Научная статья на тему 'Artemisia rupestris экстрактын дайындау және оның кейбір қасиеттерін анықтау'

Artemisia rupestris экстрактын дайындау және оның кейбір қасиеттерін анықтау Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
173
52
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Artemisia rupestris L. / микротолқынды экстракциялау әдісі / физико-химиялық талдау әдістері / Artemisia rupestrisL. / microwave extraction / physico-chemical methods of analysis.

Аннотация научной статьи по фундаментальной медицине, автор научной работы — Ш.Нӛкербек, Роберт Ульрих, Д.К. Кияшев, З.В. Сакипова

Ғылыми зерттеу жҧмысының нәтижесінде, Artemisia rupestris L. дәрілік ӛсімдігінің жапырағы мен гҥлінің қоспасынан микротолқынды экстракциялау әдісімен экстракт алынды. Сонымен қатар, физико-химиялық талдау әдістерінің кӛмегінде ӛсімдіктің негізгі химиялық қҧрамы рупестоник қышқылы анықталды. Бҧл ғылыми-зерттеу жҧмысы бойынша ізденістер жалғасуда.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

As a result of scientific work,an extract was obtained from the leaves and flowers of Artemisia rupestris L. by microwave extraction. On the basis of physico-chemical methods of analysis, it was found that the main component of this medicinal plant is rupestonic acid. Further researches in this direction are continuing.

Текст научной работы на тему «Artemisia rupestris экстрактын дайындау және оның кейбір қасиеттерін анықтау»

Ш. НОКЕРБЕК, М. НЕЙЕЗХЛЕБОВА, З.Б. САКИПОВА, Д.К. КИЯШЕВ

АНТИБАКТЕРИАЛЬНАЯ АКТИВНОСТЬ РАЗЛИЧНЫХ ЭКСТРАКТОВ ARTEMISIA RUPESTRIS

Резюме: В статье уделяется внимание на антибактериальную активность экстрактов из Полыни каменной, полученной методом ультразвуковой экстракции (растворитель - вода очищенная, метиловый спирт). Экстракт из цветков и листьев Полыни каменной, растворителем в которой является метиловый спирт, показалвысокую антибактериальную активность в отношении Staphylococcusaureus.(процент около 85% ингибирования). Дальнейшие исследования в этом направлении продолжаются

Ключевые слова: Полынь каменная, ультразвуковая экстракция, антибактериальная активность

УДК: 615.322-012:615.451.16:581.192

Ш.НЗКЕРБЕК, РОБЕРТ УЛЬРИХ, Д.К. КИЯШЕВ, З.В. САКИПОВА

С.Ж. Асфендияров атындагы Каз¥МУ Чехия, Брно ;аласы Ветеринарлы;жэне Фармацевтикалы;Университет'1

ARTEMISIA RUPESTRIS ЭКСТРАКТЫН ДАЙЫНДАУ ЖЭНЕ ОНЫН КЕЙБ1Р КАСИЕТТЕР1Н АНЫ^ТАУ

tyüíh: Гылыми зерттеу жумысынын нэтижеанде, Artemisia rupestris L. дэрл'к вdмдiгiнiн жапырагы мен гYлiнiн ;оспасынан микротол;ынды экстракциялау эд'юмен экстракт алынды. Сонымен ;атар, физико-химиялы; талдау эдiстерiнiн квмег'шде вамд'тт'н нег'зг'! химиялы; нурамы - рупестоник ;ыш;ылы аны;талды. Бул гылыми-зерттеу жумысы бойынша '¡зденктер жалгасуда.

tyüíhóí сездер: Artemisia rupestris L., микротол;ынды экстракциялау эд'ю, физико-химиялы;талдау эдiстерi.

K¡a3Ípri тацда, дуние жузшде, дэрЫк еамдттерге кец ау|ымда кецт аударылуда. ДуниежузЫк денсаулы| са|тау уйымыныц аппараты бойынша элемхал^ыньщ 80% еамдт непзЫде дайындалган препараттарды |алайтындыгы аны|талган [1].

Каза| хал|ы ежелден езшщ халы| емшiлiгiндегi уза| жылдар бойгы тэжiрибесiне суйене отырып, дэрiлiк eсiмдiктердi кецЫен пайдананып, тYPлi ауруга ем таба бтген. Сол хал^ымыздыц дэстYPлi тэжiрибесiн жалгастырып, оны 1^рп заман талабына сэйкес гылыми турде зерттеп-зерделеу бупнп урпа|тын борышы. Каза| хал|ында «Ермендi жерде ер елмейдЬ» деген на|ыл сез бар. Б^з зерттеу нысаны ретiнде кеп тYPлi ерменнщ арасынан хал^ымыздыц дэстYрлi медицинасында жиi |олданылып келген, сондай-а| гылыми медицинадааз зерттелген дэрiлiк еамдттердщ бiрi Киелi ерменнщ (Artemisia rupestris L) жер yctí бeлiгiн та^цап алды|.

Каза| халы| емшiлiгiнде аталмыш дэрiлiк eсiмдiктi ас|азанчшек жолдарыныц ауруларына, бауыр ауруына, |^атерл1 iсiкке, тYPлi терi ауруларына |олданган [2]. Artemisia rupestris L. Каза|станныц Ес^л, Ерт^с, Семей, Кекшетау айма|тарында, шыгыс жэне батыс белдеулерiнде, Кар|аралы, Зайсан, Алтай, Тарбагатай, Жонгар Алатауы, КYнгей Аалатау, Терiскей, Кыргыз Алатауы, Батыс Тянь-Шань е^рлершде eседi [3]. КР eсетiн Artemisia rupestris шебЫщ метанольды экстрактын 1^рп кездегi озы| технологиямен, ягыни, микротол|ынды экстрактциялау эдiсiмен алу, сондай-а| кейбiр физико-химиялы| эд^ердщ кeмегiнде аталмыш экстрактыны^ химиялы| |урамынаталдау жасау бул гылыми жумыстыц басты ма|саты болма|. Толы| кепкен Киелi ерменнщ гYлi мен жапырагы сабагынан ажырап |алатынды|тан б^з дэрiлiк еамдт шикiзатын сабагы жэне гYлi мен жапырагы деп еюге

бвлiп алдык. Б^з бул гылыми макалада микротолкынды экстракциялау эдiсiмен гYлi мен жапрагынан алынган экстрактыге токталамыз.

Микротолкынды экстракциялау: Экстракциялау микротолкынды экстракторда (START E microwave extraction system) жYPгiзiлдi.

бдктеме: Киелi ермен дэрiлiк всiмдiк шимзатыныц гYлi мен жапырагыныц коспасынан аналитикалык таразымен 1г влшеп алып, оны микротолкынды экстрактордыц арнаулы цилиндр формалы ыдысына салдык. Алдын ала 80% метанол дайындап, одан 10мл дозатормен влшеп алып аталган цилиндр формалы ыдыска куйдык. Ыдысты баяу шайкап шикiзатты метанолга толык шыладык жэнекакпагын мыктап бекiттiк. Дэл осындай эдкпен 10 Yлгi дайындап, дайындалган Yлгiлердi(цилиндр формалы ыдысты) микротолкынды экстрактордыц Ыне орналастырдык. Бул Yлгiлердil^ бiреуi курылгыдагы температураны бакылау тетiгiне жалганды. Микротолкынды экстрактордыц программасын: экстракциялау уакыты - 15 минуыт, аппараттыц суу уакыты - 10 минут, температура - 110 C0, Энергия - 1000 w тецшеп, start батырмасын бастык. 25 минут вткен соц экстрактордан Yлгiлердi алып шыгып, бэрiн косып, сYзгiш Кагазбен сYздiк. Алынган суйык экстрактыны твмен Кысымда буландыру ^урылгысында буландырып, кою экстрактыга ие болдык жэне алынган кою экстрактыны тоцазытып-кургату курылгысында кептiру аркылы кургак экстракт алынды.

Дайындалган экстракыныц сипаттамасы- жсаз, коцыр тYстi, кермек дэмдi унтак.

Алынган экстрактыныц ЖЭСХ/ МС талдауын жасау: 6дiстеме: Artemisia rupestris дэрЫк всiмдiк шиюзатыныц гYлi мен жапрагыныц коспасынан, микротолкынды экстракциялау эдiсiмен алынган экстрактынан эппендорф трубкада, 20мг кургак экстракт / 1мл метанол

концентрациясында epiT^i даиындалды жэне сацылауынык елшемы 0.45 мкм мембраналыщ сYзгiш ар^ылы cY3^i.

Дайындалган ертндЫщ хроматограммасыжэне Масс cneKTpiAgilent 1100 Series LC/MS (Agilent Technologies, Waldbronn, Germany) аппаратында, кeлeсi шарттарда жYPгiзiлдi: елшeмi 5см x 2.1мм таттанбайтын болаттан жасалган багана (Agilent XDBC18); Козгалмалы фаза - 0

мин:10% ацетонитрил + 90% ^умырыс^а ^ыш^ылы, 36 мин: 30% ацетонитрил + 70% ^умырыс^а ^ыш^ылы; Козгалмалы фаза жылдамдыгы 0.2 мл/мин; Детекторлау 254нм тол^ын узындыгында.

МС / МСаньи^гауыок жэне тepiс ион режимЫде, 1 в фрагменттеу энергиясында жYPгiзiлдi.

КYлгiн - ЖЭСХ Жасыл - МС

МС, 25.7мин

МС2(247.1), 25.7мин

МС2(204.1), 25.7мин

Жогарыдагы хроматограммадан жутылу уа^ыты 25.7 минутта ец би^к шыцды бай^аймыз. - МС, 25.7минутта eKi масс спектр шыцы бар.Олар - 203.9 жэне - 247.1. Жогарыда кврсeтiлгeндeй, Масс спектр фрагменттерЫщ Yлгiсi бойынша бiрiншi шыц eкiншi шыцныц фрагмeнтi деуге болады. Сонды^тан жутылу уа^ыты 25.7 минутта тек бiр гана зат бар болып, оныц молекулалыщ массасы 248.1. Эдебиеттердеп мэлiмeттeргe сYЙeнсeк бул заттыц рупестоник ^ыш^ылы eкeнiн ай^ындай аламыз [4].

Artemisia rupestris дэрiлiк вамдт ^ытай халыщ медицинасында уытты хайтаратын, микроб^а харсы, вирус^а харсы, 1^атерл1 iсiккe харсы жэне бауырды ^оргайтын зат рeтiндe холданылады. Бул вамдт рупестоник ^ыш^ылы атты ерекше сесквитерпенныц мол ^айнар квзi [5].

Аталмыш вамдттщ саусах iзi тэрiздi рупестоник ^ыш^ылы осы экстрактыны идентификациялауда ^олданылатын басты кврсeткiш бола алады. Бул гылыми-зерттеу жумысы бойынша iздeнiстeр жалгасуда.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Е.Т.Тегисбаев, Э.М. Темиргалиева, Е.Л. ЛИ, Г.М.Байназарова т.с.с. Фармакология саласында фитопрепараттардыц мацызы. Фармация Казахстана. - Алматы: 2012. - Б.46-47.

2 Батай Зейне^абылулы, СиньЦзян дэрi швптeрi.// Ш¥АР гылым-техника,денсаулы^са^тау баспасы - 2006. - Б.173-174.

3 Флора Казахстана. - Алматы: 1966. - Т. 9. - 98 б.

4 Dongyu Gu, Yi Yang, Rahima Abdulla and Haji Akber Aisa. Characterization and identification of chemical compositions in the extract of Artemisia rupestris L. by liquid chromatography coupled to quadrupole time-of-flight tandem mass spectrometry. Rapid Commun. Mass Spectrom. - 2012. - №26. - Р.83-100.

5 Fei He,Alfarius Eko Nugroho,Chin Piow Wong,Yusuke Hirasawa,Osamu Shirota,Hiroshi Moritaand Haji Akber Aisa.Rupestines F— M, New GuaipyridineSesquiterpene Alkaloids from Artemisia rupestris. Chem. Pharm. Bull. - 2012. - №60(2). - Р.213-218.

Резюме: В результате научных исследований были получены экстракты из листьев и цветков Artemisia rupestris L. путем микроволновой экстракции. На основании физико-химических методов анализа было установлено, что основным компонентом этого лекарственного растения является - кислота рупестониковая. Дальнейшие исследования в этом направлении продолжаются.

Ключевые слова: Artemisia rupestris L., микроволновая экстракция, физико-химические методы анализа.

Resume: As a result of scientific work,an extract was obtained from the leaves and flowers of Artemisia rupestris L. by microwave extraction. On the basis of physico-chemical methods of analysis, it was found that the main component of this medicinal plant is rupestonic acid. Further researches in this direction are continuing.

Keywords: Artemisia rupestrisL., microwave extraction, physico-chemical methods of analysis.

УДК 615.454.1-078:615.322

Г.О. УСТЕНОВА, А.Б. НУPМУХАМБЕТОВА, Н.Н. АХМЕТСАДЫКОВ, М.З. КАУЛАМБАЕВА

Казахский Национальный медицинский университетим.С.Д.Асфендиярова

БИОФАРМАЦЕВТИЧЕСКИЕ ИССЛЕДОВАНИЯ КОЛЛАГЕНОВОГО ГЕЛЯ С ЭКСТРАКТОМ ВЕРБЛЮЖЬЕЙ КОЛЮЧКИ

Резюме: Коллаген и гиалуроновая кислота в технологии лекарств оценивается с точки зрения его формообразующейспособности и с позиции биофармации, прежде всего, взаимоотношения «вспомогательное вещество - лекарственный препарат - организм». Для применения геля в хирургической стоматологии использовали в качестве действующего начала антибиотики (метронидазол, цефуроксим) и лидокаин как анестезирующее средство. Проведенные исследования показали, что оптимальными по степени высвобождения являются гели на основе смеси коллагена и гиалуроновой кислоты.

Ключевые слова: коллаген, гиалуроновая кислота, биофармацевтические исследования.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.