Научная статья на тему 'INERTSION SKRUBBERDA VODOROD-FTORIT (2HF) GAZINI TOZALASH SAMARADORLIGINI TADQIQ ETISH'

INERTSION SKRUBBERDA VODOROD-FTORIT (2HF) GAZINI TOZALASH SAMARADORLIGINI TADQIQ ETISH Текст научной статьи по специальности «Естественные и точные науки»

CC BY
20
4
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ayrozollar / absorbent / vodorod-ftorid gazi / kalsiyli texnik oq sodada / kalsiy korbonat sodasi / tyexnik shampun.

Аннотация научной статьи по естественным и точным наукам, автор научной работы — Avazbek Xoshimov Obidjon O‘G‘Li

Maqolada kimyo sanoati korxonalaridan atrof muhitga chiqayotgan ikkilamchi gazlarning fizik va kimyoviy xossalarini o‘rganish va ularning taxlili asosida gazlarni utilizasiya qilish muammolarini yechish masalalari o‘rganilgan. Tajribalar uchun ikkilamchi gaz tanlangan va loabortoriya analizlari o‘tkazilgan. Tajribalarda olingan natijalar asosida o‘zgaruvchi omillarning turli qiymatlari uchun qurilmaning maqbul parametrlari asoslangan.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «INERTSION SKRUBBERDA VODOROD-FTORIT (2HF) GAZINI TOZALASH SAMARADORLIGINI TADQIQ ETISH»

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 4 I ISSUE 1 I 2023 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

INERTSION SKRUBBERDA VODOROD-FTORIT (2HF) GAZINI TOZALASH

SAMARADORLIGINI TADQIQ ETISH

Avazbek Xoshimov Obidjon o'g'li

Ferg'ona Politexnika Instituti a.khoshimov@ferpi .uz

ANNOTATSIYA

Maqolada kimyo sanoati korxonalaridan atrof muhitga chiqayotgan ikkilamchi gazlarning fizik va kimyoviy xossalarini o'rganish va ularning taxlili asosida gazlarni utilizasiya qilish muammolarini yechish masalalari o'rganilgan.

Tajribalar uchun ikkilamchi gaz tanlangan va loabortoriya analizlari o'tkazilgan. Tajribalarda olingan natijalar asosida o'zgaruvchi omillarning turli qiymatlari uchun qurilmaning maqbul parametrlari asoslangan.

Kalit so'zlar: ayrozollar, absorbent, vodorod-ftorid gazi, kalsiyli texnik oq sodada, kalsiy korbonat sodasi, tyexnik shampun.

Bugungi kunda joxonda atmosfera havosiga qora va rangli metallurgiya, kimyo va neft kimyosi, qurilish industriyasi, energetika va yoqilg'i sanoatidan minglab tonna changlar va turli toksik xususiyatga ega bo'lgan ikkilamchi gazlar tashlanmoqda. Bu holat sanoat korxonalari joylashgan xududlarning ekologik holatiga salbiy ta'sir ko'rsatadi, shuningdek mehnat sharoitlari va sanitariya holatini yomonlashishiga sabab bo'ladi. Shu sababli sanoat korxonalarining ishlab chiqarish jarayonlarida hosil bo'ladigan chang va ikkilamchi gazlarni tozalash, ulardan ishlab chiqarish jarayonlarida qayta foydalanish hamda ekologik muammolarni bartaraf etish muhim axamiyatga ega

[1-7].

Sanoat changlari (ayrozollari) ning zichligi, dispersligi, adgezion xossalari, abrazivligi, namlanish xossasi, elektr o'tkazuvchanligi, chang zarrachalarining shakli ularning fizik-kimyoviy xossalariga asoslangan holda qurilma va yangi turdagi apparatlarni tadqiq etish ishlari asosida yaratish bugungi kunning yechimini topishi zarur bo'lgan masalalaridan biri bo'lib qolmoqda [7-15].

Shuning uchun chang va ikkilamchi gazlarni suyuqlik tomchilari bilan to'qnashuv extimolini oshirish uchun yangi effektiv usullarni yoki tashqi energiya ta'sirini qo'llash maqsadga muvofiq bo'ladi [15-28].

Shu sababli absorbentli suyuqlikka vodorod-ftorid gazini samarali yutilishini aniqlash hamda qurilmani tozalash samaradorligini aniqlash uchun o'tkazilgan bir qator tajribalarda quyidagi natijalar olindi. Eksperemental tadqiqotlarni K.T. Simrauning tajriba usulidan foylanib hisoblandi [28-32].

SCIENTIFIC PROGRESS

VOLUME 4 I ISSUE 1 I 2023 ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

Suv tarkibga 10% li eritma sifatida qo'shilgan absorbentda.

1.Kalsiyli texnik oq sodada- gaz tezligi 7-25,6 m/s oralig'ida zaxarli gazning suyuuqlikka yutilishi 87,4-92,6% gacha.

2.Kalsiy korbonat sodasi- gaz tezligi 7-25,6 m/s oralig'ida zaxarli gazning suyuuqlikka yutilishi 81,8-86,5% gacha.

2.Texnik shampun- gaz tezligi 7-25,6 m/s oralig'ida zaxarli gazning suyuuqlikka yutilishi 78,9-84,7 % gacha [33-42].

Suv tarkibga 20% li eritma sifatida qo'shilgan absorbentda.

1.Kalsiyli texnik oq sodada- gaz tezligi 7-25,6 m/s oralig'ida zaxarli gazning suyuuqlikka yutilishi 93,4-98,9% gacha.

2.Kalsiy korbonat sodasi- gaz tezligi 7-25,6 m/s oralig'ida zaxarli gazning suyuuqlikka yutilishi 84,7-92,7% gacha.

2.Texnik shampun- gaz tezligi 7-25,6 m/s oralig'ida zaxarli gazning suyuuqlikka yutilishi 81-88,5 % gacha.[33-42]

Suv tarkibga 30% li eritma sifatida qo'shilgan absorbentda.

1.Kalsiyli texnik oq sodada- gaz tezligi 7-25,6 m/s oralig'ida zaxarli gazning suyuuqlikka yutilishi 96,1-99,4% gacha.

2.Kalsiy korbonat sodasi- gaz tezligi 7-25,6 m/s oralig'ida zaxarli gazning suyuuqlikka yutilishi 94-97,3% gacha [33-42].

2.Texnik shampun- gaz tezligi 7-25,6 m/s oralig'ida zaxarli gazning suyuuqlikka yutilishi 90,4-95,6 % gacha.

Olingan tajriba natijalari asosida qurilma tozalash samaradorligining apparatga berailayotgan gaz tezligiga bog'liqlik grafigi qurildi. Tajriba natijalari 1-2-3-rasmlarda keltirilgan [42-50].

tj, %

100

95

90

85

80

75

70

A

IL_ /2

* t___1 1 ~

^3

12

17

22

Ur.M/c

SCIENTIFIC PROGRESS

VOLUME 4 I ISSUE 1 I 2023 ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7

1-kalsiyli texnik oq sodaning suvdagi 10% li eritmasida; 1-kalsiy korbonat sodasining suvdagi 10% li eritmasida; 1-texnik shampunning suvdagi 10% li eritmasida; 1-rasm. Tozalash samaradorligi n ning gaz tezligiga ug bog'liqligi

n,0/0

100

96

92

88

84

80

A

II

4> A

\3

12

17

22

Dr. M/C

27

1-kalsiyli texnik oq sodaning suvdagi 20% li eritmasida; 1-kalsiy korbonat sodasining suvdagi 20% li eritmasida; 1-texnik shampunning suvdagi 20% li eritmasida;

2-rasm. Tozalash samaradorligi n ning gaz tezligiga ug bog'liqligi

t], %

100 -|----

98 96 94 92 90

7 12 17 22 27

Vt, m/c

1-kalsiyli texnik oq sodaning suvdagi 30% li eritmasida; 1-kalsiy korbonat sodasining suvdagi 30% li eritmasida; 1-texnik shampunning suvdagi 30% li eritmasida;

3-rasm. Tozalash samaradorligi n ning gaz tezligiga ug bog'liqligi

2-3 - rasmda keltirilgan grafik bog'liqliklarga eng kichik kvadratlar usulini qo'llab quyidagi empirik formulalar olindi [42-50]. Suv tarkibga 10% li eritma sifatida qo'shilgan absorbentda.

y = 94,122e-0003x R2 = 0,9741 (1)

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 4 I ISSUE 1 I 2023 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7

y = 87,873e-0,003x R2 = 0,974 (2)

y = 86,417e-0,004x R2 = 0,9744 (3)

Suv tarkibga 20% li eritma sifatida qo'shilgan absorbentda.

y = 100,51e-0,003x R2 = 0,9741 (4)

y = 95,11e-0,004x R2 = 0,9749 (5)

y = 90,756e-0,004x R2 = 0,9749 (6)

Suv tarkibga 30% li eritma sifatida qo'shilgan absorbentda.

y = 100,35e-0,002x R2 = 0,9734 (7)

y = 98,246e-0,002x R2 = 0,9734 (8)

y = 97,119e-0,003x R2 = 0,974 (9)

Qurilmani supperfosfat ishlab chiqarish jarayonidagi aralashtiruvchi reaktorlarda hosil bo'layotgan vaodorod-ftorid gazi va havo tarkibidagi fosforid changini tozalash uchun qo'llanganda olingan sinov tajriba natijalari shuni ko'rsatdiki, tozalash samaradorligi mavjud ho'l usulda tozalovchi skrubberga nisbatan 5,7% ga yuqori va tozalash jarayonida hosil bo'lgan chiqindi suvning neytralligi (Ph) esa 5,4 dan 9,9 ga ortdi.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI

[1]. Sadullaev, X., Muydinov, A., Xoshimov, A., & Mamarizaev, I. (2021). ECOLOGICAL ENVIRONMENT AND ITS IMPROVEMENTS IN THE FERGANA VALLEY. БАРКАРОРЛИК ВА ЕТАКЧИ ТАД^ЩОТЛАР ОНЛАЙН ИЛМИЙ ЖУРНАЛИ, 1(5), 100-106.

[2]. Askarov, X. A., Karimov, I. T., & Mo'Ydinov, A. (2022). Rektifikatsion jarayonlarining kolonnalarda moddiy va issiqlik balanslarini tadqiq qilish. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 2(5-2), 246-250.

[3]. Tojiev, R., Alizafarov, B., & Muydinov, A. (2022). THEORETICAL ANALYSIS OF INCREASING CONVEYOR TAPE ENDURANCE. Innovative Technologica: Methodical Research Journal, 3(06), 167-171.

[4]. Ахунбaев, А., & Муйдинов, А. (2022). ОПРЕДЕЛЕНИЕ МОЩНОСТИ РОТОРА В РОТОРНО-БАРАБАННОМ АППАРАТЕ. Yosh Tadqiqotchi Jurnali, 1(5), 381-390.

[5]. Муйдинов, А. (2022). ЭКСПЕРИМЕНТАЛЬНОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ ЗАТРАТ ЭНЕРГИИ НА ПЕРЕМЕШИВАНИЕ. Yosh Tadqiqotchi Jurnali, 1(5), 375-380.

[6]. Ахунбaев, А., & Муйдинов, А. (2022). УРАВНЕНИЯ ДВИЖЕНИЯ ДИСПЕРСНОГО МАТЕРИАЛА В РОТОРНО-БАРАБАННОМ АППАРАТЕ. Yosh Tadqiqotchi Jurnali, 1(5), 368-374.

[7]. Ахунбаев, А. А., & Муйдинов, А. А. У. (2022). ЗАТРАТЫ МОЩНОСТИ НА ПОДДЕРЖАНИЕ СЛОЯ МАТЕРИАЛА В КОНТАКТНОЙ СУШИЛКЕ. Universum: технические науки, (6-1 (99)), 49-53.

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 4 I ISSUE 1 I 2023 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

[8]. Ergashev, N. A., Xoshimov, A. O. O. G. L., & Muydinov, A. A. O. (2022). KONTAKT ELEMENTI UYURMALI OQIM HOSIL QILUVCHI REJIMDA ISHLOVCHI HO 'L USULDA CHANG USHLOVCHI APPARAT GIDRAVLIK QARSHILIKNI TAJRIBAVIY ANIQLASH. Scientific progress, 3(6), 94-101.

[9]. Ergashev, N. A., Mamarizayev, I. M. O., & Muydinov, A. A. O. (2022). KONTAKT ELEMENTLI HO 'L USULDA CHANG USHLOVCHI APPARATNI SANOATDA QO 'LLASH VA UNING SAMARADORLIGINI TAJRIBAVIY ANIQLASH. Scientific progress, 3(6), 78-86.

[10]. Axmadjonovich, E. N., Obidjon o'g'li, X. A., & Abduqayum o'g'li, A. M. (2022). INDUSTRIAL APPLICATION OF DUST EQUIPMENT IN THE INDUSTRIAL WET METHOD WITH CONTACT ELEMENTS AND EXPERIMENTAL DETERMINATION OF ITS EFFICIENCY. American Journal of Applied Science and Technology, 2(06), 47-54.

[11]. Musajonovich, A. B. (2022). Methods Of Strength Calculation Of Multi-Layer Conveyor Belts. Eurasian Research Bulletin, 14, 154-162.

[12]. Khoshimov, A., Abdulazizov, A., Alizafarov, B., Husanboyev, M., Xalilov, I., Mo'ydinov, A., & Ortiqaliyev, B. (2022). Extraction of caprolactam in two stages in a multiple-stage barbotation extractor. Conferencea, 53-62.

[13]. Abdulloh, A., Gulnora, G., Avzabek, X., Ismoiljon, X., Bekzod, A., Muhammadbobur, X., ... & Abdusamad, M. (2022). KINETICS OF DRYING OF SPRAY MATERIALS. Conferencea, 190-198.

[14]. Adil, A., Abdusamad, M., Abdulloh, A., Avzabek, X., Ismoiljon, X., Bekzod, A., ... & Bobojon, O. (2022). MODERNIZATION OF WORKING BLADES OF THE CONSTRUCTION GLASS SHELL MIXING DEVICE. Conferencea, 199-206.

[15]. Adil, A., Bobojon, O., Abdusama, M., Avzabek, X., Ismoiljon, X., Bekzod, A., ... & Abdulloh, A. (2022). DRYING IN THE APPARATUS WITH A QUICK ROTATING ROTOR. Conferencea, 182-189.

[16]. Adil, A., Muhammadbobur, X., Ortiqaliyev, B., Abdusamad, M., Abdulloh, A., Avzabek, X., ... & Bekzod, A. (2022). ROASTING OF NICKEL HYDROCARBONATE. Conferencea, 174-181.

[17]. Adil, A., Ismoiljon, X., Bekzod, A., & Muhammadbobur, X. (2022). USE OF SWIRLERS IN HEAT EXCHANGERS. Conferencea, 149-157.

[18]. Adil, A., Ismoiljon, X., Bekzod, A., & Muhammadbobur, X. (2022). USE OF SWIRLERS IN HEAT EXCHANGERS. Conferencea, 149-157.

[19]. Adil, A., Abdusamad, M., Abdulloh, A., Avzabek, X., Ismoiljon, X., Bekzod, A., ... & Bobojon, O. (2022). DRYING OF MINERAL FERTILIZERSRESEARCH OF HYDRODYNAMIC PROCESSES. Conferencea, 158-165.

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 4 I ISSUE 1 I 2023 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=22257

[20]. Алиматов, Б. А., Садуллаев, Х. М., & Хошимов, А. О. У. (2021). СРАВНЕНИЕ ЗАТРАТ ЭНЕРГИИ ПРИ ПНЕВМАТИЧЕСКОМ И МЕХАНИЧЕСКОМ ПЕРЕМЕШИВАНИИ НЕСМЕШИВАЮЩИХСЯ ЖИДКОСТЕЙ. Universum: технические науки, (5-5 (86)), 53-56.

[21]. Xoshimov, A. O., & Isomidinov, A. S. (2020). Study of hydraulic resistance and cleaning efficiency of dust gas scrubber. In International online scientific-practical conference on" Innovative ideas, developments in practice: problems and solutions": Andijan.-2020.-51 p.

[23]. Алиматов, Б. А., Садуллаев, Х. М., & Хошимов, А. О. У. (2021). Куп погонали барботаж экстракторида капролактамни икки боскичда экстракциялаш. Фаргона политехника институти илмий-техника журнали.(6), 40-44.

[24]. Obidjon o'g'li, Xoshimov Avazbek. "FACTORS AFFECTING THE WORKING PROCESS OF INDUSTRIAL DUST GASES CLEANING APPARATUS." Yosh Tadqiqotchi Jurnali 1.6 (2022): 7-13.

[25]. Ergashev, N. A. (2022, November). EXPERIMENTAL STUDY OF PROCESSING PROCESSES IN CURRENT GENERATING APPARATUS WITH CONTACT ELEMENT. In INTERNATIONAL CONFERENCE DEDICATED TO THE ROLE AND IMPORTANCE OF INNOVATIVE EDUCATION IN THE 21ST CENTURY (Vol. 1, No. 7, pp. 107-114).

[26]. Хошимов, А. О. У., Исомидинов А. С., & Ализафаров Б.М. (2021). ГАЗЛАРНИ ТОЗАЛОВЧИ СКРУББЕРНИНГ ГИДРАВЛИК КАРШИЛИГИ ВА ТОЗАЛАШ САМАРАДОРЛИГИНИ ТАД^Щ ЭТИШ. ИННОВАЦИОН ЕОЯЛАР, ИШЛАНМАЛАР АМАЛИЁТГА: муаммолар ва ечимлар» Халкаро илмий-амалий онлайн анжуман. (1), 36-41.

[27]. Абдугаффоров Д. М., Хошимов, А. О. У., Исомидинов А. С., & Туйчиева Ш. Ш. (2019). Чангли газларни тозаловчи скруббер. INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE «GLOBAL SCIENCE AND INNOVATIONS 2019. (1), 268-270.

[28] Алиматов, Б. А. Сравнение затрат энергии при пневматическом и механическом перемешивании несмешивающихся жидкостей / Б. А. Алиматов, Х. М. Садуллаев, А. О. у. Хошимов // Universum: технические науки. - 2021. - № 5-5(86). - С. 53-56. - EDN MSYZAU.

[29]. Axmadjonovich, E. N., & Obidjon o'g'li, X. A. (2022). EXPERIMENTAL DETERMINATION OF HYDRAULIC RESIDENCE. International Journal of Advance Scientific Research, 2(06), 6-14.

[30]. Tojiyev, R. J., Mullajonova, M. M., Yigitaliyev, M. M., & G'aniyeva, S. G. (2022). Improving the design of the installation for drying materials in a fluidized bed. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 12(1), 214-219.

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 4 I ISSUE 1 I 2023 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7

[31]. Alizafarov, B., Madaminova, G., & Abdulazizov, A. (2022). Based on acceptable parameters of cleaning efficiency of a rotor-filter device equipped with a surface contact element. Journal of Integrated Education and Research, 1(2), 36-48.

[32]. Abdulloh, A. (2022). Ho 'l usulda chang ushlovchi va gaz tozalovchi qurilmada gidravlik qarshilikni tadqiq etish. Yosh Tadqiqotchi Jurnali, 1(5), 246-252.

[33]. Ergashev, N. A., Abdulazizov, A. A. O., & Ganiyeva, G. S. Q. (2022). Ho 'l usulda chang ushlovchi apparatda kvarts qumi va dolomit changla-rini tozalash samaradorligini tadqiq qilish. Scientific progress, 3(6), 87-93.

[34]. Axmadjonovich, E. N., Abduqaxxor o'g'li, A. A., & Mahmudjon o'g'li, I. M. (2022). Determination of Efficiency for Cleaning Quartz Sand and Dolomite Dust in A Wet Method Dust Cleaning Machine. Eurasian Research Bulletin, 9, 39-43.

[35]. Мухамадсадиков, К. Д., & Давронбеков, А. А. (2021). Исследование влияния гидродинамических режимов сферической нижней трубы на процесс теплообмена. Universum: технические науки, (7-1 (88)), 38-41.

[36]. Мухамадсадиков, К., Ортикалиев, Б., Юсуов, А., & Абдупаттоев, Х. (2021). Ширина захвата и скорости движения выравнивателя в зависимости удельного сопротивления почвы. Збiрник наукових праць SCIENTIA.

[37]. Мухамадсадиков, К., Ортикалиев, Б., Юсуов, А., & Абдупаттоев, Х. (2021). Ширина захвата и скорости движения выравнивателя в зависимости удельного сопротивления почвы. Збiрник наукових праць SCIENTIA.

[38]. Ortikaliev, B. S., & Mukhamadsadikov, K. J. (2021). Working widht and speed of the harrow depending on soil resistivity. Web of Scientist: International Scientific Research.

[39]. Abdukakhorovich, A. H., & Muhammadsodikov, K. D. (2021). Improving the design of internal plates in columnar apparatus. The American Journal of Engineering and Technology, 3(05), 1-8.

[40]. Mukhamadsadikov, K., & Ortiqaliyev, B. (2022). Constructive Parameters of Earthquake Unit Before Sowing. Eurasian Journal of Engineering and Technology, 9, 55-61.

[45]. Mukhamadsadikov, K. J. (2022). DETERMINATION OF INSTALLATION ANGLE AND HEIGHT WORKING BODY OF THE PRESEEDING LEVELER. American Journal Of Applied Science And Technology, 2(05), 29-34.

[46]. Axunboev, A., Muxamadsodikov, K., Djuraev, S., & Musaev, A. (2021). ANALYSIS OF THE HEAT EXCHANGE DEVICE COMPLEX IN ROTARY OVENS. BARQARORLIK VA YETAKCHI TADQIQOTLAR ONLAYN ILMIY JURNALI, 1(5), 127-132.

[47]. Tojiyev, R. J., Ortiqaliyev, B. S. O. G. L., & Abdurayimov, A. A. O. G. L. (2021). Saralash mashinalarining qiyosiy tahlili. Science and Education, 2(11), 359-367.

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 4 I ISSUE 1 I 2023 _ISSN: 2181-1601

Scientific Journal Impact Factor (SJIF 2022=5.016) Passport: http://sjifactor.com/passport.php?id=222ff7

[48]. Mukhamadsadikov, K., Ortiqaliyev, B., Olimova, D., & Isomiddinova, D. (2021). MATHEMATICAL ANALYSIS OF DETERMINING THE PARAMETERS OF THE WORKING PART OF THE PLANTING PLANT BEFORE PLANTING. Scientific progress, 2(7), 699-708.

[49]. Mukhamadsadikov, K., & Ortiqaliyev, B. (2021). ANALYSIS OF PARAMETERS OF THE WORKING PART OF THE PLANTING PLANT BEFORE PLANTING. Scientific progress, 2(8), 115-125.

[50]. Axunboev, A., Muxamadsodikov, K., & Qoraboev, E. (2021). DRYING SLUDGE IN THE DRUM. BARQARORLIK VA YETAKCHI TADQIQOTLAR ONLAYN ILMIY JURNALI, 1(5), 149-153.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.