Научная статья на тему 'ИНСТИТУТ ДОСЛЕДСТВЕННОЙ ПРОВЕРКИ В УГОЛОВНО-ПРОЦЕССУАЛЬНОМ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВЕ: АНАЛИЗ И ВОПРОСЫ УСОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ'

ИНСТИТУТ ДОСЛЕДСТВЕННОЙ ПРОВЕРКИ В УГОЛОВНО-ПРОЦЕССУАЛЬНОМ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВЕ: АНАЛИЗ И ВОПРОСЫ УСОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ Текст научной статьи по специальности «Право»

CC BY
104
31
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Review of law sciences
Область наук
Ключевые слова
жалобы и заявления о преступлениях / доследственная проверка / сроки / оперативно-розыскные мероприятия / постановление об отказе / возбуждения уголовного дела / следственные действия. / complaint and applications on crimes / preliminary inquiry / time limits / operative-search measures / resolution on rejecting to initiate criminal proceedings and cancelling this resolution / investigative actions.

Аннотация научной статьи по праву, автор научной работы — А.Матмуротов, Д.Кенжабоевa

в статье анализируются правовые нормы, связанные с доследственной проверкой, как форма досудебного производства. Даны предложения по устранению некоторых проблем, наблюдаемых в правоприменительной практике.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE MOTIVE AND PURPOSE OF THE CRIME IN CLASSIFYING THE OFFENCE

the article analyzes legal norms related to preliminary inquiry as a form of pretrial proceedings and provides several proposals to eliminate shortcomingsobserved in law enforcement practice.

Текст научной работы на тему «ИНСТИТУТ ДОСЛЕДСТВЕННОЙ ПРОВЕРКИ В УГОЛОВНО-ПРОЦЕССУАЛЬНОМ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВЕ: АНАЛИЗ И ВОПРОСЫ УСОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ»

THE MOTIVE AND PURPOSE OF THE CRIME IN CLASSIFYING THE

OFFENCE

A. MAMATMURODOV, D.KENJABOYEVa

Tashkent state University of law, Tashkent, 100047, Uzbekistan

ИНСТИТУТ ДОСЛЕДСТВЕННОИ ПРОВЕРКИ В УГОЛОВНО-ПРОЦЕССУАЛЬНОМ ЗАКОНОДАТЕЛЬСТВЕ: АНАЛИЗ И ВОПРОСЫ

УСОВЕРШЕНСТВОВАНИЯ

А.МАТМУРОТОВ, Д.КЕНЖАБОЕВа

Ташкентский государственный юридический университет, Ташкент, 100047, Узбекистан

ЖИНОЯТ-ПРОЦЕССУАЛ ЦОНУНЧИЛИГИДА ТЕРГОВГА ^АДАР ТЕКШИРУВ ИНСТИТУТИ: ТАХДИЛ ВА ТАКОМИЛЛАШТИРИШ

МАСАЛАЛАРИ

А.МАТМУРОТОВ, Д.КЕНЖАБОЕВа

Тошкент давлат юридик университети, Тошкент, 100047, Узбекистон

Аннотация: мацолада жиноят процессида ишни судга цадар юритишнинг шакли булган терговга цадар текширувга оид нормалар тащил цилинган ва ууцуцни цуллаш амалиётида кузатилаётган айрим камчиликларни бартараф этиш юзасидан таклифлар илгари сурилган.

Калит сузлар: жиноятга оид ариза ва хабарлар, тергов цадар текширув, муддатлар, тезкор-цидирув тадбирлари, жиноят ишини цузгатишни рад цилиш уацида царор ва уни бекор цилиш, тергов щракатлари.

Аннотация: в статье анализируются правовые нормы, связанные с доследственной проверкой, как форма досудебного производства. Даны предложения по устранению некоторых проблем, наблюдаемых в правоприменительной практике.

Ключевые слова: жалобы и заявления о преступлениях, доследственная проверка, сроки, оперативно-розыскные мероприятия, постановление об отказе, возбуждения уголовного дела, следственные действия.

Annotation: the article analyzes legal norms related to preliminary inquiry as a form of pretrial proceedings and provides several proposals to eliminate shortcomingsobserved in law enforcement practice.

Keywords:complaint and applications on crimes, preliminary inquiry, time limits, operative-search measures, resolution on rejecting to initiate criminal proceedings and cancelling this resolution, investigative actions.

Мамлакатимиз мустакилликка эришганидан то шу кунга кадар суд-дукук содасида куплаб узгаришлар амалга оширилди. Хусусан, жиноят-процессуал конунчилигида дам жуда катта узгаришлар руй берди.

Терговга кадар текширув жиноятга оид аризалар, хабарлар ва бошка маълумотларни текшириш, уларни куриб чикиш натижаси юзасидан карор кабул килишга доир тадбирларни, шунингдек иш учун адамиятли булиши мумкин булган жиноят излари, нарсалар ва дужжатларни мустадкамлаш ва саклашга доир чораларни уз ичига олади.

У дар бир тайёрланаётган, содир этилаётган ва содир этилган жиноят тугрисидаги хабарга нисбатан зудлик билан чора курилишини таъминлашга, унинг очилиши ва тергов килиниши учун зарур шарт-шароитлар яратишга каратилган булиб, бунда жиноят процессининг конунийлик, жиноят иши ^узгатишнинг мукаррарлиги, дакикатни аниклаш каби мудим принциплари руёбга чикарилади.

Суд-дукук ислодотлари даврида жиноят процессининг бошка институтлари натори терговга кадар текширув институтини дам такомиллаштириш, унда инсон дукук ва эркинликларини димоя килиш кафолатларини кучайтириш буйича давомли ислодотлар амалга оширилмокда.

Шу билан бирга, дукукни куллаш амалиёти дамда дукукий нормаларнинг илмий-назарий тадлилларидан мазкур институт нормалари реализациясида дам бир катор муаммолар мавжудлиги куринмокда.

Жумладан, Сирдарё вилоят прокуратураси органларида 2017 йилнинг 6 ойи давомида жиноятга оид ариза, хабар ва бошка маълумотларни руйхатга олиш, куриб чикиш дамда дал этишда тула ва дар томонлама терговга кадар текширув даракатлари утказилганлиги тадлиллар курсатишича, шу даврда куриб чикилиб, дал килинган терговга кадар текширув материалларининг 663 таси ун кун ичида, 490 таси эса бир ой ичида дал килинган булса, прокуратура органлари томонидан келиб тушган ариза ва хабарларда жиноят дакида яккол маълумотлар булсада, куриб чикиш муддатини сунъий тарзда узайтириш учун ЖПК талабларини чеклаб утиш максадида хабарни "Жиноят дакида ариза ва хабарларни руйхатга олиш китоби"га кайд этмасдан "Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатларини руйхатга олиш китоби"га кайд килиб, кейинчалик руйхатга олиш долатлари юз бермокда.

Шунингдек, мазкур даврда туман-шадар прокуратуралари томонидан тулик ва сифатли терговга кадар текширув даракатлари олиб борилиб, жиноят иши кузгатишни рад килиш дакида кабул килинган 5 та карорлар вилоят прокуратураси томонидан урганилган ва бекор килинган.

Узбекистан Республикаси Бош прокурорининг 2016 йилда 22 февралдаги "Жиноятчиликка карши кураш, суриштирув, дастлабки тергов ва тезкор-кидирув фаолиятида конун устуворлигини дамда шахснинг дукук ва эркинликлари димоясини самарали таъминлаш тугрисида" 129-сон буйругида ушбу содадаги прокурор фаолиятини бадолашнинг асосий мезонларидан бири сифатида жиноятга оид ариза, хабар ва бошца маълумотларнинг куриб чицилишида уамда дастлабки тергов олиб борилишида жиноят-процессуал цонунчилик талабларига тулиц риоя этилганлиги, жиноят ишларининг цушимча терговга цайтарилишига сабаб буладиган цонунбузилишларга йул цуйилмаслиги курсатилган. Мазкур буйрук билан жиноятга оид ариза, хабар ва бошца маълумотларни руйхатга олиш, куриб чициш ва щл этиш ауволи уар ярим йилда умумлаштириб борилиши, терговга цадар текширув муддатининг асоссиз узайтирилишига йул цуйилмаслиги, муддатни асоссиз бузган ёки белгиланган тартибда узайтирмасдан, сансоларликка йул цуйган ходимларга нисбатан тегишли чоралар курилиши, жиноятга оид хабарлар ёки улар асосида тупланган дужжатларни уудудий жщатдан ёки терговга тегишлилиги буйича юборишда цонун талабларига цатъий риоя этилиши устидан назоратни кучайтириш, жиноятга оид хабарларни руйхатга олиш, куриб чициш ва щл этишнинг натижалари уар ярим йилда вилоят, туман (шауар) прокуратуралари ва уларга тенглаштирилган прокуратуралар томонидан ууцуцни мууофаза цилувчи органларнинг мувофицлаштирувчи кенгаши мууокамасига киритиб борилсин ва тизимли цонунбузилишларнинг олдини олишга царатилган чора-тадбирлар белгилаб бориш курсатилган.

Бундан ташкари, вилоят прокуратураси органлари иш юритувидаги терговга кадар текширув материали ёки жиноят ишини дудудий жидатдан терговга тегишлилигига кура бошка вилоят прокуратурасига утказиш Бош прокуратура оркали амалга оширилиши, туман (шадар) прокуратураси ва унга тенглаштирилган прокуратура иш юритувидаги терговга кадар текширув материали ёки жиноят ишини бошка дудудга ёки вилоят прокуратурасига, шунингдек вилоят прокуратураси иш юритувидаги терговга кадар текширув материали ёки жиноят ишини куйи прокуратурага утказиш вилоят прокурорларининг ёзма рухсати билан амалга оширилиши

белгиланган.

Суриштирувчи, терговчи ёки терговга цадар текширувни амалга оширувчи орган мансабдор шахси терговга цадар текширув натижасида келиб тушган хабар ва бошца маълумотларга нисбатан ^уцуций муносабат билдиради ва ЖПКнинг 330-моддаси буйича учта царордан бири, яъни жиноят иши цузгатиш, жиноят иши цузгатишни рад цилиш, ариза ёки хабарни терговга тегишлилигига цараб юбориш х,ацида царорлардан бири цабул цилинади. Ушбу х,олатда ^уцуцни цуллаш амалиётида дуч келинаётган муаммолардан бири шуки, хабарни терговга тегишлилиги буйича юборишнинг аниц процессуал муддати белгиланмаган. Узбекистон Республикасининг "Жисмоний ва юридик шахсларнинг мурожаатлари тугрисида"ги Крнунининг 25-моддасида цуйилган масалаларни ^ал этиш узининг ваколати доирасига кирмайдиган давлат органига, ташкилотга ёки уларнинг мансабдор шахсларига келиб тушган мурожаатлар беш кунлик муддатдан кечиктирмай тегишли органларга, бошца ташкилотларга ва мансабдор шахсларга юборилиб, бу х,ацида мурожаат этувчига ёзма ёхуд электрон шаклда хабар цилиниши курсатилган. Лекин мазкур цонуннинг 1-моддасида цонуннинг амал цилиш, куриб чициш тартиби маъмурий жавобгарлик тугрисидаги, фуцаролик процессуал, жиноят-процессуал, жиноят-ижроия, ицтисодий процессуал цонун ^ужжатлари ва бошца цонунлар билан белгиланган мурожаатларга нисбатан татбиц этилмаслиги белгиланган.

Узбекистон Республикаси ЖПКнинг 335-моддасида эса жиноят тугрисидаги ариза (хабар)ни терговга тегишлилигига цараб юбориш тартиби курсатилган булиб, ариза (хабар)ни терговга тегишлилигига цараб юборишга ушбу туман (ша^ар) ^удудидан ташцарида содир этилган жиноят х,ацида хабар берилган ва жиноят ишини цузгатиш масаласини х,ал цилиш учун текшириш хдракатларини жиноят содир этилган туман (шах,ар)да утказиш зарур булган х,оллардагина йул цуйилади, дея белгиланган [1]. Жиноят-процессуал цонунчиликда жиноят хдцидаги ариза ва хабарни бир органдан бошцасига ёки бир органнинг алох,ида булимлари уртасида утказиш масаласининг аниц белгиланмаганлиги ариза ва хабарларни уз вацтида куриб чициш ва цонуний муносабат билдиришнинг асоссиз чузилиб кетишига, мурожаат цилган шахснинг у органдан бу органга бориб ортицча оворагарчиликларга сабаб булишига олиб келмокда. Шунингдек, мурожаатни тегишлилигига кура цабул цилиб олишда бошца тергов органи х,ам муддатни ЖПК талабидан келиб чиццан ^олда ун кунлик доирада олиб борилмоцда.

Шунингдек, ижтимоий-ицтисодий ривожланиш жараёнида мурожаатларнинг янги шакли -электрон мурожаатлар тушунчаси цонунчиликка киритилди. Лекин мазкур тушунча жиноят хдцидаги ариза ва хабарларни цабул цилиш, руйхатга олиш ва цонуний царор цабул буйича ^уцуцни цуллаш амалиётида аризаларга тенглаштирилган х,олда куриб чицилаётган булсада, жиноят-процессуал цонунчиликда уз аксини топмаган.

Бу эса ЖПКнинг 329-моддасида курсатилган муддат цачондан бошланиши масаласини очиц цолдирмоцда. Амалиётда эса тергов органлари мурожаатни уз иш юритувига олган вацтдан белгилашмоцда.

Жиноят-процессуал цонунчилиги, хусусан ЖПКнинг 337-моддасига кура жиноят ишини цузгатишнинг цонунийлиги устидан назорат олиб бораётган прокурор жиноят ишини цузгатиш тугрисидаги терговга цадар текширув органи мансабдор шахси, суриштирувчи, терговчининг царорини бекор цилишга ва иш цузгатишни рад цилишга, шунингдек мазкур субъектларнинг жиноят иши цузгатишни рад цилиш хдцидаги царорини бекор цилишга ва айни вацтда иш цузгатишга ^ацли эканлиги курсатилган.

Шу билан бирга, прокурорнинг жиноят ишини цузгатишни рад цилиш цилиш щцидаги царорни бекор цилиш ва терговга цадар текширув материалларини цайта ёки цушимча тергов щракатларини ташкиллаштириш учун терговга цадар текширув органи мансабдор шахси, суриштирувчи ёки терговчига юборишга х,ацли эканлиги жиноят-процессул цонунчилик нормаларида мустах,камланмаган булсада, ^уцуцни цуллаш амалиётида прокуратура органлари томонидан асосан шу мазмунда царор цабул цилинмоцда.

Муаммоли х,олат шундаки, бунда цушимча ёки цайта терговга цадар текширув хдракатларини утказиш муддати цанча, агар бу ЖПКнинг 329-моддаси тартибида ун кун булса, уни бир ойгача узайтириш мумкинми? Битта терговга цадар текширув материали буйича неча мартагача жиноят ишини цузгатишни рад цилиш царорини бекор цилиб цайта текширувга юбориш мумкин?

Мазкур масалаларнинг жиноят-процессуал цонунчилигида аниц белгиланмаганлиги битта масала буйича царорнинг бир неча марта бекор цилиниб, цайта текширув учун юборилишига, мурожаат цилувчи фуцаронинг талабини цисман цондириш мацсадида царорларнинг асоссиз равишда техник ва уз исботини топиш э^тимоли деярли мавжуд булмаган сабабларга кура бекор

^илинишига, дисобот учун карорларнинг бекор килиниши каби салбий долатларни келтириб чикармокда.

Бу эса дукукни мудофаза килувчи органларда бюрократия ва когозбозликнинг сакланиб колиши, аник тасдигини топиши мумкин булмаган долатлар буйича карорларни бекор килиб, фукаролар ва давлат органларини ортикча овора килиш, конун нормаларнинг турлича талкин килиниши каби салбий окибатларга сабаб булиши мумкин.

Кейинги масала шундан иборатки, жиноят-процессуал конунчилигида терговга кадар текширув даврида утказилиши мумкин булган тергов даракатлари доираси аник белгиланган. 2016 йилнинг 25 апрель куни УР^-405-сон конун билан ЖПКнинг 329-моддасига узгартиш

киритилиб, унга кура терговга кадар текширув даракатлари давомида уни амалга оширувчи мансабдор шахслар томонидан "тезкор-кидирув тадбирлари утказиш дакида топшириклар бериш" ваколати киритилди.

Лекин терговга кадар текширув давомида Жиноят-процессуал кодексида дам, Узбекистон Республикасининг "Тезкор-кидирув фаолияти тугрисида'ги ^онунида дам айнан кайси тезкор-кидирув тадбирлари, кимларга нисбатан утказиш масалалари тартибга солинмаган.

Бу эса конун нормаларининг турли хил талкин килинишига, тадбиркорлик субъектлари фаолиятига асоссиз равишда аралашишга сабаб булмокда [2].

Биргина мисол, жиноят иши материалларига кура Узбекистон Республикаси Бош прокуратураси дузуридаги Солик, валютага оид жиноятларга ва жиноий даромадларни легаллаштиришга карши курашиш департаменти шадар булими суриштирувчиси томонидан тадбиркорлик субъектининг конуний тамаки ва алкоголь мадсулотлари сотаётганлиги тугрисидаги тезкор маълумотга асосан назорат остида харид килиш тезкор-кидирув тадбири утказиш тугрисида тезкор-кидирув органига топширик бериши натижасида тадбиркорлик субъекти фаолиятига ноконуний аралашишга йул куйилган.

Шунингдек, жиноят-процессул конунчилигида биноан гумон килинувчи, айбланувчи ва судланувчига нисбатан димояланиш дукуки кафолатланган булиб, бу жиноят ишини юритишнинг барча боскичида кафолатланиши белгиланган. Лекин "барча боскичлар" жумласи терговга кадар текширув боскичини дам камраб оладими? Мазкур боскичда дам келгусида жиноий таъкиб остига олиниши мумкин булган шахс димоя дукукига курсатма бермаслик, бераётган курсатувлари келгусида узига карши фойдаланилиши мумкинлиги тугрисида огодлантирилиш, шунингдек ёлгон курсатув берганлик учун жавобгарликка тортилиши мумкинлиги тугрисида огодлантирилмаслик дукукига эгами?

Жиноят-процессуал конунчилигида ушбу масалаларнинг аник уз тартибини топмаганлиги дукукни куллаш амалиётида дар хил ёндашувларга сабаб булмокда. Жумладан, келгусида жиноий таъкиб остига олиниши мумкин булган шахсга у дали гумон килинувчи сифатида жалб килинмаганлиги сабабли димоя дукукининг таъминланмаслигига, унинг асоссиз равишда ёлгон курсатув берганлик ва курсатув беришдан бош тортганлик тугрисида огодлантирилишига, бу эса кейинчалик шахснинг узини димоя килиш дукукидан тула даражада фойдалана олмаслигига олиб келмокда.

Бундан ташкари, терговга кадар текширув жараёнида гумон килинувчини димояланиш дукуки билан таъминлашга салбий таъсир этувчи муаммолардан яна бири гумон килинаётган шахснинг экспертиза тайинлаш ва утказишдаги дукукларини таъминлаш масаласидир. Узбекистон Республикаси ЖПКнинг 179-моддаси талабларига кура гумон килинувчи ва айбланувчи экспертиза утказилгунига кадар экспертиза тайинлаш тугрисидаги карор билан танишиб чикиш ва узига берилган дукуклар тушунтирилишини талаб килиш; экспертни рад этиш; узи курсатган шахслар орасидан эксперт тайинланишини илтимос килиш; эксперт хулоса бериши учун унинг олдига кушимча саволлар куйиш, кушимча материаллар такдим этиш; экспертиза утказилаётганда суриштирувчи, терговчининг рухсати билан дозир булиш, экспертдан текширув вактида куллаётган усулларининг ва олинган натижаларнинг модиятини тушунтириб беришни талаб килиш, экспертга тушунтиришлар бериш; эксперт хулосаси билан танишиб чикиш ва кушимча ёки кайта экспертиза утказиш тугрисида илтимос килиш дукукига эга. Мазкур модда мазмуни гумон килинган шахсга ушбу дукуклардан терговга кадар текширувда фойдаланиш имконини бермайди. Терговга кадар текширувда дукукбузарлик содир этишда гумон килинаётган шахснинг экспертиза тайинлаш ва утказишда фойдаланиши лозим булган юкоридаги дукукларга эга эмаслиги охир-окибат дастлабки терговда гумон килинувчи ва айбланувчининг димояланиш дукуки бузилишига олиб келмокда.

ЖПКнинг 224-моддаси (жиноят иши кузгатилгунига кадар ушлаб туриш тартиби) иккинчи

кисмига кура "Ушланаётган шахсда курол борлиги ёки у жиноят содир этганлигини фош килувчи далиллардан кутилиш ниятида эканлигини тахмин килишга етарли асослар мавжуд булса, ушлаётган ваколатли шахс уни шахсий тинтув килишга ва олиб куйиш утказишга даклидир" [3].

Бундан ташкари, экспертиза текшируви учун намуналар олиш тергов даракати жиноят иши кузгатилганидан сунг амалга оширилиши мумкин булган тергов даракати дисобланади. Аммо экспертиза утказиш учун намуна олиш зарур булишини дисобга олган долда ушбу тергов даракатини дам жиноят ишини кузгатишдан олдин утказишга рухсат берилса максадга мувофик буларди.

Шу билан бирга, вафот этган шахслар (асосан вилоятлардаги) экспертиза марказларига текширув учун жунатилмасдан кабрга кумиб юборилмокда. Бироз вакт утгач мардумнинг якин кариндошлари унинг вафот этганлик долати юзасидан жиноятга оид аризалар, хабарлар ва бошка маълумотларни текшириш учун тегишли идораларга ариза билан мурожаат килишмокда. Натижада аризани текшириш давомида мурдани эксгумация килишга тугри келмокда. Бу эса Узбекистон Республикаси ЖПКнинг 329-моддаси талабларига зид дисобланади. Чунки мурдани эксгумация килиш тергов даракатини дам терговга кадар текширув вактида утказиш мумкин эмас.

Узбекистон Республикаси Президентининг 2018 йил 14 майдаги "Жиноят ва жиноят-процессуал конунчилиги тизимини тубдан такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида"ги ПК^-3723-сон карори билан тасдикланган "Узбекистон Республикасининг Жиноят ва жиноят-процессуал конунчилигини такомиллаштириш Концепцияси"да жиноят процессида шахс дукук ва эркинликларининг ишончли кафолатини таъминлаш механизмларини такомиллаштириш доирасида терговга кадар текширув ва суд боскичларида ишларни куриб чикишда ярашув институтини куллаш доирасини кенгайтириш, терговга кадар текширув жараёнига жалб этилган, шунингдек жиноят иши кузгатилгунига кадар ушланган шахсларнинг процессуал макомини аниклаштириш, судга кадар ва суд боскичида экспертиза утказиш ва тафтиш килишнинг аник мезон дамда тартиб-таомилларини жорий этишнинг белгиланиши, шунингдек жиноят процессининг янги шакл ва тартиб-таомилларини жорий этиш доирасида терговга кадар текширув жараёнида жиноят аломатлари бор ёки йуклигини аниклаш максадида айрим процессуал ва тергов даракатларини амалга оширишнинг оптимал механизмларини яратиш, судга кадар ва суд боскичида соддалаштирилган иш юритиш тартиб-тамойилларини янада ривожлантириш, суд-тергов даракатларининг инновацион шакллари ва услубларини жорий этиш кабиларнинг белгиланиши жиноят процессида терговга кадар текширув институтини ислод килишнинг дам янги боскичини бошлаб беради.

Жиноят-процессуал ислодотлар модиятидан келиб чиккан долда айтиш мумкинки, жиноят процессини оптималлаштириш масаласи уз долзарблигини янада кенгайтирмокда. Шу нуктаи назардан жиноят ишини тергов килишнинг янги шакли сифатида суриштирувнинг жорий килинганлиги алодида адамиятга эга.

Шу билан бирга, бугунги кунда ривожланган хорижий давлатлар тажрибаси ва халкаро амалиёт терговга кадар текширув жараёнида, яъни жиноят иши кузгатмасдан утказилиши мумкин булган тергов даракатлари доирасини кенгайтириш, терговга кадар текширув даврида олинган тушунтиришларни макбул далил сифатида тан олиш (бу фукароларни дам терговга кадар текширув, дам жиноят иши суриштируви ва тергови даврида такроран тергов органига чакириш, битта жиноят иши буйича такроран бир хил курсатувлар олиш мажбурияти, шунингдек бир долат буйича кайта ва такроран экспертиза тайинлашдан озод килади), терговга кадар текширув жараёнида ярашув институтини жорий килишни оптималлаштиришнинг янги истикболлари сифатида курсатмокда [4].

Фикримизча, юкорида кайд килинган долатлар концепция доирасида 2019 йилнинг 1 декабрига кадар янги тадрирда ишлаб чикиладиган Жиноят-процессуал кодексида тулик уз ечимини топади.

References:

1. Kadirova M.X. Jinoyat protsessual muddatlarni takomillashtirish: zaruriyat va imkoniyatlar. /12.00.09 - Jinoyat protsessi; kriminalistika, tezkor-qidiruv huquq va sud ekspertizasi. Yuridik fanlar nomzodi ilmiy darajasini olish uchun taqdim etilgan dissertatsiya. -Toshkent, 2011. - B.36.

2. Linovskiy V.A. Opit istoricheskix roziskaniy o sledstvennom ugolovnom sudoproizvodstve v Rossii. - M., 2001. - S. 60.

3. To'ychiyev A. Tergovga qadar tekshiruv: mazkur jarayonda himoyalanish huquqi bilan ta'minlash muammolari // Huquq va burch. - 2015. - № 1. - B. 23.

Suxovenko N.A. Protsessualniye izderjki kak institut ugolovno-protsessualnogo prava // Vestnik BDU. - 2013. - №3. - S.78.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.