CC BY
65. Tolipov U., Usmanbayeva M. Pedagogik texnologiya:nazariya va amaliyot.-T.: "Fan". 2005.
6. Farberman. B.L. Ilg'or pedagogik texnologiyalar.- T.:2001
7. Dadamirzaev G'. Pedogogik texnologiyalar bo'yicha izohli tayanch so'z va iboralar. Metodik qo'llanma. - Namangan, NamMPI, 2008 yil, 30 bet.
8. www. ziyonet.uz
9. Ibragimova G.N. Interfaol o'qitish metodlari va texnologiyalari talabalarning kreativlik qobiliyatlapini rivojlantirish. I Monografiya. - T.: «Fan va texnologiyalar», 2016. -77-b.
10. Mochalova N.M. Maktabning metodik ishini tashkil etishning innovatsion yondashuvlari: O'quv qo'llanma. - Ufa, 2002. - 86 bet Sla&enin V.A., Podimova L.S. Pedagogika: innovatsion faoliyat. - M., 1997
11. Panfilova A.P. Innovatsion pedagogik texnologiyalar: Faol o'rganish: Oliy o'quv yurtlari talabalari uchun darslik / A.P. Panfilov. - M., Akademiya, 2009
BIOLOGIYANI O'QITISHDA BULUTLI TEXNOLOGIYALARNING AHAMIYATI
Jo'rayeva Dildora Yunusovna
NavDPI, doktarant
Annotatsiya: Ushbu tezisda axborot kommunikatsion texnolohiyalarining, xususan, bulutli texnologiyalarni biologik talimdagi ahamiyati haqidafikryuritilgan.
Tayanch so\lar: raqamli pedagogika, AKT, zamonaviy internet texnologiyalar, bulutli texnologiyalar
XXI asr - yuqori texnologiyalar va ommaviy kommunikatsiyalar asri. Hozir hayotimizni elektron qurilmalarsiz tasavvur qilish qiyin. Kompyuter, noutbuk, planshet yoki hatto uyali telefon. Ushbu qurilmalar ko'plab odamlarning hayotini yaxshi tomonga o'zgartirib yubormoqda.
Shu orinda talim jarayoniga ham Axborot kommunikatsion texnologiyalarining (AKT) shiddat bilan kirib kelishi bilan birga, talim samaradorligida ham eng qulay vositalardan bolib hisoblanmoqda. Sababi, talim tizimida talim sifatini yaxshilashga qaratilgan raqamli oqitish platformalari, axborot texnologiyalariga asoslangan talim da&urlarining kundan kunga ko'plab yaratilishidir.
Ozbeki&on talimiga ham shiddat bilan kirib kelayotgan shunday texnologiyalardan biri bulutli texnologiyalar ham zamonaviy bilim oluvchini bilim va konikmalarni toplabgina emas, balki mu&aqil ravishda boshqa odamlar bilan birgalikda mazmunli maqsadlarni qoyishi, oz ozini tarbiyalash vaziyatlarini yaratishi, vositalarini izlash va ishlab chiqarish muammolarini hal qilish usullaridan hisoblanadi
Bulut texnologiyasi bu ommabop texnologiya bo'lib, unda foydalanuvchilar Internet-platformada IT-resurslarda ma'lumotlar va resurslarni onlayn-serverda saqlaydigan va foydalanuvchi to'g'ridan-to'g'ri kompyuterning qattiq diskida saqlash o'rniga xavfsiz foydalanish uchun ishlatiladi. Bulutli texnologiyalarining yana bir yaxshi tarafi bu online serverlardan dunyonining xohlagan nuqtasida turib ma'lumotlarni kiritish yoki qabul
qilish mumkin. Bulutli texnologiyalarning turli xil xizmatlari mavjud bo'lib, ular juda mashhur va bugungi kunda dunyoda keng qo'llanilayotgan katta hajmdagi saqlash va uni zaxiralash, da&urlarni sinash va texnik xizmat ko'rsatish, ma'lumotlarni tahlil qilish va kerakli da&urlarni yetkazib berish mumkin.
Ta'limda bulutli texnologiyalardan foydalanishga misol sifatida quyidagilarni aytish mumkin:
- elektron kundaliklar, jurnallar;
- talabalar va o'qituvchilar uchun shaxsiy hisoblar;
- interaktiv qabul qilish:
- oquv topshiriqlari, uyga vazifalar hamda mu&aqil talimni bajarish:
- talabalar ma'lumot almashishlari mumkin bo'lgan tematik forumlar;
- o'qituvchi yo'qligida yoki uning rahbarligida talabalar muayyan ta'lim muammolarini hal qilishlari mumkin bo'lgan ma'lumotlarni qidirish;
- bulutli ma'lumotlarni saqlash.
Ta'lim tizimida bulutli texnologiyalardan foydalanish ta'lim maydonini ochiq qilish imkonini beradi. Ta'lim jarayonida bulutli yechimlardan foydalanish imkoniyatini hisobga olgan holda, amalga oshirishning mumkin bo'lgan qiyinchiliklari va mavjud kamchiliklarni ta'kidlash kerak. Talabalarga o'qiladigan fan o'qituvchisi har doim ham ta'lim jarayonini ta'minlash vazifasining bir qismi sifatida bulutli resurslarni boshqarishga qodir emas. Tarmoq ulanishiga bog'liqlik mavjud va muhim ma'lumotlar bilan ishlashda mahalliy kompyuterlarda va portativ ommaviy axborot vositalarida zaxira nusxalarini yaratish kerak. Innovatsion IT-ilovalarga e'tibor qaratish lozim, masalan, hozirda ta'lim jarayonida foydalanish mumkin bo'lgan ko'plab bulutli xizmatlar mavjud. Google korporatsiyasi Internetga ulangan i&algan brauzer (Mozilla Firefox, Google Chrome, Opera, Internet Explorer va boshqalar) oynasida foydalanish mumkin bo'lgan ko'plab ilovalar va xizmatlarni ishlab chiqadi va taqdim etadi.
An'anaviy pedagogikadan XXI asrning raqamli pedagogikasiga raqamli ko'prik qurish, barcha uchun ochiq ta'limning yangi davrini boshlab berish bo'yicha butun pedagogik hamjamiyatning ishini hisobga olish zarur.
Aynan Biologiyani oqitishda ham bulutli texnologiyalardan foydalanish talabalarga bir qancha qulayliklar va ijodiy erkinlikni namoyish etish imkonini beradi. Bunda ayrim talabalar bilan bajariladigan topshiriqlar xususiy bulutlarda (Private cloud), guruh holatda bajarilishi talab etiladigan vazifalar jamoaviy bulutlarda (Community cloud), ommaviy yonalishdagi topshiriq yoki ma'lumotlar ommaviy bulutlarda (Public cloud) tarqatilishi mumkin.
Biologiyadan bulutlarga joylashtirilgan oquv, uy vazifalari va mu&aqil bajarish uchun berilgan topshiriqlar ayniqsa tadqiqot harakterida bo lsa, o quvchini "keng maydon"da erkin, faol, kreativ yondashuvi va ijodiy qobilyatlarini shakllanishiga, hamda talabalarning keyingi faoliyatida ilmiy tadqiqot ishlari bilan shugullanish, shu orinda ilmiy tadqiqot ishi davomida internet texnologiyalarga asoslanishi bir qancha qulaylik, tezkorlik, aniqlik, malummotlarning saqlanishida va uzatilishida ishonchlilik yaratadi.
Hulosa o'rnida - axborot va kommunikatsion texnologiyalariga asoslangan innovatsion ta'lim texnologiyalari va didaktik modellarni ommaviy va samarali qo'llash
orqali ta'lim tizimini raqamli avlodga moslashtirish zarur. Shu bilan birga, ta'lim jarayonida tadqiqotga asoslangan yondashuvdan faol foydalanish lozim va bu bilan ilmiy tadqiqotga talabalarning ko'nikmalarini rivojlantirish va IT-kompetensiyaga asoslangan ijodiy qobiliyatlarini va ijodiy fikrlashlarini shaklantirish mumkin.
FOYDALINGAN ADABIYOTLAR:
1. Молодой ученый. Международный научный журнал. № 6 (401) / 2022
2. http://www. cnews. ru/reviews/new/oblachnye servisy 2013/articles/zash chishchaem oblachnuyu sredu novye tehnologii bezopasno^i
TA'LIMNING RIVOJLANISH YO'NALISHLARI (TARAQQIYOT TENDENSIYALARI)
Jumanova Fotima Uralovna
Nizomiy nomidagi TDPU kafedra mudiri Baqoyeva Maftuna Sulton qizi
Nizomiy nomidagi TDPU magi&ranti
Annotatsiya: Ushbu maqolada ta'limning rivojlanish yo'nalishlari,taraqqiyot tendensiyalari haqida ma'lumotlar keltiriladi.
Kalit so'zlar: Ta'lim tizimi,innovatsiya,demokratlashtirish ijtimoiylashtirish, tendensiya, fundamellashtirish, insonparvarlashtirish, ma'rifiy muassasa.
Bugungi kunda uzluksiz ta'lim tizimida quyidagi o'ziga xos xolatlar vujudga kelgan:
1. Ta'lim resurslari ta'lim ehtiyojlariga mos kelmasligi tufayli shaxsning ijtimoiy hayot va bulg'usi kasbiy faoliyatga tayyorlash sifatining umumiy pa^ligi;
2. Ta' lim sifatini nazorat qiluvchi vakolatli tuzilmalarning o ' quv-tarbiya muassalarini litsenziyalash va akkreditatsiya qilishni rasmiy tashkil etish bilan cheklanib, ularning amalda kechayotgan ta'lim jarayonini yetarlicha nazorat qilmasligi;
3. Ma'rifiy masalalar o'ta jiddiy moliyaviy tanqislik sharoitida ishlash, ta'lim soxasini tijoratlashtirishning xozirgi xolati uni inqirozdan olib chiqa olmaslik;
4. Strategik nuqtai nazardan ta'lim tizimi va jarayonini uning barcha tarkibiy qismlarini hisobga olgan holda rivojlantirishning samarali konsepsiyasi ishlab chiqilmaganligi, shuningdek ma'rifiy muassasalar faoliyatini ma'lum bir tarzda tartibga solib turadigan qonun-qoidalar mavjudligi, biroq ta'lim tizimi va jarayonida shakllangan umumiy qoliplar uning yaxlit rivojlanishiga emas, balki ayrim qismlarining yomonlashuviga olib kelganligi;
5. Ma'rifiy muassasalar faoliyatining davlat tomonidan tartibga solinishi kuchayganligi, ularning haqiqiy mu^aqilligini qat'iy tartibga soluvchi me'yoriy -
