Event analysis - a case study: fire of the production hall in meat handling plant import-export jbb in łyse Текст научной статьи по специальности «Строительство и архитектура»

st. bryg. mgr inz. Tadeusz JOPEK1

D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

ANALIZA ZDARZENIA - STUDIUM PRZYPADKU: POZAR HALI PRODUKCYJNEJ W ZAKLADZIE PRZETWORSTWA MI^SNEGO EKSPORT IMPORT JBB W LYSYCH*

Event Analysis - a Case Study: Fire of the Production Hall in Meat Handling Plant Import-Export JBB in Lyse

Анализ реального события (тематическое исследование): Пожар производственного цеха на мясокомбинате экспорт импорт JBB в городе Лысе

Abstrakt

Cel: Celem opracowania jest przeprowadzenie, wg przyj^tej metodyki, analizy zdarzenia (studium przypadku), ktore powstalo w obiekcie zaliczanym do grupy obiektow wielkopowierzchniowych i wielkokubaturowych, w tym dokonanie oceny prowadzonych dzialan ratowniczych i sformulowanie wnioskow z niej wynikaj^cych. Przedmiotowa analiza dotyczy pozaru, ktory powstal w dniu 29 czerwca 2009 r. w miejscowosci Lyse, do gaszenia ktorego zaangazowane byly duze sily ratownicze z PSP jak tez OSP. Metodologia: Analiza przeprowadzona zostala w oparciu o materialy dostarczone przez Komend^ Wojewodzk^ Panstwowej Strazy Pozarnej w Warszawie, materialy (wlasne) zebrane podczas wizji lokalnej przez Grup^ operacyjn^. Komendy Glownej Panstwowej Strazy Pozarnej oraz analizy zdarzenia opracowan^ przez zespol KG PSP w 2010 r. [2]. Z uwagi na fakt, ze obecnie funkcjonuj^. bardziej szczegolowe uregulowania dotycz^ce procesu analitycznego [1] niz w okresie opracowania analizy [2], jak tez wyst^pily zmiany w uregulowaniach, ktore dotyczy analizowanego obszaru niniejszy material rozni si^ od dokumentu zrodlowego zarowno w zakresie formy, zakresu, struktury, ustalen, oceny i wnioskow. W analizie przedstawiono stan istniej^cy przed powstaniem zdarzenia w zakresie: warunkow technicznych i budowlanych, zabezpieczenia prewencyjnego i operacyjnego, okolicznosci powstania zdarzenia jego zgloszenia do sluzby ratowniczej, dysponowania sil ratowniczych, rozpoznania, podejmowanych decyzji, prowadzonych dzialan ratowniczych, dzialan technicznych po zakonczeniu dzialan ratowniczych. W podsumowaniu zawarto szczegolow^ ocen^ prowadzonych dzialan ratowniczych i wnioski wynikaj3.ce z przeprowadzonej analizy. Analiza wzbogacona jest danymi zrodlowymi w formie tabelarycznej, rysunkami, schematami i zdj^ciami dokumentuj^cymi sytuacje zarowno podczas prowadzonych dzialan ratowniczo-gasniczych jak tez dzialan technicznych umozliwiaj^cych dotarcie pracownikow zakladu do surowcow, polproduktow i produktow celem przekazania ich do utylizacji.

Wnioski: Opracowane wnioski maj^ szczegolne znaczenie poniewaz obejmuj^ potrzeb^ podj^cia dzialan zarowno z obszaru legislacji (zmian w przepisach techniczno-budowlanych), organizacji dzialan, szkolenia, gotowosci jednostek i ich alarmowania. Znaczenie dla praktyki: Z uwagi na charakter zdarzenia i jego specyfik^ opracowanie powinno bye wykorzystywane w procesie szkolenia i doskonalenia zawodowego.

SJowa kluczowe: Analiza zdarzenia, studium przypadku, pozar obiektow wielkokubaturowych i wielkopowierzchniowych; Typ artykuJu: studium przypadku - analiza zdarzen rzeczywistych

Abstract

Objective: The purpose of this article is to carry out, according to the used methodology, the analysis of the event (case study), which took place in a building classified to the group of large volume and space buildings. The paper assesses the rescue actions and formulates conclusions. The analysis describes a fire, which took place on 29 June 2009 in Lyse (Poland) and required the involvement of large resources of the State Fire Service as well as the volunteers.

Introduction: The analysis was based on materials provided by the Regional Headquarter of the State Fire Service in Warsaw, materials collected during the site visit by Operational Group of the National Headquarters of the State Fire Service and the event analysis developed by experts in 2010 [2]. Due to the fact that currently more specific rules regarding the analytical process are in use[1] than during the preparation of the analysis [2], as well as some changes in the regulations appeared, this material differs from the

1 Komenda Glowna Panstwowej Strazy Pozarnej, (KG PSP), ul. Podchor^zych 38, 00-463 Warszawa, Polska/ National Headquarters of the State Fire Service of Poland; e-mail: ted_jot@poczta.onet.pl;

* Artykul zostal wyrozniony przez Komitet Redakcyjny / The article was recognised by the Editorial Commitee / Редакционный совет наградил эту статью

D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

source document, in form, scope, structure, findings, assessments and conclusions. The analysis presents the state that existed before the occurrence of the event in terms oft technical and construction conditions, preventive and operational provisions, circumstances of the event, alarming of the control center, resources dispatching, reconnaissance, decisions taken, rescue activities and technical operations carried out after the end of rescue operations. A detailed assessment of rescue activities and conclusions resulting from the analysis, were presented in the summary of the paper. The analysis was enriched with source data depicted in a tabular form and drawings, diagrams and photographs proving the situation of both fire and rescue operations as well as technical activities that enabled the employees to reach the raw materials, intermediates and finished products in order to use them for recycling purposes. Conclusions: Developed conclusions are of particular importance because they indicate the need for activities both in the area of legislation (amendments to the technical and building regulations), organization of rescue activities, training, operational preparedness of fire units and alarming of them.

Importance for practice: Due to the character of the event and its specificity, this document should be used in the training process and professional improvement of rescuers.

Keywords: analysis of events, case study, fire of large volume and size buildings; Type of article: case study - analysis of real events

Аннотация

Цель: Целью разработки является проведение, в соответствии с принятой методикой, анализа события (тематического исследования), которое возникло в объекте, который классифицируется в группу объектов о большой площади поверхности и великокубатурных зданий. Целью разработки является также проведение оценки спасательных действий и определение выходящих из неё выводов. Предметный анализ касается пожара, который возник 29 июня 2009 г. в городе Лысе. Тушением пожара занимались крупные спасательные силы Государственной Пожарной Службы и Добровольной Пожарной Службы. Методология: Анализ проведен на основе материалов доставленных Воеводским Штабом Государственной Пожарной Службы в Варшаве, материалов (собственных) собранных во время осмотра на месте, проведенного Операционной Группой Главной Коменды Государственной Пожарной Службы, исследования события разработанного командой KG PSP в 2010 г [2]. В связи с тем, что в настоящее время существуют более подробные урегулирования аналитического процесса [1] чем в период разработки анализа [2], а также появились изменения в урегулиропваниях, которые касаются анализируемой области, этот материал отличается от исходного документа одникаково по форме, области, структуре, постановлениям, оценкам и выводам. В анализе представлено состояние, существующее перед возникновением события в области: технических и строительных условий, операционной и превентивной охраны, обстоятельств возникновения события, сообщения о нём спасательной службе, расположения спасательных сил, распознания, принятых решений, проведенных спасательных действий, технических действий после окончания спасательных действий. В заключении находится подробная оценка проведенных спасательных действий и выводы выходящие из проведенного анализа. Анализ включает исходные данные в форме таблиц, рисунков, схем и фотографий, документируюищих ситуацию как во время проведенных спасательнио-гасящих действий, так и во время технических действий, позволяющих работником попасть в завод с целью передачи сырья, полупродуктов и продуктов для утилизации.

Выводы: Разработанные выводы имеют особенное значение, потому что охватывают потребность предпрининятия действий в области законодательства (изменений в техническо-строительных правилах), организации действий, обучения, готовности учреждений и их заведомления.

Значение для практики: Из-за характера события и его специфики, разработка должна быть использована в процессе обучения и профессионального развития.

Ключевые слова: анализ событий, тематическое исследование, пожар великокубатурных зданий и зданий большой площади поверхности;

Вид статьи: анализ реальных событий - тематическое исследование

1. Wstçp

Dokumentowanie i analizowanie dzialan ratowni-czych stanowi olbrzymie zródlo wiedzy zarówno dla ra-towników, kierjcych dzialaniami ratowniczymi, osób realizuj^cych zadania z zakresu rozpoznawania zagrozen, planowania, logistyki, prac naukowo-badawczych, jak tez realizuj^cych proces szkolenia i doskonalenia zawodowe-go. Szczególnie przydatne w tych procesach s^. spostrze-zenia, uwagi i wnioski wynikaj^ce z procesu analityczne-go. Niemniej wazna jest potrzeba wdrozenia przez jed-nostki organizacyjne sporz^dzaj^ce analizy oraz jednostki nadrzçdne systemu kontroli jakosci prowadzonych dzialan ratowniczych i wypracowania wlasciwych pod wzglç-dem bezpieczenstwa, efektywnosci, skutecznosci zasad oraz procedur dotycz^cych tych dzialan.

Z uwagi na znaczenie zagadnienia Minister Spraw Wewnçtrznych i Administracji powyzsz^. kwestiç pod-niósl w rozporz^dzeniu [4]. W § 4 ust. 3 podal m.in., ze organizacja ksrg przez Komendanta Glównego PSP na obszarze kraju obejmuje „opracowanie zasad analizo-wania zdarzen", a § 42, ust. 3 okreslil rodzaj zdarzen, z których ma bye opracowana analiza zdarzenia. Ponad-to w zal^czniku nr 13 wskazal zakres tematyczny analizy zdarzenia. Komendant Glówny PSP, realizuj^c dele-gacjç Ministra Spraw Wewnçtrznych Administracji, opra-cowal i wdrozyl w 2012 r. „Zasady analizowania zdarzen dla jednostek organizacyjnych PSP" [1].

Celem opracowania jest zapewnienie jednolitego na terenie kraju sposobu sporz^dzania analiz zdarzen, co w konsekwencji umozliwi:

• wdrozenie jednolitej oceny prowadzonych dzialan,

ТЕМАТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ - АНАЛИЗ РЕАЛЬНЫХ СОБЫТИИ

D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

• wdrozenie mechanizmu weryfikacji i aktualizacji przyj^tych zasad i procedur,

• wdrozenia systemu oceny efektywnosci rozwi^zan or-ganizacyjnych,

• stworzenie podstaw do analiz statystycznych,

• ujednolicenie sposobu monitorowania procesu anali-tycznego.

Zasady stanowi^. instrukj dla komendantow miej-skich/powiatowych/wojewodzkich do opracowywania analiz, ktore oprocz podanego wyzej zastosowania b^d^. sluzyly takze do oceny funkcjonowania krajowego systemu ratowniczo-gasniczego na terenie powiatu/wojewodz-twa i kraju.

Zgodnie z opracowaniem [1] na potrzeby PSP doko-nano podzialu analiz na nast^puj^ce grupy:

Ryc. 1. Rodzaje analiz zdarzen [1]

Fig. 1. Types of event analyses [1]

Rodzaje analiz zdarzen oraz obszary wnioskow z nich wynikaj^cych jako element poprawy bezpieczenstwa, skutecznosci i efektywnosci prowadzonych dzialan ratowniczych przedstawiono na ponizszym schemacie.

SKROCONË

ж

WNIOSKI. UWAGI,

sposTRzeieNiA

TËCHNÎKA ..SPRZET"

ZABEZPIECZENIE ОШЕКШ

Jednostfca naancdm

inné (HHfmiirty i

-Н-'.Ьу

SÈZPIECZENSTWO DZIALAti

ORGANIZACJA DZIAtAIJ

W5PÜLPRACA WSPÔLCZIAtAKIE

ORGANIZACJA STRUKTUR

REALIZACJA

J L

Poprawa bezpieczeristwa, efektywnoéci i skutecznoéci prowadzonych dziatah ratowniczych

Ryc. 2. Elementy wplywaj^ce na poprawç bezpieczenstwa i jakosci prowadzonych dzialan ratowniczych [T. Jopek]

CONCLUSIONS, COMMENTS, _OBSERVATIONS_

TECHNOLOGY „EQUIPMENT"

SULDINGS SECURITY

Supervising body

ACTIVITIES' SAFETY

ORGANIZATION OF RESCUE ACTIVITIES

COOPERATION INTERACTION

STRUCTURES' ORGANIZATION

IMPLEMENTATION

4 I

Improvement of safety, efficiency and effectiveness of rescue operations

Fig. 2. The elements which improve the safety and quality of rescue operations [T. Jopek]

W celu wypracowania wnioskow uwag i spostrze-zen niezb^dny jest wlasciwy tok post^powania. Sciezk§ post^powania podczas realizacji procesu analitycznego przedstawia ponizszy schemat.

Ryc. 3. Proces analizowania zdarzen - sciezka postçpowania [1]

STUDIUM PRZYPADKU - ANALIZA AKCJI BiTP Vol. 32 Issue 4, 2Q13, pp. 131-152

DOI:1Q.12845/bitp.32.4.2Q13.14

Fig. 3. The analysis of the events - procedure [1]

2. Studium przypadku - analiza zdarzenia „Pozar hali produkcyjnej w Zakladzie Przetwórstwa Miçsnego Eksport Import JBB", 29 czerwca 2009 r. w miejscowosci Lyse3

I. Dane podstawowe

• Numer ewidencyjny zdarzenia - 0717001-0601.

• Data zgloszenia do stanowiska kierowania -29.06.2009 r.

• Prawdopodobna data i godzina powstania zdarzenia -29.06.2009 r. godz. 14.30.

• Rodzaj zdarzenia oraz przypuszczalna przyczyna po-wstalego zagrozenia - Pozar, przyczyna nieustalona w momencie opracowania analizy.

• Nazwa zakladu, obiektu, terenu (obszaru), a takze na-zwa wlasciciela, uzytkownika lub zarz^dcy - hala pro-dukcyjna Zakladu Przetwórstwa Miçsnego Eksport Import JBB. Wlasciciel zakladu - J. B.

• Rodzaj i przeznaczenie obiektu, w którym powsta-lo zdarzenie - kompleks produkcyjno-magazynowy wraz z czçsci^. biurowo-socjaln^. W obiekcie odby-wal siç proces produkcyjny róznego rodzaju wçdlin. W halach produkcyjno-magazynowych znajdowalo siç ok. 2000 t miçsa w róznej postaci.

• System pracy: trzyzmianowy - I zmiana w godzinach 6.00-14.00, II zmiana 14.00-22.00, III zmiana 22.006.00. Praca w zakladzie odbywala siç calodobowo. Zaklad zatrudnial w analizowanym okresie ok. 1500 osób.

• Zauwazenie zdarzenia - osoba, która pierwsza zauwa-zyla zdarzenie, rozmiary zdarzenia w chwili zauwaze-

3 Analiza zostala opracowana wg zasad [1] okreslonych przez KG PSP na podstawie [2]. Niemniej jednak z uwagi na wymogi dotycz^ce struktury niniejszego artykulu nie wszystkie wyma-gane zagadnienia zostaly ujçte.

nia, ewentualne przyczyny póznego zauwazenia - pozar zostal zauwazony przez pracownika ochrony ok. godz. 15:27. Po przybyciu na miejsce zdarzenia pra-cownik zauwazyl ogien i dym w poblizu sprçzarek, na scianie i dachu hali.

Przyczyny póznego zauwazenia pozaru - pozar po-wstal w miejscu, gdzie nie bylo stalego stanowiska pracy. Zostal on zauwazony dziçki zainstalowaniu w zakladzie wizualnego systemu monitoringu (kame-ry). Pracownik, który zauwazyl pozar, z uwagi na sto-sunkowo duz^. odleglose jego zaistnienia od dyzur-ki, udal siç rowerem w celu potwierdzenia zdarzenia. Po przybyciu na miejsce (strona pólnocno-zachodnia hali produkcyjnej w miejscu, gdzie znajdowaly urz^-dzenia techniczne - przy granicy dzialki od strony lasu) stwierdzil on dym i plomienie wydobywaj^ce siç z obiektu.

Zgloszenie zdarzenia do jednostki ochrony przeciw-pozarowej lub stanowiska kierowania - SK KM PSP w Ostrolçce powiadomione zostalo o zdarzeniu tele-fonicznie przez dyzurnego stanowiska kierowania Po-licji w Ostrolçce.

Trese zgloszenia: Policja - „mam tu zgloszenie JBB w Lysych pozar"... „tak cos w srodku".

II. Opis podjçtych dzialañ ratowniczych

2.1. Skladniki czasu operacyjnego

• Godzina zauwazenia zdarzenia - 29 czerwca godz. 15:27

• Godzina przyjçcia zgloszenia o zdarzeniu przez wlas-ciwe terytorialnie stanowisko kierowania - 15:32

• Godzina zadysponowania pierwszej jednostki ochrony przeciwpozarowej lub podmiotu ksrg - 15:33

• Godzina przybycia na miejsce zdarzenia pierwszej jednostki ochrony przeciwpozarowej - 15:43

• Godzina rozpoczçcia dzialan ratowniczych - 15:43

• Godzina lokalizacji zagrozenia - 30 czerwca godz. 00:20

• Godzina likwidacji zagrozenia - 04 lipca godz. 9:00

• Godzina zakonczenia dzialan ratowniczych - 04 lipca godz. 9:00

• Godzina powrotu ostatniego podmiotu ksrg lub jednostki ochrony ppoz. oraz odzyskania gotowosci ope-racyjnej - 04 lipca godz. 9:10,

• Czas interwencji - 113 godz. 28 min

2.2. Rozpoznanie i jego wyniki

a) rozpoznanie posrednie

Czynnosci z zakresu ochrony przeciwpozarowej

- w czerwcu 2003 r., a wiçc 6 lat przed powstaniem zdarzenia, przeprowadzane byly ostatnie czynnosci odbior-cze z zakresu ochrony ppoz. budynku produkcyjnego

- w dniu odbioru powierzchnia obiektu wynosila 8800 m2.

Rozpoznanie operacyjne - miejsce zdarzenia bylo znane przez kieruj^cych dzialaniem ratowniczym, ponie-waz bylo przedmiotem rozpoznawania terenu wlasnego dzialania - ratownicy posiadali wiedzç odnosnie charak-teru produkcji, jak tez lokalizacji zakladu.

ТЕМАТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ - АНАЛИЗ РЕАЛЬНЫХ СОБЫТИЙ D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

Lokalizacja zakladu - miejscowosc Lyse, gmina Lyse przy drodze nr 645. Najblizsza jednostka organizacyjna PSP - Komenda Miejska Panstwowej Strazy Pozarnej w Ostrolçce wraz z JRG PSP Ostrolçka - odleglosc 42 km oraz Posterunek JRG PSP Ostrolçka z siedzib^. w My-szyncu - odleglosc 21 km.

Na analizowanym obiekcie nie przeprowadzono cwi-czen z udzialem jednostek PSP i SP.

b) rozpoznanie bezposrednie W trakcie dojazdu pierwszej jednostki tj. OSP Lyse do miejsca zdarzenia widoczny byl dym wydobywaj^cy siç z obiektu hali produkcyjnej od strony Gminnej Spol-dzielni w Lysych.

W chwili przybycia pierwszych zastçpow pozarem objçta byla szczytowa sciana obiektu wykonana z plyt warstwowych i dach hali na odcinku ok. 20-30 m po sze-rokosci obiektu i ok. 20 m po dlugosci. Wg oceny kieruj^-cego dzialaniem ratowniczym sumaryczna powierzchnia pozaru wynosila ok. 150 m2.

Warunki budowlane i instalacyjne

Wysokosc obiektu w czçsci produkcyjno-magazy-nowej wynosila ok. 5 m, natomiast w czçsci administra-cyjno-socjalnej ok. 8 m. Zgodnie z rozporz^dzeniem [3] obiekt byl zakwalifikowany do obiektow „niskich" (N).

Caly kompleks obiektu zakladu JBB zostal wykonany w nastçpuj^cych technologiach:

• mieszanej (murowany z elementami prefabrykowany-mi) - budynek biurowca dwu kondygnacyjny czçscio-wo podpiwniczony:

- posadowienie - lawy i stopy fundamentowe zelbe-towe wylewane,

- konstrukcja nosna budynku wykonana z elemen-tow zelbetowych monolitycznych oraz scian mu-rowanych. Sciany zewnçtrzne wykonano z cegly ceramicznej grubosci 38 cm oraz bloczkow gazo-betonowych grubosci 37 cm, sciany wewnçtrzne nosne wykonano z cegly ceramicznej i bloczkow gazobetonowych na zaprawie cementowo-wapien-nej,

- elementy nosne stropu wykonano z plyt zelbeto-wych prefabrykowanych oraz jako strop gçsto ze-browy,

• technologii elementow prefabrykowanych - pomiesz-czenia pomiçdzy czçsci^. parterow^. budynku biuro-wego do czçsci pomieszczen magazynu wyrobow go-towych wzdluz ul. Koscielnej, dzial pakowania auto-matycznego wykonane ze slupow zelbetowych w roz-stawie podluznym co 5,7 m i rozstawie poprzecznym co 5,4 m, na ktorych opieraly siç dzwigary zelbetowe prefabrykowane. Strop nad pomieszczeniami magazy-nowymi wykonano z plyt prefabrykowanych korytko-wych. Czçsc stropowa zostala przykryta sufitem pod-wieszanym z blachy powlekanej, zas dzwigary oblo-zone byly tynkiem na siatce.

• technologii konstrukcji stalowych - pozostale seg-menty budynku parterowego, nie podpiwniczonego posiadaly strop dwuspadowy. Konstrukcja nosna hal

produkcyjnych, magazynowych i chlodniczych wykonana z elementow stalowych ocynkowanych:

- glowne elementy konstrukcji tj. slupy nosne wy-konane z dwuteownika HEA 300,

- elementy nosne dachu - dzwigary kratowe stalowe,

- sciany zewnçtrzne i wewnçtrzne powyzej terenu wykonane z plyt warstwowych sciennych grubosci 125 mm typu BALEXTHERM PWS,

- dach wykonany jako dwuspadowy z plyt dacho-wych warstwowych typu BALEXTHERM PWD 125 S.

Plyty warstwowe PWS i PWD zgodnie z danymi pro-ducenta [7] skladaj^. siç z dwoch okladzin z blachy sta-lowej oraz z rdzenia konstrukcyjno-izolacyjnego. Rdzen wykonany ze styropianu samogasn^cego klasy EPS CS (10) 80 jest odpowiedzialny za przenoszenie naprçzen stycznych, utrzymanie stalego dystansu miçdzy okla-dzinami oraz zapewnienia wysokiej izolacyjnosci ciepl-nej. Pol^czenie okladzin plyt z rdzeniem uzyskano dziç-ki zastosowaniu jednoskladnikowego kleju zapewniaj^ce-go wysok^. spoistosc na calej powierzchni plyty i stabil-nosc parametrow w dlugim okresie uzytkowania. Dziçki frezowaniu kazdego l^czenia rdzeni styropianowych we-wn^trz plyty warstwowej nastçpuje ich zazçbianie i cal-kowite termiczne uszczelnienie, rdzen jest ci^gly na calej dlugosci plyty i nie nastçpuje jego rozwarstwienie.

Okladziny plyt wykonane s^ z blachy stalowej S220GD, S250GD, S280GD o grubosciach 0,50 lub 0,60 mm, po-krytej powlokami metalicznymi oraz organicznymi.

Zadaniem okladzin jest przenoszenie naprçzen nor-malnych, jak rowniez zabezpieczenie obiektu przed czyn-nikami atmosferycznymi. Taka konstrukcja plyty powo-duje, ze s^. one bardzo lekkie, przy zachowaniu wysokiej nosnosci i sztywnosci pozwalaj^cej na zwiçkszanie roz-piçtosci podpor (platwi, rygli).

Tabela 1

Odpornosc ogniowa scian z plyt PWS [7]

Sciana z plyt Grubosc plyt [mm] Stopien rozprze-strzeniania ognia wg PN-90/B-02867 Odpornosc ogniowa scian nienosnych wg PN-EN 13501-2+A1;2009

BALEX PWS 75 Nierozprzestrze-niaj^ce ognia NRO -

100-200 E60/EW 60

Jednostronne plyty BALEX PWS 75-200 Nierozprzestrze-niaj3.ce ognia NRO 1) -

1 Pod warunkiem mocowania plyt do podloza niepalnego, klasy co najmniej A2-s3, d0 reakcji na ogien

Tabela 2

Odpornosc ogniowa przekryc dachowych z plyt PWD [7]

Table 2

Fire resistance of roof coverings made of PWD panels [7]

Instalacje w obiekcie

Obiekt wyposazony byl w nast?pujece instalacje: elektryczn^, odgromow^, wentylacyjn^. (mechaniczna), spr?zonego powietrza, technologiczn^.

BiTP Vol. 32 Issue 4, 2013, pp. 131-152 D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

Przedmiotowy obiekt nie zostal wyposazony w instalacje i urzedzenia przeciwpozarowe (wykrywacze, alarmowe, oddymiajece, gasnicze itp.) poza instalacje wodo-ciegowe przeciwpozarowe z hydrantami 25 i 52. Na pod-stawie dost?pnej dokumentacji nie mozna bylo stwierdzic prawidtowosci jej wykonania.

Ocena zagrozenia dla zycia i zdrowia ludzi - z infor-macji uzyskanych od kierownictwa zakladu wynikalo, ze z hali produkcyjnej przed przybyciem sluzb ratowniczych ewakuowalo si? samoistnie 430 pracowników i nikt juz si? w niej nie znajdowal.

Zaopatrzenie wodne

Zaklad posiadal wewn?trzne siec hydrantowe zasila-ne z wlasnej pompowni, natomiast w miejscowosci Lyse funkcjonowala siec hydrantowa zasilana z pompowni gminnej.

Z ustalen wynika, ze z powodu wyleczenia predu w pierwszej fazie pozaru unieruchomione zostaly pompy sieci gminnej, co uniemozliwilo wykorzystanie hydran-tów zainstalowanych na tej sieci, jak tez hydrantów zakla-dowych do potrzeb prowadzonych dzialan ratowniczych.

Zaopatrzenie wodne realizowano w oparciu o zbudo-wany na potrzeby dzialan system dowozenia wody z cie-ku wodnego zlokalizowanego ok. 3 km od miejsca zda-rzenia w miejscowosci D?by oraz zbiornika ppoz. odle-glego ok. 3 km w miejscowosci Serafin. Podstawowym zródlem czerpania wody do celów gasniczych byl uzu-pelniany na biezeco zakladowy zbiornik technologiczny o pojemnosci 800 m3.

Stosowane formy dozoru

Zaklad byl ogrodzony i strzezony przez sluzb? ochro-ny, która znajdowala si? w portierni przy glównej bramie wjazdowej. W zakladzie zainstalowano monitoring wi-zyjny oparty o ok. 96 kamer oraz system rejestracji ob-razu.

Obiekty, budynki, pomieszczenia bezposrednio zagro-zone skutkami zdarzenia

Z uwagi na miejsce powstania zdarzenia oraz kon-strukcj? obiektu pozar rozprzestrzenial si?:

• w przestrzeni mi?dzysufitowej, w której znajdowaly

si? instalacje techniczne,

• wewnetrz plyt warstwowych (sciany i dach).

Rozwój pozaru w szczególnosci jego kierunki roz-przestrzeniania i szybkosc stwarzaly bezposrednie zagro-zone dla: chlodni, zbiornika z cieklym azotem, budynku magazynowego, budynku warsztatowego, kotlowni ole-jowej z ok. 120 m3 oleju opalowego, oczyszczalni scie-ków, lasu, piekarni Gminnej Spóldzielni.

Warunki ewakuacji osób i mienia

Podczas ostatnich czynnosci kontrolno-rozpoznaw-czych w cz?sci produkcyjnej obiektu, o których mowa w pkt 2.2, nie stwierdzono nieprawidlowosci z zakresu ewakuacji osób. Nalezy przy tym podkreslic, ze zarów-no powierzchnia i kubatura obiektu, jak i liczba obiek-tów oraz wyst?pujece zagrozenia w dniu ww. czynnosci

Table 1

Fire resistance of walls made of PWS panels [7]

Wall made of panels Panel thickness [mm] Degree of fire spread wg PN-90/B-02867 Fire resistance of non-bearing walls in accordance with PN-EN 13501-2+A1;2009

BALEX PWS 75 (NRO) NFS Non Fire Spreading -

100-200 E60/EW 60

BALEX single-sided panels 75-200 (NRO) NFS Non Fire Spreading 1 -

1 Povided that the panels are mounted to the non-flammable surface, at least A2-s3, d0 class of reaction to fire

Przekrycie dachowe z plyt Grubosc plyt [mm] Stopien rozprze- strze- niania ognia ITB 401/2004 Odpornosc dachu na ogien zew-netrzny wg EN 13501-5 Odpornosc ogniowa obci^- zonych przekryc wg PN-EN 13501-2+ A1:2009

BALEX PWD 75,100 (NRO) NFS Non Fire Spreading B ROOF (t1) -

125-200 RE 301)

Jedno-stronne plyty BA-LEX PWD 75-200 -

1 Klasyfikacja RE 30 oznacza, ze kryterium nosnosci i szczelno-sci ogniowej dachu wykonanego z plyt PWD (w zakresie grubo-sci 125,150,175, 200 mm) jest zachowane w czasie 30 min.

Roof co-verting made of panels Panel thickness [mm] Degree of fire spread ITB 401/2004 Resistance of roofing to ouer fire according to EN 13501-5 Fire resistance of loaded roof coverings according to PN-EN 13501-2+ A1:2009

BALEX PWD 75,100 (NRO) NFS Non Fire Spreading B ROOF (t1) -

125-200 RE 301

BALEX single-sided panels 75-200 -

1 RE 30 classification means, that the criterion of load-bearing capacity and fire tightness of roof made of PWD Sandwich panels (of thickness 125,150,175, 200 mm) is fulfilled in the time of minimum 30 minutes.

ТЕМАТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ - АНАЛИЗ РЕАЛЬНЫХ СОБЫТИЙ

w sposób znaczny odbiegaly od stanu faktycznego w dniu zdarzenia. Z uwagi na fakt, iz zaklad byl wielokrotnie roz-budowywany, a organy PSP nie przeprowadzaly w nim od 2003 r. czynnosci kontrolno-rozpoznawczych, nie mozna bylo jednoznacznie stwierdzie, czy w dniu zdarzenia spel-nione byly wymagania bezpieczenstwa pozarowego w za-kresie warunków ewakuacji.

Warunki atmosferyczne

W dniu zdarzenia temperatura powietrza wynosila 20°C, wial slaby wschodni wiatr i nie wystçpowaly opa-dy deszczu.

2.3. Organizacja kierowania dzialaniem ratowniczym

2.3.1 Wykaz osób kieruj^cych dzialaniem ratowniczym w okreslonych przedzialach czasowych

29 czerwca 2009 r.

• I KDR - Naczelnik OSP Lyse - 15.43-15.55,

• II KDR - d-ca zastçpu Posterunek JRG PSP w My-szyncu - 15.55-16.08,

• III KDR - d-ca zmiany JRG PSP Ostrolçka - 16.0816.35,

• IV KDR - d-ca JRG PSP Ostrolçka - 16.35-17.05,

• V KDR - Komendant Miejski PSP w Ostrolçce -17.05-19.15,

• VI KDR - Z-ca Mazowieckiego Komendanta Woj. PSP - 19.15-23.10,

29/30 czerwca 2009 r.

• VII KDR - Komendant Miejski PSP w Ostrolçce -23.10-18.00,

30 czerwca /01 lipca 2009 r.

• VIII KDR - Z-ca Komendanta Miejskiego PSP w Ostrolçce - 18.00-08.30

01/02 lipca 2009 r.

• IX KDR - Komendant Miejski PSP w Ostrolçce -08:30-08:30

02/03 lipca 2009 r.

• X KDR - Z-ca Komendanta Miejskiego PSP w Ostro-lçce - 08.30-08.00

• XI KDR - Komendant Miejski PSP w Ostrolçce -08.00-21.50

03/04 lipca 2009 r.

• XII KDR - Naczelnik Wydz. Operacyjnego KM PSP - 21.50-01.50

04 lipca 2009 r.

• XIII KDR - Kierowca OSP Lyse - 01.50-9.00.

2.3.2 Organizacja sztabu i zrealizowane zadania

Na polecenie komendanta Miejskiego PSP zorganizo-wano w KM PSP sztab w oparciu o pracowników KM PSP.

D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

Starosta powiatu zwolal sztab kryzysowy, w którego sklad wchodzili przedstawiciele podleglych sluzb (PSP, Policja, Weterynaria, PSSE, PRM, WIOS, PINB). Rów-nolegle ze sztabem kryzysowym starosty funkcjonowal sztab wójta gminy Lyse, którego zadaniem bylo zabez-pieczenie logistyczne dlugotrwalych dzialan, a przede wszystkim ocena negatywnych skutków zdarzenia dla spoleczenstwa gminy, jak równiez podejmowanie dzialan w celu ich minimalizacji.

2.3.3 Inne formy wspomagania decyzji kieruj^cego

• Policja - kierowanie ruchem, zabezpieczenie dojazdu sil na miejsce zdarzenia, zabezpieczenie miejsca zda-rzenia,

• PRM - zabezpieczenie medyczne prowadzonych dzialan ratowniczych,

• SK KM PSP i SK KW PSP - dysponowanie sil na miejsce zdarzenia,

• Sztab Kryzysowy - wypracowanie decyzji, przydzial zadan dla sluzb, wsparcie logistyczne,

• kierownictwo zakladu - wsparcie w zakresie poten-cjalu sprzçtowego i ludzkiego, a takze zabezpieczenie logistyczne dzialan (wyzywienia).

2.3.4 Kontrola przez kieruj^cego realizacji zamie-rzonych celów i wykonawstwa poleceñ na poszczegól-nych poziomach kierowania dzialaniami ratowniczymi

W pierwszej fazie dzialan ratowniczych, a mianowi-cie po przybyciu sil OSP, trudno mówie o kontroli przez KDR realizacji zadan przez wszystkie przybyle sily. Kontrola ograniczala siç do nadzoru poszczególnych dowód-ców zastçpu nad wlasnymi silami.

Kontrola wykonywania rozkazów przez kolejnych dowódców odbywala siç na biez^co w sposób bezposred-ni. Nie stwierdzono zastrzezen poszczególnych KDR do realizacji wydanych polecen i decyzji. Poszczególni KDR bezposrednio lub przy pomocy dowódców poszczegól-nych odcinków bojowych nadzorowali wykonanie wydanych rozkazów bojowych. Dowódcy poszczególnych od-cinków przez caly czas nadzorowali przebieg wykonywa-nia powierzonych zadan przez podlegle sily. Realizacja zalozonego zamiaru taktycznego przebiegala sprawnie.

2.3.5 Zakres korzystania przez kieruj^cego dzialaniem ratowniczym z ustawowych uprawnieñ

Kieruj^cy dzialaniami ratowniczymi podczas prowadzonych dzialan ratowniczych korzystali z nastçpuj^cych uprawnien okreslonych rozporz^dzeniu [5]:

• zakaz przebywania w rejonie objçtym dzialaniem ratowniczym osób postronnych oraz utrudniaj^cych prowadzenie dzialania ratowniczego,

• ewakuacja mienia,

• wstrzymanie komunikacji w ruchu l^dowym,

• prace wyburzeniowe zwi^zane z zapewnieniem dostç-pu srodków gasniczych do pozaru.

2.4. Koncepcje prowadzenia dzialañ ratowniczych przyjçte przez kolejnych KDR

Glównym celem KDR-a bylo:

• niedopuszczenie do rozprzestrzenienia siç pozaru na budynki nieobjçte pozarem w zakladzie, las i piekar-niç Gminnej Spoldzielni (GS),

• lokalizacja pozaru i usuniçcie zagrozenia,

• zapewnienie, w sposob bezpieczny, dostçpu pracow-nikow zakladu do produktow, polproduktow i surow-cow znajdujecych siç w zniszczonym pozarem obiek-cie.

I KDR - po przeprowadzeniu rozpoznania okreslil rozmiary pozaru, podjel decyzjç o obronie piekarni GS. Polecil podanie jednego predu wody w obronie od stro-ny piekarni oraz zazedal zadysponowania wiçkszej ilo-sci sil. Po przybyciu drugiego zastçpu GBA 2,5/16 z OSP Lyse, polecil podanie kolejnego predu gasniczego wody od strony lasu. Zorganizowal zasilanie, wykorzystujec hydrant nadziemny.

II KDR - po przybyciu z zastçpem GBA 2,4/16 zapo-znal siç z sytuacje przejel kierowanie oraz polecil podanie kolejnego predu gasniczego od strony placu zakladu na palace siç halç. Zglosil koniecznosc zadysponowania wiçkszej ilosci sil. Polecil zorganizowanie zaopatrzenia wodnego w oparciu o dowozenie.

III KDR - po przybyciu z zastçpem GCBA 5/32 za-poznal siç z sytuacje przejel kierowanie dzialaniem ra-towniczym oraz nawiezal kontakt z kierownictwem zakladu celem uzyskania informacji, czy w hali objçtej pozarem se ludzie. Podtrzymal dotychczasowe decyzje, do-konal rozwiniçcia jednego predu gasniczego w obronie do wnçtrza hali. Zazedal zadysponowania dodatkowych sil i srodkow.

IV KDR - po przybyciu zapoznal siç z sytuacje prze-jel kierowanie dzialaniem ratowniczym, podzielil teren dzialania na dwa odcinki bojowe, wyznaczajec im cele do osiegniçcia.

V KDR - po przybyciu i zapoznaniu z sytuacje przejel kierowanie dzialaniem ratowniczym, podzielil teren dzia-lania na trzy odcinki bojowe:

• OB I - dzialania gasnicze w obronie zagrozonej piekarni GS,

• OB II - dzialania od strony ul. Koscielnej, podanie predow wody na zewnetrz hali oraz wnçtrza czçsci biurowej,

• OB III - dzialania od strony placu zakladu i lasu w natarciu oraz obronie lasu, kontenerow chlodni-czych, zbiornika z cieklym azotem, budynku, maga-zynowego i oczyszczalni sciekow oraz:

- zbudowal punkt czerpania wody przy zbiorniku ppoz. przy oczyszczalni sciekow,

- utworzyl Punkt Przyjçcia Sil i Srodkow (PPSS) przy OSP Lyse,

- zazedal dodatkowych sil, a po ich przybyciu wle-czal je sukcesywnie do dzialan,

- polecil zaalarmowac grupç operacyjne KM PSP.

VI KDR - po przybyciu i zapoznaniu z sytuacje przejel kierowanie dzialaniem ratowniczym, utrzymal przy-jçty zamiar taktyczny. Polecil zadysponowanie dodatkowych sil, w tym kompanii gasniczej „Siedlce". W mia-rç przybywania kolejnych sil wleczal je do dzialan na po-szczegolnych odcinkach. Po przeanalizowaniu sytuacji

DOI:1Q. 12845/bitp.32.4.2013.14

polecil przygotowanie sil do podania piany z podnosni-ków.

VII KDR - utrzymal przyjçty zamiar taktyczny, do-prowadzil do lokalizacji pozaru. Polecil przygotowanie sprzçtu do podania srodka gasniczego z podnosników i drabiny na dach palecej siç hali. Prowadzil nadzór nad dogaszaniem pogorzeliska, po posiedzeniu sztabu kryzy-sowego podjel decyzjç o prowadzeniu prac zabezpiecza-jecych (technicznych) przy usuwaniu odpadów miçsnych.

VIII KDR, IX KDR, X KDR, XI KDR, XII KDR, XIII KDR - nadzorowali dogaszanie pogorzeliska, wy-cinanie konstrukcji stalowych i blachy w celu umozliwie-nia pracownikom zakladu dojscia do odpadów miçsnych w zniszczonej pozarem hali.

Na ostatnim posiedzeniu sztabu kryzysowego w dniu 04.07.2009 r. o godz. 9:00 zostala podjçta decyzja o za-konczeniu akcji, nastçpnie Komendant Miejski PSP prze-kazal miejsce zdarzenia wlascicielowi zakladu.

2.5. Chronologiczny opis prowadzenia dzialañ ratowniczych w czasie i przestrzeni, z uwzglçdnieniem dynamiki zdarzenia i rodzaju zagrozeñ oraz zakresu decyzji kierujqcego dzialaniem ratowniczym od chwili przybycia pierwszych sil do czasu zakoñczenia dzialañ

Pozar zostal zauwazony w dniu 29 czerwca 2009 r. o godzinie 15.27 przez pracownika ochrony zakladu. Zgloszenie zdarzenia do SK KM PSP Ostrolçka zostalo przekazane o godz. 15.32 przez funkcjonariusza Policji. Na podstawie tresci zgloszenia o godzinie 15.33 dyzurny SK KM zadysponowal dwa zastçpy wyposazone w samo-chody ratowniczo-gasnicze sredni (GBA 2,4/16) i ciçzki (GCBA 5/32) odpowiednio z posterunku JRG PSP w My-szyncu i JRG PSP Ostrolçka, ponadto dwa zastçpy z sa-mochodami srednimi (GBA 3/20 i GBA 2,5/16) z wlasci-wej miejscu zdarzenia OSP Lyse. Z uwagi na specyfikç zakladu ww. dyzurny o godzinie 15.39 dysponuje kolejny zastçp GBA 2,5/16 z OSP Lipniki. Po przybyciu na miejsce zdarzenia zastçpu GBA 2,5/16 z OSP Lyse (15.43), SK KM dysponuje (15.46) kolejny zastçp GCBA 6/32 z OSP Lipniki.

Sytuacja na miejscu zdarzenia (15.48) przedstawiala siç nastçpujeco - palila siç sciana hali produkcyjnej przy sprçzarkach, odpadala blacha od konstrukcji, plomienie siçgaly ponad dach, pozar rozprzestrzenial siç szybko, nie bylo wody w hydrantach, zachodzila potrzeba jej dowo-zenia. Zastçp podal jeden pred wody od strony piekarni GS, I KDR zedal wsparcia. O godz. 15.50 przybyl zastçp GBA 2,5/16 z OSP Lipniki, któiy zaczel prowadzic dzialania od strony placu i lasu, podajec jeden pred wody na palece siç halç. O godz. 15.53 SK KM zadysponowalo zastçp GCBA 6/32 z OSP Myszyniec, w tym czasie na miejsce zdarzenia przybyl GBA 2,4/16 z posterunku JRG PSP, d-ca przejel kierowanie (II KDR) i podjel decyzjç podania predu wody - zaopatrzenie wodne dowozenie. W miç-dzyczasie (16.00-16.05) SK KM PSP dysponowalo SD 37 z JRG Ostrolçka, powiadomilo Komendanta Miejskiego PSP i SK KW, przekazujec sytuacjç oraz dysponowalo D-cç JRG Ostrolçka.

ТЕМАТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ - АНАЛИЗ РЕАЛЬНЫХ СОБЫТИЙ

O godzinie 16.08 pozar obj^l scianç od strony lasu i polowç dachu (ok. 10000 m2). SK KM dysponowalo za-stçp GCBM 18/18 z JRG Ostrolçka, na miejsce przybyl GCBA 5/32 z JRG Ostrolçka. Po rozpoznaniu dowódca przej^l kierowanie dzialaniem ratowniczym (III KDR) i polecil:

• podanie 1 pr^du wody na pal^c^. halç od strony lasu z GBA 2,5/16 z OSP Lyse,

• ewakuacjç zbiornika z olejem napçdowym (1000l) znajduj^cym siç przy agregacie pr^dotwórczym,

• podanie 1 pr^du wody na dach hali przez zastçp GBA3/20 z OSP Lyse,

• podanie 1 pr^du wody z GCBA 5/32 z JRG PSP Ostro-lçka do wnçtrza hali przez korytarz (po dojsciu do pierwszych drzwi w korytarzu wycofal pr^d wody ze wzglçdu na wysok^. temperaturç). Zasilanie w wodç realizowano z hydrantu zewnçtrznego zlokalizowane-go na placu zakladu i dowozenie z hydrantów miej -scowosci Lyse (GBA 2,5/16 z OSP Lipniki). Na miejsce zdarzenia przybyl zastçp GCBA 6/32 z OSP Lipniki i GCBA 6/32 z OSP Myszyniec. III KDR z^dal dys-ponowania kolejnych sil. SK KM PSP prosilo SK KW PSP o zadysponowanie podnosników i ciçzkich samo-chodów gasniczych.

Komendant Miejski PSP udaj^c siç na miejsce zdarzenia (16.26) polecil zadysponowae grupç operacyj-щ, utworzye roboczy sztab w komendzie i wezwae pra-cowników z wolnego. SK KM PSP dysponowalo kolej-ne zastçpy z powiatu. O godz.16.35 na miejsce zdarzenia przybyl D-ca JRG Ostrolçka. Przej^l kierowanie dzialaniem ratowniczym (IV KDR), podj^l decyzjç utworzenia dwóch odcinków (16.39) - jeden od strony placu zakladu, drugi od strony piekarni GS oraz z^dal kolejnych sil - pozar nadal siç rozwijal. W tym czasie budowany byl punkt czerpania wody przy zbiorniku oczyszczalni scie-ków (motopompy z OSP Lyse) zlokalizowanym na tere-nie zakladu (16.42) oraz zasilanie do zastçpu z Posterun-ku JRG PSP.

O godz. 16.45 sytuacja na miejscu zdarzenia przed-stawiala siç nastçpuj^co - od strony placu zakladu poda-wane byly dwa pr^dy wody z dzialek samochodowych GBA 2,5/16 OSP Lyse i GBA z Posterunku JRG, w tym jeden pr^d w obronie zbiornika z cieklym azotem, konte-nerów chlodni i budynku magazynu. Podjçto prób? poda-nia jednego pr^du wody do wnçtrza hali wzdluz korytarza z GCBA 5/32 z JRG Ostrolçka. Na odcinku od strony piekarni wprowadzono na dach hali produkcyjnej dwa pr^dy wody w natarciu. Na tym odcinku prowadzil dzialania za-stçp GCBA 6/32 z OSP Lipniki, GCBA 6/32 z OSP Myszyniec i GBA 2,5/16 z OSP Lipniki.

Na miejsce przybyly zastçpy GCBA 5/32 z JRG Kol-no i GCBM18/18 z JRG PSP Ostrolçka (17.03), które skierowano na odcinek od strony piekarni oraz Komendant Miejski PSP w Ostrolçce (17.05), który przej^l kierowanie dzialaniem ratowniczym (V KDR). Na miejsce do-tarly kolejne zastçpy z JRG: GCBA 8/50 Lomza, SD-37 Ostrolçka oraz z OSP: GBA 2,5/16 Zbójna, GCBA6/32 Nowogród, GCBA 6/32 Kadzidlo, GCBA 6/32, GBA 2,4/16 Lelis, GBA 3/20 Kadzidlo, GCBA5,5/20 Bara-

D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

nowo, które skierowano na utworzone odcinki bojowe.

V KDR polecil utrzymanie aktualnych dzialan tj. poda-wania pr^dów wody w natarciu oraz obronie zbiorników azotu, oleju napçdowego, lasu i piekarni. Polecil ponadto utworzenie odwodu taktycznego - 3 jednostki OSP .

W godzinach 17.10-17.18 przybyly na miejsce zastç-py GCBA 8/34 i GCBA 8/48 z JRG PSP Przasnysz oraz SHD 25 z JRG Ostrów Maz. - zostaly skierowane na odcinek od strony ul. Koscielnej w celu podania pr^du wody na dach hali. Przybyla grupa operacyjna z KM PSP w Ostrolçce oraz SHD 25 z JRG Przasnysz, który zosta-je skierowany na odcinek od strony ul. Koscielnej. Pozar nadal siç rozwijal i obejmowal znaczn^. czçse budynku, wystçpowalo bardzo duze zadymienie. O godzinie 17.35

V KDR polecil utworzye odcinki bojowe:

OB I - dzialania gasnicze w obronie zagrozonej piekarni GS. DOB I dysponowal nastçpuj^cymi silami: dwoma za-stçpami z samochodami ratowniczo-gasniczymi srednimi i trzema z ciçzkimi,

OB II - dzialania od strony ul. Koscielnej, podanie pr^-du wody na zewn^trz hali i do wewnçtrznej czçsci biuro-wej. Ratownicy prowadz^cy dzialania wewn^trz budynku pracowali w aparatach powietrznych. DOB II dysponowal nastçpuj^cymi silami: dwa zastçpy z samochodami ratowniczo-gasniczymi srednimi i dwa z ciçzkimi, drabi-na mechaniczna i podnosnik hydrauliczny. OB III - dzialania od strony placu zakladu (natarcie) i lasu (obrona lasu, kontenerów chlodniczych, zbiornika z cieklym azotem, budynku magazynowego i oczyszczal-ni scieków). DOB III dysponowal nastçpuj^cymi silami: trzy zastçpy z samochodami ratowniczo-gasniczymi srednimi i szese z ciçzkimi, jeden z podnosnikiem hydraulicz-nym.

OB. IV - zorganizowanie zasilania wodnego w oparciu o zbiornik przy oczyszczalni scieków. DOB IV dysponowal zastçpem GCBA 8/48 z JRG Ostrów Maz.

Utworzony zostal Punkt Przyjçcia Sil i Srodków przy OSP Lyse oraz wyznaczono dowódc? tych sil. KDR z^dal takze dysponowania kolejnych podnosników.

Na miejsce zdarzenia przybyl zastçp GCBA 5/40 z JRG Maków Maz., który zostal skierowany na OB I. W przedziale czasowym 17.55-18.00 V KDR polecil utrzymanie podawania pr^dów wody w natarciu i obronie, zastosowanie do gaszenia pozaru piany, wyst^pienie do SK KW o uruchomienie srodka pianotwórczego z wo-jewódzkiej bazy. W tym czasie zbudowano zasilanie wod-ne (W110) ze zbiornika oczyszczalni do odcinka OB. I i II.

Po przybyciu grupy operacyjnej KW PSP (17.10) z uwagi na zagrozenie dla ratowników zajmuj^cych sta-nowiska na dachu obiektu KDR podj^l decyzjç o ich li-kwidacji i zajçciu stanowisk na drabinach i podnosnikach (18.20).

O godz. 19.15 na miejsce zdarzenia przybyl Z-ca Ma-zowieckiego Komendanta Wojewódzkiego PSP i Woje-woda. Po zapoznaniu siç z sytuacja Z-ca KW PSP prze-j^l kierowanie dzialaniem ratowniczym (VI KDR), pod-trzymal zamiar taktyczny i podzial na odcinki bojowe. W przedziale czasowym 19.18-19.20 przybyl na miejsce dzialan: zastçp GBA 2/16 z motopompe M48/8

z JRG PSP Ostrolçka, który skierowano do punktu czerpa-nia wody, SCKw ze srodkiem pianotwórczym oraz SH 24 z JRG Pultuska, który zostal skierowany na OB I w celu podawania predu wody i piany z dachu. VI KDR pod-jel decyzjç o zadysponowaniu dodatkowych sil - kom-pani gasniczej WOO „Siedlce". W przedziale czaso-wym 19.48-19.57 przybyl zastçp GCBA 6/32 z OSP Kra-snosielc oraz GBA 2,8/16 z OSP Zarçby które skierowa-no na OBIII.

O godz. 20.00 odbylo siç posiedzenie sztabu kryzy-sowego pod przewodnictwem Starosty Ostrolçckiego ze sluzbami biorecymi udzial w akcji ratowniczej, w któ-rym wziel udzial Wojewoda Mazowiecki. Po przybyciu o godz. 20.02 zastçpu GCBA 8/50 wraz z PW 110 /600 zostal on skierowany do budowy linii zasilajecej 110 z punktu czerpania wody do OB I. Przybyle o godz. 20.25 zastçpy OSP: GBA 2,5/16 z Brok i GCBA 6/32 z Malki-ni zostaly skierowane do odwodu taktycznego, natomiast kolejne SHD 25 z JRG Wyszków do OB III celem podania predu wody na dach z GCBA 6/32 OSP Jednorozec, a SPgaz z JRG nr 4 z Warszawy na OB I w celu ladowa-nia butli do aparatów powietrznych. Po przybyciu o godz. 21.30 samochodu SDl z JRG Nowy Dwór VI KDR polecil jego sprawienie na placu zakladu, natomiast SD 18 z JRG Ciechanów skierowal na OB I w celu podawania predu wody i piany na dach hali. O godz. 21.45 KDR pod-jel decyzjç o przystepieniu do schladzania strefy pozaru i konstrukcji za pomoce predów wody. Na OB II od stro-ny lasu rozpoczçto wycinanie scian i wprowadzanie predu wody do wnçtrza hali. W tym czasie podawano na OB I -4 predy wody (2 z podnosników), OB II- 7 predów wody (3 z podnosników), OB III - 6 predów wody (1 z pod-nosnika). Zaopatrzenie wodne poszczególnych odcinków realizowano ze zbiornika ppoz. - dwie linie 110 i trzy linie 75.

Przybyle w okresie od 22.14-22.50 zastçpy kierowa-ne byly do odwodu taktycznego. O godz. 23.10 VI KDR po przeanalizowaniu sytuacji i ustaleniu dalszych dzialan przekazal kierowanie dzialaniem ratowniczym Komen-dantowi Miejskiemu PSP w Ostrolçce (VII KDR), który podjel decyzjç o podmianie samochodów gasniczych i za-lóg oraz wycofaniu czçsci jednostek.

W dniu 30 czerwca o godz. 0.20 pozar zostal zlokali-zowany, w tym czasie podawano 17 predów wody. KDR o godz. 00.43 polecil: przygotowac zastçpy do natarcia pianowego z podnosników i drabiny na wszystkich odcin-kach bojowych, uzupelnic srodek pianotwórczy na samo-chodach, rozstawic podnosniki i zapewnic zasilanie z sa-mochodów oraz wycofal czçsc sil do swoich jednostek macierzystych. O godz. 01.20 przegrupowano sily i przy-stepiono do podawania piany zgodnie z poleceniem KDR: OB I - dwa predy piany ciçzkiej z podnosników, OB II - trzy predy piany ciçzkiej w tym dwa z podnosników, OB III - trzy predy piany ciçzkiej z podnosników i drabiny. W efekcie prowadzonego natarcia pozar ugaszono o godz. 03.20, a nastçpnie rozpoczçto dozorowanie i do-gaszanie pogorzeliska. O godz. 8.00 odbylo siç posie-dzenia sztabu kryzysowego, na którym podjçto decyzjç o usuniçciu i utylizacji ok. 2 tys. ton odpadów miçsnych. Zadaniem dla strazy pozarnej bylo torowanie bezpiecznej

DOI:1Q. 12845/bitp.32.4.2013.14

drogi dla ekip zakladu i zapewnienie dostçpu do odpadów miçsnych. Czynnosci techniczne od godz. 9.00 realizo-walo 20 zas^pów. Na posiedzeniu Sztabu kryzysowego w dniu 04.07.2009 r. podjçto decyzjç o przekazaniu miej-sca objçtego dzialaniami ratowniczymi wlascicielowi Zakladu Przetwórstwa Miçsnego JBB w Lysych, które zre-alizowano o godz. Q9.QQ.

2.6. Organizacja lecznosci

Na miejscu prowadzonych dzialan stosowano lecz-nosc radiowe oraz lecznosc za pomoce telefonii komór-kowej w relacjach KDR-SK KM PSP oraz KDR-SK KW PSP. Podczas dzialan stosowano radiotelefony nasobne, przewozne oraz bazowe pracujece w sieci wojewódzkiej na kanale B040 oraz sieci powiatowej na kanale B052. Stosowana byla równiez lecznosc bezposrednia i gesto-wa.

Lecznosc dowodzenia i wspóldzialania prowadzono za pomoce lecznosci radiowej na kanale B052 oraz z wy-korzystaniem sieci telefonii komórkowej.

Stanowisko Kierowania KM PSP utrzymywalo lecz-nosc z podmiotami/osobami funkcyjnymi biorecymi udzial w dzialaniach przy wykorzystaniu nastçpujecych rodzajów lecznosci:

y SK KM PSP - KDR - radiowa na kanale B052, tele-

fony komórkowe, y SK KM PSP - SK KW PSP - radiowa na kanale woje-

wódzkim B040, telefoniczna, y SK KM PSP - Policja - telefoniczna, y SK KM PSP - OSP - selektywne alarmowanie, radiowa na kanale B052, telefoniczna.

Do kontaktów z pozostalymi sluzbami wspólpracuje-cymi i podmiotami wykorzystano siec telefonii komórkowej.

2.7. Realizacja zadañ przez stanowiska kierowania na poszczególnych poziomach funkcjonowania KSRG

2.7.1. Przyjçcie zgloszenia

Pozar zostal zgloszony do SK KM PSP w dniu 29 czerwca 2009 r. o godz. 15.32 przez funkcjonariusza Poli-cji w Ostrolçce. Zgloszenie wplynçlo telefonicznie przez tzw. „sztywne lecze". Tresc zgloszenia byla nastçpujeca: Policja - „mam tu zgloszenie JBB w Lysych pozar".... „tak, cos w srodku".

2.7.2. Dysponowanie sil I rzutu na podstawie przy-jçtego zgloszenia

Na podstawie tresci zgloszenia dyzurny SK KM PSP zadysponowal nastçpujece sily: y GBA 2,4/16 z posterunku JRG PSP w Myszyncu, y GCBA 5/32 z JRG PSP Ostrolçka, y GBA 2,5/16 i GBA 3/20 z OSP Lyse.

Wplywajece do SK KM PSP kolejne zgloszenia telefo-niczne spowodowaly, ze zaalarmowano kolejnejednostkç OSP z ksrg z terenu gminy Lyse, a mianowicie OSP Lipniki (GBA 2,5/16), a nastçpnie po dojezdzie pierwszego

ТЕМАТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ - АНАЛИЗ РЕАЛЬНЫХ СОБЫТИЙ D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

zastçpu z OSP Lyse i okresleniu sytuacji pozarowej drugi zastçp GCBA 6/32 z ww. jednostki.

Dysponowanie sil I rzutu odbylo siç zgodnie z obo-wi^zuj^cymi w KM PSP w Ostrolçce zasadami dyspono-wania sil do pozarow.

2.7.3. Dysponowanie sil na z^danie kierujacego (Izialaniami ratowniczymi

Na podstawie analizy zapisow rejestratora SK KM PSP mozna stwierdzic, ze to dyzurny stanowiska kiero-wania niezwlocznie dysponowal stosowne sily na z^danie KDR, w tym sily wsparcia ponad powiatowego poprzez

SK KW PSP. Uruchomienie wsparcia ponadwojewodz-kiego nast^pilo niespelna 30 minut pozniej. Przestrze-gany byl takze tryb dotycz^cy dysponowania sil z woje-wodztwa podlaskiego (2 zastçpy GCBA z PSP oraz GBA i GCBA z najblizszych zdarzeniu jednostek OSP wl^-czonych do ksrg), ktory zrealizowano za posrednictwem Krajowego Centrum Koordynacji Ratownictwa i Ochro-ny Ludnosci.

Dysponowanie kompanii gasniczej „SIEDLCE" wo-jewodzkiego odwodu operacyjnego

Tabela 3

Sily zadysponowane na z^danie KDR przez SK KM PSP i SK KW PSP

Data 29.06 30.06 01.07 02.07 03.07 Razem

Na/wa zastçpu/pojazdu SK KM SK KW SK KM SK KW SK KM SK KW SK KM SK KW SK KM SK KW

Samochöd ratowniczo-gasniczy lekki - - 2 - 1 - 3 - 1 - 7

Samochöd ratowniczo-gasniczy sredni 5 13 24 1 8 4 9 - 4 - 68

Samochöd ratowniczo-gasniczy ciçzki 6 15 4 - 2 - 1 - - - 28

Samochöd drabina mechaniczna/ podnosnikiem 1 6 - - - - - - - - 7

Samochöd techniczny - 1 - 1 1 - 2 - - - 5

Samochöd dowodzenia i lacznosci - 1 - - - - - - - - 1

Samochöd oswietleniowy - - 2 - 1 - - - - - 3

Samochöd kwatermistrzowski 1 1 1 - - 1 - - - - 4

Samochöd ze sprzçtem ODO - 1 - - - - - - - - 1

Samochöd z zurawiem - - 1 - - - - - - -

Samochöd operacyjny/ rozpoznawczy 3 2 2 5 3 4 3 1 1 - 26

Samochöd do przewozu osöb - - 1 1 - 1 - 2 1 - 6

Motopompa duzej wydajnosci 1 - - - - - - - - - 1

Przyczepa wçzowa 1 - - - - - - - - - 1

Table 3

Resources requested by the Incident Commander and dispatched by the respective dispatch point

(County or Regional Dispatch Centre)

Date 29.06 30.06 01.07 02.07 03.07 Total

Type of squad and vehicle County Regional County Regional County Regional County Regional County Regional

Light engine with rescue component - - 2 - 1 - 3 - 1 - 7

Medium engine with rescue component 5 13 24 1 8 4 9 - 4 - 68

Heavy engine with rescue component 6 15 4 - 2 - 1 - - - 28

Aerial Ladder/ Hydraulic platform 1 6 - - - - - - - - 7

Technical rescue - 1 - 1 1 - 2 - - - 5

Command and communication - 1 - - - - - - - - 1

Lightning vehicle - - 2 - 1 - - - - - 3

Logistic vehicle 1 1 1 - - 1 - - - - 4

Breathing apparatus vehicle - 1 - - - - - - - - 1

Crane - - 1 - - - - - - -

Command reconnaissance 3 2 2 5 3 4 3 1 1 - 26

Vehicle for transportation of rescuers - - 1 1 - 1 - 2 1 - 6

High Capacity Pump 1 - - - - - - - - - 1

Hose Trailer 1 - - - - - - - - - 1

STUDIUM PRZYPADKU - ANALIZA AKCJI BiTP Vol. 32 Issue 4, 2013, pp. 131-152

D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

III. Informacje ogolne dotyczqce specyfiki zdarzenia i rodzaju zagrozen oraz efektow prowadzenia dzialan ratowniczych

3.1. Wypadki ludzi

Podczas dzialan odnotowano trzy lekkie wypadki ratownikow OSP (rozciçcie lydki, skaleczenie powieki, skrçcenie nogi) oraz 13 lekkich wypadkow pracownikow zakladu w drugim etapie dzialan (otarcia i skaleczenia).

3.2. Liczba osob ewakuowanych poza strefç zagrozenia, w tym osob w stanie naglego zagrozenia zdrowotnego

Ewakuacja odbyla siç przed przybyciem sil ratowniczych.

3.3. Straty zwierzqt

Nie odnotowano.

3.4. Rodzaj i ilosc ewakuowanego mienia

1500 t odpadow miçsa.

3.5. Straty w srodowisku i mieniu

100 mln zl.

3.6. Szacunkowe koszty dzialan ratowniczych (na dzien sporz^dzenia analizy)

Tabela 4

Koszty dzialan ratowniczych [T. Jopek na podstawie [2]]

Lp. Nazwa Kwota [zl]

1. Koszty pracy ratownikow i sprzçtu silnikowego

koszt pracy sprzçtu silnikowego 15 661

koszt pracy ratownikow 133 898

Razem 149 559

2. Srodki gasnicze

woda zuzyta do celow gasniczych 9000 x 2,59zl 23 310

srodek pianotworczy 6750 l x 3,78 zl 25 527

Razem 48 837

3. Wartosc zuzytego i uszkodzonego sprzçtu ratowniczego 150 257

4. Koszty udzialu jednostek spoza terenu powiatu 93 373

5. L^czny szacunkowy koszt dzialan ratowniczych 442 030

Table 4 The rescue operation's costs [T. Jopek on the basis [2]]

Lp. Name Amount [zl]

1. The labor costs of rescue workers and equipment of motor

Motor powered equipment working cost 15 661

Rescuers' work costs 133 898

Total 149 559

2. Extinguishing agents

water used to extinguish 9000x 2,59zl 23 310

foaming agent 6750 l x 3,78 zl 25 527

Total 48 837

3. Costs of used and damaged rescue equipment 150 257

4. Costs of participation of individuals from outside the county 93 373

5. Total estimated cost of rescue operations 442 030

Na z^danie kieruj^cego dzialaniami ratowniczymi VI KDR bçd^cego jednoczesnie zastçpce komendanta wo-jewodzkiego PSP uruchomiono jedn^. z kompanii gasni-czych wojewodzkiego odwodu operacyjnego, przy czym SK KW PSP przy dysponowaniu postçpowalo zgodnie z obowi^zujecymi w tym zakresie zasadami.

Dysponowanie poszczegolnych sil odbywalo siç od-powiednio przez:

• SK KM PSP

GBA-2,4/16 posterunek JRG w Myszyncu, GCBA-5/32 z JRG Ostrolçka, GBA-2,5/16 i GBA-3/20 OSP Lyse - 15:33.

• SK KW PSP

SOp (Nissan) KWPSP Warszawa - 16:50, SOp (Subaru) KWPSP Warszawa - 17:25, SLOp Fokus JRG nr 3 Warszawa - 17:50.

Inne podmioty poinformowane przez SK KM PSP

• Pogotowie Energetyczne,

• Panstwowe Ratownictwo Medyczne,

• Powiatowy Lekarz Weterynarii,

• Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna,

• Delegatura WIOS,

• Starostwo Powiatowe,

• Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego.

ТЕМАТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ - АНАЛИЗ РЕАЛЬНЫХ СОБЫТИЙ

D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

Ryc. 4. Widok zniszczonej hali produkcyjno-magazynowej [2] Fig. 4. View of the destroyed production and storage hall [2]

Ryc. 5. Widok z gory zniszczonej hali produkcyjno-magazynowej [2] Fig. 5. Top view of the destroyed production and storage hall [2]

i

Ryc. 6. Widok zniszczonej w wyniku pozaru konstrukcji hali

produkcyjno-magazynowej [2] Fig. 6. View of the construction of the production and storage hall destroyed by fire [2]

Ryc. 7. II etap dzialan - usuwanie z obiektu poitusz zwierz^cych [2] Fig. 7. Phase II activities - removal of animal carcasses from the hall [2]

Ryc. 8. Zniszczenia czçsci administracyjnej [2] Fig. 8. The destruction of the administrative part [2]

IV. Zabezpieczenie zakladu pracy, obiektu (obszaru) terenu

4.1. Operacyjne zabezpieczenie zakladu, obiektu

Zaklad posiadal opracowan^. instrukcjç bezpieczen-stwa pozarowego, jednakze wystçpowaly pewne rozbiez-nosci pomiçdzy ustaleniami w niej zawartymi, a stanem faktycznym.

Do obiektu byl zapewniony dogodny dojazd od strony poludniowo-zachodniej i poludniowo-wschodniej (utwar-dzona droga asfaltowa). Od strony pólnocno-wschodniej i pólnocno-zachodniej dojazd byl utrudniony - droga sze-rokosci ok. 4 m bez mozliwosci zawrócenia. Zaklad zlo-kalizowany jest przy drodze nr 645 (Lyse - Lomza) w od-leglosci ok. 42 km od KM PSP Ostrolçka.

Zaopatrzenie wodne dla zakladu stanowila wewnçtrz-na siec hydrantowa zasilana z wlasnej pompowni (hy-dranty 25 i 52) oraz gminna siec hydrantowa zasilana z pompowni gminnej. Ponadto w odleglosci ok. 3 km od miejsca zdarzenia w miejscowosci Dçby znajdowal siç ciek wodny, z którego mozliwy byl pobór wody za pomo-c^. pomp pozarniczych oraz w miejscowosci Serafin odle-glej o ok. 3 km zbiornik ppoz. W zakladzie istniala moz-liwosc poboru wody ze zbiornika technologicznego o po-

jemnosci 800 m3 uzupelnianego na biezeco z sieci wodo-ciegowej.

4.2. Zgodnosc wykorzystania obiektu z jego przeznaczeniem

W grudniu 2004 r. zrealizowano w zakladzie ostatnie inwestycj? budowlane, a mianowicie obiekt produkcyj-no-magazynowy (miejsce powstania pozaru). Byla ona zwiezana z budowe magazynu przylegajecego do istnieje-cego zakladu od strony polnocnej. Organy PSP jednak nie zajmowaly stanowiska przed przekazaniem ww. obiektu do uzytkowania.

W okresie od 2006 roku Starosta Powiatowy wydal dwie decyzje o pozwoleniu na budow? w odniesieniu do przedmiotowego obiektu. Decyzje dotyczyly „dobu-dowy" budynku mrozni o konstrukcji stalowej oraz roz-budowy budynku magazynowego o cz?sc produkcyjne (ze zmiane sposobu jego uzytkowania na magazynowo--produkcyjny). Analiza stanu faktycznego wykazala, ze obiekty w momencie wystepienia zdarzenia byly juz uzyt-kowane. Z uwagi na brak dokumentow potwierdzajecych, ze Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wydal decyzje o pozwoleniu na uzytkowanie, mozna przypusz-czac, iz przedmiotowe obiekty mogly byc uzytkowane niezgodnie z przepisami Prawa budowlanego._

W zwiezku z tym, ze zgodnie z dokumentacje g?-stosc obciezenia ogniowego w analizowanym obiekcie nie przekraczala 500 MJ/m2, projekt budynku produkcyj-no-magazynowego zgodnie z owczesnie obowiezujecy-mi przepisami nie musial byc uzgadniany pod wzgl?dem ochrony przeciwpozarowej. Przy przekazywaniu do uzytkowania nie wyst?powal obowiezek zajmowania stanowiska („odbioru") przez organy PSP.

Nalezy zaznaczyc, ze analiza dokumentacji wykazala iz:

• projekty zagospodarowania terenu, ktore stanowie podstawe do wydania decyzji o pozwoleniu na budowe, zostaly uzgodnione bez uwag przez rzeczoznawc? do spraw zabezpieczen przeciwpozarowych,

• usytuowanie projektowanych budynkow nie spel-nialo wymagan przepisow techniczno-budowlanych, w szczegolnosci dotyczy to odleglosci od przylegaje-cego do granicy dzialki lasu.

4.3. Wplyw warunkow budowlanych i instalacyjnych na powstanie

i rozprzestrzenienie zdarzenia

Do budowy obiektu w szczegolnosci scian i dachu wykorzystano plyt? warstwowe z wypelnieniem pianko-wym (polistyren). Przeprowadzona wizja lokalna pozwo-lila na stwierdzenie, ze przejscia instalacyjne nie posiada-ly stosownych niepalnych przepustow (np. z welny mi-neralnej), co w konsekwencji mialo wplyw na powstanie pozaru.

Zastosowane rozwiezania konstrukcyjne i materialy:

• wypelnienie,

• lokalizacja instalacji technicznych, w szczegolnosci instalacji wentylacyjnej w przestrzeni mi?dzysufito-wej (niewidocznej dla uzytkownikow),

DOI:10.12845/bitp.32.4.2013.14

• brak oddzielen przeciwpozarowych,

• niezabezpieczone przepusty instalacyjne, byly przy-

czyne szybkiego rozprzestrzenianie si§ pozaru.

Z uwagi na male g^stosc obciezenia ogniowego (wg dokumentacji), a mianowicie do 500 MJ/m2, obiekt posia-dal najnizsze klas§ odpornosci pozarowej.

Nalezy zaznaczyc, ze z powodu usytuowana wypel-nienia pomi^dzy blachami (Ryc. 9 i 10) podczas pozaru powstaje zupelnie inne warunki palenia i rozwoju pozaru niz na otwartej przestrzeni. Powyzsze wynika mi§-dzy innymi z ograniczonej wymiany ciepla, jego kumula-cji, ograniczenia wymiany gazowej, w szczegolnosci pro-duktow rozkladu termicznego, wyst^powania powietrza w p^cherzykach wypelnienia, zastosowania klejow pod-trzymujecych palenie. Ponadto przedmiotowe elementy budowlane (plyty warstwowe), oparte na ramie stalowej, stanowily duze powierzchni^ niepodzielone na mniejsze obszary materialami niepalnymi (Ryc. 9 i 10), a to po-wodowalo nieograniczone dynamiczne rozprzestrzenia-nie si§ pozaru wewnetrz scian i stropow. Obowiezuje-ce w analizowanym okresie krajowe przepisy technicz-no-budowlane nie przewidywaly potrzeby stosowania na poleczeniach plyt warstwowych materialow uniemoz-liwiajecych rozwoj pozaru np. welny mineralnej - takie rozwiezania techniczne stosowane byly juz w Europie Za-chodniej.

Konstrukcja plyt warstwowych uniemozliwiala takze dotarcie srodka gasniczego do palecego si§ wypelnienia, a konstrukcja obiektu z uwagi na zastosowane najnizsze klas§ odpornosci pozarowej uniemozliwiala, ze wzgl§-dow bezpieczenstwa, lokalizacja stanowisk gasniczych wewnetrz obiektu i na jego dachu.

Ryc. 9. Plyta scienna PWS. 1 - l^czniki mocuj^ce, 2 - zamek

zwi^kszaj^cy szczelnosc styku, 3 - tasma poliuretanowa samoprzylepna PUS, 4 - rdzen ze styropianu, 5 - profilowane

okladziny zewn^trzne [7]. Fig. 9. PWS Sandvich panel - Wall type. 1 - joint fasteners,

2 - double sided shape of the panel joint in the form of a double lock, increasing the joint tightness, 3 - self adhesive polyurethane tape PUS, 4 - self extinguisching expanded polystyrene, 5 - profiled external facing [7].

ТЕМАТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ - АНАЛИЗ РЕАЛЬНЫХ СОБЫТИЙ

Ryc. 10. Plyta warstwowa PWD. 1-l^czniki mocuj^ce, 2- l^cznik samo wierc^cy lub nit zrywalny, 3- tasma poliuretanowa samoprzylepna PUS, 4- rdzen ze styropianu, 5-styk frezowany, 6- trapezowe profilowanie okladzin, 7- rowek

kapilarny odprowadzaj^cy wodç Fig. 10. PWD Sandvich panel - Roof type. 1 - joint fasteners, 2 - self-drilling fasteners or pop rivet, 3 - self adhesive polyurethane tape PUS, 4 - self-extinguishing expanded polystyrene, 5 - unique custom milled joint, enabling easier

installation and mutual pressing of the panels as well as improving thermal insulation, 6 - trapezoidal profile of the facing improving the load - bearing capacity of the roof panel, 6 - chamber - water draining capillary groove

4.4. Wplyw realizacji (lub jej braku) zalecen wydanych w drodze postçpowania administracyjnego na przebieg zdarzenia oraz prowadzone dzialania ratownicze

W obiekcie nie przeprowadzano w ostatnich latach przed zdarzeniem czynnosci kontrolno-rozpoznawczych w trybie nadzoru nad przestrzeganiem przepisow prze-ciwpozarowych. Wobec powyzszego nie byly wydawane decyzje administracyjne przez KM PSP. Ostatnie czynnosci byly realizowane w latach 2000-2002. Wydano wowczas decyzje administracyjne nakladaj^ce l^cznie 10 obowi^zkow - nie wszystkie jednak zostaly zrealizowa-ne przez zaklad. Ponadto stwierdzono, ze ostatnie czynnosci kontrolno-rozpoznawcze PSP dotyczyly nastçpuj^-cych obiektow:

• oczyszczalni sciekow niezwi^zanej z punktu widzenia bezpieczenstwa pozarowego z budynkami produkcyj-no-magazynowymi - rok 2009 r.

• budynku produkcyjno-magazynowego w zwi^zku z przekazaniem jego czçsci do uzytkowania - rok 2003. W momencie kontroli powierzchnia strefy po-zarowej zakladu wynosila 8800 m2, a czynnosci praw-dopodobnie nie obejmowaly calej strefy pozarowej.

Skutecznosc przyjçtych rozwi^zan organizacyjnych zapewniaj^cych bezpieczenstwo zalodze i osobom obcym przebywaj^cym w obiekcie

Obiekt posiadal opracowan^. Instrukcjç Bezpieczen-stwa Pozarowego. Przedmiotowy dokument pomimo wielu niedoskonalosci, niescislosci wynikaj^cych ze zbyt ogolnych zapisow dotycz^cych kwestii technicznych oka-zal siç przydatny.

Pracownicy zakladu w momencie powstania poza-ru podjçli dzialania zgodnie z opracowanymi procedura-

D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

mi, w tym sprawnie przeprowadzili ewakuacjç osob przed przybyciem sluzb ratowniczych. Na powyzsze mialy tak-ze wplyw przeprowadzone w zakladzie szkolenia z zakre-su ppoz.

Ponadto obiekt byl oznakowany znakami bezpieczenstwa, objçty calodobowym dozorem przez pracownikow ochrony oraz posiadal monitoring wizualny, co w konse-kwencji umozliwilo szybkie zauwazenie pozaru w czçsci, w ktorej nie przebywaly osoby.

Wielkosc sil ratowniczych zaangazowanych w dzia-lania

Prowadzone dzialania ratownicze podczas przedmio-towego zdarzenia mozna podzielic na dwa etapy:

• dzialania ratowniczo-gasnicze maj^ce na celu ugasze-nie pozaru,

• dzialania techniczne umozliwiaj^ce innym sluzbom oraz pracownikom zakladu usuniçcie z zakladu znisz-czonych przez pozar surowcow, produktow i polpro-duktow. Zagadnienie to bylo bardzo istotne ze wzglç-du na bezpieczenstwo sanitarne i wi^zalo siç z ko-niecznosci^. utylizacji okolo 2 tys. ton miçsa. Dzialania techniczne rozpoczçto jeszcze w trakcie prowa-dzenia dogaszania.

Z uwagi na fakt, ze dzialania byly prowadzone w okresie od 29.06.2009 r. do dnia 04.07.2009 r. znacz-na czçsc jednostek byla dysponowana kilkakrotnie do przedmiotowgo zdarzenia. Powyzsze sprawialo problem w dokumentowaniu takie stanu rzeczy, poniewaz standar-dowa dokumentacja ze zdarzenia nie uwzglçdnia w pel-ni takiej ewentualnosci. W zwi^zku z powyzszym na po-trzeby analizy, na podstawie „Wykazu sil uczestnicz^cych w dzialaniach", dokonano zestawienia pojazdow i ratow-nikow uwzglçdniaj^cego wszystkie zmiany w stanie sil w odniesieniu do czasu operacyjnego oraz astronomicz-nego.

Na podstawie ww. zestawienia stwierdzono, ze naj-wyzsza liczba zastçpow (ratownicy oraz pojazdy) uczest-niczyla bezposrednio w dzialaniach ratowniczo-gasni-czych o polnocy z 29/30 06.2009 r., a wiçc w okolo 570 min trwania pozaru - Ryc.7. Na miejscu zdarzenia bylo wowczas:

• 20 zastçpow GBA,

• 24 zastçpy GCBA,

• 7 samochodow SD/SH.

W dzialaniach ratowniczo-gasniczych uczestniczylo l^cznie 304 strazakow (105 ratownikow PSP, 193 strazakow z jednostek OSP wl^czonych do ksrg i 6 strazakow z jednostek OSP spoza ksrg. W tym czasie powierzchnia pozaru wynosila okolo 6200 m 2, i charakteryzowala siç juz tendenj spadkow^.

Najwiçksz^. powierzchniç tj. 14961 m2 pozar osi^-gn^l w 221 min od powstania, a wiçc okolo godz. 18-tej -Ryc.6. O tej godzinie dzialania gasnicze prowadzily sily ratownicze w liczbie:

• 13 zastçpow GCBA,

• 7 zastçpow GBA,

• 3 samochodow SD/SH.

D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

Lecznie bezposrednio w dzialaniach uczestniczylo 143 ratownikow, w tym 48 ratownikow PSP oraz 95 ratownikow OSP z jednostek wleczonych do ksrg. Przy wy-st^pujecych problemach w zaopatrzeniu w wod§ oraz za-angazowaniu cz^sci jednostek w jej dowozenie, trudno-sciach w dotarciu srodka gasniczego do wypelnienia plyt warstwowych, braku mozliwosci usytuowania stanowisk gasniczych wewnetrz obiektu i na jego dachu ze wzgl^du bezpieczenstwa, wielkosc powyzszych sil nie pozwalala na powstrzymanie rozprzestrzeniania si§ pozaru.

Liczb§ zast^pow prowadzecych dzialania ratowniczo-gasnicze na tle wielkosci powierzchni pozaru najlepiej zi-lustruje porownanie wykresu krzywej powierzchni pozaru (Ryc. 11.) w czasie z wykresem zmiennej w czasie dzialan ilosci ratownikow (Ryc. 12.)

Ryc.13. Dzialania ratowniczo-gasnicze [2] Fig. 13. Fire and rescue activities [2]

Ryc. 11. Powierzchnia pozaru w funkcji czasu operacyjnego [2] Fig. 11. Fire area as a function of the operational time [2]

Ryc. 12. Ilosc ratownikow i pojazdow w odniesieniu do czasu

operacyjnego [2] Fig. 12. Number of rescuers and vehicles as a function of the operational time [2]

Ryc. 14. Dzialania ratowniczo-gasnicze - cz^sc administracyjna [2] Fig. 14. Fire and rescue activities - administrative part [2]

V. Ocena

5.1. Ocena organizacji dzialan ratowniczych przez poszczegolnych KDR

I KDR

Realizowane zadania i przedsi^wzi^cia - okreslil roz-miar zdarzenia i polecil zadysponowac dodatkowe sily i srodki, rozwinel jeden pred gasniczy w obronie od stro-ny piekarni GS. Po dojezdzie na miejsce drugiego zast^pu gasniczego GBA 3/20 z OSP Lyse, polecil podanie predu gasniczego od strony lasu na palace si§ hal§. Zorganizo-wal zasilanie, wykorzystujec hydrant nadziemny.

Pozytywnie nalezy ocenic podj^cie dzialan obronnych obiektu piekarni (przy istniejecym na miejscu zdarzenia potencjale sil ratowniczych), jednak skierowanie kolejne-go zast^pu OSP droge od strony lasu, ktora nie spelniala warunkow dojazdu pozarowego, w tym uniemozliwiala zawrocenie pojazdu, w celu podania predu gasniczego na tyl pozaru, stanowilo bled taktyczny. Powyzsze spowo-dowalo niepotrzebne rozproszenie sil, co mozna uznac za niewlasciwe, oraz uniemozliwilo zapewnienie cieglosci podawania srodka gasniczego - z powodu wyleczenia do-plywu predu instalacja hydrantowa byla niesprawna. De-cyzja ta skutkowala przerwe w podawaniu wody w obro-nie przez zast^p gasniczy GBA 2,5/16. Zast^p GBA 3/20 z powodu wysokiej temperatury, zadymienia oraz wy-

ТЕМАТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ - АНАЛИЗ РЕАЛЬНЫХ СОБЫТИЙ

stçpuj^cego zagrozenia dla ratownikow i pojazdu musial wycofywac siç tylem prawie dwiescie metrow.

II KDR

Realizowane zadania i przedsiçwziçcia - po przyby-ciu na miejsce zdarzenia z zastçpem GBA 2,4/16, polecil podanie kolejnego pr^du gasniczego od strony placu zakladu na pal^ca siç halç. Zglosil koniecznosc zadyspono-wania wiçkszej ilosci sil. Polecil zorganizowanie zaopa-trzenia wodnego w oparciu o system dowozenia.

Dokonuj^c oceny tych przedsiçwziçc, nalezy wzi^c pod uwagç stan sil bçd^cych na miejscu prowadzonych dzialan ratowniczych. W tym czasie w dzialaniach uczest-niczyly l^cznie 4 zastçpy wyposazone w samochody ra-towniczo-gasnicze srednie, w tym 1 z PSP. Obsadç samo-chodu PSP stanowily 2 osoby, wiçc trudno uznac, ze byly one w stanie podj^c skuteczne dzialania gasnicze. Ponadto zastçp GBA 2,5/16 z OSP Lyse konczyl podawanie pr^-du gasniczego w obronie piekarni po przeciwleglej stro-nie zakladu, a zastçp GBA 3/20 z tej samej jednostki znaj-dowal siç na drodze od strony lasu miçdzy budynkiem, a ogrodzeniem terenu.

Jesli kieruj^cy dzialaniami mial swiadomosc, gdzie znajduj^. siç te zastçpy, to oznacza, ze przyj^l on kon-cepcjç natarcia na obwod pozaru. Poniewaz w tym czasie nast^pil znaczny wzrost powierzchni i dlugosci ob-wodu pozaru, to powyzsza koncepcja nie mogla sku-tecznie powstrzymac rozprzestrzeniania pozaru, zwlasz-cza ze zaopatrzenie wodne oparto o system dowozenia przy zbyt malej liczbie pojazdow do tego przedsiçwziç-cia (uwzglçdniaj^c zapotrzebowanie wody, rodzaj i licz-bç pojazdow, odleglosc od miejsca zdarzenia punktu po-boru wody). Powyzszych decyzji nie mozna zatem oce-nic pozytywnie.

III KDR

Realizowane zadania i przedsiçwziçcia - po przyby-ciu na miejsce zdarzenia z zastçpem GCBA 5/32 nawi^-zal kontakt z kierownictwem zakladu celem uzyskania in-formacji, czy w hali objçtej pozarem s^. ludzie. Podtrzy-mal dotychczasowe decyzje, dokonal rozwiniçcia jedne-go pr^du gasniczego w obronie do wnçtrza hali. Zaz^dal zadysponowania dodatkowych sil.

Z punktu widzenia zapewnienia ci^glosci zaopatrze-nia wodnego podczas dzialan przyjazd na miejsce zdarzenia zastçpu GCBA 5/32 z JRG Ostrolçka nie zmienil w znacz^cy sposob potencjalu sil prowadz^cych dzialania. Zastosowany system dostarczania wody byl niewy-dolny i powodowal przerwy w podawaniu srodka gasni-czego, ktorego zapotrzebowanie cingle wzrastalo - powierzchnia przekraczala juz 3000 m2. Przy takiej powierzchni i potencjale zgromadzonych na miejscu zdarze-nia sil prowadzenie dzialan na obwodzie pozaru nie moze byc ocenione jako wlasciwe. Zasadnym bylo w tej sytu-acji podjçcie dzialan obronnych fragmentow hali. Wpro-wadzenie do wnçtrza hali pr^du gasniczego bylo dziala-niem nieracjonalnym, a ponadto narazalo ratownikow na zagrozenie z uwagi na czas, jaki uplyn^l od powstania pozaru i klasç odpornosci pozarowej obiektu.

D0I:10.12845/bitp.32.4.2013.14

IV KDR

Realizowane zadania i przedsiçwziçcia - podzielil te-ren dzialania na dwa odcinki bojowe, wyznaczaj^c im cele do osi^gniçcia.

Pomimo stosunkowo malej ilosci sil bçd^cych na miejscu zdarzenia (4 zastçpy GBA oraz 3 zastçpy GCBA) i powierzchni pozaru wynosz^cej juz ponad 6000 m2 po-dzial terenu akcji na odcinki bojowe nalezy uznac za wla-sciwy zwlaszcza w aspekcie przygotowania do prowa-dzenia dalszych dzialan z udzialem wiçkszej ilosci sil. Uwzglçdniaj^c istniej^ce niewydolne zaopatrzenie wodne, KDR powinien jednak skoncentrowac siç na obronie, gdyz natarcie nie moglo byc i nie bylo skuteczne.

V KDR

Realizowane zadania i przedsiçwziçcia - podzielil te-ren dzialania na trzy odcinki bojowe:

• OB I dzialania gasnicze w obronie zagrozonej piekarni GS,

• OB II dzialania od strony ul. Koscielnej, podanie pr^-dow wody na zewn^trz hali oraz wnçtrza czçsci biu-rowej.

• OB III dzialania od strony placu zakladu i lasu w na-tarciu oraz w obronie lasu, kontenerow chlodniczych, zbiornika z cieklym azotem, budynku, magazynowe-go i oczyszczalni sciekow

oraz

• zbudowal punkt czerpania wody przy zbiorniku ppoz. przy oczyszczalni sciekow,

• utworzyl Punkt Przyjçcia Sil i Srodkow (PPSS) przy OSP Lyse,

• zaz^dal dodatkowych sil, a po ich przybyciu wl^czal je sukcesywnie do dzialan,

• polecil zaalarmowac grupç operacyjn^. KM PSP.

Podjçte przedsiçwziçcia tworzyly podstawç do wlas-ciwego prowadzenia dzialan, jednakze zbyt male sily (7 zastçpow GBA oraz 12 zastçpow GCBA, ponadto w ci^gu 20 minut do dzialan mozna bylo wprowadzic 3 SD/SH) bçd^ce w dyspozycji nie pozwalaly na podjçcie skutecznego natarcia i powstrzymania rozprzestrzeniania siç pozaru, ktory w tym czasie osi^gn^l maksymaln^. po-wierzchniç. Pozytywnie nalezy ocenic rowniez organiza-cjç stanowiska wodnego w zakladzie oraz PPSS w OSP Lyse. Dzialania prowadzone w sposob prawidlowy.

VI KDR

Realizowane zadania i przedsiçwziçcia - utrzymal przyjçty zamiar taktyczny, polecil zadysponowanie dodatkowych sil, w tym kompanii gasniczej WOO „Siedl-ce". W miarç przybywania kolejnych sil wl^czal je do dzialan na poszczegolnych odcinkach. Po przeanalizowa-niu sytuacji polecil przygotowanie sil do podania piany z podnosnikow.

Powierzchnia pozaru zmniejszala siç, natomiast pozar nadal siç rozprzestrzenia i okolo godz. 19:35 calkowicie obj^l ostatni z obiektow (budynek administracyjno-biu-rowy) Prowadzona obrona piekarni GS okazala siç sku-teczna, w zwi^zku z czym mozna mowic o osi^gniçciu lokalizacji pozaru, pomimo wystçpuj^cej jeszcze w tym

DOI: 10.12845/bitp.32.4.2013.14

czasie wysokiej intensywnosci spalania. Przyjçta koncep-cja natarcia piane gasnicze mogla bye skuteczna, ale tyl-ko dla osiegniçcia zmniejszenia intensywnosci spalania -wszystkie czçsci obiektu byly juz objçte pozarem.

VII KDR

Realizowane zadania i przedsiçwziçcia - utrzymal przyjçty zamiar taktyczny, doprowadzil do lokalizacji pozaru. Polecil przygotowanie sprzçtu do podania srod-ka gasniczego z podnosników i drabiny na dach palecej siç hali. Prowadzil nadzór na dogaszaniem pogorzeliska, po posiedzeniu sztabu kryzysowego podjçta zostala decy-zja o prowadzeniu prac zabezpieczajecych (technicznych) przy usuwaniu odpadów miçsnych.

Przeprowadzone natarcie pianowe zmniejszylo in-tensywnose spalania w czçsci zakladu zlokalizowanej od strony ulicy Koscielnej i stworzylo warunki do szybsze-go dogaszenia pogorzeliska, jednak nie przyczynilo siç do uratowania czegokolwiek. Szybsze ugaszenie pozaru umozliwilo wczesniejsze podjçcie dzialan majecych na celu usuniçcie ze spalonego obiektu duzej ilosci zgroma-dzonego miçsa, które w warunkach wysokiej temperatury powietrza stwarzalo zagrozenie epidemiologiczne. Dzia-lanie to uznae nalezy za prawidlowe.

VIII KDR, IX KDR, X KDR, XI KDR, XII KDR, XIII KDR - nadzorowali dogaszanie pogorzeliska, wycinanie i usuwanie konstrukcji stalowych i blachy w celu zapew-nienia dostçpu do odpadów miçsnych w zniszczonej hali. Dzialania nalezy ocenie pozytywnie.

5.2 Ocena dzialan ratowniczych w zakresie przedsiçwziçc taktycznych i innych zamierzeñ operacyjnych oraz wypelnienia zamierzonych celów, z uwzglçdnieniem czynników majecych wplyw na skutecznosc dzialan ratowniczych

Ocena rozpoznania

Przeprowadzona analiza nie wykazala zwiezku przy-czynowo-skutkowego pomiçdzy dzialalnoscie kontrolno-

-rozpoznawcze PSP (lub jej zaniechaniem), a skale anali-zowanego pozaru.

Na szybkose rozprzestrzeniania siç pozaru i jego wiel-kose mialy wplyw zastosowane rozwiezania projektowe, w szczególnosci:

• zastosowanie scian i dachu z plyt warstwowych, w których materialem izolacyjnym bylo spienione tworzywo sztuczne (poliuretan, polistyren),

• brak podzialu obiektu produkcyjno-magazynowego na mniejsze strefy pozarowe.

Przeprowadzone ewiczenia w innych obiektach wiel-kokubaturowych na terenie powiatu z powodu innych rozwiezan dotyczecych ochronny przeciwpozarowej mialy niewielki wplyw na sposób prowadzenia dzialan w analizowanym zakladzie.

Ocena rozpoznania bezposredniego obiektu Rozpoznanie jest jednym z najbardziej istotnych ele-mentów dzialan ratowniczych - pozwala na dokonanie oceny sytuacji i wystçpujecych zagrozen, umozliwia wy-pracowanie koncepcji dzialan oraz procesu planowania. Powinno bye ono realizowane przez caly czas prowadzo-nych dzialan ratowniczych, co w konsekwencji umozliwia wprowadzenie stosownych korekt podjçtych decyzji.

Analiza wykazala, ze trzech pierwszych kierujecych dzialaniami ratowniczymi prowadzilo rozpoznanie nie-zbyt szczególowo. Uwagi dotycze glównie braku okre-slenia rozmiaru zdarzenia, kierunku i prçdkosci rozprzestrzeniania siç pozaru, wskazania obiektów zagrozonych bezposrednio i posrednio, co pózniej mialo wplyw na przyjçcie wlasciwego celu dzialan i sposobu jego reali-zacji. ¿edanie zadysponowania „wiçkszej ilosci sil" nie daje dyzurnemu SK KM PSP wystarczajecej wiedzy od-nosnie faktycznych potrzeb - czy maje bye to sily wlasne, czy ponadpowiatowe, a moze ponadwojewódzkie i jaka ma ich bye ilose.

Wobec powyzszego nie mozna pozytywnie ocenie przebiegu procesu rozpoznania prowadzonego w poczet-

Ryc. 15. Schemat procesu wypracowania decyzji i wymiany informacji [Jopek T.]

Fig. 15. Diagram of the process of decision making and information exchange [Jopek T.

ТЕМАТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ - АНАЛИЗ РЕАЛЬНЫХ СОБЫТИЙ

kowej fazie akcji podczas pozaru zakladu. Nalezy tu jed-nak podkreslic, ze na sposób postçpowania pierwszych KDR miala wplyw zastana sytuacja, w szczególnosci: y zbyt mala w stosunku do potrzeb ilosc zgromadzone-

go potencjalu ratowniczego, y duza powierzchnia zakladu i wielkosc obiektu, y wystçpuj^ca na miejscu zdarzenia duza liczba zwi^za-

nych emocjonalnie z zakladem pracowników, y problemy z zaopatrzeniem wodnym, y male doswiadczenie w gaszeniu pozarów obiektów wielkopowierzchniowych i wielkokubaturowych.

Ocena przyjçtego celu dzialan gasniczych i jego re-alizacji

W momencie przyjazdu pierwszych zastçpôw na miejsce zdarzenia pozar hali byl w fazie rozwiniçtej. W zwi^z-ku z tym zamierzonymi celami byly: y niedopuszczenie do rozprzestrzenienia siç pozaru na budynki nieobjçte pozarem w zakladzie, las i piekar-niç GS,

y lokalizacja pozaru i usuniçcie zagrozenia.

Na czas lokalizacji pozaru mialy wplyw nastçpu-j^ce czynniki: duzy rozmiar obiektu, niewystarczaj^ca w pierwszej fazie ilosc sil, niewystarczaj^ce w pierwszej fazie zaopatrzenie wodne, silne zadymienie pochodz^ce od spalania wypelnienia plyt oraz spalania tuszy zwierzç-cych, wysoka temperatura, ukryte spalanie (wypelnienie pomiçdzy warstwami blachy) i trudnosci w dotarciu do zródla ognia srodków gasniczych, potrzeba zapewnienia bezpieczenstwa ratowników.

Z wymienionych powyzej celów osi^gniçto jedynie pierwszy, gdyz pozar nie rozprzestrzenil siç na polozone w poblizu inne, zagrozone obiekty. Trudno bowiem mó-wic, ze w wyniku dzialan gasniczych osi^gniçto lokaliza-cjç pozaru, w sytuacji gdy pozar przestal siç rozprzestrze-niac samoistnie, obejmuj^c praktycznie cal^. powierzch-niç budynku produkcyjnego.

Powyzsze spowodowane bylo miçdzy innymi: y konstrukcja obiektu i rodzajem zastosowanych ele-

mentów do jego budowy, y problemem z zapewnieniem ci^glosci podawania

srodków gasniczych, y szybkim rozprzestrzenianiem siç pozaru, y deficytem sil w stosunku do potrzeb.

Nie pozwolilo to na osi^gniçcie odpowiedniej koncen-tracji sil we wlasciwym czasie. Nie bez znaczenia byla takze potrzeba zapewnienia wlasciwego poziomu bezpie-czenstwa dla ratowników prowadz^cych dzialania ratownicze. Niemozliwe bylo wprowadzenie do wnçtrza objçtej pozarem hali ratowników, poniewaz jej konstrukcja nie byla odporna na dzialania wysokich temperatur i wi^zalo-by siç to z wysokim ryzykiem powstania wypadku.

W tym kontekscie mozna stwierdzic, ze popelnione w pocz^tkowej fazie akcji blçdy w zakresie przyjçtego za-miaru taktycznego nie mialy wplywu na efekty akcji ra-towniczo-gasniczej. Natomiast swiadcz^. one o koniecz-nosci uwzglçdnienia tematyki taktycznej w szkoleniu do-skonal^cym kadry dowódczej kazdego poziomu.

D0I:10.12845/bitp.32.4.2013.14

Ocena uzycia kompanii wojewódzkiego odwodu ope-racyjnego

Kompania gasnicza „SIEDLCE" WOO zostala zadys-ponowana do dzialan na polecenie VI KDR bçd^cego tak-ze dowódc^. Mazowieckiej Brygady Odwodowej. Uwagi dotycz^ce procesu dysponowania i dojazdu sil wchodz^-cych w sklad kompanii omówiono w pkt 5.4 rozdzialu V. Kompania po osi^gniçciu gotowosci w punkcie koncen-tracji OSP Lyse nie otrzymala zadnego zadania do reali-zacji - wykorzystano jedynie zastçpy, które wchodzily w jej sklad do podmiany innych zastçpôw ratowniczych.

Przedsiçwziçcia podnosz^ce skutecznosc akcji ratow-niczej lub pomocne w prowadzeniu i organizacji akcji ra-towniczej

y uzycie sprzçtu ochrony dróg oddechowych pozwolilo na unikniçcie wypadków ratowników w postaci zatruc podczas realizacji zadan ratowniczych, y wprowadzenie pr^dów gasniczych w obronie od stro-ny piekarni, kontenerów chlodni, zbiornika azotu i budynku magazynowo-warsztatowego pozwolilo na zmniejszenie zagrozenia dla s^siaduj^cych obiektów i ograniczylo rozprzestrzenianie siç pozaru, y zadysponowanie przez SK KM PSP duzej ilosci jed-nostek OSP z powiatu ostrolçckiego oraz przez SK KW PSP ciçzkich samochodów gasniczych z s^sied-nich powiatów i województw umozliwilo zapewnie-nie zaopatrzenia wodnego dla potrzeb prowadzonych dzialan ratowniczych, y zadysponowanie na z^danie KDR samochodów spe-cjalnych (podnosniki) z s^siednich powiatów umoz-liwilo podawanie wody w gl^b obiektu objçtego po-zarem.

Prowadzenie dzialan obronnych pozwolilo uratowac s^siaduj^ce obiekty i ograniczyc rozprzestrzenianie siç pozaru, co w znacznym stopniu przyczynilo siç do obni-zenia strat.

Ocena organizacji dzialan ratowniczych po zakoncze-niu dzialan gasniczych

Po zakonczeniu dzialan gasniczych w zwi^zku z po-trzeb^. wyeliminowania zagrozenia epidemiologiczne-go podjçto dzialania maj^ce na celu umozliwienie innym sluzbom oraz pracownikom zakladu usuniçcie ok. 2000 t miçsa z obiektu zniszczonego przez pozar oraz przekaza-nie go do utylizacji. Zakres zadan dla sluzb okreslal oraz koordynowal powolany przez starostç ostrolçckiego, na bazie Powiatowego Zespolu Reagowania Kryzysowego, sztab kryzysowy.

W wyniku pozaru konstrukcja budynku ulegla w znacznym stopniu zniszczeniu wobec powyzszego wy-dobycie zgromadzonego miçsa wymagalo uzycia specja-listycznego sprzçtu technicznego stanowi^cego wypo-sazenie jednostek strazy pozarnych. Dzialaniami w tym okresie kierowali VIII KDR - XIII KDR. Pomimo ze sytuacja w tej fazie dzialan miala charakter statyczny, to jed-nak z uwagi na skalç zniszczen i postawione zadania wy-stçpowalo duze zagrozenie powstania wypadku ratowni-ków. Ocena tych prac dokonana przez zespól KG PSP bç-

dycy na miejscu zdarzenia w dniu 30.06.2009 r. byla po-zytywna - dzialania realizowano sprawnie i bezpiecznie.

Równolegle ze sztabem kryzysowym starosty funk-cjonowal sztab wójta gminy Lyse, którego zadaniem bylo zabezpieczenie logistyczne dlugotrwalych dzialan, a przede wszystkim ocena negatywnych skutków zdarze-nia dla mieszkanców gminy, jak równiez podejmowanie dzialan w celu ich minimalizacji.

Organizacjç dzialan w drugim etapie ocenic nalezy jako prawidlowy

Ocena organizacji I^cznosci

Podczas prowadzonych dzialan ratowniczych zasad-niczo do prowadzenia korespondencji radiowej wykorzy-stywano siec powiatowe, co przy tak duzej ilosci zgroma-dzonych sil nie mozna uznac za wlasciwe. Przy tak duzej ilosci sprzçtu radiowego pracujecego w jednej sieci moze nastepic (zapewne nastepil) jej paraliz.

Ponadto stwierdzono, ze: y podczas dzialan nie wykorzystano sieci ratowniczo-

gasniczych /KRG/, y dla zapewnienia l^cznosci pomiçdzy dowodz^cym ak-cje i silami uczestnicz^cymi nie wykorzystano sieci dowodzenia i wspóldzialania /KDW/, y w momencie utworzenia sztabu dla zapewnienia l^cz-nosci z SK KM PSP nie wykorzystano operacyjnego kierunku radiowego /KO/, y wykorzystywano l^cznosc komórkowe, której jednak nie traktowano jako uzupelniajecej lub pomocniczej.

5.3. Ocena stopnia wykorzystania walorów technicznych i taktycznych sprzçtu ratowniczego podczas akcji

Zadysponowany przez SK KM PSP sprzçt gasniczy i techniczny byl wprowadzany do dzialan ratowniczo-ga-sniczych na polecenie poszczególnych KDR.

Podczas dzialan uzyto miçdzy innymi: y ciçzkie i srednie samochody ratowniczo-gasnicze, y samochody specjalne (drabiny, podnosniki), y sprzçt oswietleniowy, y pily do ciçcia betonu i stali, y sprzçt burz^cy (lomy, bosaki, liny)

Sily i srodki zadysponowane do pozaru byly wlasciwe do wystçpujecego zagrozenia. Zwlaszcza uzycie dra-bin mechanicznych i podnosników samochodowych do podawania pr^dów gasniczych bylo zasadne, poniewaz umozliwilo zajçcie stanowisk gasniczych powyzej tere-nu, podawanie srodków gasniczych na wiçksze odleglo-sci, obserwacje sytuacji. Sprzçt uzyty podczas akcji ra-towniczo-gasniczej stosowano zgodnie z przeznacze-niem. W trakcie prowadzonych dzialan optymalnie zosta-ly wykorzystane parametry techniczno-taktyczne sprzçtu ratowniczego.

Podstawowym mankamentem organizacji l^cznosci podczas akcji w m. Lyse bylo wykorzystywanie do pro-wadzenia komunikacji podczas dzialan tylko radiowej sieci powiatowej.

W drugiej fazie dzialan (dzialania techniczne) stoso-wany byl podrçczny sprzçt burz^cy, mechaniczny sprzçt

D01:10.12845/bitp.32.4.2013.14

burzycy (pily do ciçcia stali i betonu, przyci^garki,), sprzçt hydrauliczny i pneumatyczny, dzwigi, a takze sprzçt bç-dycy w posiadaniu zakladu (ladowarki, koparki, ci^gniki, wozki widlowe itp ). Wlasciwe uzycie ww. sprzçtu umozliwilo prowadzenie skutecznych dzialan technicznych, a w konsekwencji unikniçcie zagrozenia epidemiologicz-nego.

5.4. Ocena dzialania SK KM PSP

Dyzurny Operacyjny SK KM PSP sprawnie dyspono-wal sily i srodki zgodnie z obowiyzujycymi na terenie KM PSP zasadami dysponowania sil do pozarow.

Jednak rozpatrujyc faktyczny liczbç ratownikow, kto-rzy dotarli na miejsce, zastrzezenia budzi obsada zastç-pu GBA 2,4/16 z posterunku JRG PSP w Myszyncu -do zdarzenia wyjechal kierowca i dowodca. Po przyjez-dzie na miejsce zdarzenia dowodca zastçpu nie byl w sta-nie przeprowadzic wlasciwie rozpoznania ogniowego, co uniemozliwilo mu przeprowadzenie nalezytej kalkulacji niezbçdnych sil.

SK KM PSP realizowalo nastçpujyce zadania:

• utrzymanie stalej lycznosci i koordynacja dzialan ra-towniczych, co pozwolilo na skuteczne przeprowa-dzenie akcji,

• skladanie na biezyco w miarç posiadanych informacji meldunkow do SK KW PSP,

• dysponowanie sil i srodkow na zydanie KDR,

• informowanie o zdarzeniu kierownictwa KM PSP.

Wspolpraca pomiçdzy SK KM PSP i SK KW PSP przebiegala prawidlowo zgodnie z obowiyzujycymi pro-cedurami.

Uruchomienie wsparcia ponadwojewodzkiego nasty-pilo niespelna 30 minut od zgloszenia takiej potrzeby, co rowniez nalezy uznac za sprawne. Przestrzegano rowniez trybu dysponowania sil z wojewodztwa podlaskiego, kto-ry zrealizowano za posrednictwem KCKRiOL.

Dzialania Dyzurnego SK KM PSP mozna uznac za prawidlowe. Dyzurny przekazywal biezyce informacje na temat dysponowania jednostek i podmiotow uczestni-czycych w dzialaniach do KDR-a, wspoldzialal z SK KW PSP w zakresie dysponowania sil na zydanie KDR, jak rowniez przekazywal informacje o sytuacji na miejscu akcji. SK KM PSP na polecenie KDR dysponowalo na miejsce akcji grupç operacyjny z KM PSP, zadysponowalo do KM PSP kadrç kierowniczy i strazakow z wolnych sluzb, a takze poprzez SK KW PSP sily z sysiednich powiatow i wojewodztw.

Dysponowanie kompanii gasniczej „SIEDLCE" WOO Na zydanie kierujycego dzialaniami ratowniczymi za-stçpcy KW PSP uruchomiono jedny z kompanii gasniczych WOO, przy czym SK KW PSP postçpowalo zgodnie z obowiyzujycymi w tym zakresie zasadami. Wytpli-wosci budzi jednak podjçta decyzja o miejscu koncen-tracji kompanii, a mianowicie OSP w Lysych. Wszyst-kie jednostki wchodzyce w sklad kompanii samodzielnie pokonywaly alarmowo znaczny odleglosc od swoich sie-dzib, co musialo wplynyc na znaczne rozproszenie po-doddzialow. Dowodem tego jest komunikacja pomiçdzy

ТЕМАТИЧЕСКОЕ ИССЛЕДОВАНИЕ - АНАЛИЗ РЕАЛЬНЫХ СОБЫТИЙ D0I:10.12845/bitp.32.4.2013.14

dowodc^. kompanii, a SK KM PSP w Ostrolçce swiad-cz^ca o braku kontaktu z poszczegolnymi pododdzialami. Z odpowiedzi SK KM PSP wynika, ze poszczegolne za-stçpy nie zglosily siç radiowo do wlasciwego obszarowo stanowiska kierowania. Ponadto stwierdzono, ze:

• przedlozone w dokumentacji czasy przybycia na miej -sce zdarzenia sil kompanii WOO nie wydaj^. siç wia-rygodne,

• dowodcy poszczegolnych zastçpow wchodz^cych w sklad kompanii odwodowej nie znali lub nie stoso-wali zasad obowi^zuj^cych podczas przemieszczania siç poza terenem wlasnego powiatu.

Brak znajomosci ww. zasad w aspekcie przyjçtego punktu koncentracji prowadzil do konkretnych proble-mow zwi^zanych z organizaj przejazdu do zdarzenia.

5.5. Ocena wspöldzialania podmiotöw ksrg z innymi podmiotami biorqcymi udzial

w dzialaniu ratowniczym

Wspolpraca z Polij Panstwowym Ratownictwem Medycznym, Starostwem Powiatowym, Urzçdem Gmi-ny, Powiatowym Inspektorem Nadzoru Budowlanego, Powiatowym Inspektorem Weterynarii i ZPM JBB prze-biegala prawidlowo.

5.6. Ocena przyjçtej na obszarze powiatu lub wojewödztwa organizacji ksrg w odniesieniu do zdarzenia

Analiza prowadzonych dzialan ratowniczych nie wy-kazala uwag dotycz^cych organizacji ksrg na terenie za-rowno powiatu, jak i wojewodztwa. Uwagi dotycz^. jedy-nie mobilnosci niektorych jednostek OSP (stosunkowo dlugiego czasu osi^gniçcia gotowosci operacyjnej po ich zaalarmowaniu).

5.7. Ocena stopnia wykorzystania srodköw masowego przekazu

Informacje dotycz^ce zdarzenia i jego skutkow prze-kazywane byly przedstawicielom srodkow masowego przekazu na biez^co z miejsca zdarzenia przez Komen-danta Miejskiego PSP oraz rzecznika KM PSP. Charakter zdarzenia wymagal wykorzystania srodkow masowe-go przekazu do informowania i ostrzegania ludnosci. In-formacje o sytuacji byly przekazywane takze przez powo-lany Sztab Zarz^dzania Kryzysowego.

5.8. Ocena zakresu wsparcia ze strony obywateli do ograniczenia lub likwidacji zagrozenia

Po zakonczeniu dzialan gasniczych przyst^piono do usuwania miçsa ze zniszczonego pozarem obiektu. Czyn-nosci polegaly na zapewnieniu dostçpu do miçsa znajdu-j^cego siç wewn^trz obiektu, jego usuniçcie, zaladowa-nie na pojazdy/kontenery w celu wywiezienia do utyliza-cji. W wiçkszosci czynnosci byly wykonywane przez pra-cownikow zakladu i ludnosc miejscowa (znaczna czçsc miejscowej ludnosci byla zatrudniona w zakladzie w sys-temie zmianowym). Podczas tych dzialan oprocz poten-cjalu ludzkiego wykorzystywany byl zarowno potencjal

sprzçtowy zakladu pracy, jak i prywatny. Miejscowa ludnosc w sposob zorganizowany i sprawny usuwala po-zostalosci miçsa w obiekcie, zapobiegaj^c w ten sposob mozliwosci powstania zagrozenia epidemiologicznego, a w dalszej perspektywie odbudowç zakladu pracy. Oprocz ww. czynnosci miejscowa ludnosc i kierownic-two zakladu zapewnialo gor^ce posilki i napoje dla osob realizuj^cych zadania ratowniczo-techniczne.

6. Wnioski wynikajace z pozaru oraz akcji ratowniczo-gasniczej

W zwi^zku z podejrzeniem wyst^pienia nieprawidlowosci w zakresie dzialalnosci rzeczoznawcy do spraw za-bezpieczen przeciwpozarowych zaszla potrzeba dokona-nia analizy projektow budowlanych budowy i rozbudowy budynku produkcyjno-magazynowego oraz mrozni pod k^tem nieprawidlowosci przy uzgadnianiu pod wzglçdem ochrony przeciwpozarowej zawartych w nich rozwi^zan. Wobec powyzszego zachodzi potrzeba biez^cego monito-rowania realizacji zadan przez rzeczoznawcow, a wszel-kie stwierdzone nieprawidlowosci powinny byc natych-miast zglaszane do KG PSP zgodnie z §13.1 rozporz^-dzenia [6].

Nalezy rozwazyc wprowadzenie zmian w przepi-sach techniczno-budowlanych, ktore uchroni^. w przy-szlosci przed mozliwosci^. rozwoju pozaru na caly obiekt w budynkach wielkopowierzchniowych, wykonanych z plyt warstwowych. Zmiany te powinny dotyczyc przede wszystkim:

• zabezpieczenia w scianach i stropach wykonanych z omawianych wyrobow miejsc newralgicznych, przez ktore mozliwe jest wnikniçcie pozaru do spie-nionego tworzywa sztucznego (izolacji) plyt warstwo-wych niebçd^cych oddzieleniami ppoz; do przedmio-towych miejsc mozna zaliczyc przejscia instalacyjne, nadproza okienne i drzwiowe, itp.,

• zabezpieczenia scian i stropow wykonanych z omawianych wyrobow w sposob uniemozliwiaj^cy nie-ograniczone rozprzestrzenianie siç pozaru wewn^trz tych elementow; przedmiotowe zabezpieczenie moze byc zrealizowane poprzez ich podzial poprzeczny i podluzny pasami okreslonej szerokosci z plyt war-stwowych, w ktorych materialem izolacyjnym bçdzie material niepalny (np. welna mineralna).

Nalezy podj^c dzialania organizacyjno-informacyj-ne maj^ce na celu wyeliminowanie w przyszlosci sytuacji odl^czenia zasilania w energiç elektryczn^. pompowni przeciwpozarowych zasilaj^cych przeciwpozarowe sieci wodoci^gowe.

W zwi^zku z uwagami dotycz^cymi: rozpoznania bezposredniego oraz sposobu przekazywania kierowa-nia dzialaniami ratowniczymi, umiejçtnosci oceny sytuacji pozarowej, przyjçcia odpowiedniej taktyki oraz zasad kalkulacji niezbçdnych sil do prowadzenia dzialan przez sredni^. kadrç dowodcz^. JRG oraz czlonkow OSP niezbçdnym jest przeprowadzenie dodatkowych szkolen w tym zakresie.

Wydaje siç za zasadne opracowywanie dla wybranych obiektow operacyjnych planow obrony przeciwpozaro-

wej (lub innych alternatywnych dokumentów operacyj-nych), stanowi^cych istotny element rozpoznania posred-niego obiektów. Obowi^zek opracowania tych dokumentów wynikal z przepisów, które w chwili obecnej nie obo-wi^zuj^..

Niezb^dne jest przyj^cie takich rozwi^zan organiza-cyjnych, aby liczba ratowników zadysponowana z poste-runku nie byla mniejsza niz 4 - byla zgodna z wymaga-niami KG PSP okreslonymi w zasadach dysponowania sil.

Nalezy przeprowadzic dodatkowe szkolenia z zakresu organizacji l^cznosci radiowej podczas dzialan ratowni-czych oraz przejazdów poza terenem wlasnego powiatu.

Ze wzgl^du na fakt wydluzonego czasu alarmowania cz^sci jednostek OSP wl^czonych do ksrg, niezb^dne jest dokonanie sprawdzenia ich gotowosci operacyjnej oraz przeprowadzenie dokladnej analizy zabezpieczenia ope-racyjnego, a w konsekwencji oceny funkcjonowania ksrg.

Zgodnie z uregulowaniami prawnymi dla obiektów produkcyjno-magazynowych (PM) wymagana klasa od-pornosci pozarowej zalezy w glównej mierze od g^stosci obci^zenia ogniowego. Dla obiektów o g^stosci obci^ze-nia ponizej 500 MJ/m2 jednokondygnacyjnych, wymagana jest klasa E (nie stawia si§ wymagan w zakresie od-pornosci ogniowej elementów). Zastosowane do budowy elementy maj^. miec cech§ nierozprzestrzeniania ognia, któr^. spelniaj^. plyty warstwowe. W przypadku przyj^cia zanizonych zalozen projektowych w zakresie g^stosci ob-ci^zenia ogniowego zlagodzone mog^. zostac wymagania w zakresie klasy odpornosci pozarowej, co w konsekwencji rzutuje takze na rodzaj, zakres i skutecznosc prowa-dzonych dzialan ratowniczo-gasniczych.

Zastosowane skróty KDR - kieruj^cy dzialaniem ratowniczym SK KM PSP - Stanowisko Kierowania Komendanta Miejskiego Panstwowej Strazy Pozarnej, SK KW PSP - Stanowisko Kierowania Komendanta Wo-jewódzkiego Panstwowej Strazy Pozarnej WOO - wojewódzki odwód operacyjny ksrg - krajowy system ratowniczo-gasniczy

Literatura

1. Jopek T., Zalech J., Pieni^zny P., Ksel P., Wysoczynski P., Szczypta R, Imielski T., Lapicz M., Porycka B. Zasady ana-lizowania zdarzen dla jednostek organizacyjnych PSP, War-szawa 2012r.

DOI:10.12845/bitp.32.4.2013.14

2. Jopek T., Blaszczynski W., Zi^baczewski E. Analiza zda-rzenia - Pozar hali produkcyjnej w Zakladzie Przetwórstwa Miqsnego Eksport Import JBB w Lysych. Warszawa 2010 r.

3. Rozporz^dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadac budynki i ich usytuowanie (Dz. U. Nr 75, poz. 690 z poz. zm.)

4. Rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewn^trznych i Admini-stracji z dnia 18 lutego 2011r. w sprawie szczególowych za-sad organizacji krajowego systemu ratowniczo-gasniczego (Dz.U. z 2011r., Nr 46, poz. 239).

5. Rozporz^dzenie Rady Ministrów z dnia 4 lipca 1992 r. w sprawie zakresu i trybu korzystania z praw przez kieruj^-cego ratowniczym (Dz. U. Nr. 54, poz. 259).

6. Rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewn^trznych i Admini-stracji z dnia 16 czerwca 2003r. w sprawie uzgadniania pro-jektu budowlanego pod wzgl^dem ochrony przeciwpozaro-wej (Dz.U. Nr 121, poz. 1137).

7. Katalog techniczny BALEXMETAL

st. bryg. mgr inz. Tadeusz Jopek - absolwent Dziennych Studiów Szkoly Glównej Sluzby Pozarniczej w Warsza-wie (1988). Ukonczyl studia podyplomowe z zakresu bez-pieczenstwa i higieny pracy w PWSOS w Radomiu. Od 2006 r. pelni sluzby w Komendzie Glównej Panstwowej Strazy Pozarnej w Warszawie, od 2009 r. jest Naczelni-kiem Wydzialu Planowania Operacyjnego i Analiz KC-KRiOL. Pelni takze funkj Dowódcy Grupy Operacyjnej KG PSP oraz jest Przewodnicz^cym zespolów inspek-cyjnych. Ukonczyl szereg szkolen w tym kurs chemicz-no-ekologiczny w Revinge (Szwecja) oraz kurs chemicz-no-ekologiczny prowadzony przez Szkoly w Morethon (Anglia). Prowadzi na organizowanych przez SGSP studiach podyplomowych (SPF i ZPA) zaj^cia dydaktycz-ne. Jest autorem i wspólautorem wielu analiz z prowadzo-nych dzialan ratowniczych, analiz z zakresu wyposazenia sprz^towego jednostek organizacyjnych PSP i OSP oraz ocen analiz opracowanych przez inne jednostki organiza-cyjne PSP. Realizuje zadania z zakresu planowania operacyjnego. Uczestniczy w przygotowaniu projektów uregu-lowan prawnych dotycz^cych obszaru ochrony przeciw-pozarowej, a takze w opiniowaniu opracowanych przez inne komórki/instytucje/organy projektów. Od 2005 r. jest bieglym s^dowym przy S^dzie Okr^gowym w Radomiu.