Научная статья на тему 'ФУҚАРОЛИК-ҲУҚУҚИЙ ШАРТНОМАЛАРНИНГ ЮРИДИК ФАКТ СИФАТИДАГИ ТАЛҚИНИ'

ФУҚАРОЛИК-ҲУҚУҚИЙ ШАРТНОМАЛАРНИНГ ЮРИДИК ФАКТ СИФАТИДАГИ ТАЛҚИНИ Текст научной статьи по специальности «История и археология»

CC BY
344
41
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
битим / шартнома / юридик факт / шартнома эркинлиги / эрк-ирода. / agreement / contract / legal fact / freedom of contract / free will.

Аннотация научной статьи по истории и археологии, автор научной работы — Корёғдиев, Бобур Умиджон Ўғли

Ушбу мақолада товар-пул айланмасида асосий воситаларидан бири ҳисобланган, томонларига ҳуқуқ ҳамда бурчларни юзага келтирадиган, ўзгартирадиган ва бекор қиладиган келишув-шартнома юридик факт сифатида таҳлил қилинди. Сивилист назарий олимларнинг фикрча шартнома атамаси уч маънода: юридик факт; бирор-бир юридик фактга асосланган, моддий манфаатлар тўғрисидаги ҳуқуқий муносабат; шахслар (фуқаролар ва ташкилотлар) нима тўғрисида ўзаро келишсалар, шуни акс эттирувчи, ифодаловчи ҳужжат маъносида ишлатилади. Бу ерда у ўзининг биринчи маъноси – юридик факт сифатида кўрилади ва ўрганилади.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

INTERPRETATION OF CIVIL LEGAL CONTRACTS AS A LEGAL FACT

In this article, as a legal fact, an agreement is analyzed, which is considered one of the main instruments in the circulation of goods and money, creates, changes and cancels the rights and obligations of the parties. According to scholars of civil law, the term contract has three meanings: a legal fact; a legal statement about material interests based on a legal fact; it is used in the sense of a document that reflects and represents what individuals (citizens and organizations) mutually agree on. Here it is considered and studied in its first meaning a legal fact.

Текст научной работы на тему «ФУҚАРОЛИК-ҲУҚУҚИЙ ШАРТНОМАЛАРНИНГ ЮРИДИК ФАКТ СИФАТИДАГИ ТАЛҚИНИ»

Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 7

educational, natural and social sciences П. ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

ФУКАРОЛИК-ХУКУКИЙ ШАРТНОМАЛАРНИНГ ЮРИДИК ФАКТ

СИФАТИДАГИ ТАЛКИНИ

d https://doi.org/10.24412/2181-1784-2022-7-271-278

КорёFдиев Бобур Умиджон ртли,

Тошкент давлат юридик университети Фукаролик хукуки кафедраси укитувчиси, e-mail: boburkoryogdiev@gmail.com

АННОТАЦИЯ

Ушбу мацолада товар-пул айланмасида асосий воситаларидан бири уисобланган, томонларига ууцуц уамда бурчларни юзага келтирадиган, узгартирадиган ва бекор циладиган келишув-шартнома юридик факт сифатида таулил цилинди. Сивилист назарий олимларнинг фикрча шартнома атамаси уч маънода: юридик факт; бирор-бир юридик фактга асосланган, моддий манфаатлар тугрисидаги ууцуций муносабат; шахслар (фуцаролар ва ташкилотлар) нима тугрисида узаро келишсалар, шуни акс эттирувчи, ифодаловчи уужжат маъносида ишлатилади. Бу ерда у узининг биринчи маъноси - юридик факт сифатида курилади ва урганилади.

Калит сузлар: битим, шартнома, юридик факт, шартнома эркинлиги, эрк-ирода.

ТОЛКОВАНИЕ ГРАЖДАНСКО-ПРАВОВЫХ ДОГОВОРОВ КАК

ЮРИДИЧЕСКИЙ ФАКТ

Корёгдиев Бобур Умиджон угли

Преподаватель кафедры Гражданского права Ташкентского государственного юридического университета, e-mail: boburkoryogdiev@gmail.com

АННОТАЦИЯ

В данной статье в качестве юридического факта проанализирован договор-соглашение, которое считается одним из основных инструментов в обращении товаров и денег, создает, изменяет и отменяет права и обязанности сторон. По мнению цивилистов, термин договор имеет три значения: юридический факт; правовая установка о материальных интересах, основанная на юридическом факте; оно используется в смысле документа, отражающего и представляющего то, о чем взаимно договариваются

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

О

R

VOLUME 2 | ISSUE 7 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

отдельные лица (граждане и организации). Здесь он рассматривается и изучается в его первом значении - юридический факт.

Ключевые слова: соглашение, договор, юридический факт, свобода договора, свобода воли.

INTERPRETATION OF CIVIL LEGAL CONTRACTS AS A LEGAL FACT

Koryogdiev Bobur Umidjon ugli,

The lecturer of Civil Law Department of Tashkent State University of Law e-mail: boburkoryogdiev@gmail.com

In this article, as a legal fact, an agreement is analyzed, which is considered one of the main instruments in the circulation of goods and money, creates, changes and cancels the rights and obligations of the parties. According to scholars of civil law, the term contract has three meanings: a legal fact; a legal statement about material interests based on a legal fact; it is used in the sense of a document that reflects and represents what individuals (citizens and organizations) mutually agree on. Here it is considered and studied in its first meaning - a legal fact.

Keywords: agreement, contract, legal fact, freedom of contract, free will.

Юридик фактлар тизимида фукаролик-хукукий шартномалар алохида урин тутади. Чунки, шартнома тузиш оркали фукаролик хукуки субъектлари узлари учун фукаролик хукук ва бурчларини вужудга келтирадилар, узгартирадилар ёки бекор киладилар. Шартномалар фукаролик хукук ва бурчларни вужудга келтириш асоси сифатида Узбекистон Республикасининг Фукаролик кодексида хам белгиланган. ФКнинг 8-моддаси 1-кисмида "фукаролик хукук ва бурчлари конун хужжатларида назарда тутилган асослардан, шунингдек фукаролар хамда юридик шахсларнинг, гарчи конун хужжатларида назарда тутилган булмаса-да, лекин фукаролик конун хужжатларининг умумий негизлари ва мазмунига кура фукаролик хукук хамда бурчларни келтириб чикарадиган харакатларидан вужудга келиши" таъкидлангани холда, мазкур модданинг 2-кисми 1-бандида "фукаролик хукук ва бурчлари конунда назарда тутилган шартномалар ва бошка битимлардан, шунингдек гарчи конунда назарда тутилган булмаса-да, лекин унга зид булмаган шартномалар ва бошка битимлардан куйидагилардан вужудга келиши" белгиланганлиги фукаролик хукук ва бурчларини вужудга келтириш шартномаларнинг ахамияти нечогли эканлигини курсатади.

ABSTRACT

КИРИШ

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

О

R

VOLUME 2 | ISSUE 7 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

Таъкидлаб утиш жоизки, шартнома тушунчаси ва бу боглик категориялар фукаролик хукуки назариясида кенг ва атрофлича тахлил этилган. Бирок, шартномаларнинг юридик факт сифатидаги ахамияти ва мохияти масаласини етарлича урганилган, деб булмайди. Фукаролик хукук ва мажбуриятларни вужудга келтиришнинг конун йул куйган асоси сифатида шартномаларни юкорида курсатиб утилган нормадан келиб чикиб, куйидаги икки турга булиш мумкин:

1. Конун хужжатларида назарда тутилган шартномалар.

2. Конунда назарда тутилган булмаса-да, лекин унга зид булмаган шартномалар.

"Конун хужжатларида назарда тутилган шартномалар" категорияси фукаролик хукук ва бурчларини вужудга келитириш воситаси сифатида белгиланган талабларда тузилганда юридик факт вазифасини бажаради. Зеро конун хужжатларида назарда тутилган шартномаларга нисбатан амалдаги конунчиликда муайян талаблар белгиланади-ки, бундай талабларга риоя этмаслик шартномани хакикий эмас, деб топилишига ва у асосда вужудга келиши лозим булган хукук ва мажбуриятни вужудга келмаган, деб топилишига олиб келиши мумкин.

ФКнинг 354-моддаси 1-кисмида "фукаролар ва юридик шахслар шартнома тузишда эркиндирлар" - деган коида белгиланган булиб, бу шартноманинг юридик факт сифатида хукук ва бурчларга таъсири белгиловчи, унинг хукукий конструкция сифатидаги мохиятини ифодаловчи холатдир. Бинобарин, амалдаги конунчиликка кура, икки ёки бир неча шахснинг фукаролик хукуклари ва бурчларини вужудга келтириш, узгартириш ёки бекор килиш хакидаги келишуви шартнома дейилади (ФКнинг 353-моддаси 1-кисми).

И.Б.Зокировнинг фикрича, шартнома атамаси уч маънода: юридик факт; бирор-бир юридик фактга асосланган, моддий манфаатлар тугрисидаги хукукий муносабат; шахслар (фукаролар ва ташкилотлар) нима тугрисида узаро келишсалар, шуни акс эттирувчи, ифодаловчи хужжат маъносида ишлатилади. Бу ерда у узининг биринчи маъноси - юридик факт сифатида курилади ва урганилади.

ТАДЦЩОТ МАТЕРИАЛЛАРИ ТАХДИЛИ ВА НАТИЖАЛАРИ

Шартнома хукукий муносабатларни вужудга келтириш, узгартириш ёки бекор килиш учун асос булиб хизмат килади. Аммо шартноманинг харакати бу билан чекланмайди. Агар бошка юридик фактлар умумий коида буйича хукукий муносабатни вужудга келтириш, узгартириш ёки бекор килиш билан

Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 7

educational, natural and social sciences ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

TyrarnaHca, mapTHOMa Ma3Kyp ropuguK ^aKraapgaH $apK khhh6, xyKyKuH MyHocaGarnu 6enrunam, y3rapTHpnm skh 6eKop KunumgaH TamKapu aHa xyKyK HopManapn 6unaH 6enrunaHraH goupanapga xyKyKuH MyHoca6arga KaTHamyBHHnapHHHr xaTTH-xapaKaTnapHHH TapTu6ra conagu, xyKyKuH MyHOca6aT HmTHpoKHHnapHHHHr xyKyK Ba 6ypnnapHHH SenrnnaHgn1.

E.C.KaHta30B mapTHOMa TymyHnacu Tatpu^ 6epunraH OKHHHr 353-Moggacu KonganapHHH Taxman этap экaн KyHHgarnnapHH 6HngHpn6 yTagu: mapTHOMa Tyrpucuga Ma3Kyp Moggaga Ky3ga TyranraH Tatpu^gaH Kenu6 nuKaguraH 6yncaK, mapTHOMaHHHr KyHHgarn xycycnaTnapHHH a^para6 Kypcarum MyMKuH:

- xyKyKHH MyHOca6aT cu^araga: y HmTHpoKHHnapHHHr ^yKaponuK xyKyKgapu Ba Ma«:6ypHtfraaphhh GenrunaHgu, y3rapTHpagn skh 6eKop Kunagu;

- Ma^6ypnaTnapHH KemupuG HHKapyBHH ropuguK $aKT cu^araga: GrnuMHuHr Ty3HnnmH ^yKaponHK-xyKyKHH MyHocaGarnu By^ygra Kemupgu;

- HmTHpoKHHnapHHHr xoxum-upogacu 6unaH Ma^6ypnaTHHHr W3ara

KennmHHH KaHg этyвнн xy^®ar cu^araga: 6hthm e3Ma maKnga Ty3HnnmH

2

MyMKHH2.

H.g.EropoBHuHr ^HKpuna, mapTHOManap Typnu MatHoga TymyHunagu, neKHu 6upHHHH HaB6arga mapTHOMaHHHr moxh^thhh yHHHr ropuguK $aKT cu^araga ^yKaponuK xyKyK Ba 6ypnnapHHH By^ygra KenTupum, y3rapTumu Ba 6eKop Kunum BOCHTacu экaнпнгннн эtтнрo$ этн6 yTum 3apyp3.

AnpuM agaGueraapga TatKugnaHumuHa, mapTHOManap y3ura xoc xyKyKuH BOcuTacu cu^araga 6up maxcHuHr MaH^aara ukkuhhu TOMOHHuHr MaH^aaraHu кaнoaraaнтнрнпнmн 6unaH TatMuHnaHumuHu u^OganaHgu. EyHga Tapa^nap y3 3uMManapura onraH Ba mapTHOMa Harn^acuga By^ygra KenraH xyKyK Ba мa«:6yрнtfraaрннн ho3um ga^apaga Ga^apumra xapaKaT Kunumagu4.

X,.P.PaxMOHKynOBHuHr ^uKpuna, mapTHOMa - xyKyKuH TapTu6ra conumHuHr maKnu cu^araga mapTHOMa KaTHamnunapuHuHr xoxum-upogacu Ba xapaKaraapuHu HaMoeH этнm xaMga рacнмнпamтнрнmнннг BocuTacu cu^araga xu3MaT Kunagu5.

1 3oKupoB H.B. ®yKapOOTK xyKyK«: gapc^uK I kkcm.-TomKeHT: TgTOH, 2009.-455 6.

2 Y36eKMcTOH Рecпy6flнкacн ®yKapo^uK KogeKcura mapx. I-®rag.-TomKeHT: 2010. "Vektor-Press" HampueTu, - 746 6.

3 Tpa^gaHcKOe npaBO: y^e6.: B 3 t. T.1.-6-e u3g., nepepa6. u gon./H.g.EropoB, H.B.E^uceeB ugp.; OTB.peg. A.n.CepreeB, M.K.to^ctoh.-M.: TK Be^6u, №g-BO npocneKT, 2003.-584 c.

4 goroBop b HapogHOM xo3ancTBe (Bonpocbi o6^en Teopuu) // M.K.Cy^enMeHOB, B.B.IHIokpobckmh, B.A.^aKeHOB u gp. / OTB.peg. M.K.Cy^enMeHOB.-AnMa-ATa: 1987.-32 c.

5 PaxjMOHKy^OB X. Ma^6ypuaT xyKyKu.-TomKeHT: TgTOH, 2005.-222 6.

274

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

о

R

VOLUME 2 | ISSUE 7 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

Ушбу фикрларга кушилган холда шартномалар юридик факт сифатида фукаролик хукуки ва бурчларини вужудга келтиришда аввало иштирокчиларининг хохиш-иродасига асосланиши, бундай хукук ва бурчлар тарафларнинг уз хохишларига намоён булиши билан юридик фактларнинг бошка турларидан фарк килади. Бинобарин, аксарият юридик фактларда хукук ва мажбуриятлар тарафларнинг хохиш-иродасига боглик булмаган холда хам вужудга келиши мумкин. Шу сабабли юридик факт сифатидаги шартноманинг узига хослигини тахлил этишда шартномалар тузиш эркинлиги тамойилининг урни катта хисобланади.

Бир катор юридик адабиётларда шартномалар тузиш эркинлиги тамойилининг уч холати аэратиб курсатилади. Хусусан, А.М.Мухаммадиев шартномалар эркинлиги тамойилини тадкик этгани холда, шартномалар эркинлиги тамойили шартнома тузиш, унинг шартларини танлаш, шартнома тузишда контрагентни танлаш, шартнома шартларини узгартириш ва бекор килишдаги эркинлик ва бошка холатлар юкорида кайд этилган учта асосий элементнинг узагида ифодаланишини таъкидлаш лозим. Ушбу фикрларга кушилган холда, шартномалар эркинлиги тамойилининг юкоридаги уч куринишда намоён булишини ажратиб курса-тиш, тарафларнинг шартномалар эркинлигига нисбатан хукукларини аник ифодалашда ва шартнома тузиш, уни бажариш ва контрагент танлашга нисбатан субъектив фукаролик хукукларини амалга оширишда кулайлик тугдиради6.

М.И.Брагинский ва В.В.Витрянскийлар узлари томонидан чоп этилган шартнома хукукига багишланган куп томлик асрларининг биринчи томида шартномалар эркинлиги: фукаролар ва юридик шахсларнинг шартнома тузишдаги, тарафларга конун хужжатларида кузда тутилган ёки тутилмаган хар кандай шартномаларни тузиш имкониятини беришдаги, арафларнинг узлари тузаётган шартнома шартларини эркин танлашдаги холатидан келиб чикишини эътироф этишади7.

Бир катор адабиётларда эса, шартномаларни юридик факт сифатидаги узига хослигини ангалатувчи ушбу тамойилнинг ички структурасида ана шу

6 Мухаммадиев А.М. Фукаролик хукуки тамойилларининг назарий ва амалий муаммолари.-Тошкент: ТДЮИ,

7 Брагинский М.И., Витрянский В.В. Договорное право. Книга первая. Общие положения. -М.: Статут.2003.-153 с.

2010.-127 б.

Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 7

educational, natural and social sciences ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

юкоридаги уч холат узаро алокадорликда намоён булиши лозимлиги таъкидланади8.

Н.Д.Егоров шартномалар эркилиги тамойилини белгиловчи нормани тахлил этиб, унинг куйидаги мухим жихатларини ажратибкурсатади:

биринчидан, шартномалар эркинлиги фукаролик хукуки субъектларининг шартнома тузиш ёки тумаслик масаласини эркин хал этишларини назарда тутади;

иккинчидан, шартнома эркинлиги шартнома тузишда шерикни танлаш эркинлигини ифодалайди;

учинчидан, шартнома эркинлиги фукаролик муомаласи иштирокчиларининг шартнома турини танлаш эркинлигини белгилайди;

туртинчидан, шартнома эркинлиги тарафларнинг шартнома шартларини танлаш уз-хохиш иродаларидан келиб чикишлари мумкинлигини кузда тутади9.

Фикримизча, шартномалар эркинлиги категориясига нисбатан билдирилган мазкур фикрлар шартноманинг юридик факт сифатидаги мохияти,максади ва вазифасини аниклашда, юридик факт сифатидаги шартнома тушунчасини тзимли ва тузилишили ёритишда мухимдир. Шу билан бирга, шартноманинг юридик факт сифатида бахоланиши учун унинг шакли ва мазмуни билан боглик талабларга риоя этилиши хам алохида эътибор талаб этилади. Чунки, умумий коидага кура, шартнома конун талаб килган шаклда тузилган ва унинг мазмунига доир шартларга риоя килинганда у хакикий хисобланади ва узининг юридик факт сифатидаги вазифасини бажаришга хизмат килади.

ФКнинг 366-моддаси 1-4-кисмларида шартнома шаклига нисбатан белгиланган талаблар уз ифодасини топган. Унга кура, агар конунда муайян турдаги шартномалар учун маълум бир шакл белгилаб куйилган булмаса, шартнома битимлар тузиш учун назарда тутилган хар кандай шаклда тузилиши мумкин. Нотариал тасдикланиши ёки давлат руйхатидан утказилиши шарт булган шартнома нотариал тасдикланган ёки руйхатдан утказилган пайтдан эътиборан, нотариал тасдикланиши ва руйхатдан утказилиши зарур булганда эса - шартнома руйхатдан утказилган пайтдан эътиборан шартнома тузилган

8 Танага А.Н. Принцип свободы договора в гражданском праве России. -Санкт-Петербург: Юридический центр Пресс, 2003.-38 с.; Тельгарин Р. О свободе заключения гражданско-правовых договоров в сфере предпринимательства. -13 с. Коммерческое право: Учебник. /Под ред.В.Ф.Попондопуло, В.Ф.Яковлевой.ч.1.-Санкт-Петербург: 1998.- 24 с.

9 Гражданское право: Учеб.: В 3 т. Т.1.-6-е изд., перераб. и доп./Н.Д.Егоров, И.В.Елисеев идр.; Отв.ред. А.П.Сергеев, Ю.К.Толстой.-М.: ТК Велби, Изд-во Проспект, 2003.-584-585 с.

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

o

R

VOLUME 2 | ISSUE 7 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

xucOögaHagu. Arap Tapa^nap mapTHOMaHu MyafiaH maKgga Ty3umra KegumraH öygcagap, rapnu KOHyHga 6y Typgaru mapTHOMagap ynyH öyHgafi maKg Tagaö KHHHHraH öygMaca-ga, mapTHOMa öegrugaHraH maKgra KenTHpnnraHHgaH KefiuH Ty3HnraH xHCOÖnaHagn. E3Ma mapTHOMa Tapa^nap uM3OgaraH ömra xy^^arau Ty3um fiygu öugaH, myHuHrgeK noHTa, Tenerpa^, TegeTafin, Tene^OH, эпeктpoн ano^a eKH xy^^ar mapTHOMagaru Tapa^gaH HuKKaHnuruHu umOH^nu cyparga aHuKgam hmkohhhh öepaguraH ÖOm^a agOKa epgaMuga xy^®araap ajiMamum fiygu öugaH Ty3HnnmH MyMKHH. ^OHyH Tanaönapnra puOa KHHHÖ, öegrugaHraH maKgga Ty3HnraH Ba pacHMfinamTHpunraH mapTHOMarHHa ropuguK $aKT cu^araga TaH OHHHumu MyMKHH. Akc xOgga öyHgafi mapTHOMa xaKuKufi эмac geö TOnugumu Ba y acOcgaru ^y^apOnuK xyKyK Ba öypnnapuHH By^ygra Kegrapum, y3rapTHpum Ba öeKOp SynumuHu xaM xaKuKufi эмc, geö xucOöaHumura Oguö Kegumu MyMKuH.

fflapTHOMaHuHr Ma3MyHura Oug Tanaönap yHgaru mapraap кgaccн$нкaцнacнgaн Keguö nu^agu Ba y eKu öy mapTHuHr mapTHOMagaH u^OganaHum xOnarnra Kypa mapTHOMaHu xaKuKufi eKu xaKuKufi эмac, geö TOnunumura caöaö öygagu. VMyMufi KOugara Kypa mapTHOMa mapraapu: MyxuM, OgaTgaru Ba TacOgu^ufi mapraapra öynuHagu. Arap Tapa^nap ypTacuga mapTHOMaHuHr öapna MyxuM mapraapu w3acugaH myHgafi xOggapga Tagaö KunuHaguraH maKgga KegumyBra эpнmнпraн öygca, mapTHOMa Ty3unraH xucOönaHagu. fflapTHOMaHuHr Hapcacu Typpucugaru mapraap, KOHyH xy^^araapuga öyHgafi Typgaru mapTHOMagap ynyH MyxuM eKu 3apyp geö xucOönaHraH mapraap, myHuHrgeK Tapa^napgaH öupuHuHr aproacura Kypa Kenumuö OguHumu 3apyp öygraH xaMMa mapraap MyxuM mapraap xucOögaHagu (OKHuHr 364-MOggacu 1-2-KucMnapu).

XY.TOCA

fflapTHOMaHuHr MyxuM mapraapu MaB^yg öynumu Ba y öegrugaHraH maKgga тyзнпнmн mapTHOMaHuHr тyзнпгaнпнгннн Ba y öyfiuna ^yKapOnuK xyKyK Ba öyp^napu By^ygra KenraHnuruHu aHraaragu Ba aHa my nafiTgaH öOmgaö, mapTHOMa - ropuguK $aKT cu^arnga HaMOeH öygagu. fflapTHOMaHuHr ropuguK $aKT cu^aragaru y3ura xoc xycycuaTgapugaH Keguö hukuö, mapTHOMagapHu aMagga Kyggam, ygap öugaH öofhuk aMagufi HroOnapHu xag этнm Ba mapTHOMaBufi MyHOcaöaraapHu TapTuöra cOnumra KapaTunraH KOHyH xy^^aTnapuHu TaKOMunnamTupum MacananapuHu xan этнm MyMKuH. 3epO, wpuguK ^aKTHuHr öup KypuHumu öynraH mapTHOManap acOcuga xyKyK Ba Ma^öypuaTHuHr By^ygra KenraH eKu KenMaraHnuruHu aHuKgam, cyöteKTuB ^yKapOnuK xyKyKgapuHu xuMOa

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

о

R

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

VOLUME 2 | ISSUE 7 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

килишда ва шахснинг конуний манфаатларии химоя килишда алохида ахамият касб этади.

REFERENCES

1. Гражданское право. Том I. Отв. ред. проф. Е.А. Суханов. - 2-е. изд. М: БЕК, 1998. С.342.

2. Зокиров И.Б. Узбекистан Республикасининг фукаролик хукуки. Тошкент. "Адолат", 1996. 108 б.

3. Кротов М.В. Гражданское право. Часть I. //Под. ред. Ю.К. Толстого, А.П. Сергеева. -М: ТЕИС, 1996. С.199.

4. Танага А.Н. Принцип свободы договора в гражданском праве России. -Санкт-Петербург: Юридический центр Пресс, 2003.-38 с.; Тельгарин Р. О свободе заключения гражданско-правовых договоров в сфере предпринимательства. -13 с. Коммерческое право: Учебник. /Под ред.В.Ф.Попондопуло, В.Ф.Яковлевой.ч.1.-Санкт-Петербург: 1998.- 24с.

5. Брагинский М.И., Витрянский В.В. Договорное право. Книга первая. Общие положения. -М.: Статут.2003.-153 с.

6. Мухаммадиев А.М. Фукаролик хукуки тамойилларининг назарий ва амалий муаммолари.-Тошкент: ТДЮИ, 2010.-127 б.

7. Гражданское право: Учеб.: В 3 т. Т.1.-6-е изд., перераб. и доп./Н.Д.Егоров, И.В.Елисеев идр.; Отв.ред. А.П.Сергеев, Ю.К.Толстой.-М.: ТК Велби, Изд-во Проспект, 2003.-584 с.

8. Договор в народном хозяйстве (вопросы общей теории) // М.К.Сулейменов, Б.В.ППокровский, В.А.Жакенов и др. / Отв.ред. М.К.Сулейменов.-Алма-Ата: 1987.-32 с.

9. Рахмонкулов Мажбурият хукуки.-Тошкент: ТДЮИ, 2005.-222 б.

10. Atalikova, G. S., & Asadov, S. F. O. G. L. (2022). MASLAHAT VA KONSALTING XIZMATLARI: HUQUQIY TARTIBGA SOLISH MASALALARI. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 2(2), 299-309.

11. Tojiboev, A., Sharakhmetova, U., & Tojjiboyev, S. (2020). Between public and private-state entity as a party to international commercial arbitration: Lessons for the Republic of Uzbekistan. International Journal of Psychosocial Rehabilitation, 24(6),

581-591.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.