Научная статья на тему 'Глобаллашув шароитида ёшларда дахлдорлик туйғусини шакллантиришнинг ўзига хос жиҳатлари'

Глобаллашув шароитида ёшларда дахлдорлик туйғусини шакллантиришнинг ўзига хос жиҳатлари Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
474
103
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
дахлдорлик / миллий тарбия / ватанпарварлик / мафкура / маънавият / меҳрибонлик / эътиқод / комил инсон / ўз-ўзини тарбиялаш / причастность / национальное воспитание / патриотизм / идеоло- гия / духовность / милосердие / убеждение / гармонично развитая личность / самовоспитание

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Шерманов Э. У.

Бугунги глобаллашув даврида Ватанга дахлдорлик туйғусини шакллантириш орқали ёшларнинг турли бузғунчи, ёт ғоялар оқимига эргашишларининг олдини олиш долзарб масалаларга айланиб бормоқда. Мақолада ёшлардаги дахлдорлик туйғусини шакллантиришнинг ўзига хос жиҳатлари тўғрисида, ўтиш даври ёшида бўлган ўқувчиларнинг ёши, хусусиятлари ҳамда фаолиятларини инобатга олган ҳолдаги педагогик фикрлар баён этилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ОСОБЕННОСТИ ФОРМИРОВАНИЯ У МОЛОДЕЖИ ЧУВСТВА ПРИЧАСТНОСТИ В УСЛОВИЯХ ГЛОБАЛИЗАЦИИ

Одной из актуальных задач, в нынешний период глобализации, является воспитание у подрастающего молодого поколения чувства причастности к Родине, что ограждает молодёжь от воздействия различных чуждых течений, пропагандирующих разрушительные идеи. Статья посвящается особенностям формирования у молодежи чувства причастности в условиях глобализации. Также приводятся педагогические суждения автора, учитывающие возраст, характерные черты и деятельность молодежи переходного возраста.

Текст научной работы на тему «Глобаллашув шароитида ёшларда дахлдорлик туйғусини шакллантиришнинг ўзига хос жиҳатлари»

v.

Шерманов Э.У.,

Республика Миллий Fоя ва мафкура илмий-амалий маркази мустакил тадк,ик,отчиси

ГЛОБАЛЛАШУВ ШАРОИТИДА ЁШЛАРДА ДАХЛДОРЛИК ТУЙFУСИНИ ШАКЛЛАНТИРИШНИНГ УЗИГА ХОС ЖИ^АТЛАРИ

ШЕРМАНОВ Э.У. ГЛОБАЛЛАШУВ ШАРОИТИДА ЁШЛАРДА ДАХЛДОРЛИК ТУЙ€УСИНИ ШАКЛЛАНТИРИШНИНГ УЗИГА ХОС ЖИЦАТЛАРИ

Бугунги глобаллашув даврида Ватанга дахлдорлик Tykifyci/iHM шакллантириш оркали ёшлар-нинг турли бyзFyнчи, ёт Fоялар окимига эргашишларининг олдини олиш долзарб масалаларга айланиб бормокда. Маколада ёшлардаги дахлдорлик тyЙFycини шакллантиришнинг узига хос жих,атлари туFриcида, утиш даври ёшида булган укувчиларнинг ёши, хусусиятлари х,амда фао-лиятларини инобатга олган х,олдаги педагогик фикрлар баён этилган.

Таянч суз ва тушунчалар: дахлдорлик, миллий тарбия, ватанпарварлик, мафкура, маънавият, мех,рибонлик, эътикод, комил инсон, уз-узини тарбиялаш.

ШЕРМАНОВ Э.У. ОСОБЕННОСТИ ФОРМИРОВАНИЯ У МОЛОДЕЖИ ЧУВСТВА ПРИЧАСТНОСТИ В УСЛОВИЯХ ГЛОБАЛИЗАЦИИ

Одной из актуальных задач, в нынешний период глобализации, является воспитание у подрастающего молодого поколения чувства причастности к Родине, что ограждает молодёжь от воздействия различных чуждых течений, пропагандирующих разрушительные идеи. Статья посвящается особенностям формирования у молодежи чувства причастности в условиях глобализации. Также приводятся педагогические суждения автора, учитывающие возраст, характерные черты и деятельность молодежи переходного возраста.

Ключевые слова и понятия: причастность, национальное воспитание, патриотизм, идеология, духовность, милосердие, убеждение, гармонично развитая личность, самовоспитание.

SHERMANOV E.U. THE SPECIFICS OF RELEVANCY SENSE FORMING AMONG YOUTH IN THE PROCESS OF GLOBALIZATION

Nowadays in globalization period one of important task is forming among rising youth generation the sense of relevancy sense to Motherland. That has to helps to protect them from destructive and strangers ideology, propaganda destroying ideas. The article is devoted to specifics of forming among youth sense of patriotism in the process of globalization. There are discussed as well characteristic features and properties of the youth, especially teenagers on the age of personality forming.

Keywords: relation, national upbringing, patriotism, ideology, culture, charity, persuasion, person, self-upbringing.

Тарих шуни курсатадики, умуман инсоният тарацциётида эзгуликка царши хурофот ва золимлик, батрикенглик ва яра-тувчиликка царши худбинлик сифатларига эга кишилар царшилик цилиб келган.

Диний экстремистик х,аракатларни уз иш амалига айлантириб олган гурух,ларнинг фао-лияти ва шу фаолиятга жалб этиш усуллари х,ам анъанавий к,абих, ниятли инсонлар ишла-тиб келган усуллардан кам фарк килади. Хуш, диний акидапарастлар узларининг манфур ниятларини амалга оширишда нималарга ва кимларга купрок эътиборни каратадилар?

Энг аввало, шуни эътироф этиш лозимки, одамларни эътикодига караб икки катта тои-фага ажратиш мумкин:

- соFлом эътикодли;

- эътикодсиз.

Fарб психологиясида мафкура масаласи кутарилганда, энг аввало, ана шу икки тоифа-ли шахслар психологиясидаги тафовутлар, эътикодсиз инсонларнинг бошка узига ухшаш инсонлар билан муносабатлари урганилади. Маълум булишича, акидапарастликка мойил шахсларнинг феъл-атворида аник бир асоссиз узгалар туFрисида ёмон фикрда булиш хисла-ти купрок булар экан. Шу сабаб уларнинг куп-чилигида жангарилик, бировларни куролмас-лик, зарар етказишга интилиш х,олатлари ку-затилади. Жах,он динлари мисолида диндор-ларнинг узаро муносабатларини илмий жих,атдан тах,лил этган америкалик психолог Гордон Олпорт жангари табиатли бир неча диндорларнинг хатти-х,аракатларини урганиб, улар рух,иятида адолатсизлик, зуравонлик ва инквизиция х,укмрон булишини аниклаган1.

Аникланишича, х,акикий диндор билан жангари диндор уртасида катта фарк бор. Ма-салан, диннинг асл мох,иятини мукаммал бил-ган, динни кадрият сифатида идрок этгувчи-ларда миллий ёки иркий масалаларда бидъат-лар булмайди. Олим Струнинг эътикод ва чер-ковларга катнаш уртасидаги боFликликни урганиш максадида 900 нафар урта ва катта ёшли зиёлининг фикрлари, эътикод даражаси ва х,ар хил одатларини урганди2. Урганилган-

1 Психологическая диагностика: Учебное пособие. / Под редакцией Акимовой М.К. — СПб.: «Питер», 2005. -С. 106.

2 Уша манба, 214-б.

ларнинг учдан бири умуман черковларга катнамайдиганлар булиб, уларнинг эътикоди х,ам, бидъатларга берилиш курсаткичлари ^ам жуда пастлиги аникланган. Ойига бир марта ёки бирор сабаб билангина черковга боради-ганларнинг эътикод курсаткичлари уларники-дан икки баробар юкори булиб, уртача кур-саткичлар 25 тагача ифодаланди. Бир ойда бир, икки, уч мартагача сиFиниш жойларига бориб турадиганларнинг курсаткичлари юко-рирок ва ни^оят, мунтазам черковга боради-ганларнинг (5 мартадан 11 мартагача) эъти-кодлилик курсаткичлари биринчи гурух,никига якин, яъни иккинчи гурух,никидан 11,7% паст экани аникланган.

Биринчидан, одамнинг ташки киёфаси, ки-йиниши, юриш-туриши ^али унинг кай дара-жада эътикоди, хусусан, диндорлигининг кур-саткичи эмас. Масалан, ёш кизча «хижоб»га кириши унинг х,акикий дин йулида эканлиги-нинг ифодасини курсатмайди, балки унинг ташки мух,итга берилиб, усмирлик ёшида узини курсатиш, бошкалардан нимаси билан-дир ажралишга интилиши булиши мумкин.

Иккинчидан, кизлар томонидан диний ки-тобларни чала мулла отинчалар таъсирида механик тарзда мутолаа килиниши, шахс сифатида укувчини мутаассибликка берилиб ке-тишига сабаб булади, лекин ички эътикод ас-лида барибир булмайди. Аллох,га ^акикий эътикод, мукаддас китобларнинг асл маъноси ва мох,иятини англаган такдирдагина шаклла-ниши, бу ^ам агар ташкаридан тазйик була-верса, борган сари саёзлашиб, юкорида кел-тирилганидек, эътикодсизликни келтириб чи-кариши мумкин. Фанда бу х,ол «бумеранг эф-фекти» ^ам деб аталади. Бундай янглишиш х,олатлари Узбекистон ёшлари мисолида х,ам кузатилган, яъни аввал алданиб, битта-иккита бепул инъом этилган китобчалардаги сура-ларни ёдлаш, кейин уни овоз чикариб бир неча шериклари олдида мутолаа килиш бо-шида уни динга эътикодидек туюлади ва унинг таъсирида даъватчиларнинг бошка майда топширикларини х,ам бажара бошлайди, ма-

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2017, 3

Ч.

салан, узига ухшаш ёшларни гурухга, «укишга» даъват этади. Бир кун келиб, аслида билганла-ри, укиётганлари асл Ислом эмаслигини, эътикоди х,акикий эмаслигини англаган сари у бошка йулга кириш, бошка ишга кодирлигини англашга эхтиёж сезади. Энди у «кулингга курол ол» деса, бу ишни хам килади. Жанга-рилар катори юриши асл эътикод эмаслигини англаган сари, у ашаддийлашиб, узини курбон килишга, шу йул билан адашган йулини тарк этишга тайёр булиб колади. «Жиход» килиш, «камикадзе, шахидлик» шу тарика бошланади. Диний акидапарастлар аслида айнан шундай аудиторияни топадики, улар мутаассибчилик-ка берилиб кетгани учун мияси захарланиб, онглилик даражаси хам пасайиб бораверади.

Бу х,акида мамлакатимизнинг Биринчи Пре-зиденти Ислом Каримовнинг Иккинчи чакирик Узбекистон Республикаси Олий Мажлиснинг ун туртинчи сессиясида килган маърузасида куйидлагиларни таъкидлаган: «... тажовуз ва купорувчилик хуружларини ташкил килиш нияти билан юрган кучларнинг тузоFига туш-ганларнинг аксарияти биринчи навбатда ои-лада хам, мактабда хам жиддий таълим-тарбия олмаган ёшлардир. Улар ижобий маъ-нодаги ворислик, яъни авлоддан авлодга утиб борадиган ибратли анъаналардан йирок, мухити носоFлом булган оилаларда усган, омади юришмаган, хаётда уз урнини топма-ган, жамият эътиборидан четда колган усмир-лардир»1.

Узбекистон Республикаси ИИВ Тергов бош бошкармасининг ута-мухим ишлар буйича катта терговчиси, исломшунос А.К.Закурлаевнинг фикрича, «Маълумотлар такчиллиги хам эътикодсизликка олиб келади, зеро, ташна-ликда хар кандай сувни сифатига карамай ичилгандай, маълумотлар майдонидаги так-чиллик хар кандай фикрга эргашишга олиб келади. Яъни, агар оилада, мактабда болага етарли билим ва куникмалар берилмаса, бола онги ва миясининг бушлиги, автоматик ёд-лашга асосланган отинчаларнинг укитишига х,ам куникишга олиб келади, бора-бора ^ар

1 Каримов И.А. Ватанимизнинг тинчлиги ва хавфсизлиги уз куч-кудратимизга, халкимизнинг х,амжих,атлиги ва бу-килмас иродасига боFлик. / Иккинчи чакирик Узбекистон Республикаси Олий Мажлисининг ун туртинчи сессияси-даги нутк. // «Халк сузи», 2004 йил 30 апрель.

кандай сохта даъват эътикодсизликни кучай-тиради»2.

Шунингдек, олим бу борада катор кимматли тавсияларни беради. Бу эса ёшларни уз бузFунчи Fоялари дахлдорларига айлантириш-га интилаётган диний акидапарастларнинг ишлаш методларини педагогик-психологик талкин килишни ва укитувчиларни уларга карши курашга тайёрлашни такозо килади. Одатда, узга Fоявий таъсирларга берилувчан-лар тоифасига аввало аёллар, ёшлар, айникса, усмирлар, кексалар киришади.

Ёт Fояларнинг ёшлар онгига таъсирини урганишда куйидаги педагогик илмий-тадки-кот усулларидан фойдаланди:

1) Кузатиш. Руй бераётган ходисалар ёки вокеаларга аралашмаган холда урганилаётган объект (ёшлар, укувчилар, хотин-кизлар)нинг хаёт тарзи, турмуш даражаси, эхтиёжлари ва муаммолари бевосита жойида, табиий шаро-итда кузатиб урганилади. Террорчилар хам айнан шу йул билан узларини кизиктирган шахсларнинг психологиясини урганади, олди-да турган максад, вазифаларга аниклик кири-тиб, маълумотлар туплайди.

2) Тажриба синов. Бу усулнинг табиий бир шакли кулланиладики, унга кура, аникланган объектга киришиб кетилади ва улар билан табиий фаолият шароитларида хамкорлик ки-линади. Масалан, махаллага кучиб бориб, махалланинг туй-хашамлари, марака ва бошка оммавий тадбирларида бевосита иштирок этилади. Купчилик хорижлик «кунгиллилар -волонтерлар» айнан шу йул билан узларининг айрим Fояларини секин-аста урганаётган объектлар онгига сингдира бошлайди.

3) Суров усули. Объект билан бевосита мулокотни назарда тутади. Ишончга кириб олган акидапарстлар аудиториянинг хар бир аъзоси билан эринмай сухбатлар утказади, са-волларига жавоб олади, баъзан суровнинг ёзма шаклларидан хам фойдаланади. Террор-чиларнинг иш усулларидаги узига хослик шуки, улар суровлар утказишнинг индивидуал хамда гурухли усулларини кенг куллайди, узларига зарур булган маълумотни хаттоки, зуравонлик, куркитиш йули билан хам олади.

2 Закурлаев А.К. Диний экстремизмга карши кураш-да психологик усуллардан фойдаланиш. // «Фалсафа ва хукук» журнали, 2008, 3-сон. -34-36-б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2017, 3

Оддий саволлардан бошланган савол-жавобга коникарли маълумот олаётганлигини сезган-дан кейин «шуни ёзма тарзда хам бера ола-сизми?», деб сурайди. Бир марта гунох килган одам узида тобеликни сезгани сабабли, у охирги шарт - ёзиб беришга хам кунади.

4) Хужжатларни урганиш - акидапарастлар радио, телевидение оркали бериладиган ма-териаллар, видеотасмаларга туширилган тур-ли материаллардан фойдаланади.

Бундан ташкари, мафкуравий тазйик психологик усуллар ёрдамида амалга оширилгани учун хар бир Fоявий гурухнинг узига хос оригинал усуллари хам булиши мумкин.

Демак, нимагадир ишониш ёки ёшларни янги Fояларга кундириш учун амалда нимадир килиш лозим. Шунинг учун турли секталар-нинг вакиллари уз тарафдорлари сафини кен-гайтириш учун баъзан катта кучаларнинг чор-рахаларида, утиш ерларида туриб олиб, йуловчиларга арзимас совFалар - буклетлар, китобчалар, гуллар, сувенирлар таркатадилар. Утиш ерида шошилиб турган одам уша бепул тортик этилаётган нарсани механик равишда олади, лекин кулига теккан нарса уни иккинчи маротаба шундай вазиятда эътиборлирок булишга ундайди. Кейинги сафар у уша совFа берган киши билан саломлашади, яна нимадир олади, учинчи марта - сухбатлашади ва шу тарика уша одамнинг карашларига асир булиб колганлигини сезмай колади.

Умуман олганда, бугунги мафкуравий ку-раш авж олган бир шароитда ёшларда, хусу-сан утиш даврини бошидан кечираётган, хаёт-да уз урнини эгаллашга киришаётган, мустакил хаётга кадам ташлаган усмирларда - академик лицей ва касб-хунар таълими муассасалари укувчиларида дахлдорлик туЙFусини шакллан-тириш мухим ижтимоий-педагогик ахамият касб этмокда. Хуш, дахлдорлик туЙFусини шакллантириш учун яна нималарни амалга ошириш талаб этилади?

Коллеж укувчиларида дахлдорлик фазила-тини шакллантириш учун куйида келтирилган дахлдорлик категорияларидан фойдаланиш максадга мувофикдир.

Дахлдорлик категориялари: тежамкорлик, маънавий соFлом, ободончилик, озодалик, мехнатсеварлик, оилапарварлик, туFилган юр-тига, давлатига содиклик, комиллика интилиш, халк фарвонлиги, юрт тинчлиги, Ватан рав-

наки, мустакилликни мустахкамлаш ва бош-калар.

Укувчиларда дахлдорлик туЙFуси шакллан-ганини каердан билиш мумкин? Коллеж укувчиларида дахлдорлик фазилатининг шакллан-ганлик даражаси нималарда намоён булади?

Биз Республика Миллий Fоя ва мафкура илмий-амалий марказининг амалий дастур режасига мувофик, Жиззах юридик касб-хунар коллежи ва 2-Тошкент юридик коллежи 3-боскич талаблари билан дахлдорлик фазилатининг шаклланганлик даражасини аниклаш буйича педагогик кузатиш утказганимизда куйидаги «Дахлдорлик фазилатини аниклаш мезони буйича диагностик дастури»ни ишлаб чикдик (1-жадвал).

Дастурдаги жами саволлар сони 11 та булиб, турт боскич буйича урганилди.

Суровномада иштирок этган жами укув-чилар сони 120 нафарни ташкил этди.

Тажриба гурухида «Ким эдигу - ким булдик» тадбирига доир хар хил хужжатли фильмлар, давра сухбатлари, турли маданий-маърифий экскурсиялар ва ноанъанавий дарслар ташкил килинди (2015 йил май ойида ва 2016 йил февраль ойида икки мартадан утказилди). На-тижалар курсаткичи суровномадан олдин ва кейинги холат таккосланганда фаркли холат-лар аник куринди (2-жадвал).

Урта махсус, касб-хунар таълими муассаса-ларида таълим-тарбия самарадорлиги аввало ушбу таълим муассасаларида фаолият курса-таётган укитувчиларнинг ижодкорлик коби-лиятларини ошириш, маънавий дунёсини бо-йитиш, кизикишларини шакллантириш, миллий кадриятларимизга булган мехр-мухаб-батларини оширишни талаб килади. Шу максадда хар йили утказиб келинаётган фестиваль, курик-танловлар алохида ахамиятга эга.

Юкоридаги фикрлардан келиб чиккан хол-да айтиш мумкинки, таълим муассасаларида ёшларнинг буш вактини самарали ташкил этиш ва куйидаги амалий тадбирлар оркали «Дахлдорлик» фазилатларини тарбиялашимиз мумкин:

• «Конституциямиз - бахтимиз пойдевори»;

• 14 январь - «Ватан химоячилари куни»;

• «Президент асарлари билимдони»;

• «Менинг жонажон улкам»;

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2017, 3

Ч.

1-жадвал. Дахлдорлик фазилатини аник,лаш буйича диагностик дастур.

Тарбияланганлик курсаткичлари Дахлдорлик фазилатининг намоён булиши. Коллеж укувчиларида дахлдорлик фазилатининг шаклланганлик даражасини аниклашнинг диагностик дастури аломатлари

Як,к,ол намоён булади Намоён булади Суст намоён булади Намоён булмайди

Фаол фукаролик позицияси Юриш-туришда фукаролик хукук, ва бурчларига риоя килади ва бошкаларни хам шунга ундайди. Юриш-туришда фукаролик хукук ва бурчларига риоя килади. Билимларига катталар томонидан талаб килинганида риоя килади. Хукук ва бурчларга риоя килмайди.

Миллий кадриятларни билиш Миллий кадриятларга риоя килинишини раFбатлантиради. Миллий кадриятларга пухта риоя килади. Хамма вакт хам риоя килавермайди. Миллий кадриятларни билмайди, бузади.

Аждодларимиз меросига муносабат Аждодлар меросини пухта билади, тарFиб килади. Аждодлар меросини яхши билади, кизикади. Аждодлар мероси хакида тушунчалари бор, лекин юзаки. Аждодлар мероси туFрисида тушунчаларга эга эмас.

Миллий Fоямизга муносабат Миллий Fояларимиз мохиятини тарFиб килади. Миллий Fоямизни яхши билади. Миллий Fоя хакида тушунчаларга эга. Тушунчаларга эга эмас.

БузFунчи Fояларга муносабат БузFунчи Fоялар мохиятини чукур билади, улардан бошкаларни огохлантиради. БузFунчи Fоялар мохиятини яхши билади. БузFунчи Fоялар мохияти хакида тушунчаларга эга. Тушунчаларга эга эмас.

Узбекистоннинг жахондаги мавкеини билиш Яхши, пухта билади. Яхши билади. Билимлари нотулик. Билмайди.

Ватан туЙFуси Чукур, хаёт билан боFлик ривожланган. Чукур, лекин хаёт билан боFланмаган. Юзаки. Билмайди.

Ислохотлар ютукларига муносабат Билади, хар куни, хамма жойда тарFиб килади. Билади, купинча бу хакда уз фикрларини билдиради. Билади, амал килмайди. Билмайди, амал килмайди.

Теварак-атрофда-гиларга муносабати Эътиборли, зийрак, мехрибон. Fамхур, эътиборли. Эътиборли. Локайд.

Уз кишлоFи, махалласи тарихи, хусусиятларига муносабати Чукур билади, марок билан хикоя килиб бера олади. Яхши билади. Билади, лекин билимлари нотулик. Билмайди.

• «Табиат: кеча, бугун, эртага», «Табиат ёшлар нигохида» «Болалар ва сув», «Гуллар ва кушлар»;

• «Узбекистоннинг етти муъжизаси»;

• «Махаллам тарихини урганаман»;

• «Баркамол авлод - юрт келажаги»;

• «Юксак маънавият - енгилмас куч»;

• «Аросат», «Алло, огох булинг»;

• «Экранда ола бужи»;

• «Ёш хунармандлар»;

• «Аждодлар мероси - келажак пойдевори»;

• «Маънавият - калбим куёши»;

• «Маънавият сохасида бушлик булмайди»;

• «Мутахассислик - сенинг келажагинг»;

• «Китоблар олам кузгуси»;

• «Иктидорли кизлар анжумани»;

• «Узбегим кизлари»;

• «Кунглим гавхарисан - Ватан»;

• «Шу азиз Ватан барчамизники»;

• «СоFлом ва фаровон хаёт учун»;

• «Глобаллашув шароитида ёшларда дахлдорлик туЙFусини шакллантиришнинг узига хос жихатлари»;

• «Дахлдорлик - уз такдирини ватан, мил-лат такдири билан боFлаган барча кишиларга хос фазилат»1.

Дахлдорлик шахс киёфасида куйидаги си-фатларда намоён булади:

• Ватанга булган мехр-мухаббат, унга садокат;

1 Юсупов Э. Инсон камолотининг маънавий асослари. - Т.: «Университет», 1998. -148-б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2017, 3

s а

ç

я *

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

s

H

ra X

s

3 s и

0

X

s

и

1

to s а

К

ra н (В

т s

>s

»

to s а

fr и ra

4 if s

H и О X u (В

5

ч s

X

о

M ф

3

(В ^

s

X

s

X

s

H

ra ç

s

M

ra ■fr

if

s ç

а о

4

s

га

cl

ç

я а ч

га

К

и1вдвэонА|Л| BJHdBl/lt¡H3Á3Ax 'ИХИ0В1 иэв1/1/в"хв1Л1 'Mj-oi/mn^ е^ нииэ>1 HBfBgndxBX (Ti о ГМ LH i—i

HMfl/O HBfBgndxBX m ю о I—1 го

1вдвэонА|Л| BjdBi/HJBtftjxDdiB-^BdBaai нииэ>1 HBfBgndxBX о (Ti ГМ ГМ LH го

HMfl/O HBfBgndxBX ГМ го 00 ю

1вдвэонЛ|Л| BjndBi/>iAicH dei/10401/эи нииэ>1 HBfBgndxBX ГM о I—1 го I—1 I—1

HMfl/O HBfBgndxBX LH LH ю 00 ГМ

HDÁJ-MÁl HBiBg нииэ>1 HBfBgndxBX о 00 ГМ го I—1

HMfl/O HBfBgndxBX о го о о I—1 о I—1

mni/ид иниэ'яави MJBfr'HO'XBX _1НИНН01ЭИ>1Эд£Х нииэ>1 HBfBgndxBX ГМ I—1 I—1 00 о о

HMfl/O HBfBgndxBX о ю LH LH I—1 о

1вдвэонЛ|Л| BjdBi/tíOj- MhHÁj-EÁg нииэ>1 HBfBgndxBX о о I—1 00 I—1 ГМ о

HMfl/O HBfBgndxBX о о ГМ го 00

1вдвэонЛ|Л| BJEi/mtîOj- ии1/1/и^ нииэ>1 HBfBgndxBX ю (Ti I—1 (Ti I—1

HMfl/O HBfBgndxBX о ю о ГО i—1

mni/ид nHdei/itsndfe1» итжи^ нииэ>1 HBfBgndxBX 00 (Ti ГМ I—1 00 ГМ

HMfl/O HBfBgndxBX О LH о о ГМ о I—1

ИЭКИГШЕОУ ^m/odBMtj) i/овф нииэ>1 HBfBgndxBX 00 (Ti 00 I—1 о

HMfl/O HBfBgndxBX О о LH 1-П

dBi/BXEdB1!/ dB(j)BH on иноэ dBi/MhaA^x Як,к,ол нaмоён бyлaди Н^моён бyлaди Суст нaмоён бyлaди Н^моён бyлмaйди

• УЗИ мaнcyб бyлгaн миллaт УТМИШИ, ypф-oдaтлapи, aнъaнaлapи вa кaдpиятлapигa co-диклик;

• Baтaн вa миллaт тapиxидaн Fypypлaниш;

• юpтнинг мoддий, шyнингдeк, миллaт то-мoнидaн яpaтилгaн мaънaвий бoйликлapини acpaш, yлapни кyпaйтиpиш бopacидa Faмxyp-лик килиш;

• Baтaн paвнaки вa миллaт тapaккиëти йyлидa мeхнaт килиш;

• Baтaн oзoдлиги вa миллaт эpкигa кили-нaëтгaн xap кaндaй тaхдидгa кapши кypaшиш;

• Baтaн вa миллaт oбpУcи, шaъни, op-нoмycини химoя килиш;

• Baтaн paвнaки вa миллaт тapaккиëтигa ниcбaтaн ишoнчгa эгa 6УЛИШ, УЗИ мaнcyб бyлгaн миллaтнинг ШУ Baтaндa, ШУ мaкoндa яшaши учун кaдpлaй oлиши, yнгa ниcбaтaн чyкyp хypмaт ^^тиши.

Дeмaк, биз пeдaгoглapдaн тaлaб килинa-дигaн нapca yткaзилaëтгaн тaдбиpлap opкaли ëшлapдa мacъyлият, дaxлдopлик, вaтaнпap-вapлик, ички жaвoбгapлик хи^ини шaкллaн-тиpиш вa pивoжлaнтиpишдaн ибopaт. Бунинг учун xap биp Укитyвчи-пeдaгoгдaн мacъyлият вa юкcaк дaxлдopлик тaлaб килинaди.

Адабиётлар руйхати:

1. Kapимoв И.А. Юкcaк мaънaвият - eнгилмac куч. - T.: «Maънaвият», 2008.

2. Kapимoв И.А. Узбeк xaлки хeч ^o^ хeч кимгa кapaм бyлмaйди. 13-жилд. - T.: «Узбeкиcтoн», 2006.

3. Kapимoв И.А. Baтaнимизнинг тинчлиги вa xaвфcизлиги Уз кyч-кyдpaтимизгa, xaлкимизнинг х^мжих^тлиги вa бyкилмac иpoдacигa бoFлик. I Иккинчи чaкиpик Узбeкиcтoн Pecпyбликacи Олий Maжлиcининг Ун тypтинчи cecccияcидaги нутк. II «Хaлк cyзи», 2004 йил 30 aпpeль.

4. Пcиxoлoгичecкaя диaгнocтикa. Учeбнoe пocoбиe. I Пoд peдaкциeй Aкимoвoй M.K. — СПб.: «Питep», 2005. -С. 106.

5. Очилдиeв А. БaFpикeнглик вa тapaккиëт oмили. - T.: «Toшкeнт Иcлoм yнивepcитe-ти» нaшpиëт-мaтбaa биpлaшмacи, 2007.

6. Зaкypлaeв A.K. Диний экcтpeмизмгa кapши кypaшдa пcиxoлoгик ycyллapдaн фoй-дaлaниш. II «Фaлcaфa вa хукук» жypнaли, 2008, 3-coн. -34-36-б.

7. Юcyпoв Э. Инcoн кaмoлoтининг мaънaвий acocnap^ - T.: «Унивepcитeт», 1998. -148-б.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.