Научная статья на тему 'ЭСКИ АСФАЛЬТО БЕТОННИ КАЙТА ИШЛАШ'

ЭСКИ АСФАЛЬТО БЕТОННИ КАЙТА ИШЛАШ Текст научной статьи по специальности «Прочие социальные науки»

CC BY
240
34
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Scientific progress
Ключевые слова
Асфальто бетон / энергия / ресурс / қум / шағал / грейдр / майдалагич / қозиқ / пласификатор / қоплама / битум / барабан / миксер. / Asphalt concrete / energy / resource / sand / gravel / grader / crusher / pile / plasticizer / coating / bitumen / drum / mixer.

Аннотация научной статьи по прочим социальным наукам, автор научной работы — Достонбек Азим Ўғли Валихонов, Алишер Ахмаджон Ўғли Ботиров, Зухриддин Носиржонович Охунжонов, Равшан Хикматуллаевич Каримов

Ушбу мақолада эски асфальто бетонни қайта ишлашнинг мақбул йўллари хақида ёзилган. Эски асфальто бетонни қайта ишлашнинг ютуқли томонлари материал тежалиши, ишчи кучи, энергия ва техника воситалари тежалишидир. Хозирги кунда йўлларни қайта қуриш ишлари олиб борилмоқда бу эса эски асфальто бетонни қайта ишлашга талаб ортиб бормоқда.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по прочим социальным наукам , автор научной работы — Достонбек Азим Ўғли Валихонов, Алишер Ахмаджон Ўғли Ботиров, Зухриддин Носиржонович Охунжонов, Равшан Хикматуллаевич Каримов

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

RECYCLING OF OLD ASPHALTO CONCRETE

This article is about the optimal ways to recycle old asphalt concrete. The advantages of recycling old asphalt concrete are material savings, labor, energy and equipment savings. Currently, the roads are being reconstructed, which increases the demand for recycling old asphalt concrete.

Текст научной работы на тему «ЭСКИ АСФАЛЬТО БЕТОННИ КАЙТА ИШЛАШ»

ЭСКИ АСФАЛЬТО БЕТОННИ КАЙТА ИШЛАШ

Достонбек Азим Алишер Зухриддин Равшан

уFли Валихонов Ахмаджон уFли Носиржонович Хикматуллаевич

Ботиров Охунжонов Каримов

Фаргона политехника институти

Анотация: Ушбу маколада эски асфальто бетонни кайта ишлашнинг макбул йуллари хакида ёзилган. Эски асфальто бетонни кайта ишлашнинг ютукли томонлари материал тежалиши, ишчи кучи, энергия ва техника воситалари тежалишидир. Хозирги кунда йулларни кайта куриш ишлари олиб борилмокда бу эса эски асфальто бетонни кайта ишлашга талаб ортиб бормокда.

Калит сузлар: Асфальто бетон, энергия, ресурс, кум, шагал, грейдр, майдалагич, козик, пласификатор, коплама, битум, барабан, миксер.

RECYCLING OF OLD ASPHALTO CONCRETE

Dostonbek Azim Alisher Zukhriddin Ravshan

ugli Valikhonov Akhmadjon ugli Nosirjonovich Khikmatullaevich

Botirov Okhunjonov Karimov

Fergana Polytechnic Institute

ABSTRACT

This article is about the optimal ways to recycle old asphalt concrete. The advantages of recycling old asphalt concrete are material savings, labor, energy and equipment savings. Currently, the roads are being reconstructed, which increases the demand for recycling old asphalt concrete.

Keywords: Asphalt concrete, energy, resource, sand, gravel, grader, crusher, pile, plasticizer, coating, bitumen, drum, mixer.

КИРИШ

Сунги йилларда Россияда эскирган йул копламасининг сиртлари олинган асфальтобетон кенг кулланилади. Бу эса уз навбатида куйидаги афзалликларга эга;

1. Материаллар тежалиши.

2. Энергия ресурслар тежалиши.

3. Эски асфальтни кайта ишлаш.

Эски асфальтобетонни тиклаш учун 2 турдаги ускуналар кулланилади:

1 Кушимча ускуналар билан мавжуд булган асфальтобетон курилмалари

2 Махсус курилмалар

Таъмирлаш ишлари хажмининг ошиши АБЗларда эски асфальтобетонни кайта ишлаш ва кайта ишлатишни уз ичига олган ресурсларни тежайдиган технологияларни ташкиллаштириш хисобига уларни ахамиятлилигини сезиларли даражада пасайтиришни талаб этади.

АДАБИЁТЛАР ТА^ЛИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

АБЗларда эски асфальтобетоннинг регенерацияси куйидагиларга имкон беради:

Йулдаги барча эски асфальтобетонлардан фойдаланиш;

Регенерация вактида тош, битум материаллари ва пластификаторларнинг кушимчаларидан кенг фойдаланиш. Бу берилган тайёр аралашмани айлантиради ва йулларни курилишида энергия моддий ресурсларни тежаш учун йулнинг харакатланиш интенсивлигига мос келади.

Заводда ишлов бериш учун фрейзерлаш ёки бульдозерлар, грейдерлар ёки бошка машиналар ёрдамида синдириш оркали олинган эски асфальтобетон ишлатилади. Кейинги холларда купол донадор аралашмани тайёрлашда асфальтобетон 40 мм дан ошмайдиган улчамдаги булакларни майдалаш ва саралашда майдаланади. Юкори битум таркибига эга булган асфальтобетон хаво харорати 15-200°С дан юкори булмаган хароратда максадга мувофик равишда майдаланилади. Юкори хароратларда материал майдаловчи кушимчаларга ёпишади. Ёпишган холларда самарадорлиги вакти-вакти билан майдалагичнинг парракларини совунли сув билан тозалаш оркали минерал материалларни 30%гача кушиб ошириш мумкин.

Асфальт аралашмаларини тайёрлаш учун дархол майдаланган асфальтобетондан фойдаланиш тавсия этилади. Агар керак булса материалл баландлиги 2-3 метрдан ошмайдиган козикларда сакланади.

Пиширилишини олдини олиш учун майдаланган асфальтобетонни катлами кум билан ёпилади. Вакти - вакти билан материалларни экскаватор ёрдамида аралаштирилади.

МУ^ОКАМА

Технологик жараённинг асосий вазифаси эски асфальтобетонда богловчи хусусиятларига юкори харакатли ишлов бериш таъсирини камайтириш шунингдек атроф мухитни ифлосланишидан химоя килишдир. Шу билан бирга улар янгиланган аралашманинг таркибида эски асфальтобетондан максимал даражда фойдаланишга интилишдир.

Кайта тикланган асфальт аралашмасини олиш учун купикли ва барабанли аралаштириш курилмасидан фойдаланилади.

Регенерациялашда аралаштириш курилмада асфальтобетон регенерацияси даврида эски асфальтобетоннинг исиши асосан кизиб кетган минерал билан иссиклик алмашинуви хисобига таъминланади.

Ушбу технологиянинг афзаллиги мавжуд аралаштириш курилмаларини уларни кайта жихозсиз ёки кам жихоз билан ишлатиш имконини беради.

Иккинчи холда хароратни пасайтириш ва эски асфальтобетоннинг таркибидаги битумни кисман тугридан-тугри алангадан иситиш учун барабанли ёндиргич олдида экран урнатиш ёки минерал иситиш хароратига нисбатан асфальтобетонни паст хароратларда иситиш учун кушимча куритиш барабанини урнатиш каби чоралар, янги минералли материалларни иситиш хароратига нисбатан.

Асфальтобетонни миксерда ишлашни даврийлик таъсири(1-расм)

A) Эски асфальтобетонни тугридан-тугри миксерга узатиб бериш.

Б) Куритиш барабанидаги утган эски асфальтобетонни етказиб бериш.

B) Иккитали куритиш барабани ёрдамида:

1) эски асфальтобетон; 2) янги минералли материалар; 3) ташувчи; 4) куритиш барабани; 5) миксер; 6) битум; 7) жамловчи бункер;

Эски асфальтобетонни тугридан-тугри миксерга ёки барабандан утган минерал материалларга етказиб берилади.(1-расм)

1-расм

Барабанли миксер курилмаларда асфальтобетонни кайта ишлаш.

A) Тугридан тугри киздириш билан; Б) Иссиклик таркатувчи экран билан;

B) Материалларни булинган холда етказиб бериш билан;

1. Эски асфальтобетон; 2. Янги минералли материаллар; З.Ташувчи; 4.Барабанли миксер; 5. Битум; 6. Иссиклик таркатувчи экран; 7. Жамловчи бункер;

8.Таркатиш мосламаси;

ДС-154 курилмаси эски асфальтобетонни кайта ишлаш учун хам, янги минерал материаллар арашмасини тайёрлаш учун хам ишлатиш мумкин. Шу

билан бирга, куйдургич зонасида миксер ичидаги юкори харорат (600°С) эски асфальтобетонда богловчи хусусиятларни сезиларли узгаришларга олиб келади. Бу холда кушимча хаво ифлосланиши вужудга келади ва эски асфальтобетонда богловчилар хаддан ташкари кизиб кетишни бартараф этади.

НАТИЖА

Миксер конструкциясида озгина узгариш хаво ифлосланишини сезиларли даражада камайтиради ва эски асфальтобетонда ута кизиб кетишни олдини олади. Аралаштириш мосламасининг бундай модификацияси бу оловни материал билан тугридан тугри алока килишда тускинлик килувчи химоя килувчи, иссиклик узатувчи экранли миксердир.

Ушбу технологиядан фойдаланганда эски материалларнинг максимал микдори кайтарилган аралашманинг огирлигига караб 20-30% дан ошмаслиги керак.

Тайёр регенерация килинган аралашманинг керакли хароратини таъминлаш учун минерал материаллар ( кум ва шагал ) харорати тахминан 220-260°С даража булиши керак.

Янги минерал материалларни кизиш хароратини узига хос киймати регенерация килинган аралашманинг таркибидаги эски асфальтобетон микдори унинг талаб килинган харорати, шунингдек эски асфальтобетоннинг намлиги билан белгиланади.

108-расм

Иккита куритиш барабани булган курилмаларда асфальтобетонни кайта ишлашда, эскисини тугрида-тугри киздириш ва кизиб кетган тош материаллардан киздириш кетма-кет ишлатилади. (108-расм)

ХУЛОСА

Минерал материаллар киздирилган 1-барабан ичидаги харорати эски асфальтобетонни тугридан-тугри иситиш учун ишлатиладиган 2-барабан ичидаги хароратга нисбатан анча юкори. Эски асфальтобетонни якуний иситиш аралаштириш пайтида киздирилган минерал материаллар билан иссиклик алмашинуви оркали амалга оширилади.

Иккинчи барабандаги совутиш суви сифатида биринчи барабан ичидаги иссик чикинди газларни ишлатиш мумкин, бу жараённинг энергия зичлигини сезиларли даражада камайтиришга имкон беради, шунингдек эски асфальтобетоннинг 70% гача кайта тикланадиган аралашмалар тайёрлашга имкон беради.

REFERENCES

1. Fayzimatov, Sh N., Y. Y. Xusanov, and D. A. Valixonov. "Optimization Conditions Of Drilling Polymeric Composite Materials." The American Journal of Engineering and Technology 3.02 (2021): 22-30.

2. Yunusali Yuldashalievich Xusanov, and Dostonbek Azim O'G'Li Valixonov. "POLIMER KOMPOZITSION MATERIALLARDAN TAYYORLANGAN DETALLARNI PARMALASHNI ASOSIY KO'RINISHLARI" Scientific progress, vol. 1, no. 6, 2021, pp. 1169-1174.

3. Dostonbek, V., & Saydullo, A. (2020). Using gaming technologies in engineering graphics lessons.

ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 10(5), 95-99.

4. Усманов Джасур Аминджанович, Холмурзаев Абдирасул Абдулахатович, Умарова Мунаввар Омонбековна, and Валихонов Достонбек Аъзим Угли. "Исследование формы сороудалительной сетки колково-барабанного очистителя хлопка-сырца" Проблемы современной науки и образования, no. 12-1 (145), 2019, pp. 35-37.

5. Усманов Джасур Аминович, Умарова Мунаввар Омонбековна, Абдуллаева Доно Тошматовна, and Ботиров Алишер Ахмаджон Угли. "Исследование эффективности очистки хлопка-сырца от мелких сорных примесей" Проблемы современной науки и образования, no. 11-1 (144), 2019, pp. 48-51.

6. Холмурзаев Абдирасул Абдуахадович, Тохиров Исломжон Хакимжон Угли, and Охунжонов Зухриддин Носиржонович. "Движение летучки хлопка-сырца в

зоне от вершины колка до отражающего козырька" Проблемы современной науки и образования, no. 11-2 (144), 2019, pp. 19-21.

7. Усманов Джасур Аминович, Каримов Равшан Хикматулаевич, and Полотов Каримжон Куранбаевич. "Технологическая оценка работы четырехбарабанного очистителя" Проблемы современной науки и образования, no. 11-1 (144), 2019, pp. 40-42.

8. Усманов Джасур Аминович, Каримов Равшан Хикматулаевич, and Полотов Каримжон Куранбаевич. "Технологическая оценка работы четырехбарабанного очистителя" Проблемы современной науки и образования, no. 11-1 (144), 2019, pp. 40-42

9. Холмурзаев Абдирасул Абдуахадович, Алижонов Одилжон Исакович, Мадаминов Жавлонбек Зафаржонович, and Каримов Равшанбек Хикматуллаевич. "Эффективные средства создания обучающих программ по предмету «Начертательная геометрия»" Проблемы современной науки и образования, no. 12-1 (145), 2019, pp. 79-80.

10. олмурзаев Абдирасул Абдуахадович, Тохиров Исломжон Хакимжон Угли, and Охунжонов Зухриддин Носиржонович. "Движение летучки хлопка-сырца в зоне от вершины колка до отражающего козырька" Проблемы современной науки и образования, no. 11-2 (144), 2019, pp. 19-21.

11. Rustamova, M. M., Z. N. Oxunjonov, and J. Z. Madaminov. "Use of graphics computer software in the study of the subject" Drawing and engineering graphics". ACADEMICIA: An International Multidisciplinary." Research Journal 10.5 (2020): 83.

12. Muxtoralievna, R. M., Nosirjonovich, O. Z., & Zafarjonovich, M. J. (2020). Use of graphics computer software in the study of the subject" Drawing and engineering graphics". ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 10(5), 83-86.

13. Файзиматов, Ш. Н. "Пневмовихревой эффект в автоматизации технологических процессов." Монография, Издательство «Фергана (2009).

14. Файзиматов Шухрат Нумонович, and Маткаримов Бехзод Бахтиёржон Угли. "Автоматизация назначения режимов обработки и интегрирование конструктивных параметров комбинированного импульсно-ударного центробежного раскатника с системой Компас 3D" Academy, no. 7 (10), 2016

15. Тешабоев, Анвар Эргашевич, et al. "МАШИНАСОЗЛИКДА ЮЗА ТОЗАЛИГИНИ НАЗОРАТИНИ АВТОМАТЛАШ." Scientific progress 1.5 (2021).

16. Nomanjonov, S., et al. "STAMP DESIGN." Экономика и социум 12 (2019): 101104.

17. Юсуфжонов, О. F., and Ж. F. Гайратов. "ШТАМПЛАШ ЖАРАЁНИДА ИШЧИ ЮЗАЛАРНИ ЕЙИЛИШГА БАРДОШЛИЛИГИНИ ОШИРИШДА МОЙЛАШНИ АХДМИЯТИ." Scientific progress 1.6 (2021): 962-966.

SCIENTIFIC PROGRESS VOLUME 2 I ISSUE 1 I 2021

ISSN: 2181-1601

18. Рубидинов, Шохрух Еайратжон Угли. "БИКРЛИГИ ПАСТ ВАЛЛАРГА СОВУ^ ИШЛОВ БЕРИШ УСУЛИ." Scientific progress 1.6 (2021): 413-417.

19. Fayzimatov, Sh N., Y. Y. Xusanov, and D. A. Valixonov. "Optimization Conditions Of Drilling Polymeric Composite Materials." The American Journal of Engineering and Technology 3.02 (2021): 22-30.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.