Научная статья на тему 'First results treatment arthral illness with fitoterapiey'

First results treatment arthral illness with fitoterapiey Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
126
31
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
МАКЛЮРА / АМИН қЫШқЫЛДАРЫ / ХРОМАТОГРАФИЯ / ТИіМДіЛіК / АМИНОКИСЛОТЫ / ЭФФЕКТИВНОСТЬ / MAKLYURA / AMINO ACID / CHROMATOGRAPHY / EFFICIENCY

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Кунанбай К., Каирбеков А.К., Сламжанова С.Б., Олжаева Р.Р., Оразбеков Е.

Изучена эффективность и безопасность настойки маклюры оранжевой при лечении заболевания суставов у больных пожилого возраста. Преимущество настойки маклюры за короткое время проявляет выраженный лечебный эффект, улучшает состояние больных с заболеваниями суставов.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ЭФФЕКТИВНОСТЬ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ СРЕДСТВ РАСТИТЕЛЬНОГО ПРОИСХОЖДЕНИЯ ПРИ ЛЕЧЕНИИ ЗАБОЛЕВАНИЯ СУСТАВОВ

Going near the question of treatment of elderly patients, we studied efficiency and safety of tincture of maklyury orange in treatment arthral illness for the patients of superannuated.By important advantage of tincture of maklyury after brief a term is shown by a khoroshyy effect, helps sick with arthral illnesses.

Текст научной работы на тему «First results treatment arthral illness with fitoterapiey»

эеж 616.72 053.2 -08 039.71

К. Кунанбай1, А.К. Каирбеков2, С.Б. Сламжанова3, Р.Р. Олжаева4, Е.Оразбеков5, А.Р. С^раншиева6

С.Ж. Асфендияров атындагы Казак ¥лттык медицина университетi, Алматы к. 1'2-5-6 Клиникалык фармакология, ЕДШ жэне физиотерапия кафедрасы,

3 Фармакология кафедрасы,

4 Семей каласыныц Мемлекеттiк медицина университету Семей к.

БУЫН АУРУЛАРЫН еС1МД1К ТЕКТЕС ДЭР1Л1К ЗАТТАРМЕН ЕМДЕУД1Н, НЭТИЖЕЛЕР1

Т^жырым

Карт адамдардагы буын аурулары емдеуде саргыш маклюра т^нбасыныц тиiмдiлiгi мен к,ауiпсiздiгi зерттелдi. Аталган т^нбаныц артыкшылыгы: кыскы уакыт аралыгында тиiмдi емдiк нэтиже кврсетiп, буын аурулары бар наукастардыц жагдайын жаксартты.

Туй1нд1 свздер: маклюра, амин кышкылдары, хроматография, тиiмдiлiк.

Такырыптыц взектiлiгi: Элемдк мэлiметтерге CYЙенсек жер бетiндегi 50 жастан аскан карт адамдардыц 80% буын ауруларынан зардап шегедi. К;азакстанда 40 жастан аскан адамдардыц 70% буын ауруларына шалдыккан. Соцгы уакытта буын аурулары жиi кездесетiн патологиялык YPДiске айналды. Созылмалы, ^зак ауыру сезiмi, ецбекке кабiлеттiлiктiц твмендеуi, вз-взЫе кызмет кврсетудiц шектелуi, вмiр сапасыныц нашарлауы медициналык-элеуметтiк KYPделi мэселе.

Зерттеу максаты: саргыш маклюра жемга мен жоцгар аконитi тамырынан жасалган внiмдердi буын ауруларын емдеуде колдану, всiмдiктердiц ерекшелiгiне байланысты амин кышкылыныц сандык TYрiн аныктап, болашак зерттеуге бастама жасау.

Зерттеу эдю: Нозологиясы бiрдей барлыгы 10 наукас зерттелд. Оныц iшiнде жастары 66±15 сэйкес. Зерттелушiлердiц 5 немесе 50%-ы ер адам, ал 5 немесе 50%-ы эйел адам болып келедi.

Емдеу тэсшк Амбулаториялык жагдайда буын аурулары бар наукастар тацдап алынды. Емдеу зерттеу барысында дэрiхана жагдайында жасалган к¥рамы флавиноидтардан т^ратын саргыш маклюра жемю мен жоцгар аконитi тамырынан жасалган т^нба колданылды. Саргыш маклюра (лат. Maclura pomífera) жемюнен т^нба жасау эдiсi: жемiсiн бвлiктерге бвлт 50% спирт к¥Йып, аузы тыгыздап жабылатын ыдыспен т^ндырылды. Крлданыска дайындаганнан кейiн 6-10 KYHнен кейiн пайдаланылды. Наукастар ауырган буынына жергiлiктi компресс TYрiнде колданды [1,2].

Жонгар аконитЫен (Aconitum soongoricum) т^нба жасау эдюк 20 грамм тамырын Yгiтiп 40% - 200 мл спиртке араластырылып, 2 апта т^ндырылдылды. СYзiлiп т^нба жасалды. Жергiлiктi CYPTпе эдiсiмен колданылды.

Зерттеу нэтижесг Зерттеуге алынган 10 наукастыц 8-i саргыш маклюра жемiсiнен жасалган т^нбаны колдану барысында ауру сезiмiнiц азайып, кимыл-козгалыс шектелуiнiц твмендеп, жагдайыныц жаксаруын айтады. Ал жонгар аконитЫен жасалган т^нбаны колдану барысында жагдайларыныц жаксаруы 5 наукаста байкалды. Алайда 3 наукас колдану кезЫде кышыну, терiнiц к¥ргауы сиякты жанама эсерлерЫ кврсеттi [3,4].

Шешiм: Саргыш маклюра жемюнен жасалган т^нба емдк касиет кврсеттi. Жоцгар аконитiнен жасалган т^нба улы касиетiнiц жогары болуына байланысты, зерттеуден шектетiлдi. Зерттеу ж^мысы ары карай саргыш маклюра жемюУц амин кышкылдарыныц сандык TYрiн аныктап, болашак зерттеуге бастама жасалмакшы. Б^л зерттеудiц негiзгi нысаны ретiнде

Казакстанныц онTYCтiк аймагы, Шымкент бактарында всетЫ саргыш TYCтi маклюра жемiсi алынды [5-6].Саргыш маклюра - екiYЙлi жапырак тэрiздi, биiктiгi 20 метр болатын, тiкенектi б^тагы бар агаш. Жапырактары спираль тэрiздi орналаскан, втвдшты болып аякталады. ГYлi сырга тэрiздi болып келедi. Жемiсi - шартэрiздi, эжiмдiк катпарлы, сары-жасыл TYCтi, апельсин тэрiздi болады, бiрак жеуге жарамсыз. Жемiсi казан айында пiседi [7-8].

ЖYЙелiк бвлiм Класы Ретi

Т^кымдастыгы Туыстастыгы ТYрi pomífera (Raf.) Маклюра жылы,

Magnoliophyta Magnoliopsida Urticales Moraceae Maclura C.K. Schneid тропикалык аймактарда -СолтYCтiк Америкада, Азияда, Африкада, Кырымда, Орта Азия мен Кавказда, ал Казакстанда калалык жайларда ( Алматы, Шымкент) кездеседi [9-10].

Маклюра туыстастыгына жататын eсiмдiктер к¥рамы фенолкарбон кышкылы, флавоноидтар, изофлавоноидтар тобына жататын фенолдык байланыс кешенiн к¥райды. Сонымен катар тритерпеноидты гликозидтер, кeмiрсулар, амин кышкылдары, май кышкылдары, алкалоидтар аныкталды [11-12]. Фитотерапия тэжiрибесiнде eсiмдiк жемган обыр ауруында, ЖYрек-кантамыр ЖYЙесi ауруларында, гинекологиялык ауруларда, сонымен катар жара, ауру сезiмiн басу, буын ауруларында жэне жалпы корганыс ЖYЙесiн KYшейту Yшiн колданылады [13,14,15].3ерттеу эдiсi: саргыш маклюра жемюУц амин кышкылыныц сандык керсеткшн аныктау Yшiн 1:15 катынасындай шишаттан сулык бeлiгi бeлiнiп алынды. Б^л Yшiн 1 грамм шикiзатка 15 милилитр су к¥Йып, алынган с^йыктыкты кайнаган сулык моншага 20 минут кайнатып, колбага к¥йылып тоцазыткышка койылды. Нингидриндiк реакция ЖYPгiзiлдi. Б^л Yшiн алынган сулык бeлiкке 0,1% жаца дайындалган нингидрин косып сулык моншада кайнатылып, кайта суытылды. Суыту барысында с^йыктыктыц кызыл - коцыр TYCке боялуы амин кышкылдарыныц бар екендИн кeрсетедi [16]. Алынган сулык бeлiктiц екiншi жартысын фарфор ыдыска к¥йып, кайнаган сулык моншага кою калдыгы калганга дейiн кайнатылады. Осы калдык бeлiктi 5 милилитр суга кайта ертп хроматографиялык кагазга 0,05 милилитр шлемще жагылды.Амин кышкылдарын хроматографиялык аныктау Yшiн FILTRAK FN-4 ЖYЙесiнде н бутанол- сiрке кышкылы- су (4:1:2) ерiтiндiлерi кагазга колданылды. Стандартты ерiтiндi ретiнде 0,1 н хлорсутегiнiц ертндгандеп

алмастырылатын жэне алмастырылмаитын амин кышкылдары тандалынып алынды [17].

Хроматограммада амин кышкылдарын аныктау Yшiн 0,1% нингидрин ертндюмен ендеп, к¥ргак шкафта 100-105 °С элсiз кызгылт TYCTi дак паИда болганша кыздырылды. ОсындаИ жолмен шиюзаттан 20 бос амин кышкылы аныкталды [18]. Жалпы саргыш маклюранын амин кышкылдар саны: изотин (0,88%), лизин (0,86%) жэне DL- леИцин (0,86%), барлыгы 14,05%.

^орытынды: Саргыш маклюранын буын ауруларын емдеуде тшмдтИ жогары болгандыгы, к¥рамында бос амин кышкылдары мол екенi аИкындалды. Жапон галымдары бос амин кышкылдарынын сандык керiнiсiн бiлу болашакта мидын катерлi iсiктерiн емдеуге колдануга болатынына болжам жасап отыр, осы багытта ж^мысты жалгастырудын манызы зор.

Эдебиеттер:

1. Болезни суставов. Лучшие методы лечения: -Санкт-Петербург, Вектор, - 2008. - 128 с.

2. Болезни суставов: - Москва, Специальная литература, -2000. -408 с.

3. Мазуров В.И., Барановский А.Ю., Лила А.М., Зот-кин Е.М. Лечение и профилактика болезней суставов. -Санкт-Петербург, Диалект. - 2006. - 322 с.

4. Заболотных И.И. Болезни суставов. Москва, Специальная литература. - 2009. - 256 с.

5. Атлас ареалов и ресурсов лекарственных растений Казахстана. - Алматы: Fbmbw, 1994. - 200 с.

6. Головкин Б.Н., Руденская Р.Н., Трофимова И.А., Шретер А.И. Биологические активные вещества растительного происхождения // Наука. - 2001, №5, - 240 с.

7. Копытько Я.Ф., Костенникова З.П., Тимохина Е.А. // Фармация. - 1997, №6. - С. 31-34.

8. Пронченко Т.Е. Лекарственные растительные средства. - М.: ГЭОТАР-Мед. - 2002. - 285 с.

9. Кисличенко B.C., Ярошенко В.В., Кузнецова А.О. // Мед. ^я. - 2007, Т.9, №3. - С. 109-111.

10. Кисличенко B.C., Вельма В.В. // Химия природ, соед. - 2006, №1. - С. 98.

11. Дьяконова Я.В., Кисличенко B.C., Самородов В.М., Поспелов С.В. // Мед ^я. - 2007, №3. - С. 97-99.

12. Байтенов М.С., Васильева А.Н., Рамаюнова А.П. Иллюстрированный определитель растений Казахстана / М.С. Байтенов, А.Н. Васильева, А.П. Рамаюнова // Алма-Ата: Наука. - 1972, Т.II. - 489 с.

13. Рахматуллаева М.М., Аминов С.Н. // Pharmatsevtika J. - 2005, №2. - С. 25-28.

14. Сбежнева В.Г., Югин В.А. Природные полиацетилены в лечении злокачественных новообразовании и пострадиационных поражений // 5-й (юбилейная) Меж-дунар. конф. "Фитотерапия и новые технологии. 21-й век", - Пятигорск, 2004. - С. 72.

15. Степанов Ю.М., Кононов А.П., Журбина А.И. и др. // Журн. АМН УкраЫи. - 2004. - Т.10, №2. - С. 339351.

16. Фарманова Н.Т., Урманова Ф.Ф., Комилов Х.М. // Pharmatsevtika J. - 2005, №1. - С. 13-15.

17. Шилова И.В., Краснов Е.А., Барановская И.В. и др. // Хим.-фарм. журн. - 2002. - Т. 36, №11. - С. 36-38.

18. Ohlson M., Nordin A., Nasholm Т. (1995) Accumulation of ammo acids in forest plants in reiation to ecological amplitude and nitrogen supply. Functional Ecology 9, 596605. Contact: Ohlson, M.; Dep. Biol. Nature Conservation, Agric. Univ. Norway, PO Box 5014, N-1432 As, Norway.

Резюме

ЭФФЕКТИВНОСТЬ ИСПОЛЬЗОВАНИЯ СРЕДСТВ РАСТИТЕЛЬНОГО ПРОИСХОЖДЕНИЯ ПРИ ЛЕЧЕНИИ ЗАБОЛЕВАНИЯ СУСТАВОВ К. Кунанбай1, А.К. Каирбеков2, С.Б Сламжанова3, Р.Р. Олжаева4, Е. Оразбеков5, А.Р.Сураншиева6 Казахский Национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова 1'2'5'6 Кафедра клинической фармакологии, ЛФК и физиотерапии, 3Кафедра фармакологии, Государственный медицинский университет города Семей Изучена эффективность и безопасность настойки маклюры оранжевой при лечении заболевания суставов у больных пожилого возраста. Преимущество настойки маклюры - за короткое время проявляет выраженный лечебный эффект, улучшает состояние больных с заболеваниями суставов. Ключевые слова: маклюра, аминокислоты, хроматография, эффективность.

Summary

FIRST RESULTS TREATMENT ARTHRAL ILLNESS WITH FITOTERAPIEY K. Kunanbai1, A.K. Kairbekov2, S.B. Slamzhanova3, R.R. Olzhayeva4, E. Orazbekov5, A.R. Suranchyeva6 Kazakh National Medical Univercity of name S.D. Asfendiyarov ^«Department of clinical pharmacology, LFK and physiotherapy, 3Department of pharmacology, 4State medical univercity of Semey Going near the question of treatment of elderly patients, we studied efficiency and safety of tincture of maklyury orange in treatment arthral illness for the patients of superannuated.By important advantage of tincture of maklyury after brief a term is shown by a khoroshyy effect, helps sick with arthral illnesses. Key words: maklyura, amino acid, chromatography, efficiency.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.