Научная статья на тему 'Білімді талдау және дәстүрлі емес оқыту арқылы пәнге деген оқушылардың қызығушылығын дамыту'

Білімді талдау және дәстүрлі емес оқыту арқылы пәнге деген оқушылардың қызығушылығын дамыту Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
113
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Такенова С.Т.

Бүгінгі күні педагогикалық қоғамдастың алдында білім берудің жаңа моделін құруның міндеттері тұр. Білім берудің қазіргі негізгі мақсаты білім алып, білік пен дағды машыққа қол жеткізу ғана емес, солардың негізінде дербес, әлуметтік және кәсіби біліктілікке ақпаратты өзі іздеп табу, талдау және ұтымды пайдалану, жылдам өзгеріп жатқан бүгінгі дүниеде лайықты өмір сүру және жұмыс істеу болып табылады.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «Білімді талдау және дәстүрлі емес оқыту арқылы пәнге деген оқушылардың қызығушылығын дамыту»

Актуальные проблемы развития системы непрерывного образования и _повышения квалификации педагогических работников

Б1Л1МД1 ТАЛДАУ ЖЭНЕ ДЭCTYPЛI ЕМЕС ОЦЫТУ АРЦЫЛЫ ПЭНГЕ ДЕГЕН ОЦУШЫЛАРДЫЦ ЦЫЗЫЕУШЫЛЫЕЫН ДАМЫТУ

Такенова С. Т.

БYгiнгi KYнi педагогикалык KOFaмдacтын алдында бiлiм берудщ жана моделш курунын мiндеттеpi тур. Бiлiм берудщ кaзipгi негiзгi максаты бiлiм алып, бiлiк пен дагды

- машыкка кол жеткiзy Faнa емес, солардьщ негiзiнде дербес, элyметтiк жэне кэшби бiлiктiлiкке - акпаратты eзi iздеп табу, талдау жэне утымды пайдалану, жылдам eзгеpiп жаткан бYгiнгi ДYниеде лайыкты eмip CYPУ жэне жумыс icтеy болып табылады.

Кaзipгi замаеты сабакка койылатын негiзгi талап - окылатын материал-дын мазмуны eмipмен байланысты болуы, Fылыми шындыкты кepcетyi жэне сол Fылымнын кaзipгi замаеты даму дэpежеciне, ал окыту эдicтеpi -дидактиканын ен жана жетicтiктеpi дэpежеciне сэйкес болуы.

Сол себептен, мектеп кaбыpFacындa ЖYpген окушыны бшмге, eз бетiнше iзденicке,шыFapмaшылыкжумыcтapFa кызыктыра бшу - муFaлiмнiн мiндетi. OcыFaн орай биология жэне химия пэндерше окушылардын бiлiмге ын-тасын арттыру максатымен сабакты TYpлендipiп eткiзyге кeнiл бeлемiн.

Hегiзгi максатым: дэcтYpлi емес сабак eткiзy кезiнде эр TYpлi эдю-тэсш-деpдi колдану аркылы пэнге деген окушылардын кызы^ушылыктарын арттыру жэне бшм сапасын кeтеpy.

Жумыс жоспарым: I кезен - эр TYpлi эдic-тэciлдеpдi жэне жана тех-нологияларды пайдалану; II кезен

- мониторинг; III кезен - жумыстын 1/2013

нэтижелер^

К,аз1рп зaмaнFы Fылым мен техниканын даму кезенi окy-aFapтy са-ласында технологиялык жана эдicтеpдi кен ^лемшде колдануды кажет етедi. KYHделiктi сабакта компьютеpдi пайдалану - заман талабы. OcыFaн орай eз сабактарымда эр TYpлi техноло-гияларды колданамын: акпараттык комyникaтивтi технология; денгейлiк тапсырмалар; сызбанускалармен; пpоектi технологиялар.

Окыту эдю кезiнде акпаратты технологиянын MYмкiндiктеpiн пайдаланудын дурыс бaFытынын бipi - компьютерлж модельдеу, имитация, виртуалды стенд жэне интерактивт тактамен жумыс. Бул бaFыт окyшылapFa накты кубылыстар мен объектiлеpдi зеpттеyдiн куралын aйкындayFa cебебiн типзед^

Окыту мотивациясы мен окушылардын жумыс ютеу кaбiлетiн арттыру Yшiн де электрондык оку ойындарынын алар орны ерекше. Окушыны eзiндiк жумыска бaFыттaй отырып, олардын танымдылык белcендiлiгiнapттыpy,eзiн-eзiбaкылay мен eздiк жумысты орындату аркылы окытудын сапасын жаксартып, окyFa деген кызырушылырын apттыpyFa да cебебiн тигiзедi.

КойылFaн максаттарыма CYЙене отырып сабактарда эр TYpлi эдю-тэсш-деpдi колданам. Бул эдic-тэciлдеp аркылы окушылар eздiктеpiне caлыcтыpyFa, тaлдayFa, анализдеуге, eз _ВЕСТНИК «6РЛ ЕУ» ■ КвТ

93

Актуальные проблемы развития

системы непрерывного образования и

повышения квалификации педагогических работников

пшрш еркш aйтyFa, бoлжayFa, ойлау каб1леттер1н нышaндayFa, жинaктayFa Yйренедi.

ЖoFaрыдa кoйылFaн мaкcaттaрымa кол жеткiзy бaрыcындa oкyшылaрдын бiлiм денгешн кенейту жэне пэнге де-ген кызь^ушыль^ын aрттырy Yшiн «Aдaм жэне онын денcayлыFы» де-ген 10 сыньт^ aрнaлFaн кoлдaнбaлы курстын бaFдaрлaмacын куруды жен кeрдiм.

курстын мaкcaты: oкyшылaр-aдaмнын биoлoгиялык тYP ретш-де биocферaдaFы oрнын; aдaм oргaнизмнiн курылысы мен MYше-лердiн кызметiн; aдaм денcayлыFын caктaйтын жэне ныFaйтaтын фaк-тoрлaрды; кoлaйcыз экoлoгиялык жaFдaйлaрынын эcерiн; aдaм жеке гигиенacынын негiзгi ережелерiн 94 бшу тиic. Жеке тулFa ретшдеп шыFaрмaшылык кaбiлетiн oятy, кез келген жaFдaйдa дурыс шешiм кaбылдaй aлyFa Yйретy, бiлiмдерiн жетiлдiрy жэне oйлay кaбiлетiн дaмы-ту. Oкyшылaрды ез бетшше жумыс icтеyге, ужым бoлып кaлыптacyы-нa, жетекшiлiк кacиетiн дaрытyFa, сейлеу мэдениетiне, денcayлыFын KYтyге тэрбиелеу жэне мaмaндыкты тaндayынa игi эсер ету.

Tэжiрибе ЖYзiне келетiн бoлcaк, oкyшылaр oкyлыктaн ез беттерiмен oкып жэне кocымшa эдебиеттерден немесе oкытyшынын TYciндiрмеciн тындaп кaнa кoятын бoлca, терен бiлiмге кoл жеткiзе aл-мaйды. Coндыктaн oкyшылaрды ез беттерiмен жумыс icтей бiлiyге итер-мелеу, Yйретy бiздiн мiндет. MуFaлiм кeзiмен уaрaйтын бoлcaм, менiн тaрa-пымтан не кaжет деген cурaк туын-В Е СТ Н И К«6РЛЕУ»-К8Т_

дaйды. Осы cурaккa жayaбым келеci бoлды. OкyшылaрFa жумыс дэптерi кaжет. Айтып еткендей 10 cыныпкa aрнaлFaн кoлдaнбaлы курсы бoйыншa жумыс дэптерiн куруды KOЛFa aлдым. Hэтижеciнде oкy прoцеciн шыFaрмaшылык денгейге кетере aлaтын бYтiндей ЖYЙе бoлып тaбылaтын жумыс дэптерiн курдым. Жумыс дэптерiн oкyшылaр жaнa мa-териaлды менгергенде, YЙ тaпcырмa-сын эзiрлегенде, бiлiмдерiн тексеру жэне беюту Yшiн кoлдaнyFa бoлaды. Бул дэптердщ кeмегiмен eздiк жумыс oрындayFa немесе топ бoлып берiлген тaпcырмaны oрындayFa бoлaды.

Жумыс дэптерi «Aдaм жэне oнын денcayлыFы» курсынын тaкырыптaры бoйыншa лaбoрaтoриялык тэжiрибе-лер, прaктикaлык жумыcтaр, тексеру жумыcтaр, cызбaнуcкaлaр, кестелер, тест мaтериaлдaрынaн турaды.

Aйткaндaй, теoриялык бшмдерш прaктикaдa кoлдaнyы Yшiн, ез бшмдерш тoлыктырa TYcyi Yшiн жумыс дэптерш курacтырyмен шектелмедiм. Coндaй-aк, ocы курс бoйыншa муFaлiмдерге эдicтемелiк нуcкay курacтырyды дa жен caнa-дым. Бул эдютемелш нуcкayдын ез эрiптеcтерiме тиiмдi жумыс жacayлa-рынa кeмегiн тигiзедi деп oйлaймын.

Kелеci бiр жумыс TYрiм химия пэнiне кызыFyшылык aрттырy бaры-cындa oкyшылaрFa caбaктa пaйдaлa-нaтын «Жaлпы eмiрлiк кузыреттiлiк тaпcырмaлaр» жиынтыFы бoлып тa-былaды. Бул курaлдын iшiнен мыcaл келтiре кететш бoлcaм, дэрi-дэрмектiн курaмы бoйыншa жэне ертндшер дaйындayFa бaйлaныcты кызыкты есептер , тэжирибелер жинaктaлFaн.

1/2013

_повышения

Жаксы жетютштерге жетyдiн бipден-бipкeзi-жacуpпaктытэpбиелеп, окытуда инновацияны пайдалану. БYгiнгi танда инновациянын TYpi-компьютеpдi, электронды окулык-тарды, мультимедиялык куралдарды, интеpaктивтi куралдарды пайдалану.

Электронды окулыктын тшмдшгь не келетш болсак. Бipiншiден, пэндiк бшм алса, екiншiден, компьютеpлiк бiлiмiн толыктырады. Электронды шыFapмaшылык жумыс жасауы-на, теориялык бiлiмiн практикалык мазмунды мэлiметтеpмен толыктыру-ына MYMкiдiктеp беред^ Ал компью-термен жумыс баланын танымдык кaбiлетiн дамытып, epкениеттi ел-дермен карым-катынаста болып, олар жайлы мэлiметтеpдi тaнyFa, жана акпараттык, статистикалык мэлiмет-хабарлармен тaныcyFa жaFдaй тудыра-ды. Сондыктан, aлдaFы окытyдaFы инновацияны eзiм биология жэне химия сабактарында жиi пайдаланамын. OFaн бiздiн мектепте толыктай MYMкiндiк бар. Кабинет толык жaбдыктaлFaн, интеpaктивтiтaктaменде,электpондык окулыктармен де сабак кезiнде жумыс icтейiмiн. Интерактивт тактамен жумыс оpындaFaндa алдын ала эр сабакка флипчарт дайындаймын, эр TYpлi тапсырмалар, теcтiлеy, тексеру жумыстар, топпен , тренажерлармен, жеке тапсырмалар дaйындayFa да MYMкiншiлiк мол.

^п жылFы тэжipибеме CYЙенетiн болсам, электрондык окулыктармен сабак eткiзy тиiмдi жэне окушылардын пэнге деген кызы^утылы^ын арт-тыратына жэне бiлiм сапасына

Актуальные проблемы развития системы непрерывного образования и квалификации педагогических работников

эсер ететшше кeз жеткiздiм. Мыса-лы: кейбip тапсырмаларды жарыс, ойын TYPде eткiзyге болады, ол Yшiн флипчартка презентациялар енгiзyге болады. Интеpaктивтi тактаны пай-даланып эp-TYpлi тренажерларды KOлдaнyFa болады. Tеcтiлеyдi арнайы аспаптар, яFHи тестерлармен eткiзy eте тиiмдi жэне колайлы жэне бaFaлay кезенiнде де ыщайлы. Сабактын эр кезенiнде эp-TYpлi тапсырмаларды куpyFa болады.

МуFaлiм жайлы Ахмет

Байтурсынов былай деген: «МуFaлiм кандай болса, мектеп те сондай болмакшы. ЯFHи, муFaлiм бiлiмдi болса, ол мектептен балалар кeбipек бшм алып шыкпакшы. Солай болFaн сон, ен эyелi мектепке кеpегi бшмд^ педагогикадан, методикадан хабар-дар, жаксы окыта бiлетiн муFaлiм». 95 Демек бiлiм сапасын кeтеpyдiн негiзгi тетт- устаз, сондай-ак, онын теориялык бiлiмi мен кэciби шебеpлiгi, шыFapмaшылык кызмеп. Эр муFaлiмнiн шыFapмaшылык тал-пынысы, eз жумысында зaмaнFa сай сабак кезшде жана технологиялар-ды колдануы жэне фaкyльтaтивтiк сабактар да окушылардын бшм денгейлерш кeтеpyге, дарын-ды балалармен жумыс icтеyге, шыFapмaшылык кабшеттерш

дaмытyFa,олимпиaдaлapFaдaйындayFa шама беpедi, окушылардын пэнге деген кызы^ушылыктарын арттырып, бшмдерш теpендетедi жэне мамандык тaндayFa сонымен катар Улттык бipiнFaй теcтiлеyге дайында^а MYMкiндiк беpедi.

1/2013

ВЕСТНИК«еРЛЕУ»К5Т

Актуальные проблемы развития системы непрерывного образования и

повышения квалификации педагогических работников_

Эдебиеттер:

1. Жексенбаева, Y.Б.Бaлaлap каорганизацииучебно-познавателъной дарындылыгын диагностикалау. - Ал- деятелъности учащихся в процессе маты, 2005. обучения биологии. - М.: МПУ, 1994.

2. Жумабаев, М. Педагогика. - Ал- 4. Никишов, А.И. Теория и мето-маты, 1993. дика обучения биологии. - М.: Колосс,

3. Пасечник, В.В. Теория и практи- 2007.

ПРИМЕНЕНИЕ МЕТОДОВ ПРОЕКТА НА УРОКАХ ХИМИИ И

БИОЛОГИИ

Шебелист Ю.Н.

Ключевые слова: компетентностный подход, проектное обучение, метод проектов, этапы работы над проектом, педагогическое значение метода проектов

96

В швременшй ш^ле веянием времени является ^м^те^^стей пoдхoд в oбрaзoвaнии, ^торый пред-пoлaгaет гам^е^тое oвлaдение yчa-щимися умений и нaвыкoв. В связи с этим вoзникaет пoтребнocть в рaзви-тии метoдoв прaктичеcкoгo oбyчения, oбеcпечивaющих фoрмирoвaние умений. Один из тaких метoдoв, вызывa-ющий интерес у yчaщихcя и учителей - это метод прoектa.

Метод прoектoв дaет вoзмoжнocть oргaнизoвaть учебную деятельнocть, coблюдaя рaзyмный бaлaнc между те-oрией и прaктикoй; ycпешнo интегрируется в oбрaзoвaтельный прoцеcc; oбеcпечивaет не тoлькo интеллекту-aльнoе, нo и пcихoлoгичеcкoе рaз-витие детей, их caмocтoятельнocть, aктивнocть; пoзвoляет приoбретaть oпыт coциaльнoгo взaимoдейcтвия,

В Е СТ Н И К«6РЛЕУ»К8Т_

cплaчивaет детей, рaзвивaет гамму-никaтивнocть yчaщихcя.

Целью применения метoдa прoек-тoв является рaзвитие пoзнaвaтель-ных, твoрчеcких нaвыкoв yчaщихcя, умений caмocтoятельнo кoнcтрyирo-вaть cвoи знaния и coздaвaть ocязaе-мый прoдyкт прoектa.

В ocнoве метoдa лежит рaзвитие пoзнaвaтельных нaвыкoв yчaщихcя, умений caмocтoятельнo кoнcтрyирo-вaть cвoи знaния и oриентирoвaтьcя в инфoрмaциoннoм прocтрaнcтве, рaз-витие твoрчеcкoгo мышления.

Метод прoектoв oриентирoвaн нa caмocтoятельнyю деятельнocть yчa-щихся - индивидyaльнyю, пaрнyю, грyппoвyю, кoтoрyю yчaщиеcя вы-пoлняют в течение oпределеннoгo прoмежyткa времени. Дaнный метoд предпoлaгaет решение yчaщимиcя

1/2013

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.