Научная статья на тему 'БИРИНЧИ ЛАКТАЦИЯДАГИ СИГИРЛАРНИ САҚЛАШ ВА ОЗИҚЛАНТИРИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ'

БИРИНЧИ ЛАКТАЦИЯДАГИ СИГИРЛАРНИ САҚЛАШ ВА ОЗИҚЛАНТИРИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ Текст научной статьи по специальности «Животноводство и молочное дело»

CC BY
0
0
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
лактация / хитой голштин / озиқлантириш / серсут қилиш / cигирларни сақлаш / озуқалар тўйимлилиги / озиқа бирлиги / концентрат озуқалар

Аннотация научной статьи по животноводству и молочному делу, автор научной работы — Шакиров Қахрамон Журабаевич, Балласов Улуғбек Шералиевич, Маннопов Мехти Абдуғопурович

Бугунги кунда Республикамизда қорамоллар наслчилик базасини мустахкамлаш, молларнинг наслдорлик ва маҳсулдорлигини ошириш муҳим аҳамият касб этмоқда. Мақолада наслчилик фермер хўжалигининг моллари парваришлаш, сақлаш ва озиқлантиришга хос шароитларни таҳлил қилинган ва тажрибага олинган ёш моллар гентипининг шакилланиши. Биринчи туққан сигирларни лактация фаолиятига хос бўлган парваришлаш ва озиқлантириш ишлари ўрганилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по животноводству и молочному делу , автор научной работы — Шакиров Қахрамон Журабаевич, Балласов Улуғбек Шералиевич, Маннопов Мехти Абдуғопурович

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «БИРИНЧИ ЛАКТАЦИЯДАГИ СИГИРЛАРНИ САҚЛАШ ВА ОЗИҚЛАНТИРИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ»

БИРИНЧИ ЛАКТАЦИЯДАГИ СИГИРЛАРНИ САЦЛАШ ВА ОЗИЦЛАНТИРИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ

1 Шакиров Цахрамон Журабаевич, 2Балласов УлуFбек Шералиевич, 3Маннопов Мехти АбдуFOпурович

!ТДАУ профессор 2ТДАУ доцент 3Бука Агротехнологиялар техникуми укитувчиси https://doi.org/10.5281/zenodo.11438118

Аннотация. Бугунги кунда Республикамизда цорамоллар наслчилик базасини мустахкамлаш, молларнинг наслдорлик ва маусулдорлигини ошириш мууим ауамият касб этмоцда. Мацолада наслчилик фермер хужалигининг моллари парваришлаш, сацлаш ва озицлантиришга хос шароитларни таулил цилинган ва тажрибага олинган ёш моллар гентипининг шакилланиши. Биринчи туццан сигирларни лактация фаолиятига хос булган парваришлаш ва озицлантириш ишлари урганилган.

Калит сузлар: лактация, хитой голштин, озицлантириш, серсут цилиш, тгирларни сацлаш, озуцалар туйимлилиги, озица бирлиги, концентрат озуцалар.

Аннотация. В настоящее время в нашей республике большое значение приобретает укрепление племенной базы скотоводства, повышение чистопородности и продуктивности крупного рогатого скота. В статье проанализированы условия содержания, хранения и кормления крупного рогатого скота племенной фермы и формирования генотипа молодняка крупного рогатого скота, взятых для эксперимента. Изучены уход и кормление коров-первотелов характерных для лактационной деятельности.

Ключевые слова: лактация, голштинская китайская порода, кормление, делать высокоудойной, хранение коров, пищевая ценность, пищевая единица, концентрированные корма.

Annotation. Currently, in our republic, strengthening the pedigree base of cattle breeding, increasing the pure-breed and productivity of cattle is of great importance. The article analyzes the conditions of maintenance, storage andfeeding of cattle on a breeding farm and the formation of the genotype of young cattle taken for the experiment. The keeping and feeding characteristic for lactation activity offirst-calf cows have been studied.

Key words: lactation, Holstein Chinese breed, feeding, making high-yielding, storing cows, nutritional value, food unit, concentrated feed.

Кириш. Фан ютуклари ва илгор тажрибалардан маълумки сут ишлаб чикариш технологияси зоотехникавий ва ташкилий тадбирлар мажмуаси булиб, у сигирларни озиклантириш, саклаш ва парваришлаш хдмда согиш усулларини уз ичига олади.

Хар бир муаян чорвачилик фермер хужалигида унинг мах,сулот ишлаб чикаришга ихтисослашганлиги, озика захиралари озиклантириш, саклаш ва парваришлаш техника воситалари билан жихозланганлиги, чорвадорлар малакасига караб сут ишлаб чикаришнинг зомонавий технологиялари танлаб олинади. Биринчи лактациядаги сигирларни серсут килиниб, уларнинг сермах,сул ва максадли булган кисми сигирлар подасини таъмирлашга танланади. Синирларни парваришлаш ва фойдаланишда озиклантириши, сугориши, гунгини тозалаш, озикаларга ишлов бериб таркатиш ва айникса

согиш жараёнларини механизациялаш мул сфатли ва арзон сут ишлаб чикаришда асосий омиллар булиб х,исобланади.

Шу боис биринчи лактациядаги сигирларни парваришлаш, саклаш ва озиклантиришга замонавий талаблардан келиб чиккан холда тадкикот ишлари йуналтирилди. Чунки сигирларнинг сут мах,сулдорлиги ирсий билан белгиланиб, ташки мудат омиллари таъсирида руёбга чикаради. Сигирларни тула конли озиклантириш, саклаш ва парваришлаш усуллари ва техникаларини тугри куллаш сут мах,сулдорлигига ижобий таъсир курсатади.

Сигирлар подасини ва айникса унинг насл ядросини таъмирлашда биринчи туккан сигирларни серсут килиш мухум ахдмиятга эга.

Тажрибалар Тошкент вилояти Зангиота туманидаги "Рохатой" наслчилик фермер хужалигида утказилди. Тажриба манбаи килиб турли генотипли Хитой селекциясига х,ос булган наслдор корамоллар уч гурух,га 10 бошдан 30 бош танланиб урганилди.

Сигирларни саклаш технологияси.Биринчи лактациядаги сигирларни сут согимининг 10 чи кундан бошлаб саклаш сут ишлаб чикариш технологиясининг мух,им бир жараёни булиб, иш самарадорлигини таъминлашга хизмат килади. Саклаш усуллари сигирларни махсус турар жойларига жойлаштириш, парваришлаш ва ишлаб чикариш жараёнларини кулай ташкил этиш ва механизациялаш эътиборга олинади. Ушбу технологик омилларни ишга солган холда тажрибадаги янги туккан сигиралар фермер хужалигининг капитал курилган ва механизациялашганирилган молхоналарига жойлаштирилди. Улар инивидуал турат жойларига боглаб сакланди. Турар жойининг майдони охир билан биргаликда 2,5х1,0 микдори ёки 2,5 м3 ни ташкил этди. Турар жойи ва охурлари бетон материалларидан курилган булиб, туруш, ётиш ва озикланиш имкониятлари яратилган сигирларни, сугориш индивидуал сугоргичлар ичида. Сигирлар ушбу бинолар ичида согишга тайёрлаш, согиш ва озикалар билан озиклантириш майдонларида бошвоксиз эркин сакланди.

^иш даврининг нисбатан илик кунлари х,ам ушбу тажрибада саклаш кулланилди. Совик кунлари ва тунда бинолар ичида сакланиб озиклантирилди. Очик майдондаги озиклантириш бетон охирлари кенглиги 3 метр ва баландлиги 4 метр булган айвонлар тагида жойлаштирилган булиб, озиклантириш жойларининг поли бетон курилиш майдонлари билан копланган. Озикалар ва озиклантирилаётган сигирлар куёш радиациясини ва хдво намлигини ва ёгингарчилигидан саклайди. Очик яйратиш майдони хар бир сигир х,исобига 12 м2 дан ва озикланиш фронти 80 см дан ташкил этилган.

Сигирлар лактациясининг биринчи 90 кунлигида 2 маротаба (эрталаб соат 600 ва кечда соат 1800 да) согилди. Сут ишлаб чикариш жараёнлари тезлаштирилди. Ёз кунларининг жазирама иссик даврида моллар кундуз кунлари бинолар ичида индивидуал жойларида боглаб сакланди. Ушбу саклаш тадбирлари сигирлар табиатига кулай булган шароитларни яратди. Ёзги ута иссик ва кишки совук салбий таъсиридан сакланди.

Сигирларни саклаш биноси турт каторли булиб, 100 та согин сигирларни саклашга мулжалланган. Озиклантириш жараёнлари мобил озика таркаткич воситалари ёрдамида бажарилди. Сугаришга хар икки сигирга биттадан РА-1 русумли автосугоргич сигирларни саклаш жараёнида охирларда ёнбоштирилиб урнатилган булиб. Гунгини тозалаш учун мах,сус каналчалар оркали ТСН-30 русумли траспартёрлар ёрдамида чикарилди. Ушбу механизациялаш жараёнлари иш унумдорлигини оширди ва сарфланадиган махнатни анча осонлаштирилади.

Ёз ойларида бино ичидаги харорат ва намлигини меъёрда саклаб туруш учун бинонинг икки томонидаги дарвозалари очиб, табий вентеляция (шамоллатиш) тадбирлари кулланилган булса, кишнинг совук кунлари ва тунда сигирхона дераза ва ойналари ёпилиб, бинонинг илик хароратини саклашга эришилди.

Сигирларни яйратиш майдонлари сигирхонадан 100 метр масофада алохида ташкил этилган булиб, унда дагал ва ширали озикалар билан озиклантириш мрбел транспорт воситаси ёрдамида бажарилди, майдончалар гунглардан тупланишига караб, ойда 2-3 маротаба трактор булдозорлари ёрдамида тозаланди.

Яйратиш майдончаларида сигирларни сугориш сув охирларида амалга оширилиб, хар доим янги тоза сув билан таъминланди.

Юкорида келтирилган саклаш ва парваришлаш технологик шароитлар сигирларнинг физологик фаолиятига ижобий таъсир курсатиб, серсут килиш имкониятларини ишга солинди.

Сигирларни озиклантириш. Биринчи туккан сигирларни серсут килишнинг асосий маънбаи озиклантиришнинг физиологик омилларга эътибор беришдир. Сут согими назоратга олинган сигирларни лактация бишидаёк энергияга булган талаби тулигича кондирилса улар уз ижобий сут махсулдорлигини намоён килади.

Маълумки, корамоллар энергия алмашинуви асосини учувчи ёг кислоталари (60-70 %) ташкил этади. Улар катта коринда фаолият курсатувчи микроорганизимлар томонидан синтезланади. Озукалар энергия манбаи булиб, углеводлар хизмат килади. Улар асосан дагал ва ширали озиклар манбаига хос. Шу боисдан сигирлар учун хажимли (пичан, силос, сенаж) озукалари ва улар сифати мухум ахдмиятга эга.

Гунажинларни парваришлаш жараёнида организмда энергия захиралари туплаш микдори уларни туккандан сунг серсут килишга ижобий тасир курсатади.

Сут таркибидаги оксилни хосил булиши учун озикалар таркибидаги протеин микдори ошишига эътибор берилади. 1 кг сут согиб олиш учун камида 100 грамм хазимланувчи протеин сарфланади, лекин унинг микдорини хажмини ошириб юбориш тавсия этилмайди. Шу боисдан протеин-канд модданинг нисбати 1:0,9-1,0 микдорида баланслаштирилиб борилади.

Организм учун керакли булган каьций ва фосфор алмашинуви биргаликда кечади ва уларнинг нисбати 1:0,5 булгани таклиф этилган. Озикаларда микроэлементларнинг ва витаминларни меёрида булиши тананинг хаёти учун зарур тизимлари ишига ижобий таъсир этади.

Юкорида келтирилган фан ютуклари ва илгор тажрибалар хулосаларидан келиб чиккан холда тажрибадаги биринчи туккан сигирларни серсут килишдаги озиклантириш норма ва рационларини ишлаб чикдик. Фермер хужалигининг шароитидан келиб чиккан холда ёзги ва кишки озиклантириш типлари кулланилди. Озиклантириш норма ва рационлари биринчи туккан сигирларни серсут килишга йуналтирилади.

Сигирларни ийдириш ёки согимини жадал кутариш тадбирлари лактациянинг биринчи 90-100 кунлигида бажарилади. Унда сигирлар генетик махсулдорлик потенциялига эришишга хос булган "аванс" озиклантириш усуллари кулланилди. Уларни сайр килдириш, елинини укалаш, замонавий апаратларда согиш, унинг техникасига риоя килиш ишлари амалга оширилди.

Сигирлар туккандан 9-10 кун утгандан сунг улар сигирларнинг махсус белгиланган кисмидаги саклаш жойларига утказилиб ийдириш жараёни ишга солинди. Сигирларнинг

бир кунда согилган сут микдори, унинг ёг ва оксил микдорлари аникланиб, аванслаштирилган озиклантириш норма ва рационлари кулланилди. Аванслаштириш тадбирида сутни купайтирувчи ширали ва концентрат озикалар микдори рационда ошириб борилди. Ёки 30-40 % дан ийдиришда хар 10 кунда сигирларнинг кунлик согимини 3 килограммдан ошириб белгиланди. Шу боис хар 10 кунда назорат согими утказилиниб, сут микдори аникланиб "аванс" озиклантириш давом эттирилди. Сигирлар кунига 3 маротаба согганда концентрат озикалар берилди [3].

Сигирларни 90-кунда серсут килиш даври киш ва бахор ойларига тугри келиб, кишки озиклантириш рациони куланилди. (1-жадвал)

1-жадвал.Тажриба гурухларидаги биринчи лактациядаги сигирларни серсут Килиш даврида (лактациянинг биринчи 90-куни) кишки озиклантириш рациони, кг

Озикалар Суткалик сут согими, кг

8-10 11-13 14-16 17-19 20-22

Беда пичани 3 3 4 5 5

Сенаж 5 5 5 5 5

Силос 15 20 20 25 25

Лавлаги 5 5 5 8 10

Барда - 10 10 10 15

Омихта ем 2 3 5 6 8

Шрот 1 1 1 1 1

Ош тузи, г 75 80 85 90 100

Озикалар туйимлилиги

Курук модда, кг 10,9 14,3 17,5 20,1 22,6

Озика бирлиги 9,71 12,1 15,6 18,7 21,8

Алмашинувчи энергия, мж 112 147 175 208 165

Хазимланувчи протеин, гр 1247 1722 1993 2276 2789

Клетчатка, гр 2837 3324 3621 4298 4405

Канд, гр 809 881 1085 1317 1567

Кальций, гр 94 105 124 152 159

Фосфор, гр 43 54 64 71 74

Каротин, гр 899 1100 1150 1400 1401

Биринчи туккан сигирларни серсут килиш рациони хдмда уларни парваришлаш усулида мавжуд имкониятлар ишга олинган. Янги туккан сигирларни дастлабки сут согимини 8-10 килограммдан лактцияни 2-3 ойларида 20-22 килограммдан оширишда ёки хар куни 200 граммдан бир ой мобайнида эса 6 килограммдан ошириш буйича, концентрат, лавлаги, силос ва барда авнслаштирилган микдорда ошириб борилди. Жумладан концентрат озикалар даставвал 1 кг сут согиб олишга 300-350 граммдан мулжалланган булса сут 370-400 ва 410-450 граммгача кутарилди. Рациондаги силос микдори эса 15 килограммдан 25 килограммгача, лавлаги 5 кг дан 10 килограммгача ва барда 15 килограммгача ошириб борилди. Ушбу тадбир хар 10 кунликда назорат согими утказилгандан сунг кулланилди.

Озиклантириш нормасида 8-10 кг сут согиб олишда рационнормасида 8-10 кг сут согиб олишда рационнормасида 8-10 кг сут согиб олишда рационнинг туйимлилигида курук модда 10,9 кг, озика бирлиги 9,7 алмашинувчи энергия 112 мж, хазимланувчи протеин 1247 граммни ташкил этган булса, бу курсаткичлар 14-16 кг сут согимида тегишлича 17,5 кг, 15,2, 175, 1993 ни ва 20-22 соимда - 22,1, 21,8, 165, 2789 граммгача

тенглашди. Бир озика бирлиги хисобига 1,04-1,21 кг курук модда, 7,51-11,55 мж алмашинувчи энергия 126-128 граммдан хазимланувчи протеин тугри келди. Клетчаткани нисбати эса 1 га : 200-290 грамни ташкил этди. Кальций-фосфор нисбати 1:0,46 га тенг. Хазимланувчи протеин ва канд 1:0,56-0,65 ни ташкил килди.

Серсут килиш давридаги озиклантиришда концентрат, ширали ва илдизмевали озикалар салмоги ошириб борилди. Жумладан коцентратлар 32,8 % дан 46,1 фоизга, ширали ва илдизмевали озиклар 37,1 % дан 41 фоизга.

2-жадвал. Биринчи туккан сигирларни 90 кунлик серсут килиш даврида сарфланган озукалар (уртача 1 бошга), кг

Озикалар Тажриба гурухлари

I II III

Беда пичани 340 360 450

Сенаж 407 417 410

Маккажухори силоси 1750 1800 2250

Лавлаги 450 450 720

Барда 900 900 900

Омихта ем 540 540 630

Пахта шроти 90 90 90

Ош тузи 9,0 9,0 9,0

Озикалар туйимлилиги

Курук модда, кг 1577 1612 1920

Озика бирлиги 1492 1515 1783

Алмашинувчи энергия, мж 10987 16933 19873

Хазимланувчи протеин, гр 238 241 259

Клетчатка, гр 318 329 372

Канд, гр 86,4 92,5 120,4

Кальций, гр 11,4 11,8 13,1

Фосфор, гр 6,0 6,1 6,9

Каротин, гр 104,7 108,1 126,8

Янги туккан сигирларни лактациясини биринчи 90 кунда ийдириш технологиясида сигиралар аванслаштирилган озиклантириш усулида бокилди. Сут согимини кутарилишини мулжаллаб концентрат озикалар, лавлаги ва барда микдолари оширилиб борилди. Ийдириш технологиялари III-гурух хитой голштинларида юкори булди. Рациондаги концентратлар салмоги I-гурухда 47,0 %, П-гурухда 46,3%, III-гурухда - 37,8 % ни ташкил этиб, 1 кг сут согимига тегишлича 550, 473 ва 621 граммдан концентрат озика сарфланди. Натижада сигирлар сут согими кутарилиб борди.

Сигирларни серсут килиш даврида сут согимининг кутарилиши тухтаганида "аванс" озиклантириш хам тухтатилиб, рациондаги концентрат озикалар микдори камайтирилди. Хар бир 1 кг сут беришига концентрат озиклар микдори 270-300 граммдан тугри келди. Ёки рационнинг 30 фоизини ташкил килди [2].

Сигирлар лактациясининг кийинги (4-9 ойлари) ёз даврига тугри келишида куйидаги ёзги озиклантириш рациони ва нормаси кулланилди (3 -жадвал)

3-жадвал. Тажриба гурухларидаги сигирларни ёз даврида озиклантириш норма ва

рациони.

Озикалар кг Озикаларнинг туйимлилиги

а д д о 5 х у р 6 и г и л & ю а к и з зО Алмашинувчи энергя, гр Хазимланувчи протеин,гр Клетчатка р г i на & Кальйий, гр Фосфор, гр Каротин, мг

Кук бошокли 30 6,84 5,4 67,3 900 1770 690 36,0 30,0 2070

Кук беда 20 4,62 3,6 42,4 780 1140 280 110 12 1060

Сомон 1 0,84 0,20 4,8 5 364 3 2,8 0,8 1

Барда 10 0,46 1,2 12,9 320 90 - 2,0 4,0 -

Омихта ем 3 2,55 3,45 31,5 255 66 126 6,0 11,7 1,5

Шрот 1 0,90 0,89 10,9 329 129 65 4,5 10,1 1,0

Ош тузи, гр 100 - - - - - - - - -

Жами - 16,2 14,7 167,3 12589 3559 1164 62,3 68,6 3136

Ушбу озиклантириш рациони сигирлардан 15-16 килограмдан сут согиб олишга мулжалланди. Озиклантириш, типида 61 % кук утлар, 30 % концентрат озиклар ташкил этган ва 9 % барда ва сомон ташкил этган. 1 кг озика бирлигига 1,10 кг курук модда, 11,4 мж алмашинувчи энергия, 176 гр хазимланувчи протеин, 242 гр клетчатка, 79 гр канд, 4,2 гр кальций, 4,7 гр фосфор ва 213 мг каротин тугри келган [7].

Ушбулар (хазимланувчи протеиндан ташкари) таклиф этилган. Хазимланувчи протеин микдори республикани ёзги озиклантириш шароитида кук утларда куп микдорда булсада озукалар салмоги озикалар туйимлилигида нисбатан ошиб кетади.

Сигирларни кишки ва ёзги рационида сарфланган озикаларни тажриба гурухлари буйича нисбатан фаркланди. Тажриба гурухлари буйича лактация даврида сарфланган озукалар куйидаги жадвалда келтирилди (4-жадвал)

4-жадвал. Тажриба гурухларидаги сигирларга лактация давомида сарфланган

озикалари.

Озикалар Тажриба гурухлари

I II III

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Пичан 340 360 450

Сомон 210 210 210

Силос 1750 1800 2250

Сенаж 440 450 450

Лавлаги 450 450 720

Барда 3000 3000 3000

Кук бошоклилар 2444 2905 4113

Кук беда 4200 4200 4200

Омихта ем 1110 1170 1320

Шрот 180 180 180

Ош тузи 30 30 30

Озикалар туйимлилиги

Курук модда, кг 3920 4104 4809

Озика бирлиги 3729 3903 4509

Алмашинувчи энергия, мж 39900 47485 54262

Хазимланувчи протеин, гр 674 696 764

Клетчатка, гр 834 866 999

Канд, гр 242 262 321

Кальций, гр 40 42 44

Фосфор, гр 15 16 18

Каротин, гр 504 557 679

Тажрибадаги сигирлар лактацияси (301-303 кун) даврида сарфланган озикалар туйимлилиги I-гурухда 3729, П-гурухда 3903 ва III-гурухда 4509 озика бирлигига тенг. Ушбу даврда хазимланувчи протеин тегишлича 674, 696, 764 килограммни, келетчатка 834, 866, 999 килограммни, канд - 242, 262, 321 килограммни ва каротин 504, 557, 679 граммни ташкил этди.

Озиклантириш типида кук утлар 33,7-35,7 %, барда - 9,2-10,0 % ва концентрат озикалар 34,2-38,5 фоизга тенг. Яьни сарфланган озикаларнинг асосий кисмини кук утлар ва концентратлар ташкил килган. Ширали ва дагал озикалар лактациянинг 219 куни ёз даврига тугри келганлиги учун, уларнинг салмоги паст. Бахорда увитилган самон билан биргаликда лактациянинг барча даврларида берилганлиги учун уларнинг туйимлилик салмоги 8,2-10,0 % га кутарилган. 1 кг озика бирлигига тажриба гурухлари буйича 1,05-1,07 кг курук модда, 10,7-12,0 мж алмашинувчи энергия, 169-180 граммдан хазимланувчи протеин, 221-224 граммдан клетчатка, 135-150 мг дан каротин тугри келган. Протеин-канд нисбати 1:0,74-0,89 га, кальций нисбати 1:0,4 га тенг [1].

Тажриба гурухлари буйича сарфланган озикалар туйимлилик таркибидаги моддалар узаро муносабати белгиланган нормаларга хос булиб, тула кийматли озиклантириш имконияти яратилган.

Турли озикаларни истемоли буйича III-гурухдаги хитой голштинлари устунлик килган. Улар истемол килган озиклар бирлиги лактация мобайнида 4509 кг ни ташкил этиб, I-гурух 780 (20,9 %) ва II-гурухдан 606 (15,5 %) га куп.

Сигирларни лактация мобайнидаги сут согимига концентрат ва кук утлар ижобий таъсир курсатган.

ХУЛОСА. Шундай килиб биринчи туккан сигирларни 90 кунлик лактация даврида сесут килиш технологиясида аванслаштирилган озиклантириш тадбирлари кулланилди. Тажриба гурухларидаги сигирлар сут согимининг кутарилишига караб, озиклантириш меъёри фаркланди. 90 кун мобайнида сарифланган озукалар туйимлилиги буйича I-гурухда 3729, П-гурухда 3908 ва III-гурухда 4509 озука бирлигини ташкил этди.

Рохатой наслчилик фермер хужалигининг озука базаси, молларни саклаш, озиклантиришга хос булган шароитларда сакланган ёш ургочи молларни йуналтирилган технологияларда парваришлаш хамда биринчи туккан хитой голштини сигирларини серсут килиш тадбирлари узининг ижобий натижасини берди.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РУЙХАТИ

1. Shakirov Q. J. Acclimatization of Holstein Cows of German and Slovenian Breed under Different Conditions Formation of Productivity and Breeding Qualities in the Process. // International Journal of Biological Engineering and Agriculture ISSN: 2833-5376 Volume 1 | No 5 | Oct-2022.

2. Shakirov K.J. Dosmuxamedova M., Esanov A., Xodjaev U. Caring methods of male and female Holstein breed cattle and improving high-productive cattle herds in the condition of Uzbekistan. // E3S Web of Conferences 258, 04029 (2021) UESF-2021

3. М. Э Аширов, У.Р Соатов. Продуктивность коров швицкой породы в зависимости от типов телосложения. Журнал. Молочное и мясное скотоводство. 2015. №6. Ст 21-23

4. Ashirov M.E, Soatov U.R. Productive potential of schwyz breed cows of different industrial type and genotype. 2020/8/10. Academicia: An International Multidisciplinary Research Journal. 10.5958/2249-7137.2020.00974.

5. Эсанов А.Ш. Голштин генотипли тана ва гунажинларни парваришлаш хдмда сермах,сул сигирлар подасини такомиллаштириш технологияси. Автореферат дисс.-Ташкент, 2020. - С. 16-17 б.

6. Носиров У.Н., Досмухамедова М., Шакиров Голштин зотли наслчилик заводларини шакиллантириш. // «Зооветеринария», Ж., №7, 2013, Б. 27-28.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.