Научная статья на тему 'ИШЛАБ ЧИҚАРИШ ВА ИСТЕЪМОЛЧИ ЮТИҒИНИ ҲИСОБЛАШДА АНИҚ ИНТЕГРАЛДАН ФОЙДАЛАНИШ'

ИШЛАБ ЧИҚАРИШ ВА ИСТЕЪМОЛЧИ ЮТИҒИНИ ҲИСОБЛАШДА АНИҚ ИНТЕГРАЛДАН ФОЙДАЛАНИШ Текст научной статьи по специальности «Энергетика и рациональное природопользование»

235
36
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ИШЛАБ ЧИҚАРИШ ВА ИСТЕЪМОЛЧИ ЮТИҒИНИ ҲИСОБЛАШДА АНИҚ ИНТЕГРАЛДАН ФОЙДАЛАНИШ»

Zamonaviy ta'limda matematika, fizika va raqamli texnologiyalarning dolzarb muammolari va yutuqlari

Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti

ИШЛАБ ЧИЦАРИШ ВА ИСТЕЪМОЛЧИ ЮТИГИНИ ^ИСОБЛАШДА АНИЦ ИНТЕГРАЛДАН ФОЙДАЛАНИШ Нажибахон Шахсуваровна Мирходжаева

ТДИУ, катта укитувчиси

Истеъмолчи томонидан товарга тулаши мумкин булган максимал нарх билан товарнинг хакикий нархи уртасидаги фаркни билдирувчи катталик истеъмолчи ютуFи дейилади. Истеъмолчи ютуги-истеъмолчининг товар учун бериши мумкин булган максимал нархдан товарни сотиб олишда туланадиган хакикий нархнинг айирмасига тенг. Талаб ва таклиф функцияларнинг кесишган нуктаси мувозанат нуктаси дейилади. Талаб эгри чизиги p = f(q) ва p = pe -товарнинг мувозанат нархи булсин.

Истеъмол ютуги юкоридан талаб эгри чизиги, куйидан p = pe тугри чизик билан чегараланган эгри чизикли трапециянинг юзини беради.

Истеъмол ютугини хисоблаш формуласи P = g (Q) IY. = [f (Q) - PE \iQ

Ишлаб чикарувчи(сотув) ютуFи- ишлаб чикарувчи томонидан олинган умумий манфаатни билдиради. Яъни ишлаб чикарувчининг товарни мулжалланганидан юкори мувозанат нархида сотишда олинган кушимча

суммаси ишлаб чикарувчи ютуги дейилади. S.Y. = jjqqe [pe - g(Q)\dQ

Фараз килайлик товарга булган талаб ва таклиф функциялари берилган булсин.

Ps = 4+Я, pd =16- < q < 8 q- товар микдори, p- товарнинг сумдаги нархи. Товарнинг мувозанат нарх ва микдорини, истеъмолчи ютуги ва сотув ютугини топиш керак.

Pd = ps булганда мувозанат руй беради. 4 + Ч = 16-2Ч, q=4 , Товарнинг

4 2 I4

мувозанат нархи p=4+4=8 S. Y = /0(8 - 4 - q)dq = (4q - у)| =16-8 = 8 , I.Y = ¡4(16 -2 q- 8 )dq = (8 q - q2)\0 = 32 - 16 = 16

Демак мувозанат нархи PE = 8 да, мувозанат микдори QE = 4 , S.Y = 8, I.Y = 16

REFERENCES

1. Обший курс высшей математике для экономистов. /Под ред. В.И. Ермакова. - M.: ИНФРА-M, 2006.

2. Кремер Н.Ш. и др. Практикум по высшей математике для экономистов. -M., 2004.

Google Scholar Scientific Library of Uzbekistan

Academic Research, Uzbekistan 548 www.ares.uz

Zamonaviy ta'limda matematika, fizika va raqamli texnologiyalarning dolzarb muammolari va yutuqlari

Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti

3. Iqtisodchilar uchun oliy matematikadan masalalar to'plami. Sh.Shoraxmetov, D.S.Asroqulova, J.J.Qurbonov , Toshkent-Iqtisodiyot 2011

4. А.Ж. Сейтов, Ф.Х. Абдумавлонова. Решение геометрических задач с помощью математического пакета MAPLE. Academic research in educational sciences, 2021. T.2 №6 Pp.933-941.

5. S.Kh.Khasanova A.J.Seytov, A.J. Khurramov, S.N.Azimkulov, M.R.Sherbaev, A.A.Kudaybergenovю. Optimal control of pumping station operation modes by cascades of the Karshi main canal. International Journal of Advanced Research in Science, Engineering and Technology, 2021. Tom 8. №4. Pp. 17177-17185.

6. А. Ж. Сейтов А. Р. Кутлимурадов Р. Н. Тураев Э. М. Махкамов Б. Р. Хонимкулов. Оптимальные управления водных ресурсов крупных магистральных каналов с каскадом насосных станций ирригационных систем. academic research in educational sciences volume 2 | ISSUE 2 | 2021 ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 DOI: 10.24411/2181-1385-2021- 00193. Стр. 265- 273.

7. А.В. Кабулов, А.Ж. Сейтов, А.А. Кудайбергенов. Критерий управления задач оперативного управления водными ресурсами объектов водохозяйственных систем. ILIM ham jAmIYET. Стр. 6-8

8. АЖ Сейтов, БР Ханимкулов, М Гаипов, О Хамидуллаева, НК Мурадов. Численные алгоритмы решения задач оптимального academic research in educational sciences volume 2 | ISSUE 8 | 2021 ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89 DOI: 10.24412/2181-1385-2021-8153-160 Academic Research, Uzbekistan 159 www.ares.uz Управления объектами каршинского магистрального канала. Academic research in educational sciences. T. 2 № 3 pp. 1145- 1145.

9. А.Ж. Сейтов, Б.Р. Ханимкулов, М.А. Гаипов, М.Р. Юсупов. Зарафшон дарёси окимининг хрсил булишига атмосфера ёгинлари ва хдво хдроратининг таъсири. Academic research in educational sciences. T.2 №5. Стр. 156-162.

10. A.A. Kudaybergenov A.J. Seytov, A.R. Kutlimuradov, R.N. Turaev, N.K. Muradov. Mathematical model of optimal control of the supply canal to the first pumping station of the cascade of the Karshi main canal. International Journal of Advanced Research in Science, Engineering and Technology. T. 8 № 3 pp. 16790- 16797.

Zamonaviy ta'limda matematika, fizika va raqamli texnologiyalarning dolzarb muammolari va yutuqlari

Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti

11. A.J.Seytov, A.J. Khurramov, S.N.Azimkulov, M.R.Sherbaev, A.A.Kudaybergenov. S.Kh.Khasanova. International Journal of Advanced Research in Science, Engineering and Technology. T. 8 №2 ISSN: 2350-0328. Pp. 17177- 17185.

12. Рахимов Ш.Х., Сейтов А.Ж. Теоретико-множественная модель насосной станции, оснащенная осевыми поворотно-лопастными насосными агрегатами. Материалы республиканской научной онлайн конференции молодых ученых «современные проблемы математики и прикладной математики» посвященной 100 летию академика С.Х.Сираждинова (21 мая 2020 г.) Стр. 78-82.

13. Сейтов А. Ж., Кудайбергенов А. А., Хонимкулов Б. Р. Моделирования двумерного неустановившегося движения воды на открытых руслах на основе проекционного метода. сборник докладов Республиканской научнотехнической конференции «Инновационные идеи в разработке информационно-коммуникационных технологий и программных обеспечений» 15-16 мая 2020 года. САМАРКАНД. Стр. 60-63.

14. Рахимов Ш. Х., Сейтов А. Ж., Кудайбергенов А. А. Критерии управления задач оперативного управления водными ресурсами объектов водохозяйственных систем. Abstracts of IX International Scientific and Practical Conference Kharkiv, Ukraine 2-4 August 2020. Стр. 125-131.

15. Mekhriban Salaeva, Kakhramon Eshkaraev, Aybek Seytov. Solving mathematical problems in unusual ways with excellent limits. European Scientific Conference. Пенза, 17 мая 2020 года рр. 254-257.

16. А.Сейтов. Оптимальные методы управления водных ресурсов в крупных магистральных каналах ирригационных систем. AGRO ILM -O„ZBEKISTON QISHLOQ VA SUV XOJALIGI. Махсус сон. 2020. Ташкент. Стр. 84-86.

17. Ш.Х. Рахимов, А.Ж. Сейтов, А.А. Кудайбергенов. Оптимальное управление распределением воды в магистральных каналах ирригационных систем. ILIM ham JAMIYET. SCIENCE and SOCIETY Scientific-methodical journal Series: Natural-technical sciences. Social and economic sciences. Philological scienes. pp. 8- 10.

18. А.В.Кабулов, А.Ж.Сейтов, А.А.Кудайбергенов, Критерий управления задач оперативного управления водными ресурсами объектов водохозяйственных систем. ILIM ham JAMIYET. science and society Scientific-methodical journal

Zamonaviv ta'limda matematika, fizika va raqamli texnologiyalarning dolzarb muammolari va vutuqlari

Toshkent viloyati Chirchiq davlat pedagogika instituti

Series: Natural-technical sciences. Social and economic sciences. Philological scienes №2 2020. Pp.6-7.

19. Ш. Х. Рахимов, А. Ж. Сейтов, М. Р. Шербаев, Д. Жумамурадов, Ф. Ж. Дусиеров. Структура базы данных и программные модули для моделирования управления водными ресурсами каскада насосных станций каршинского магистрального канала. Мелиорация 2019 3(89) стр. 85-91. (№5, web of science IF=0.144)

20. А. Ж. Сейтов А. Р. Кутлимурадов Р. Н. Тураев Э. М. Махкамов Б. Р. Хонимкулов. Оптимальные управления водных ресурсов крупных магистральных каналов с каскадом насосных станций ирригационных систем. academic research in educational sciences volume 2 | ISSUE 2 | 2021 ISSN: 2181- 1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: (№5, web of science IF=5.723)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.