UO'T 62-523.8
DVIGATEL ELEKTRON BOSHQARUV TIZIMIDA KO'P DARAJALI DIAGNOSTIKA TIZIMINI EKSPERIMENTAL O'RGANISH USULI
Munavvarxonov Zokirxon Toxirxon o'g'li Namangan muhandislik-qurilish instituti
т.ф.ф.д (PhD), zokirxon-1@mail.ru
Imomnazarov Sarvar Qoviljonovich Namangan muhandislik-qurilish instituti
т.ф.ф.д (PhD), sarvar199108@gmail.com
Xamzayev Asrorxon Akmalxonovich Namangan muhandislik-qurilish instituti
т.ф.ф.д (PhD), asroron1983@umail.uz
Maxmudov Avazbek Akram o'g'li Namangan muhandislik-qurilish instituti o' qituvchi, avazbek. makhmudov.2017@mail. ru
Annatatsiya. Ushbu maqolada dvigatel electron boshqaruv tizimida ko'p darajali diagnostika tizimini eksperimental o'rganish usuli keltirib o'tilgan. Dvigatellardan ma'lumotlarni olib uni tahliliy tizimini optimallashtirish parametrlari, ichki youv dvigatelining samarali quvatlari tahlili mavjud.
Аннотация. В данном статье представлен метод экспериментального исследования многоуровневой системы диагностики в электронной системе управления двигателем. Есть параметры оптимизации системы анализа, взятые из данных двигателей, анализ эффективных мощностей внутреннего двигателя.
Abstract. This article presents a method of experimental investigation of a multi-level diagnostic system in an electronic engine control system. There are parameters for optimizing the analysis system taken from these engines, an analysis of the effective capacities of the internal engine.
Kalit so'zlar: transport, ichki yonuv dvigateli, dvigatel quvvati, bosim,datchiklar, adapter, tizim, electron hissoblash mashinasi, ko'cha yo'l tarmog'i, oqim.
Ключевые слова: транспортное средство, двигатель внутреннего сгорания, мощность двигателя, давление, датчики, адаптер, система, электронный измерительный прибор, улично-дорожная сеть, расход.
Key words: vehicle, internal combustion engine, engine power, pressure, sensors, adapter, system, electron sensing machine, street road network, flow. Eksperimental tadqiqotlar o'tkazishning umumiy metodologiyasi
Eksperimental tadqiqotning maqsadi elektron boshqaruv tizimini diagnostikasi uchun ko'p darajali tizim bo'yicha nazariy ishlanmalarni tekshirish va takomillashtirishdir:
Ushbu maqsadga erishish ishning quyidagi bosqichlarini amalga oshirishni o'z ichiga
oladi;
- Eksperimental tadqiqotning xususiy usullarini ishlab chiqish;
- chiqish ko'rsatkichlarini qayd etish uchun texnik diagnostika asboblari, uskunalari va qurilmalarini tanlash va ishlab chiqish;
- Tajriba tadqiqotining har bir bosqichini o'tkazish ishlab chiqilgan xususiy usullar;
- diagnostika parametrlarining chegaraviy qiymatlarini aniqlash;
- Nazariy bilimlarning muvofiqligini tekshirish
Olingan tajriba natijalari nazariy ishlanmalarni tekshirish va ichki yonish dvigatelining elektron datchiklarini holatini kuzatish uchun diagnostika shartlarini asoslash uchun ishlatiladi.
Ushbu maqsadlar uchun ishlatiladigan o'lchov asboblari nazorat qilinadigan parametrning bardoshlik maydoni qiymatining 0,2-0,3 o'lchov aniqligini ta'minlashi kerak.
Oddiy dastur "Motor sinovchisi" tadqiqot uchun tayyorlanadi va yo'riqnomada ko'rsatilgan qoidalarga muvofiq avtomobil tizimiga ulanadi.
Tajribaning bir xilligini, olingan natijalarning ob'ektivligini va solishtirilishini ta'minlash uchun taqsimlangan yonilg'i quyish bilan tajriba ichki yonish dvigatelining qolgan qiymatlarining o'zgarmasligi ta'minlanadi. Butun tadqiqot tsikli davomida quyidagi shartlar kuzatildi: barcha eksperimental sinov ma'lumotlari atmosfera sharoitlariga imkon qadar me'yorga yaqinlashtirildi: havo harorati 293 C (+20 ° C); barometrik bosim B = 101,3 kPa (760 mm Hg); suv bug'ining bosimi 1,2 kPa; dvigatel quvvat tizimiga kirish joyidagi yoqilg'i harorati t=+20 °S Boshqa cheklovlar ishlab chiqilgan xususiy usullarda aks ettirilgan. Elektron hissoblash mashinasi bilan dvigatellarni diagnostika qilish uchun ilgari taqdim etilgan ko'p darajali tizim asosida texnologik oqim diagrammasi ishlab chiqilgan. (1-rasm.) 1-BOSQICH
1-rasm. DEBT bilan dvigatellarni diagnostika qilish texnologiyasi
IYODni kompleks ko'rsatkichlarini baholash metodikasi
Murakkab ko'rsatkichlarni baholash quvvat, yoqilg'i sarfi va atrof-muhit ko'rsatkichlari asosida ichki yonish dvigatelining holati to'g'risida ma'lumotlarni olishni o'z ichiga oladi. Mashinaga odatiy "Motor tester" dasturiga ega portativ kompyuterga o'rnatilgan. Adapter avtomobil akkumulyatoridan quvvat oladi. Shaxsiy kompyuterni avtomobilga ulash sxemasi 2-rasmda ko'rsatilgan.
sistema blokiiiiug oiqa paueli
kompyuter porti ulagich
2-rasm Dvigateldan ma'lumot olish uchun tizim sxemasi
Baholash asfalt-beton yuzali gorizontal uchastkada drossel zaslonkasini to'liq ochiq holatda 3- uzatmada tezlashtirish rejimida poygalar paytida amalga oshiriladi. Dastlabki shartlar: tezlik 40 km /soat ga to'g'ri keladi, tirsakli val aylanishlar soni 1000 ayl/min.
Dvigateldan ma'lumot olish uchun tizim diagrammasi 3-rasmda ko'rsatilgan
Q O
■4—
datchiklar —►
EBB
IM
î—i
<D
4 * A ce
T3 w
< A
3 rasm. Dvigateldan ma'lumot olish uchun tizim diagrammasi.
Avtomobil haydash rejimida qabul qilingan o'zgaruvchilar 1-jadvalda ko'rsatilgan. Ushbu hissoblash mashinasi avtotransport vositalarini diagnostiklashda va nosozliklarini aniqlashda va jarayondagi hisob ishlarini bir nechta tizimlardan foydalanilishi keltirib o'tilgan. Hisoblashda foydalanilgan "BOSCH Ml,5.4", "BOSCH M1.5.4N" tizimining
o'zgaruvchilarini ko'rsatish.
Kod Bosch M1.5.4 Bosch M1.5.4 Nomlanishi Belgilanishi Eslatma
COINJ Purkash vaqtini tuzatish omili Barcha ma'lumotlar istalgan vaqt davomi yozib
FAVAL Havo/yonilg'i nisbati
FREQ Tirsakli val tezligi Ayl/min
FUELPK Maxsus lahzali yoqilg'i sarfi 100km/l
JAIR Ommaviy havo oqimi Kg/s
JSPEED • • Avtomobil tezligi Km/soat boriladi
THR • • Drossel zaslonkasini holati %
"Motor Tester" standart dasturidan olingan ma'lumotlarni qayta ish lash keyinchali k
operator tomonidan "Record" rejimida qo'lda amalga oshiriladi. Ushbu rejimda visorni siljitish orqali siz istalgan vaqtda ettita diagnostika parametrining qiymatlarini bir vaqtning o'zida ko'rishingiz mumkin. Qabul qilingan ma'lumotlar
Ne, ge, Peco qiymatlarini olish uchun A ilovasida keltirilgan muallif tomonidan ishlab chiqilgan "Quvvat, o'ziga xos samarali yoqilg'i sarfi va ekologiya" dasturiga kiritilgan Tirsakli val tezligiga bog'liq. Ushbu dastur hisoblash uchun qabul qilingan bir qator qat'iy qiymatlarni taqdim etadi, ular 2-jadvalda ko'rsatilgan.
Kompleks ko'rsatkichlarni hisoblash uchun qabul qilingan qiymatlar
_________ 2 jadval
Belgilanishi ma g Ga F0 i Cx Fx U S nutr
Hajmi kg m/s2 H - - Hc2/m4 m2 - - -
Raqamli qiymat 13.70 9.81 13439 0.017 0 0.339 1.965 1.357 1.142 0.89
Olingan parametrlarni bir-biri bilan solishtirish uchun atmosfera sharoitlari haqidagi ma'lumotlar ham dasturga kiritiladi. Dastur parametr ma'lumotlarini jadval va grafiklar ko'rinishida taqdim etadi.
Xullosa. Ichki yonish dvigatellarining quvvati va iqtisodiy ko'rsatkichlari atrof-muhit parametrlariga - atmosfera havosining bosimi, namligi va haroratiga bog'liqligini va umumiy metodologiyada berilgan standart shartlarni tartibga solishini ko'rsak bo'ladi.
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR
1. O'zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi - T.: Adolat, 1999.
2. Sarvar, I. (2021). Application of Intelligent Systems in Cars. International Journal of Innovative Analyses and Emerging Technology, 1(4), 78-80.
3. Имомназаров, С. К., Абдуганиев, Ш. О., Рахимжонов, А. А., & Журабоев, Д. И. (2021). Участие общественности в обеспечении безопасности движения. Экономика и социум, (5-1), 939-942.
4. O'zbekiston Respublikasining 1998 yil 29 avgustdagi №674-1-sonli "Avtomobil transporti to'g'risidagi" Qonuni.
5. Полвонов, А. С., Насриддинов, А. Ш., & Имомназаров, С. К. (2021). Свойства звукопоглощающих материалов на полиуретановой основе. Главный редактор: Ахметов Сайранбек Махсутович, д-р техн. наук; Заместитель главного редактора: Ахмеднабиев Расул Магомедович, канд. техн. наук; Члены редакционной коллегии, 18.
6. Adashboyevich, M. J., Qoviljanovich, I. S., Abduvali o'g'li, I. H., & Xabibullaevich, X. U. (2021). Modern Technology Of Surface Hardening Applied To Parts of the Car. NVEO-NATURAL VOLATILES & ESSENTIAL OILS Journalj NVEO, 2673-2676.
7. Имомназаров, С. К., Насриддинов, А. Ш., & Мунаввархонов, З. Т. (2021). Применение интеллектуальных систем в автомобилях. Экономика и социум, (5-1), 933938.
8. Sarvar, I., Abdujalil, P., Temurmalik, A., & Jahongir, K. (2021). Operating conditions of trucks and the safety of the transport process. Universum: технические науки, (65 (87)), 42-45.
9. Бойбобоев Н. Г., Хамракулов А. К., Хамзаев А. А. Анализ нового направления совершенствования конструкции элеваторов корнеклубнеуборочных комбайнов //Science Time. - 2016. - №. 2 (26). - С. 63-69.