Научная статья на тему '"ИНТЕРНЕТ ЗАТТАР" құЗЫРЕТТіЛіГі - САНДЫқ ТРАНСФОРМАЦИЯ ФАКТОРЫ'

"ИНТЕРНЕТ ЗАТТАР" құЗЫРЕТТіЛіГі - САНДЫқ ТРАНСФОРМАЦИЯ ФАКТОРЫ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
147
26
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ИНТЕРНЕТ ЗАТТАРЫ / СЫМСЫЗ СЕНСОРЛЫқ ЖЕЛі / ИНТЕРНЕТ ЗАТТАРЫНЫң АРХИТЕКТУРАСЫ / ИНТЕРНЕТ ЗАТТАРЫНЫң ТұЖЫРЫМДАМАСЫ / ИНТЕРНЕТ ЗАТТАРЫНЫң қОСЫМШАЛАРЫ / ИНТЕРНЕТ ЗАТТАРЫНЫң қАУіПСіЗДіГі

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Шаракулова А.А., Казбекова Б.Б.

Қазіргі уақытта байқалған барлық байланыс формалары адам-адам немесе адамқұрылғы схемасына дейін азаяды. Бірақ Заттар интернеті (IoT) бізге машина-машина (M2M) сияқты коммуникациялар пайда болатын үлкен интернет болашағын ұсынады. Бұл барлық коммуникацияларды ортақ инфрақұрылымға біріктіруге мүмкіндік береді, бұл айналамыздағы барлық нәрсені басқаруға ғана емес, сонымен қатар олардың жайкүйі туралы ақпарат беруге мүмкіндік береді. Бұл мақаланың мақсаты-IoT қолдану жағдайларына шолу, сонымен қатар оның мүмкіндіктері мен сенсор желілерін кеңейтетін технологияларға шолу. Сондай-ақ, ол төрт сатылы IoT құрылымын сипаттайды және байланысты негізгі міндеттерді көрсетеді. Мақала негізінен заттар интернетінде өз жұмысын бастағысы келетін және оған білімді тиімді жинауға ықпал ететін зерттеушілерге арналған.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

"ИНТЕРНЕТ ЗАТТАР" құЗЫРЕТТіЛіГі - САНДЫқ ТРАНСФОРМАЦИЯ ФАКТОРЫ

At the moment all observed forms of communications come down either to the scheme of human-human, or human-device. But the Internet of Things (IoT) offers us the enormous Internet future in which communications of the machine-machine (M2M) type will appear. This will allow us to unite everything in our world in the general infrastructure, making it possible not only to operate everything that is around us, but also to provide us information about the condition of these things. The purpose of this paper is a comprehensive review of possible options of IoT using, and also the review of the technologies expanding its opportunities and networks of sensors. Also, it describes four - stage structure of IoT and points to the key tasks connected with it. Anyway, this paper will give good understanding to other researchers who wish to begin their researches in the field of the Internet of Things, and will promote effective accumulation of knowledge.

Текст научной работы на тему «"ИНТЕРНЕТ ЗАТТАР" құЗЫРЕТТіЛіГі - САНДЫқ ТРАНСФОРМАЦИЯ ФАКТОРЫ»

в; S х

m

о

го

á W О

¡3

о о

W

=г о

CL

с

ш ¡3

X X

о S =Г

m

о

X

X

s

УДК 377.5

«ИНТЕРНЕТ ЗАТТАР» К;¥ЗЫРЕТТ1Л1П - САНДЬЩ ТРАНСФОРМАЦИЯ ФАКТОРЫ

Ацдатпа

Каз1рп уакытта бай калган б ар лык байланыс формалары адам-адам не-месе адам-курылгы схемасына дешн азаяды. Б1рак Заттар интернет! (1оТ) б1зге машина-машина (М2М) сиякты коммуникациялар пайда болатын ул-кен интернет болашагын усынады. Бул барлык коммуникацияларды ортак инфракурылымга б1р1кируге мумкш-д1к беред1, бул айналамыздагы барлык нэрсет баскаруга гана емес, сонымен катар олардын, жай-куш туралы акпа-рат беруге мумшщцк бередг Бул мака-ланын, максаты-1оТ колдану жагдай-ларына шолу, сонымен катар онын, мумкшд1ктер1 мен сенсор желшерш кецейтетш технологияларга шолу Сон-дай-ак, ол терт сатылы 1оТ курылымын сипаттайды жэне байланысты непзп м1ндеттерд1 керсетедк Макала непзь нен заттар интернетанде ез жумысын бастагысы келетш жэне оган бинмд1 тшмд1 жинауга ыкпал етет1 н зертте-ушшерге арналган.

Аннотация

В настоящий момент все наблюдаемые формы коммуникаций сводятся либо к схеме «человек-человек», либо «человек-устройство». Но Интернет вещей (1оТ) предлагает нам колоссальное Интернет - будущее, в котором появятся коммуникации типа «машина-машина» (М2М). Это дает возможность для объединения всех коммуникаций в общую инфраструктуру, позволяя не только управлять всем, что находится

Шаракулова A.A.,

арнайы пэндер окытушысы

Казбекова Б.Б.,

арнайы пэндер окытушысы «Цостанай жогары политехникалык колледжi» ЦМКЦ, Цостанай каласы

He2Í32i свздер: Интернет заттары, сымсыз сенсорльгк Jice.ii, интернет зат-тарыныц архитектурасы, интернет зат-тарыныц тужырымдамасы, интернет заттарыньгц косымшалары, интернет заттарыныц каутс\зд\г\.

Ключевые слова: Интернет вещей, беспроводная сенсорная сеть, архитектура Интернета вещей, концепция Интернета вещей, приложения Интернета вещей, безопасность в Интернете вещей.

Keywords: Internet of Things, wireless sensor network, IoT architecture, IoT vision, IoT applications, IoT security.

вокруг нас, но и предоставляя информацию о состоянии этих вещей. Целью этой статьи является обзор вариантов использования IoT, а также обзор технологий, расширяющих его возможности и сетей датчиков. Также в статье описывается четырехступенчатая структура IoT и указывается на связанные с этим ключевые задачи. Статья предназначена в основном исследователям, которые хотят начать свои работы в области Интернета вещей, и будет способствовать эффективному накоплению знаний.

Annotation

At the moment all observed forms of communications come down either to the scheme of human-human, or human-device. But the Internet of Things (IoT) offers us the enormous Internet future in which communications of the machine-machine (M2M) type will appear. This will allow us to unite everything in our world in the general infrastructure, making it possible not only to operate everything that is around us, but also to provide us information about the condition of these things. The purpose of this paper is a comprehensive review of possible options of IoT using, and also the review of the technologies expanding its opportunities and networks of sensors. Also, it describes four - stage structure of IoT and points to the key tasks connected with it. Anyway, this paper will give good understanding to other researchers who wish to begin their researches in the field of the Internet of Things, and will promote effective accumulation of knowledge.

Жыл сайын технологиялык прогресс бурын-сонды болмаган жылдамдыкпен дамып келедк Технология б1здщ ем1р1м1зге енш жатыр, жэне оларсыз бгз коп саланы елестете алмаймыз. Техно-логиялар жетиццршуде, процессорлар-дын, ендеу куаты ©суде, багдарламалар-дын, алгоритмдер1 жыл сайын эр турл1 багытта дамуда. Егер С13 оган дуры с жол тауып, кажетп компоненттерд1 дуры с байланыстырсацыз, кез-келген техника "акылды" болады.

Дамып келе жащан 1оТ технология-сынын, тез таралуы, Интернет заттары туралы тусшш кен, келемце дамицы. Желтк Парадигма б1здщ ом1р1м1здщ кез - келген белтне эсер етедьавтомат-тандырылган уйлерден бастап, акылды денсаулык пен коршаган ортаны бакы-лауга дешн, айналамыздагы барлык ны-сандарга интеллект салу[1].

Интернет заттары-бул сымды жэне сымсыз байланыс арналарымен б1р1к-

т1ршген жэне Интернетке косылган коптеген эртурл1 курылгылар мен сен-сорлар гана емес, бул адамдар мен курылгылар арасында байланыс жа-салатын накты жэне виртуалды элем-дердщ тыгыз интеграциясы. "Интернет заттары" (1оТ) кузыреттшт - бул тек

адаммен гана емес, сонымен б1рге б1р- ^

б1р1мен, сондай-ак баска да акпараттык §

жуйелермен озара эрекеттесетш копте- и

ген курылгыларды (заттарды) колдану- ^

ды камтитын тужырымдама[3]. м

"Интернет заттары" кузыреттшп д

цифрлык трансформациянын, мацызды и

факторы жэне акылды кэсшорындарды ^

дамыту уш1н непз болып табылады. ^

Болашакта "Интернет заттары" Биз- Н

нест1ц, акпараттык жэне элеуметак ^

процестерд1н, белсещц катысушылары §

болады деп болжанады, онда олар озара <

эрекеттесш, б1р-б1р1мен байланыса ала- о

ьч

ды, коршаган орта туралы акпарат ал- ^ масады, коршаган элемде болып жаткан

в; S х

m

о

СП

W О

¡3

о о

W

=г о

CL

с

ш ¡3

X X

о

S =Г

m

о х

х s

процестерге адамнын, араласуынсыз жауап беред1 жэне эсер етед1 (Сур.1).

Роб Ван Краненбургтщ айтуынша, Интернет заттары - "терт кабатты торт".

• 1 децгей эр нысанды сэйкестен-д1румен байланысты;

• 2 децгей тутынушыныц кажет-ттктерше кызмет корсету кызмет^мен камтамасыз етед1 (жеке "заттардыц" жел1с1 ретшде карастыруга болады, жеке мысал - "акылды уй");

• 3 децгей кала еънршщ урбани-зациясымен байланысты. Ягни, бул "акылды кала" тужырымдамасы, онда осы каланыц тургындарына катысты барлык акпарат белгип б1р тургын уй кварталына, с1здщ ушщзге жэне керпп уйлерге жиналады;

• 4 децгей - сенсорлык планета.

Баскаша айтканда, заттар интернетан

Ш11ипр1м, аз байланыскан желшер ул-кешрек болатын желшер жел1с1 рет1 нде карастыруга болады[2].

Интернет заттарыныц дамуымен заттар кеб1рек жаЬандык жел1ге косы-латын болады, сол аркылы каутсгздж, талдау жэне баскару саласында жаца мумшщцктер туады, жаца жэне негур-лым кец перспективаларды ашады жэне халыктыц ем1р суру сапасын арттыруга ыкпал етедь

Жакын болашакта дауыстык кемек-шшер интернет саласында мацызды рол аткара бастайды. К^аирдщ езшде олардыц кемепмен С13 алдыцгы есшке кулыпты кулыптай аласыз, турмыстык техниканы косып, еппре аласыз, Т1 гт сатып алулар жасай аласыз!

Эюшшке орай, б1здщ ел1м1зде ка-закстандыктардыц электрондык ас-систенттерд1 каншалыкты каркынды колданатыны туралы зерттеулер эл1 журпзшген жок, б1рак американдык статистика бар. АКД1-тагы ец 1 анали-

тикалык компаниялардыц 6ipi Nielsen Media Research мэл1меттер1 бойынша, американдык отбасылардыц терттен 6ip белт кем дегенде 6ip дауыстык кемекппш пайдаланады, ал олардыц 40% - ы б1рден öipHeine сандык кемек-шшерге ие[4].

Бугшп танда ец мацызды мэселе-бул салада стандарттардыц болмауы, бул нарыкта усынылган шепимдерд1 6ipiK-Tipy мумшщцгш киындатады жэне коб1несе жацаларыныц пайда болуына кедерп келт1ред1.

Сондай-ак мундай желшщ толыккан-ды жумыс icTeyi уппн барлык "заттардыц" дербестт кажет, ягни датчиктер Kasipri кездепдей батареялардан жумыс ютемей, коршаган ортадан энергия алуды уйрену1 тшс.

Ал, Tepic нотамен аяктамау уппн, "Интернет заттары" кандай мумшщцк-тер бере алатындыгымен салыстыр-ганда кемштктер айтарльщтай емес. Сонымен катар, интернет заттары ете жылдам каркынмен дамып келедк Пэ-терлер мен кецселер гана емес, букш калалар да акылды. Kasip бул процесс кукыктык базаныц болмауына кедерп келт1ред1, 6ipaK алдагы жылдары бул мэселе шешше бастайды. Мысалы, Калифорнияда IoT туралы зац жобасы эз1рлещц.

Талдау нэтижелер1 Казакстан Респу-бликасында Интернет заттары нарыгын дамыту уппн оц ахуал калыптасканын керсетед1. Саланы дамыту максатын-да мемлекеттщ максатты куш-ж1герш ерекше атап еткен жен. 2015-2016 жылдары Интернет заттар саласында респу-бликада индустрияны дамытудыц сая-саты мен непзп кагидаттары каланган 9 улттык стандарт кабылданды. Будан баска, "Цифрлык К^азакстан" багдар-ламасында Интернет заттарына кеп

Ш7

кещл болшген. 1оТ саласынын, дамуы-на жанама турде "цифрлык тецс1зд1к-Т1М жоюдыц мемлекеттж б агдарл а маляры жэне "Нурлы жер" багдарламасы мен "7-20-25"ипотекалык кредит беру багдарламасын коса алганда, курылыс саласындагы даму б агд арл а м ал ар ы ык-пал етедг

28-29 кыркуйекте Костанай поли-техникалык жогары колледжшщ база-сында облыста алгаш рет "Интернет заттар" кузырет^ бойынша " \VorldSkills Коз1апау-2020" ещрлш чемпионаты ети.

Байкауга Костанай политехникалык жогары колледжшщ "Есептеу техни-касы жэне багдарламалык камтамасыз ету" мамандыгынын, студенттер1 Исма-гулов Тамирлан, Миркайдаров Рамазан катысты[4].

Катысушылардьщ мшдет1 автоматты б ас кару жуйелер1 бойынша толык оку жоспарын игеру, алгоритмдер мен кур-дел! жуйелер куру, эргономикалык интерфейс жасау болды.

Байкау корытындысы бойынша Костанай политехникалык жогары колледжшщ студент! Исмагулов Тамерлан

1 орынга ие болды. Миркайдаров Рамазан 2 орын алды (Сур.2).

ЭДЕБИЕТТЕР:

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

1.Довгаль В.А., Довгаль Д.В. Управление ресурсами в Интернете Вещей // Дистанционные образовательные технологии: материалы II Всерос. науч,-практ. конф., г Ялта, 2017 г Симферополь: АРИАЛ, 2017. С. 168-173.

2.Довгаль В.А., Довгаль Д.В. Проблемы и задачи безопасности интеллектуальных сетей, основанных на Интернете Вещей // Вестник Адыгейского государственного университета. Сер. Естественно-математические и технические науки. 2017. Вып. 4 (211). С. 140-147. URL: http://vestnik.adygnet.ru (сайтка адрессации куш: 10.01.2020г.)

3.https://perenio.ru/blog/chto-takoe-internet-veshej-i-kak-on-izmenit-nashu-zhizn (сайтка адрессации куш: 10.01.2020г.)

4.https://forbes.kz/process/ technologies/kak_budet_razvivatsya_ ryinok_interneta_veschey_v_ kazahstanevblij ay shie_5_let (сайтка адрессации куш: 10.01.2020г.)

в; s х

m

о

СП £

W

о

О О W

=г о

CL

с

ш

X X

О S

m

о х

X

s

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.