точные науки»

CC BY
430
56
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
kichik biznes / tadbirkorlik / marketing / innovatsion mahsulot / bozorni o`rganish / potensial xaridor / tovar kategoriyasi / korxonaning raqobatbardoshligi / innovatsion marketing / biznesni rivojlantirish

Аннотация научной статьи по естественным и точным наукам, автор научной работы — Nasirova Nargiza Tursunpolatovna

Maqolada kichik biznes va tadbirkorlikning samarali vositasi hamda asosi bo'lib marketing hisoblanadi.Marketing imkoniyatlari keng va doimiyligi, uni o'rganish biznesda muvaffaqiyatga erishishning asosiy dastagi ekanligi yoritilgan.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIKNI RIVOJLANTIRISHDA INNOVASION MARKETINGDAN SAMARALI FOYDALANISH»

KICHIK BIZNES VA TADBIRKORLIKNI RIVOJLANTIRISHDA INNOVASION MARKETINGDAN SAMARALI FOYDALANISH

Nasirova Nargiza Tursunpo'latovna

Namangan muhandislik-qurilish instituti https://doi.org/10.5281/zenodo.7595050

Annotasiya: Maqolada kichik biznes va tadbirkorlikning samarali vositasi hamda asosi bo'lib marketing hisoblanadi.Marketing imkoniyatlari keng va doimiyligi, uni o'rganish biznesda muvaffaqiyatga erishishning asosiy dastagi ekanligi yoritilgan.

Kalitli so'zlar: kichik biznes, tadbirkorlik, marketing, innovatsion mahsulot, bozorni o'rganish, potensial xaridor, tovar kategoriyasi, korxonaning raqobatbardoshligi, innovatsion marketing, biznesni rivojlantirish.

Аннотация: В статье говорится, что маркетинг является эффективным инструментом и основой малого бизнеса и предпринимательства.Широкий и постоянный охват маркетинговых возможностей освещается тем фактом, что его изучение является основным рычагом для достижения успеха в бизнесе.

Ключевые слова: малый бизнес, предпринимательство, маркетинг, инновационный продукт, исследование рынка, потенциальный покупатель, товарная категория, конкурентоспособность предприятия, инновационный маркетинг, развитие бизнеса.

Annotation: The article is marketing as an effective tool and foundation of small business and entrepreneurship.Marketing opportunities are broad and continuous, its study is lit up that it is the mainstay of success in business.

Keywords: small business, entrepreneurship, marketing, innovative product, market study, potential buyer, brand category, competitiveness of the enterprise, innovative marketing, business development.

Marketing - iste'molchilar muammolarini anglash va bozor faoliyatini tartibga solishga aniq maksadga yo'naltirilgan jarayon hisoblanadi. Marketing (inglizchadan market - bozor) - bu mahsulotni ishlab chiqarishdan boshlab toki uni sotishni tashkil etilishigacha bo'lgan majmuaviy tizimdir. U aniq haridorlarni talabini qondirish, bozorni o'rganish va oldindan ko'ra bilish asosida foyda olishga mo'ljallangan.

Turli xil mulk shaklidagi kichik biznes korxonalari ishlab chiqarish, sotish faoliyati marketing rejasi bilan o'zaro yaqindan bog'langan bo'lishi kerak. Marketing konsepsiyasi bozorda kichik biznes korxonasining umumiy yutuqlarini ta'minlash nuqtai nazaridan uning faoliyatining barcha sohalarida qarorlar qabul qilishini ko'zda

tutadi. Bu holat tashkiliy, boshqaruv va sotish ishlarining har xil turlarida o'z aksini topishi kerak.

Kichik biznesdagi xo'jalik yurituvchi subyektlar har doim aniq haridorni mo'ljal qilib quyidagi savollarga javob topishlari kerak: Qancha? Qay darajada sifatli? Nimadan? Qachon mahsulot ishlab chiqarilishi kerak? Bundan ma'lumki kichik tadbirkorlik tarkiblari soni, sifati va vaqt o'lchamlari bo'yicha cheklanganligidan kelib chiqadi. Ular bozorni egallash uchun amalga oshirayotgan xo'jalik operatsiyalarining harajatlarini haridorlar uchun olib boriladigan raqobat kurashida yutib chiqish uchun kamaytirib borishlari zarur. Natijada potensial haridor uning taklif etgan tovarini harid qiladi. Bu muammoni yechishda marketing muhim dastak hisoblanadi. Marketing yangiliklari tadbirkorlik faoliyatini rivojlantirishda muhim rol o'ynaydi. Innovatsion mahsulot yoki tovar kategoriyasi bozoriga kirish biznesni yanada muvaffaqiyatli qilish imkonini beradi. Tadqiqotlarni amalga oshirishning zamonaviy usullarini qo'llash, mijozlarni jalb qilish yangi mijozlarning o'sishini ta'minlaydi, korxonaning raqobatbardoshligini oshiradi.

Biznesni rivojlantirish har doim savdo aylanishining oshishi, assortimentning kengayishi bilan birga keladi. Buni yangi mahsulot yoki xizmatlarni vakolatli rivojlantirmasdan amalga oshirish mumkin emas. Bozor yangiliklarini taqdim qilmasdan va maqsadli auditoriyani jalb qilish tizimini takomillashtirmasdan, raqobatchilar doimo oldinga siljiydi, har qanday reytingda birinchi o'rinni egallash uchun eng yangi mahsulotlarni ishlab chiqadi va ko'proq xaridorlar va iste'molchilarni jalb qilish uchun daromadni kamaytirishi mumkin.xizmatlar.

Innovatsion marketing nafaqat mahsulot o'zgarishini, balki ularga maqsadli auditoriyani jalb qilish usullarini ham anglatadi. U talabni shakllantiradi, uning asosiy vazifasi hozirgi va kelajakdagi mijozlarning istaklari va ehtiyojlarini qondirishdir.

Marketing yangiliklari -bu faoliyatning bilimlarini joriy etish yoki birlashtirish, eng yangi mahsulot va xizmatlarni joriy etish bilan bevosita bog'liq bo'lgan jarayonlarning to'plamidir. Marketing yangiliklari orqali korxonaning raqobatbardoshligini oshirish amalga oshiriladi. Marketing va innovatsion faoliyatni bir-biri bilan bog'lash marketing innovatsiyalari kontseptsiyasini o'z ichiga oladi, uning maqsadi iste'molchilarning kam qondirilgan yoki yashirin so'rovlarini aniqlash, bozorda yangi mahsulotlarni ishlab chiqish va targ'ib qilish, bu talablarni qondirishdir.

Innovasiyalar marketingi O'zbekistonda innovasion faoliyatning rivojlantirilishi lozim bo'lgan sohalaridan biridir. Ma'lumki, rejali iqtisodiyot sharoitlarida mahsulot iste'molchilari to'g'risida qarorlar markazlashtirilgan tarzda qabul qilinib, ishlab chiqaruvchilarga yangi o'zlashtirilayotgan mahsulot turlari sotuvi strategiyasi to'g'risida o'ylashga zarurat mavjud emasdi. Bozor islohotlarining 2-3 yillarida iste'mol bozorining katta hajmi korxona rahbarlarining marketing sohasida

loqaydligini keltirib chiqargan edi. Biroq, davlat dasturlar tizimi va innovasion korxonalarning zaruriy moddiy-texnik va moliyaviy resurslar bilan ta'minlanishi tegishli markazlashtirilgan tarzda amalga oshirish bo'lmaganligi, ko'pchilik innovasion korxonalarni maxsus ishlab chiqarishni qisqartirib, ommaviy iste'mol uchun texnologik liniyalar sotib olishga majbur qildi. Bu kabi qarorlarning asosiy qismi faoliyatini saqlab qolish va turli yo'llar bilan ishlab chiqarish jamoalari shtat jadvalini qisqartirmaslik yuzasidan qabul qilinar edi.

Hozirgi kunda innovasion korxonalar oldida ishlab chiqarish texnologik bazasini yangilash, ishlab chiqariladigan mahsulot sifatini oshirish, Sotuv bozorlarini kengaytirish, shuningdek, eksport salohiyatini oshirish kabi dolzarb vazifalar turibdi. Ushbu vazifalarni samarali hal etish faol innovasion siyosat yuritish va innovasion korxonada marketing faoliyatini rivojlantirishni talab etadi.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Abdurahmanova G.Q "Kichik biznesda aholini ish bilan taminlash". Monografiya-T:Iqtisodiyot, 2014 y. 16-b

2. Iqtisodiyotni modernizasiya qilish va makroiqtisodiy barqarorlikka erishish sharoitida ijtimoiy-iqtisodiy islohotlar: yutuqlar, muammolar va rivojlanish istiqbollari. Ma'ruza tezislari to'plami T.:2014 y. 389-b

3. Mirziyoev Sh. M. 2020 yil — ilm, ma'rifat va raqamli iqtisodiyotni rivojlantirish yili. //Xalq so'zi. 1-5B. 25.01.20 y.

4. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 2017 yil 7 fevraldagi 4947-sonli "O'zbekiston Respublikasini yanada rivojlantirish bo'yicha xarakatlar strategiyasi to'g'risida"gi Farmoni. http://lex.uz/

5. Krevens D. Strategicheskiy marketing. 6-izd. M.:Vilyams-2003.395

6. Kichik tadbirkorlikda marketing 3-qism: o'quv amaliy qo'llanma / B.Yu.Xodiev, G'.A.Samadov,M.S. Yusupov va boshqalar - Toshkent.: Yeh TEMPUS dasuri "matodor-2000"loyihasi, 2004.-144

7. Menejment malogo biznesa:Uchebnik/Pod. Red. Prof. M.M.Maksimsova i prof. V.Ya.Gorfinkelya.-M.:Vuzovskiy Uchebnik, 2004.-269s.

8. Xolmirzaev, U. A. (2020). Financial assets and improvements of their

analysis. Экономика и социум, (1), 102-105.

9. Juraev, E. S., & Xolmirzayev, U. A. (2020). Supporting small business

subjects by tax reforms. Экономика и социум, (1), 48-52.

10. Juraev, E. S., & Xolmirzayev, U. A. (2019). Profits of housekeeping and its

development. TRANS Asian Research Journals, 8(4).

11. Холмирзаев, У. A. (2021, October). ^ИС^А МУДДАТЛИ КИММАТЛИ КОГОЗЛАРНИ АНАЛИТИК ХДСОБИНИ

ТАКОМИЛЛАШТИРИШ. In " ONLINE-CONFERENCES" PLATFORM (pp. 39б-

399).

12. Juraev, E., Xolmirzaev, U. A., & Rustamova, M. (2021). INCREASING THE EFFICIENCY OF REAL INVESTMENT IN THE CONDITIONS OF ECONOMIC LIBERATION. Интернаука, (21-5), 9-11.

13. Хакимов, Б., Талабоев, Х., & Холмирзаев, У. (2021). ВОПРОСЫ УЛУЧШЕНИЯ АНАЛИЗА ОБРАЩЕНИЯ ДОЛГОВОЙ ЗАДОЛЖЕННОСТИ В УСЛОВИЯХ НАПРАВЛЕНИЯ. Экономика и социум, (6-2), 441-446.

14. Xolmirzaev, U., Juraev, E., & Axmadjonova, M. (2021). THE ROLE OF ACCOUNTING IN SMALL BUSINESS MANAGEMENT. Интернаука, (21-5), 2022.

15. Камолов, А. А., & Холмирзаев, У. А. (2016). Малый бизнес и частное предпринимательство в Узбекистане. Вопросы экономики и управления, (5), 182-184.

16. Xolmirzaev, U. A., & Juraev, E. S. (2020). Problems of improvement of debitor debt debt analysis. Мировая наука, (1), 100-105.

17. Abdurahmon, K., & Abdulazizovich, K. U. (2021, December). SOME ISSUES OF IMPROVING SECURITIES ACCOUNTING. In Conference Zone (pp. 129-132).

18. Gulshirin, J., & Abdulazizovich, X. U. B. (2022, March). INCREASING THE EFFICIENCY OF INVESTMENT IN THE DEVELOPMENT OF EXPORT DIVERSIFICATION IN THE REGION. In Conference Zone (pp. 277-281).

19. Sirojiddinov, I., Xolmirzaev, U., & Axmadjonova, M. (2021). THE NEED AND FACTORS TO ACCELERATE THE DEVELOPMENT OF PRIVATE ENTREPRENEURSHIP. Интернаука, (21-5), 14-16.

20. Xolmirzaev, U. A., Juraev, E., & Jamgirova, G. I. (2021). APPROACH TO ACCOUNTING FOR FINANCIAL ASSETS IN THE ENTERPRISE IN ACCORDANCE WITH INTERNATIONAL STANDARDS. Интернаука, (21-5), 17-19.

21. Khakimov, B., & Kholmirzayev, U. (2020). IMPROVING CASH ACCOUNTING AND ANALYSIS ON THE BASIS OF INTERNATIONAL EXPERIENCES. International Finance and Accounting, 2020(1), 18.

22. Hakimov, B., Yunusov, M., & Holmirzayev, U. (2018). Elaboration of The Balance Sheet Liquidity Analysis-Requirements of The Period. International Finance and Accounting, 100.

23. Kamolov, A. A., & Xolmirzayev, U. A. (2018). Economic Laws And Categories. Экономика и социум, (2), 34-36.

24. Убайдуллаев, Т., & Холмирзаев, У. (2019). ФАКТОРЫ И ТЕНДЕНЦИИ ЭКОНОМИЧЕСКОГО РОСТА. Мировая наука, (1), 299-302.

25. Abdulazizovich, K. U. (2022). IMPROVING METHODOLOGICAL

"Interpretation and researches"

International scientific journal volume 1 issue 3

APPROACHES TO FINANCIAL ASSET ACCOUNTING. INTERNATIONAL

JOURNAL OF RESEARCH IN COMMERCE, IT, ENGINEERING AND SOCIAL

SCIENCES ISSN: 2349-7793 Impact Factor: 6.876, 16(4), 56-62.

26. Abdulazizov, K. U., Sherzod, I., & Abdulkhodinevna, S. M. (2022).

IMPROVING THE METHODOLOGICAL BASIS OF ACCOUNTING FOR FINANCIAL ASSETS. INTERNATIONAL JOURNAL OF SOCIAL SCIENCE & INTERDISCIPLINARY RESEARCH ISSN: 2277-3630 Impact factor: 7.429, 11, 3439.

27. Abdulazizovich, X. U. B., Qutbiddinovich, S. I., & Sobirjon o'g'li, J. E. (2021). POSITIVE ASPECTS OF THE CASH METHOD IN SMALL BUSINESSES IN A PANDEMIC ENVIRONMENT. American Journal of Economics and Business Management, 4(3), 1-8.

28. Abdulazizovich, K. U. IMPROVING THE REFLECTION OF MONEY AND CASH EQUIVALENT IN THE ACCOUNTING BALANCE. Dear Academicians & Research Scholars, 55.

29. Ogli, I. S. H., & Oglu, O. I. A. Peculiarities of the Development of Industrial Production in Namangan Region. Volume, 9, 544-547.

30. Abdullayevich, A. O., & Abdullajanovich, U. T. (2021, December). DEVELOPMENT OF SMALL BUSINESS AND PRIVATE ENTREPRENEURSHIP IN UZBEKISTAN. In Conference Zone (pp. 123-128).

31. Abdullajanovich, U. T. (2022, March). THE ROLE OF INDUSTRIAL ENTERPRISES IN THE DEVELOPMENT OF THE NATIONAL ECONOMY. In

Conference Zone (pp. 271-276).

32. Abdullajanovich, U. T. (2021). THE MAIN DIRECTIONS OF

DIVERSIFICATION OF EXPORTS OF INDUSTRIAL PRODUCTS ON THE BASIS OF LOCALIZATION. Galaxy International Interdisciplinary Research Journal, 9(12), 70-75.

33. Abdullayevich, A. O., & Abdullajanovich, U. T. Ibrogimov Sherzodbek Halimjon ogli.(2021). In Development of small business and private entrepreneurship

in Uzbekistan. Conference Zone (pp. 123-128).

34. Abdullayevich, A. O., & Abdullajanovich, U. T. (2021, December).

DEVELOPMENT OF SMALL BUSINESS AND PRIVATE ENTREPRENEURSHIP IN UZBEKISTAN. In Conference Zone (pp. 123-128).

35. Xolmirzayev, A. X. (2021). RISK FACTORS AND UNCERTAINTIES IN THE ECONOMY. Мировая наука, (2), 24-27.

36. Юлдашев, К. М., & Холмирзаев, А. Х. (2019). Осуществление реализации механизма частного партнерства в Узбекистане. Молодой ученый, (51), 435-437.

37. Roxatalievich, S. B., Xakimovich, A. R., Mamadjanovic, Y. K., Xapizovich, H. A., & Bulturbayevich, M. B. (2020). The Results Of The Assessment Of The Investment Potential Of The Regions Of The Republic Of Uzbekistan. European Journal of Molecular & Clinical Medicine, 7(3), 4428-4437.

38. Ишимбаев, Р. Н., & Холмирзаев, А. Х. (2021). ЦИФРОВИЗАЦИЯ МАЛОГО И СРЕДНЕГО ПРЕДПРИНИМАТЕЛЬСТВА В УЗБЕКИСТАНЕ. Экономика и социум, (7), 304-307.

39. Холмирзаев, А. Х., & Ишимбаев, Р. Н. (2021). СУЩНОСТЬ ДЕЯТЕЛЬНОСТИ МАЛОГО БИЗНЕСА И ВАЖНОСТЬ РАЗВИТИЯ. Экономика и социум, (7), 520-526.

40. Kholmirzaev, A. K. (2021). Criteria and directions of development of small business activities. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 11(6), 730-735.

41. Yuldashev, Q. M., Tursunov, N. N., & Kholmirzaev, A. X. (2020). Analysis of small business and private entrepreneurship in the development of the economy of the republic of Uzbekistan. South Asian Journal of Marketing & Management Research, 10(8), 60-67.

42. Abdullayevich, A. O. (2022). OPPORTUNITIES FOR SUSTAINABILITY OF SMALL BUSINESS ENTERPRISES ON THE BASIS OF IMPROVING THE BUSINESS ENVIRONMENT IN UZBEKISTAN. INTERNATIONAL JOURNAL OF SOCIAL SCIENCE & INTERDISCIPLINARY

RESEARCH ISSN: 2277-3630 Impact factor: 7.429, 11, 83-87.

43. Abdullayevich, A. O. (2022). THE DEVELOPMENT OF

MANAGEMENT SCIENCE IN THE ANCIENT WORLD. INTERNATIONAL

JOURNAL OF RESEARCH IN COMMERCE, IT, ENGINEERING AND SOCIAL

SCIENCES ISSN: 2349-7793 Impact Factor: 6.876, 16(4), 33-39.

44. Арипов, О. А. (2012). Узбекистонда кичик бизнес ва хусусий тадбиркорликни давлат томонидан тартибга солиш. Т.: Фан, 272.

45. Арипов, О. А. (2015). Современное развитие малого бизнеса и частного предпринимательства в Узбекистане. Молодой ученый, (22), 332-334.

46. Sirojiddinov, I. Q., & Abdumalik o'g'li, M. М. (2022, June). SIGNS AND APPEARANCE OF ECONOMIC HELPLESSNESS. In Conference Zone (pp. 8-14).

47. Tursunpulatovna, N. N. (2022). THEORETICAL ANALYSIS OF THE CONTENT AND CHARACTERISTICS OF MARKET COMPETITION. INTERNATIONAL JOURNAL OF RESEARCH IN COMMERCE, IT, ENGINEERING AND SOCIAL SCIENCES ISSN: 2349-7793 Impact Factor: 6.876, 16(4), 79-85.

зз

48. Tursunpolatovna, N. N. (2022). NEED AND DUTIES OF ACCOUNTING IN BUSINESS ENTITIES. INTERNATIONAL JOURNAL OF RESEARCH IN COMMERCE, IT, ENGINEERING AND SOCIAL SCIENCES ISSN: 2349-7793 Impact Factor: 6.876, 16(11), 8-12.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.