CC BY
39https://doi.org/10.32921/2225-9929-2021-1-41-93-98 yflK: 614; 614.2; 614:33 MPHTM: 76.75.75
ljbic;a xa6apnaMa
EMgey-npo^H^aKTHKa^w^ MeKeMeciHge Meg^HHa.nbi^ KeMeKTi yHWMgacTwpygw OH,TaH.naHgbipy
WaKu6aeB A.K. 1, Eeuc6eKOBa A.K. 2
1 UbiMKeHm ;anacbiHbii №2 ;ananb; Ken6euiHdi aypyxaHacbiHbihi eMdey ici 6oubHwa opbiH6acapbi, WbiMKeHm, %a3a;cmaH. E-mail: askhat.jakibaev@mail.ru 2 Hympuuuonoaun KatyedpacbiHbih doueHmi, C.M.ActyeHdunpoB ambiHdarbi %a3a; Ynmmbi; MeduuuHa yHUBepcumemi, AnMambi H,a3a;cmaH. E-mail: abeisbekova@gmail.com
TYMiHfliMe
3epmrneydin Maqcamb: UbiMKeHm ;anacb deHcaynbi; ca;may 6ac;apMacbHbh №2 ;ananb; Ken6euiHdi aypyxaHacbiHbihi ;bi3MemiHin Heai3ai KepcemKiuimepiH 3epmmey ap;binbi oHbh xyMbicbiH oimaunaHdbipyra 6arbimmanraH ycbiHbicmap xypacmbipy.
ddicmepi. 3epmmey dacmYpni cb36a 6oubHwa XYpai3indi xaHe KnaccuKanb; Ke3ehdepdi ;aMmbdb: xocnap MeH 6ardapnaMaHbi xypy, Mamepuandb xuHay, oHb eidey xaHe manday.
Hamuxenep. MeduuuHanbi; KeMeKmih canacbiH apmmbpy YwiH Ma;cammb uiapanap icKe acbipbinbin xambip. Ocbinauwa, anraw;bi MeduuuHanb; caHumapnb; KeMeKmih xo6anbi; ;yamb: eMxaHara 6ip aybicbiMda 500 adaM Kenedi, Ha;mb Keny - 6ip aybicbiMda 703 adaM. An, cmauuoHapda - 330 meceK-opbiH ap mYpni 6arbimmarbi 6eniMdepMeH ;aMmbinraH. CoraH ;apaMacmaH 10 000 adaMra wa;;aHdarbi meceK-opbiHMeH ;aMmbny deiaeui meMeH KepcemKiwKe ue 6onbin, 28,4%-ra cauKec Kenedi. Mannbi cbip;ammaHyuibMbi; deiaeui meMeHden, 2019 Mbinbi 75 652-ae mei 6ondb. flapiaepnepae ;apany caHbi apm;aHb aHbi;mandbi. Ocbinauwa 6yn KepcemKiw 2019 Mbinbi 66,5%-ra xemmi. TeaiH dapiniK 3ammapMeH ;aMmaMacb3 emy KeneMi apmbin, 47 420 Mbihra wemKeHi aHbi;mandbi. Mannbi MeduuuHanb; mexHUKanbi; xypandapMeH ;aMmaMacb3 eminy KepcemKiwi de apmbin, 82%-dbi typadbi.
tfopbimbwdbi. %anbinmac;aH yubiMdbi;xypbinbiMdbi ;ondaHa ombipbin, aypyxaHaHbh ;bi3MemiH xemindipyae 6arbimmanraH ic-wapanap KeweHi aypyxaHaHbii 6apnbi; cananapbrndafbi e3aepicmepae yaxfrimbinbi xayan 6epyae MYMKiHdiK 6epedi. An KPI xyueci xanbixmbthi MeduuuHanbi; KeMeKKe ;aHarammaHybiH apmmbpy waHe EnM-Hih anci3 xa;mapbiH xa;capmy YwiH canaHb 6ac;apy canacbrndarbi 6ac;apywbinbi; acepnepdih muiMdiniaiH 6aranayra KeMeKmecedi.
TyuiH ce3dep: eMdey-npotyunaKmuKanbi; MeKeMe, MeduuuHanb; KeMeK, KPI xyueci.
Corresponding author: Zhakibayev Askhat, Shymkent city Multidisciplinary hospital, Deputy of the Medical Department, Shymkent,
Kazakhstan.
Postal code: 160005
Address: Kazakhstan, Shymkent, Zhandosov st, 92
Phone: +77009501137
E-mail: askhat.jakibaev@mail.ru
J Health Dev 2021; 1 (41): 93-98 Recieved: 20-02-2021 Accepted: 14-03-2021
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License
Kipicne
Денсаулык сактау керсетгаштерЫщ басым бвлiгi наукаска камкорлык жасау жэне оныц niKipiH бiлуге мэн бермей, клиникалык нэтижелердщ объективтi керсеткiштерiне гана назар аударады. Наукастардыц хабарпайтын акпараттары олардыц денсаулыгын жаксартуга кемектесуге багытталган багалаудыц мацызды керсеткiштерi бопып табыпады. Наукастардыц медициналык кемектi алгандагы нэтижеперi олардыц эл-аукатына жэне керсетiпген кемекке канагаттануына багытталады [1].
Наукастардыц медициналык кемекке канагаттануы уйымныц жумысын жаксарта апатынын тYсiне отырып, денсаулык сактауды жаксарту институты бiр уакытта халыктыц денсаулыгын жаксарту, наукастарга кызмет керсету сапасын жаксарту жэне жан басына шаккандагы денсаулык сактау шыгындарын азайту [2] Yш максатты стратегиясын бепгiпедi. Америка Курама Штаттарында (АКШ) нэтижеге тепенетiн ынталандыру ауруханалардыц наукастардыц
канагаттанушылык децгешн каншалыкты багалайтынын керсетедi. 0йткенi ауруханалардагы медициналык кызметтердi тутынушыларды багалау пiкiрi мацызды релдердщ бiрiне ие [3]. Канадада ауруханалар наукастардыц канагаттанушылыгын багалаганы Yшiн марапатталмайды. Наукастыц кезкарасы бойынша, медициналык кызмет керсету баска кызмет керсету салалары сиякты тутынушыга багытталган кызметтщ аталмыш кызметт керсетушiге багдарланган, денсаулык сактау уйымында наукастыц канагаттануына терю эсер етуi жэне уйымныц еымдтпнщ темендеуiне экепуi мYмкiн. Денсаулык сактау басшыларына уйымдастырушылык енiмдiпiктi жаксарту Yшiн наукастардыц канагаттанушылык децгешн арттырудыц жацашыл стратегиялары кажет.
Жумыстьщ максаты: Шымкент
каласыныц кепбейiндi ауруханасыныц кызметЫщ
непзп керсеткiштерiн зерттеу жэне жумысын оцтайландыруга усыныстар эзiрпеу.
Материалдар мен эдютер
Жумыстыц максаттарына жету Yшiн бiрнеше кезецнен туратын эдiс колданылды. Зерттеу дэстYрлi схема бойынша жYргiзiпдi жэне классикалык кезецдердi камтыды: жоспар мен багдарламаны куру, материалды жинау, оны ецдеу жэне талдау.
Зерттеу эдютерк
1. Библиографиялык;
2. Акпараттык-аналитикалык;
3. Статистикалык;
4. Социологиялык зерттеу;
5. Аналитикалык.
Зерттеу нысаны: Шымкент каласы денсаулык сактау баскармасыныц шаруашылык жYргiзу кукыгындагы №2 калалык кепбейiндi ауруханасы. Алгашкы медициналык кемектiц (АМСК) жобалык куаты: емханада - бiр ауысымда 500 адамга, накты келу бойынша бiр ауысымда 703 адамга медициналык кызмет керсетiпедi; медициналык пункттер - 7.
¥йымныц курылымы: Стационар - 330 тесек, оныц iшiнде 11 белiмше кызмет аткарады.
Бакылау бiрлiктерi: ¥йымныц курылымы, ауруханага жаткызу жагдайлары, диагностикалык куралдар жэне дэрiгер.
Нэтижелер
ЖYргiзiпген талдау нэтижесiнде, 10 000 адамга шаккандагы ауруханалар мен амбулаториялармен емханалармен камтамасыз ету децгейi бойынша
Шымкент каласыныц керсеткiштерi облыс жэне республика бойынша орташа керсеткiштерден элдекайда темен екенi аныкталды (1 кесте).
1 кесте - ^ала хал^ыныц ауруханалармен жэне емханальщ мекемелермен %амтылу децгей1 бойынша салыстырмалы
талдау
10 000 адамга шаккандагы ауруханалармен камтамасыз ету 10 000 адамга арналган ауруханаларда тесектермен камтамасыз ету 10 000 орындык амбулаториялык емханалармен камтамасыз ету
Шымкент к. 0,3 28,4 0,2
Туркютан обл. 0,5 46,6 0,96
КР 0,5 62,6 3,5
Коршаган орта факторларын талдаудыц нэтижес бойынша, Шымкент каласыныц кепбейiндi ауруханасы бойынша агымдагы жагдайга талдау
кел^ртдк Тiркепген халыктыц саны жэне курамы бойынша мэпiмет кепесi 2 кестеде керсеттген.
2 кесте - Ауруханага т1ркелген тургындардыц саны жэне щрамы
Керсеткштер Келем1
Т1ркелген халык саны 50 238
ересектер 35 239
эйелдер 20 493
ерлер 14 746
балалар 14 999
Келеа жинакталган м^мет бойынша дэр^ерлердщ жYктемесiн сараптау нэтижеанде АМСК учаскелерi мен кадрлары аныкталды. Сараптау нэтижесiнде Шымкент к. №2 калалык
кeпбейiндi аурухана бойынша дэр^ерлермен камтамасыз етiлу 86%-ды курады, ал орта медицина кызметкерлерiмен (ОМ^) камтамасыз етiлу 89,6%-га тек болганы аныкталды (3 кесте).
3 кесте - Медициналык мамандармен камтамасыз етлу децгей1
Атауы Учаскелер саны Дэр1герлер Штаттык ОМК саны Штаттык
саны камтамасыз етту| камтамасыз етту|
Жалпы 35 30 86% 69 89,6%
Жалпы тэж1рибел1к дэр1гер 23 18 78% 47 94%
Терапевт 2 2 100% 3 75%
Педиатр 10 10 100% 19 95%
Салауатты eмiр салтын калыптастыру, тургындар арасында профилактикалык медициналык тексерулер жYргiзу Yшiн емханада алдын алу жэне элеуметпк - психологиялык кемек керсету бeлiмшесi ашылды. Бeлiмше курамында психолог дэрiгерлер жэне элеуметтiк кызметкерлер жумыс iстейдi. Халык арасында элеуметпк макызы бар аурулардык алдын алу бойынша санитарлык - агарту жумыстары белсендi жYргiзiлуде.
Медициналык уйымнык медициналык-демографиялык жагдайдагы кызметнщ сокгы жылдарына жэне халыктык денсаулыгын сипаттайтын керсеткштерге жасалган талдау нэтижесiнде тiркелген халык санынык тeмендегенi (57 612 - 2016 ж.; 50790 - 2019 ж.) байкалды.
2016-2019 жылдар аралыгында тiркелген
халык арасындагы жалпы сыркаттанушылык саны кeрсетiлген. Бул кeрсеткiштер бойынша ек жогаргы сыркаттанушылык декгейi 2017 жылы тiркелгенi белгiлi болды. Ал зерттеуге алынган сокгы жылдардык мэлiметтерi бойынша жалпы сыркаттанушылык декгейiнiк тeмендеу тенденциясы байкалады. Осылайша, бул гарсетгаш 2016 жылы 85 398 адамды кураса, 2017 жылы 103 081 адамга жетл. Ал 2018 жылы бул шрсетгаш 19 239 адамга азайып 83 842 адамды курады. Ал 2019 жылы 2017 жылмен салыстырганда 30 429 адамга азайып, 75 652 адамга тек болды.
Зерттелген жылдары тiркелген тургындардык учаскелк педиатрларга, терапевттерге жэне жалпы тэжiрибелiк дэрiгерлерге каралу санынык динамикасы аныкталды (1 сурет).
67.00 66,00 65,00 64.00 63т00 62.00 61,00 60.00
66,50
65.50
64,10
62,50
12016 И2017 и 201S »2019
1 сурет - Т1ркелген тургындардыц учаскел1к педиатрларга, терапевттерге жэне жалпы тэж:рибел:к дэр1герлерге бару саныныц 2016-2019 жж. аралыгындагы салыстырмалы динамикасы, %
Келеа 2 суретте 2016-2019 жж. бойынша дэртк заттармен тепн камтамасыз ету салыстырганда АМСК декгешнде рецептiлерi кeрсеткiштерi аныкталды.
2 сурет - Амбулаториялык децгейде рецепттер1 бойынша дэрлк заттармен тег1н камтамасыз етуд1ц 2016-2019 жж. аралыгындагы салыстырмалы кврсетюштер1
2016-2019 жж. салыстырганда медициналыщ буйымдармен ^амтамасыз ету керсеткш келесi 3 техникамен жэне медициналыщ ма^саттагы суретте кepceтiлдi.
83.00
82,00
81.00
80.00
79:00
■2016 «2017 «2018 12019
3 сурет - Медициналык техникамен жэне медициналык мацсаттагы буйымдармен камтамасыз етуд1ц 2016-2019
жж.аралыгындагы салыстырмалы керсетюш/
БYгiнгi Шымкент каласы №2 калалык дэрiгерлер мен ОМК турады (4 кесте).
квпбейiндi ауруханасынык кадрлык курамы
4 кесте - Шымкент каласы №2 калалык кепбей1нд1 ауруханасыныц кадрлык курамы
№ Керсетюштердщ атауы Элшем б1рл1г1 2017 2018 2019
факт факт факт
1 саны адам 996 1022 1087
Кадрларды ша^ыру мен жумыс орындарыныц бepiлуiнe ^арамастан, кадрлардыц тура^тамау мэceлeci бар екеш аны^талды. Осылайша 2018
5 кесте - Кадрлардыц турактамау децаей
жылы бул кepceткiш 15,6%-ды ^ураса, 2019 жылы 10,3%-га дeйiн тeмeндeдi (5 кесте).
№ Керсетюштердщ атауы Элшем б1рл1п 2017 2018 2019
Факт Факт факт
1 Кадрлардыщ турактамау де^геш % 10% 15,6% 10,3%
Медицина кадрларынык тапшылыгы 5,0 дана бiрлiктi курады, олардык шЫде, жалпы тэжiрибелiк дэрiгер, ересек инфекционист, балалар кардиологы,
Талкылау
Казакстаннык денсаулык сактау жYЙесiн жетiлдiру - елдщ элеуметтiк экономикалык даму стратегиясын табысты iске асырудык негiзгi шарттарынык бiрi, ал халыктык денсаулык жагдайы -осы дамудыц макызды максаты. Денсаулык сактауды жакгыртудык басты максаты - халыктык калык кабаты Yшiн медициналык квмектiк колже™дтИ мен сапасын арттыру болып табылады.
Медициналык квмектiк сапасын арттыру Yшiн максатты шаралар юке асырылып жатыр. Осылайша, АМСК жобалык куаты: емхана - бiр ауысымда 500 адам, накты келу - бiр ауысымда 703 адам. Ал, стационарда - 330 твсек эр тYрлi багыттагы бвлiмдермен камтылган. Соган карамастан 10 000 адамга шаккандагы твсекпен камтылу декгейi твмен кврсеткшке ие болып, 28,4-га сэйкес келедк Жалпы сыркаттанушылык декгейi твмендеп, 2019 жылы 75 652-ге тек болды. Дэрiгерлерге каралу саны артканы аныкталды, осылайша бул кврсеткiш 2019 жылы 66,5%-га жеттi. Тегiн дэрiлiк заттармен камтамасыз ету квлемi артып, 47 420-га жеткенi аныкталды. Жалпы
балалар эндокринологы, клиникалыщ фармаколок жeтicпeйдi.
медициналык техникалык куралдармен камтамасыз етiлу кврсеткш де артып, 82%-ды курады.
Кызметкерлердщ канагаттанушылыгынык артуы уйымнык тиiмдiлiгiн арттырады [5]. Doody О. (2012) трансформациялык квшбасшылыктык тврт влшемiне назар аударды: идеализацияланган эсер, шабыттандыратын мотивация, интеллектуалды ынталандыру жэне жеке карау. Doody О. денсаулык сактау уйымдары бешмделпш жэне икемдi басшылыкты кажет ететЫ взгерiстер туралы талкылады. Трансформациялык квшбасшылык онык жака тэсiлдерiне эсер ететЫ жауапкершiлiктi бвлуге мYмкiндiк бередi [6].
Трансформациялык квшбасшылар
кызметкерлердщ жумысына эсер етедк Gousy М. (2015) трансформациялык квшбасшылыктык созылмалы аурулары бар наукастарга медициналык кызмет кврсетудi жаксартуга эсерЫ зерттедi. Максат ауруды емес, адамнык емделуiн камтамасыз ету Yшiн наукастарга багытталган тэсiл жасау болды [7].
Корытынды
Калыптаскан уйымдык курылымды колдана отырып, аурухананыц кызметЫ жетiпдiруге багытталган iс-шарапар кешен аурухананыц барлык салаларындагы езгерiстерге уакытында жауап беруге мYмкiндiк бередi, ал KPI жYЙесi халыктыц
медициналык гамекке канагаттануын арттыру жэне медициналык мекеменщ элсiз жактарын жаксарту Yшiн сапаны баскару саласындагы баскарушылык эсерлердiк тжмдтИн багалауга кeмектеседi.
6ge6MeT
1. Hostetter M., Klein S. Using patient-reported outcomes to improve health care quality. Quality Matters, 2011. Website. [Cited 01 March 2021]. Available from URL: https://www.commonwealthfund.org/publications/newsletter-article/ using-patient-reported-outcomes-improve-health-care-quality.
2. Stiefel M., Nolan K. A guide to measuring the triple aim: population health, experience of care and per capita cost. IHI Innovation series white paper. Cambridge, MA: Institute for Healthcare Improvement, 2012. Website. [Cited 25 Jan 2021]. Available from URL: http://www.ihi.org/resources/Pages/IHIWhitePapers/AGuidetoMeasuringTripleAi m.aspx.
3. Guadagnino C. Patient satisfaction critical to hospital value-based purchasing program. The Hospitalist. Patient Satisfaction Critical to Hospital Value-Based Website. [Cited 20 Dec 2020]. Available from URL: http://www. thehospitalist.org/article/patient-satisfaction-critical-to-hospital-value-basedpurchasing-program/.
4. Merlino J. Why customer service matters in healthcare industry. Yahoo Finance! The Exchange, 2013. Website. [Cited 20 Dec 2020]. Available from URL: http://finance.yahoo.com/blogs/the-exchange/why-customer-matters-healthcareindustry-214727535.html.
5. Wolf G.A. Transformational leadership: the art of advocacy and influence. The Journal of Nursing Administration, 2012 42(6): 309-10. https://doi.org/10.1097/nna.0b013e3182573989.
6. Doody O, Doody C.M. Transformational leadership in nursing practice. Br J Nurs. 2012; 21(20): 1212-4, 12178. https://doi.org/10.12968/bjon.2012.21.20.1212.
7. Gousy M. Green K. Developing a nurse-led clinic using transformational leadership. Nursing Standard. 2015; 29(30): 37-41. https://doi.org/10.7748/ns.29.30.37.e9481.
Оптимизация предоставляемых медицинских услуг в медицинской организации
Жакибаев А.К. 1, Беисбекова А.К. 2
1 Заместитель по лечебной части, Шымкентская городская многопрофильная больница, Шымкент, Казахстан.
E-mail: askhat.jakibaev@mail.ru 2 Доцент кафедры нутрициологии, Казахский Национальный медицинский университет имени С.Ж.Асфендиярова, Алматы, Казахстан. E-mail: abeisbekova@gmail.com
Резюме
Цель исследования: разработать рекомендации, направленные на оптимизацию работы Шымкентской городской многопрофильной больницы путем изучения основных показателей деятельности медицинской организации.
Методы: Исследование проводилось по традиционной схеме и включало в себя классические этапы: составление плана и программы, сбор материала, его обработка и анализ.
Результаты. Для повышения качества медицинской помощи реализуются целевые меры. Таким образом, проектная мощность первичной медико-санитарной помощи: поликлиника - 500 человек в смену, фактическая посещаемость - 703 человека в смену. В стационаре 330 коек. Тем не менее, уровень охвата койками на 10 000 человек имеет низкий показатель и соответствует - 28,4. Общая заболеваемость снизилась и составила 75 652 за 2019 год. Установлено, что увеличилось количество обращений к врачам, таким образом, этот показатель в 2019 году достиг 66,5%. Установлено, что объем обеспечения бесплатными лекарственными средствами увеличился и достиг 47 420. Показатель обеспеченности медицинскими техническими средствами, в целом, также увеличился и составил 82%.
Выводы. Комплекс мероприятий, направленных на совершенствование деятельности медицинского учреждения с использованием сложившейся организационной структуры, позволит своевременно реагировать на изменения во всех сферах деятельности, а система КР1 поможет оценить эффективность управленческих воздействий в области управления для повышения качества медицинской помощи и улучшения слабых сторон медицинской организации.
Ключевые слова: медицинская организация, медицинская помощь, система КР1.
Optimization of the Provided Medical Services in а Medical Organization
Askhat Zhakibaev 1, Arailym Beisbekova 2
1 Deputy for the medical part of the Shymkent city multidisciplinary hospital, Shymkent, Kazakhstan.
E-mail: askhat.jakibaev@mail.ru 2 Associate Professor at the Department of Nutrition, Kazakh National medical University named after S.Zh. Asfendiyarov, Almaty, Kazakhstan. E-mail: abeisbekova@gmail.com
Abstract
The aim: To develop recommendations aimed at optimizing the work of the Shymkent city multidisciplinary hospital by studying the main performance indicators.
Methods.The research was carried out according to the traditional scheme and included the classical stages: drawing up a plan and program, collecting material, processing and analyzing it.
Results. To improve the quality of medical care, targeted measures are being implemented. Thus, the design capacity of Primary Healthcare: polyclinic - 500 people per shift, actual attendance - 703 people per shift. The hospital has 330 beds. However, the rate of bed coverage per 10 000 people is low at 28.4. The overall incidence has decreased, and in 2019 it was 75 652. It was found that the number of visits to doctors has increased, thus, this figure in 2019 reached 66.5%. It was found that the volume of provision of free medicines increased and reached 47 420. The indicator of provision with medical technical means as a whole also increased and amounted to 82%.
Conclusions. A set of measures aimed at improving the hospital's activities using the existing organizational structure will allow us to respond in a timely manner to changes in all areas of the hospital's activities, and the KPI system will help assess the effectiveness of managerial actions in the field of quality management to improve the quality of medical care and improve the weaknesses of healthcare facilities.
Keywords: medical organization, medical care, KPI system.
