Научная статья на тему 'Assessment of the effectiveness of the organization of emergency Medical care for victims of road traffic accidents in the zhambyl region'

Assessment of the effectiveness of the organization of emergency Medical care for victims of road traffic accidents in the zhambyl region Текст научной статьи по специальности «Науки о здоровье»

CC BY
43
9
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ШұғЫЛ КөМЕК / КөЛіК / ұЙЫМДАСТЫРУ / ТИіМДіЛіК / ЭКСТРЕННАЯ ПОМОЩЬ / EMERGENCY ASSISTANCE / ТРАНСПОРТ / TRANSPORT / ОРГАНИЗАЦИЯ / ORGANIZATION / ЭФФЕКТИВНОСТЬ / EFFICIENCY

Аннотация научной статьи по наукам о здоровье, автор научной работы — Алдабердикызы П., Утеулиев Е.С., Попова Т.В.

Согласно статистике автомобиль является самым опасным видом транспорта. Ежегодно в мире в автомобильных катастрофах погибает около 300 тысяч человек и около 8 миллионов получают ранения. Из всех видов транспортных аварий и катастроф наиболее часто встречаются автомобильные, этим и объясняется такое количество санитарных потерь. удается.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Оценка эффективности организации неотложной медицинской помощи пострадавшим при дорожно-транспортных происшествий в Жамбылской области

According to statistics, the car is the most dangerous mode of transport. Every year in the world in automobile accidents about 300 thousand people are killed and about 8 million are injured. Of all types of traffic accidents and disasters, the most common are automobile ones, and this explains the amount of sanitary losses. succeeds.

Текст научной работы на тему «Assessment of the effectiveness of the organization of emergency Medical care for victims of road traffic accidents in the zhambyl region»

Vestnik KazNMU №1-2018 УДК 614.2:616-084:005.59

П. Алдабердикызы, Е.С. Утеулиев, Т.В. Попова

«КДСЖМ» Казацстандъц медицина университетi

ЖАМБЫЛ ОБЛЫСЫНДА ЖКО К0РСЕТ1ЛЕТ1Н Ш¥FЫЛ МЕДИИЦНАЛЫ К К0МЕКТ1 ¥ЙЫМДАСТЫРУДЫН, ТИ1МД1Л1Г1Н БАFАЛАУ

Берлен мацалада ЖКО KepcemiAemiH шугыл медиицналыц KeMeKmi уйымдастырудыц тшмдшгт багалауды зерттеуге арналган магулматтар кврсетлген. Тэжiрибе бойынша, твтенше жагдайлардан зардап шегушыердщ вмiрi, ЖКО ^üi^i кврсетiлетiн квмекке тiкелей байланысты екендiгiн кврсетедi. Жапон мамандарыныц пайымдауынша, егер зардап шегушi клиникалыц влiм жагдайында 3 минуттан аса болса, оныц вмiрiн сацтау цалу ыцтималдылыгы 75% цурайды. Бул арацашыцтыц 5минутца созылган жагдайда ыцтималдылыц 25%, ал алшацтыц 10 минуттан артцанда адам вмiрiн сацтап цалу мумюн болмайды. [1]. TyrnHÖi свздер: шугыл квмек, квлiк, уйымдастыру, тиiмдiлiк

бзектШп: Жол-келжтж жара;ат (эрi ;арай ЖКО) соцгы онжылды;та ете улкен элеуметтж мэселелерге айналды. Кептеген экономикалы; дамыган мемлекеттер автокелж салдарынан болатын нагыз апаттар эпидемиясын бастан кешiруде, ал оныц ;урбандарыныц саны орасан зор. Келiктендiрудi «децгелектеп шай;ас» деп бекер айтпаса керек, себебi элемде жылына жуз мыцдаган адамдар автокелiк децгелектершщ астында ;аза табады немесе ауыр жара;ат алады жэне мертiгедi. Дуниежузыж денсаулы; са;тау уйымыныц мэлiметтерi бойынша, эрбiр 100 о;ыс о;игалар нэтижесшен ;аза тап;ан адамныц 20 о;ига орнында дер кезiнде толыаданды алгаш;ы кемек керсетiлгенде, оларды аман алып ;алуы мYмкiн екендiгiн керсетедi. Кецшен таралган «алтын уа;ыт» ;агидасы бойынша, егер емiрiне ;ауш тенетiн жара;аттары бар жапа шегушiлерге алгаш;ы уа;ытта кемек керсетiлмейтiн болса, олардыц тiрi ;алуларына мYмкiншiлiктерi ;алмайды; егер де кемек алгаш;ы 18 минут шшде керсетiлсе жапа шеккендердiц 15 %, ал алгаш;ы 9 минут шшде керсетiлген кемек 90 % елiмнен арашалап ;алар едi. Статистика егерде адам емiрiне ;ауш тендiрмейтiн жара;аты бар адамдар арасында алгаш;ы 30 минут шшде алгаш;ы кемек алган жагдайда, ас;ынулар 2 есе сирек кездесетшдИн керсетедi. (Н.П.Пахомова, 2001; Г.И.Петров, 2000).

Жапон мамандарыныц пайымдауынша, егер зардап шегушi клиникалы; елiм жагдайында 3 минуттан аса болса, оныц емiрiн са;тау ;алу ы;тималдылыгы 75% ;урайды. Францияда 60% ЖКО ;урбандары алгашк;ы 100 минут iшiнде кез жумады.

Цазiргi тацда, жол-келiктiк о;игалары Ресейде де нагыз ;айгы болып табылады. Жыл сайын Ресейде жол-келiктiк о;игалары салдарынан 30 мыцга жуы; адам кез жумады жэне 250 мыцнан аса жара;ат алады, уа;ытылы керсетымеген медициналы; кемек салдарынан жапа шегушшердщ 23% ;аза табады, салыстырмалы тYPде ЖКО ;урбандарыныц саны, согыс кезiндегi мерт болгандардыц санымен бiрдей.

ЖКО жапа шегушыердщ елiмiнiц басты себептерi болып келес факторлар табылады:

• емiрмен Yйлеспейтiн жара;аттар, - 20%;

• жедел жэрдемнщ кiдiруi - 10%;

• ЖКО куэгерлердщ эрекетсiздiгi немесе бурыс эрекетi -70%.

Егерде ЖКО кезшде жапа шеккендерге бiлiктi дэрiгерге дешнп кемек керсетiлген жагдайда ;аза тап;андардыц саны айтарлы;тай темен болар едь 8кiнiшке орай, тек ;ана жара;аттыц ауырлыгынан емес, сонымен ;атар дэр^ерге дейiнгi кемек керсетушiлердiц дурыс емес эрекет немесе айналасындагы адамдардыц эрекетазд^шен айтарлы;тай кеп адамдар емiрден етедь ЖКО жапа шегушiлер алгаш;ы уа;ыттарды ездерiмен ездерi ;алады («уа;ытша о;шаулану» фазасында) жэне аман ;алу мэселелерi апат;а ;атысушылар жэне куэгерлер тарапынан кемек керсету сонымен ;атар езiндiк жэне бiрегей кемек ар;ылы шешiледi. Мундай эрекеттерге ез кезегшде халы;тыц кептеген бел^ дайын болмай шыгады.

Статистикага CYЙенсек, автокелiк ец ;аушт келж тYрiне жатады. Элемде жыл сайын автокелж апаттары салдарынан

300 мыцга жуы; адамдар ;аза табады жэне 8 миллионга жуы; жара;ат алады. Келж со;тыгыстары мен апаттарында ец жш кездесетiнi автоквлiктiк жэне сонымен соншалы;ты кеп санитарлы; шыгын саны тYсiндiрiледi. [1]. ТМД елдерiнде ЖКО кезшде уа;ытылы керсетiлмеген медициналы; кемек салдарынан жапа шеккендердщ 23% ;аза табады. Склифосовский атындагы Мэскеу ;алалы; жедел жэрдем институтыныц мэлiметтерi бойынша, шамамен ЖКО 17% ;ан кету, асфиксия жэне уа;ытылы керсетiлмей б1ра; та, тез арада дэрiгерге дешнп кемект ;ажет ететiн бас;а да жагдайлар елiм себептерi болып табылган. Сонымен ;атар, барлы; ;аза тап;андар санынан ЖКО кезiнде ауыр жара;аттангандардыц 60% апат орында жэне 8% емдеу мекемелерше тасымалдау барысында ;аза табады. [1].

Зерттеу ма^саты: шугыл медициналы; кемект

уйымдастырудыц тиiмдiлiгiн багалау.

Мiндеттерi:

- Ба;ытсыз жагдайлар мен жара;анттануды азайту бойынша ведомствоаралы; жэне сектораралы; езара te-;имыл жоспарларын зерттеу.

- Жамбыл облысы бойынша тетенше-;ауiптi айма;тарды аны;тай отырып, жол-келiктiк о;игаларына талдау жасау .

- Жол-келжтж о;игаларынан жапа шеккендерге уа;ытылы медициналы; кемектщ ;олжетiмдiлiгiн багалау.

- Жол-келiктiк о;игаларынан шеккендерге керсетiлетiн медициналы; кемектiц ;олжет1мдшпн багалау.. Материалдар, эдiстерi мен зерттеу келемк -Цаза;стан Республикасыныц статистика Агентапнщ 20142016 жылдардагы а;параттарына сэйкес статистикалы; магулматтар.

-Жамбыл облысты; арнайы есепке алу бойынша жэне ;у;ы;ты; статистика Бас;армасыныц 2014-2016 жылдардагы есептеме магулматтары.

-2014-2016 жылдардагы Жамбыл облысты; Республикалы; электронды денсаулы; са;тау орталыгыныц а;параттарына сэйкес Жамбыл облысты; а;паратты;-талдамалы; деректер .

Нысаны мен зерттеу квлемi:

6906 зардап шегушiлерi бар 3978 жол-келжтж о;игалары талданды.

Жол-келiктiк о;игаларынан зардап шеккендердi медициналы; ;амтамасыздандандыру жетiлдiру мэселелерi езшщ езектiлiгiн кептеген уа;ыттардан берi са;тауда[2]. Бул та;ырып Комаров Б.Д., 1975; Журавлев С.М., 1978; Процык А.И., 1987; Шаховец В.В., 1991; Теодоридис К.А., 1993; Линденбратен А.Д., 1994; Корчагин В.П., 1996; Логинов В.И., 1999; Старо-дубов В.И., 2002; Мыльников Л.А., 2003; Абдиев А.Ш., 2007; Камаев И.А., 2009; Коршевер Н.Г., 2010 жэне бас;аларыныц ма;алаларынан керш^ тап;ан. Денсаулы; са;тау ЖYЙесiн, соныц iшiнде шугыл медициналы; кемек ;ызметш жаhандандырудыц ;ажеттiлiгi туралы пiкiрлерiн бквдрген Щепин О.П., 2005; Стародубов В.И. жэне Хальфин Р.А. бiрл.авт, 2006. Дегенмен кептеген авторлар (Спиридонова Е. А., 2002; Мыльникова Л.А., 2003; Калининская А.А., 2005; Нихоношин А.И., Лачаева М.А., 2006 жэне т.б ) денсаулы; са;тау мекемелершщ ;ызметшщ тшмдшп мен сапасын жа;сарту барасында жасалган жумыстар тек госпиталды кезецдi

Вестник Ка^НЖУ №1-2018

;амтитынына назар аударады[3]. Осы уа;ытта бiздегi бар ЖКО салдарын жоюга ;атысатын ;ызмет ;ызметкерлершщ келуiн, автоквлiк апаттарыныц орнында жэне ЖКО зардап шеккендерге керсетшетш квмектi уйымдастыратын жуйе тиiмдiлiгiнiц жеткшкизд^ш кврсетедi. Сонымен кептеген авторлардыц багалауы бойынша[4], (Охочинский В.П., 1997; Кудрявцев Б.П., Яковенко Л.М., 1999; Гончаров С.Ф., 2000 жэне т.б ЖКО салдарынан жалпы ;аза тап;андардыц жартысы дерлiк емдiк мекемеге жетпей ;аза табады. Ерюхин И.А., Марчук В.Г., 1996; Кудрявцев Б.П., 2000; Мыльникова Л.А., 2003; Kopits Е., 2003; Шестаков Г.С., 2005; Верткин А.Л., 2007 жэне т.б, пiкiрлерi бойынша, мундай

жагдайлардыц бiрден бiр себебi болып жедел медициналы; кемектi уйымдастыру жумыстарыныц жеткiлiксiздiгi болып табылады. Осыган орай, гылыми медициналы; эдебиеттерде ЖКО зардап шеккендерге госпиталга дейiнгi кезецде сапалы медициналы; кемектiц керсетiлуiнсiз оныц тиiмдiлiгiн арттыру мэселелерiн шешу мумкш еместiгi туралы жиi жэне табандылы;пен пiкiрлер айтылуда[5]. Осы тацда, ЖКО зардап шеккендерге госпиталга дейiнгi кезецде жедел медициналы; кемек керсетудi жетiлдiру мiндеттерiн гылыми талдау ;азiргi тацда да езшщ тетенше езектiлiгiн са;тауда.

СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ

1 Norman LG. Road traffic accidents: epidemiology, control, and prevention // World Health Organization. - Geneva: 1962. - Р. 12-17.

2 Peden M et al., eds. World report on road traffic injury prevention // World Health Organization. - Geneva: 2004. - Р. 22-25.

3 Oestern H.-J., Sturm I., Tscherne H. Die Klassifizierung der Verlet -Zungsschwere // Hefte zur Unfallheikunde. - 1983. - № 156. - Р. 171176.

4 Philip B. Crosby. Quality Without Tears. - New York: McGraw Hill Book Company, 1994. - 104 р.

5 Reducing the severity of road injuries through post impact care // Brussels, European Transport Safety Council, Post Impact Care Working Party. - 1999. - Р. 8-11.

П. Алдабердикызы, Е.С. Утеулиев, Т.В. Попова

Казахстанский университет «ВШОЗ»

ОЦЕНКА ЭФФЕКТИВНОСТИ ОРГАНИЗАЦИИ НЕОТЛОЖНОЙ МЕДИЦИНСКОЙ ПОМОЩИ ПОСТРАДАВШИМ ПРИ ДОРОЖНО-ТРАНСПОРТНЫХ ПРОИСШЕСТВИЙ В ЖАМБЫЛСКОЙ ОБЛАСТИ

Резюме: Согласно статистике автомобиль является самым опасным видом транспорта. Ежегодно в мире в автомобильных катастрофах погибает около 300 тысяч человек и около 8 миллионов получают ранения. Из всех видов транспортных аварий и катастроф наиболее часто встречаются автомобильные, этим и объясняется такое количество санитарных потерь. удается. Ключевые слова: экстренная помощь, транспорт, организация, эффективность

P. Aldaberdikizi, Y. Uteuliev, Y. Popova

Kazakhstan Medical University "KSPH"

ASSESSMENT OF THE EFFECTIVENESS OF THE ORGANIZATION OF EMERGENCY MEDICAL CARE FOR VICTIMS OF ROAD TRAFFIC ACCIDENTS IN THE ZHAMBYL REGION

Resume: According to statistics, the car is the most dangerous mode of transport. Every year in the world in automobile accidents about 300 thousand people are killed and about 8 million are injured. Of all types of traffic accidents and disasters, the most common are automobile ones, and this explains the amount of sanitary losses. succeeds. Keywords: emergency assistance, transport, organization, efficiency

УДК 616.12-007.2-053.2

Б.С. Турдалиева, Г.Т. Ташенова, М.К. Кошимбеков, А.М. Иембердиев, М.К. Шарипов

Казахский Национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова

ПРОФИЛАКТИКА ВРОЖДЕННЫХ ПОРОКОВ РАЗВИТИЯ У ДЕТЕЙ В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН

Важнейшей задачей государства в реализации Государственной программы развития здравоохранения Республики Казахстан «Денсаулыц» на 2016-2019годы, является снижение младенческой смертности. По мнению многих авторов в настоящее время в структуре младенческой смертности врожденные пороки развития (ВПР) у детей в последнее время занимает ведущее место так и среди причин детской инвалидности. Вопрос снижения ВПР является весьма актуальным для здравоохранения Республики Казахстан ввиду огромного медико-социального и экономического значения данного заболевания.[1] Ключевые слова: Врожденные пороки развития, факторы риска, профилактика.

Введение: В современных условиях ухудшения экологической обстановки, распространенности вредных привычек и инфекционных заболеваний, а также значительного качественного роста возможностей пренатальной диагностики важное место среди

актуальности проблем здравоохранения занимает врожденные пороки развития и их профилактика.[2.] По данным Всемирной Организации Здравоохранения ежегодно рождается 6-7% детей с врожденными пороками развития, при этом в 40% случаев это тяжелые пороки,

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.