Научная статья на тему 'ҚИСҚА МУДДАТЛИ ГУРУҲЛАРНИНГ ТАЬЛИМ ЖАРАЁНИДА ОТАОНАЛАР БИЛАН ҲАМКОРЛИК'

ҚИСҚА МУДДАТЛИ ГУРУҲЛАРНИНГ ТАЬЛИМ ЖАРАЁНИДА ОТАОНАЛАР БИЛАН ҲАМКОРЛИК Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

308
64
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ота-она / таьлим жараѐни / ҳамкорлик / методлар / когнитив фаолият / шахс / педагог маҳорати / parent / learning process / collaboration / methods / cognitive activity / personality / pedagogical skills

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Лайло Исроиловна Аминова

Тобора жадал қадамлар билан одимлаѐтган бугунги глобаллашув даврида, барча жабҳаларда улкан марралар забт этилмоқда. Биргина бугунги замонавий Мактабгача таьлим ташкилотларида тарбия топаѐтган болажонларга билим бериш, таьлим-тарбияни жараѐнини тўғри ташкил этиш бугунги кун педагогида улкан маьсулият ҳиссини юклайди

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

COOPERATION WITH PARENTS IN THE EDUCATIONAL PROCESS OF SHORT-TERM GROUPS

In today's era of rapid globalization, great strides are being made on all fronts. Only in today's modern preschool educational institutions, the education of children, the proper organization of the educational process imposes a great sense of responsibility on today's pedagogue

Текст научной работы на тему «ҚИСҚА МУДДАТЛИ ГУРУҲЛАРНИНГ ТАЬЛИМ ЖАРАЁНИДА ОТАОНАЛАР БИЛАН ҲАМКОРЛИК»

КИС^А МУДДАТЛИ ГУРУХЛАРНИНГ ТАЬЛИМ ЖАРАЁНИДА ОТА-

ОНАЛАР БИЛАН ХАМКОРЛИК

Лайло Исроиловна Аминова

Термиз давлат университети магистиранти

АННОТАЦИЯ

Тобора жадал кадамлар билан одимлаётган бугунги глобаллашув даврида, барча жабхаларда улкан марралар забт этилмокда. Биргина бугунги замонавий Мактабгача таьлим ташкилотларида тарбия топаётган болажонларга билим бериш, таьлим-тарбияни жараёнини тугри ташкил этиш бугунги кун педагогида улкан маьсулият хиссини юклайди

Калит сузлар: ота-она, таьлим жараёни, хамкорлик, методлар, когнитив фаолият, шахс, педагог махорати.

COOPERATION WITH PARENTS IN THE EDUCATIONAL PROCESS OF

SHORT-TERM GROUPS

Laylo Isroilovna Aminova

Master student of Termez State University

ABSTRACT

In today's era of rapid globalization, great strides are being made on all fronts. Only in today's modern preschool educational institutions, the education of children, the proper organization of the educational process imposes a great sense of responsibility on today's pedagogue.

Keywords: parent, learning process, collaboration, methods, cognitive activity, personality, pedagogical skills.

КИРИШ

Оила ва мактабгача таьлим ташкилоти бизнинг келажагимизни асосини ташкил этадиган иккита жамоат институтидир. Лекин купинча улар бир-бирини тинглаш ва тушуниш учун хар доим хам тушуниш, хушмуомалалик, сабр-токатга эга булмайдилар. Х,еч кимга сир эмаски купгина ота-оналар фарзандининг сифатли ва самарали таьлим жараёнига кизикишади аммо педагог билан якин хамкорликка эга булиша олмайди. Бунга аксар

педагогларнинг тажрибасизлиги, укув малакавий фаолиятининг етишмаслиги сабаб булиши мумкин.

АДАБИЁТЛАР ТА^ЛИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Аслида бола ривожланишининг дастлабки боскичларида оиланинг тутган урни бекиёсдир. Болалар оилада тарбияланади ва унда юз берадиган вокеалар уларга жуда катта таьсир курсатади. Кичкина болалар оилага жуда богланиб колган буладилар. Чунки оила боланинг жисмоний ва рухий жихатдан баркамол булишлари учун шароит яратишади. Педагоглар боланинг дастлабки тарбиячиси сифатида оиланинг бола учун етакчи ролда эканлигини тан олишлари лозим. Бола мактабгача таьлим ташкилотининг киска муддатли гурухига келгунга кадар оила томонидан маданиятни, энг мухим зарурий куникмаларни сингдиришга улгуради. Болани мактабга тайёрлаш бола ва оила уртасидаги шаклланган ана шу дастлабки муносабатларга таянган холда ота-оналарга ушбу гурух фаолиятининг барча жабхаларида иштирок этишига имкон беради. Оила ва Мактабгача таьлим ташкилотининг киска муддатли балки барча гурухларида узаро хамкорлик муносабатларини олиб боришнинг консепциясининг асоси бу гоя. Яьни мустахкам хамкорлик учун педагог томонида ишлаб чикилган таьлим жараёнига жалб килишда ахамиятга эга иннавацион гоялардир. Мисол учун оилани урганиш, ота-оналарнинг таьлим эхтиёжларини урганиш, унинг аьзолари билан алока урнатиш, таьлимни узлаштириб, муваффаклаштиришнинг бола шахсига таьсири мавзусида ота-оналар билан "Мактабгача таьлим ташкилоти ва оила хамкорлиги" анкетаси устида ишлаш. Бу усулни тугри ташкил этиш тарбиячидан улкан педагогик махоратни ташкил этади. Педагог хафтада бир кун "очик эшиклар куни"да ота-оналарни таклиф килиши ва таьлим жараёнига иштирок этишга жалб килиши лозим. Ишончли ахборот баьзаларини яьни, ота-налар бурчаклари, бунда ота-онанинг бурчи ва вазифалари аник ва тушунарли келтирилган булиши лозим. Бундан ташкари "гурух хаётидан", "Бизнинг дустона оила", "Оила даврасида", "Мен аьлочи боламан" мавзусида фотокургазмалар жамланмаси интернет тармоклари оркали ота-она ва педагогларга улашилиши ва фикр алмашилиши максадга мувофикдир. Мактабгача таьлим ташкилотида олиб бориладиган ота-оналар йигилишларида ота-оналарни таклиф килиш ва ота-она иштирокини тулик таьминлаб бера олган педагог демакки, хамкорликнинг сифат даражасига эришиб бошлаган.бунинг самараси эса ота-оналарнинг фарзандининг таьлимига нисбатан маьсулият, ташаббускорлик ва бошка ижобий сифатларни

шакллантириб боради. Мактабгача таьлим ташкилотларидаги байрам эрталиклари бу катталар хам болалар хам биргаликда бахам курадиган кувончли байрамлардир. Бола учун ота-она энг азиз ва энг якин инсонлар хисобланишади. Улар фарзанди билан фахрланишини, бирга раксга тушишни, уйинлар уйнашни, рахбатлантирилишини хохлашади. Йиллар утиб болалар фестивалда куйлаган кушигини унитиши мумкин, аммо уларнинг хотираларида ота-онаси билан илик якинлиги, хамдарди ва кувончлари сакланади. Оила ва таьлим ташкилотининг узаро алокалари, ижтимоий таьсири хакида рус педагоги Сухамлинский шундай дейди. "мактабгача ёшдаги бола узини ота-онасининг хукмлари ва бахолари ва хатти-харакатлари оркали узини ва бошка одамларни кашф ва тасдиклаш деярли уз оиласи билан узини таништиради". Шунинг учун у таькидлаганидек оила ва таьлим даргохи бир-бирлари билан алокани саклаб турса, педагоглар ва ота-оналар уртасида ишонч ва хамкорлик алокалари мустахкам булса таьлим-тарбия самарадорлиги муваффакиятли амалга ошади. Оилаларни жалб этиш мактабга тайёрлаш буйича киска муддатли гурухда боланинг билим олиши,бола кизикишлари ва уйдаги таьлим-тарбия натижаларидан фойдаланиш мухим урин тутади.

НАТИЖАЛАР

Бугунги кунда Мактабгача таьлим ташкилоти тарбиячиси ота-оналар билан сухбат чогида дастур талабларига таянади, ота-онанинг педагогик лаёкати ва оилавий тарбия хусусиятларини хисобга олган холда кулланмаларда бериладиган тавсия ва маслахатлардан ижодий фойдалана олиши лозим.

Сухбат икки томон- тарбиячи билан ота-онанинг мулокотидир. У фикр алмашишга, мухокама килинаётган масалаларда узаро хамжихатлик урнатилишига ёрдам бериши керак. Бунда мухими, тарбиячи томонидан хайрихохлик, эркинлик мухитининг яратиши лозим. Оилаларда болани мактаб таьлимига тайёрлаш турли усулларда олиб борилади. Баьзи оилаларда болалар билан куп шугулланилса хам, бу асосан укув машгулотларидир, яни хуснихат ёзуви, алифбе ургатиш, турли адабиётлар укиб бериш булиб, мактабгача ёшдаги болалар учун айникса мухим булган сюжетли уйинлар, харакат фаоллиги, тасвирий фаолиятга оид ишлар билан шугулланмайдилар. Бошка оилаларда болани уйинчоклар ва телевизор билан яккама-якка колдириб, бу унга ёкади ва ривожланиши учун етарли билим беради деб хисоблашади. Натижада айрим холларда киска муддатли гурухларга ривожланишида муайян муаммолари, мустакил фаолиятни етарли даражада амалга ошира олмайдиган,

максадга эришиш учун иродаси буш, узаро хурмат, умумкабул килинган меьёр ва коидалар асосида бошкалар билан амалга ошириладиган фаолиятни ташкил эта олмайдиган болалар кабул килинади. Бундан ташкари айрим болаларда сенсор куникмаларни, тасаввурларнинг ривожланмагани, хиссиёт оламининг кашшоклиги кузатилади. Бунга сабаб эса турли-туман оила мухитининг бола ижтимоийлашувига таьсири десак муболага булмайди. Болаларда кузатиладиган ушбу хусусиятларни таьлим жараёнида педагог бефарк булмасдан инобатга олиши лозим. Ота-оналарнинг Мактабгача таьлим фаолиятига жалб этилиши болаларга хам, ота-оналарга хам Мактабгача таьлим ташкилотига хам фойда келтиради. Мулокот узаро хурмат, турфахилликни, бола манфаатларини эьтироф этиш самарали хамкорликка асос булади. Самарали хамкорлик шакллантирилиши учун педагоглар ва ота-оналар узларида янги куникма ва билимларни ривожлантиришлари керак. Педагог учун оила шунчаки таьсир обекти сифатида хизмат килмаслиги лозим. Ота-оналарнинг педагогик жараён доирасига, уларнинг фаол иштироки уз боласини ривожланиши учун керакдир.

МУХ,ОКАМА

Фарзанди киска муддатли гурухда таьлим олаётган ота-оналар билан хамкорлик доирасида педагог томонидан бир канча имкониятлар яратилган булиши лозим.

Ота-оналар учун кулай вактда оилаларга ташрифни режалаштириш, педагогга болалар ва ота-оналар билан улар учун одатий вазиятларда танишиш имконини беради.

Ота-оналарга болалари кандай ишлаётгани ва уйнаётганини куриш учун истаган пайтда гурухга ташриф буюриши учун имкониятлар яратиш лозим.

Ота-оналарни гурухда болалар билан биргаликда шугулланиши учун таклиф килиши, болалар портфолиоси билан таништириб, фикр алмашишларига имкон яратиш керак.

Ота-оналар билан биргаликда тадбирлар, болалар ишлари кургазмаларини ташкил этишни режалаштириш.

Боланинг миллий ва минтакавий маданиятини урганишга мулжалланган музейларга ота-оналар билан биргаликда ташриф буюришлари лозим.

ХУЛОСА

Бир суз билан айтганда бугунги кун педагоги таьлим-тарбия жараёнида хам, ота-оналар билан хамкорликда хам самарага эришишлари учун уз устларида тинимсиз ишлашлари ва билим салохиятлари юкори даражада булиши лозим. Зеро, эртанги кун буюклари, дахолари илк билмларни Мактабгача таьлим ташкилотида олади.

REFERENCES

1. Узбекистон Республикасининг илк ва мактабгача ёшдаги болаларга куйиладиган "Давлат талаблари". 2018-йил 3-июль.

2. "Илк кадам" давлат укув дастури Узбекистон Республикаси Мактабгача таьлим вазирлигининг 2018 йил

3. мактабгача таьлим ташкилотларида киска муддатли гурухлар фаолиятини ташкил этишда тарбиячиларни тайёрлаш буйича тренинг модули.. Т.: 2017 й.

4. Назарова Ф. "Мактабгача таьлим муассасаларида психологик хизмат ва меьёрий хужжатлар". 2017 й

5. М.Норбошева

6. Назирова Г.М "Мактабгача таьлим муассасаларида таьлим-тарбия жараёнини ташкил этиш" укув кулланма 2014 й

7. ФДодирова, Ш.Тошпулатова, М.Аьзамова "Мактабгача педагогика" F. -Т.; "Маьнавият" 2013 й.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.