Научная статья на тему 'Анализ распространенности и результатов ведения больных с депрессией'

Анализ распространенности и результатов ведения больных с депрессией Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
91
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Общество и инновации
ВАК
Область наук
Ключевые слова
депрессия / больные / лечение / антидепрессанты. / depression / patients / treatment / antidepressants

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Бабуржон Каландаров, Нилуфар Юлдашева

В статье представлен анализ результатов выявления и лечения больных депрессией в условиях Самаркандской областной психиатрической больницы. Общее количество больных депрессией, зарегистрированных в больнице, составило 253 человека. Из них 99 (39,1%) были мужчины и 154 (60,9%) были женщины. Из 253 пациентов с депрессией 13 пациентов (5,1%) имели психотический тип депрессии, 55 пациентов (21,7%) имели невротическую депрессию, 48 пациентов (19%) имели реактивную форму депрессии, 67 пациентов (26,5%) имели циклотимическую форму депрессии (субдепрессию) и 70 пациентов (27,7%) имели клинические признаки, связанные с эндогенной депрессией. Все пациенты лечились с помощью антидепрессантов, в зависимости от типа заболевания.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по клинической медицине , автор научной работы — Бабуржон Каландаров, Нилуфар Юлдашева

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

The analyses of the distribution and the results of the management of patients with depression

The article presents an analysis of the results of identifying and treating patients with depression in the conditions of the Samarkand district psychiatric hospital. The total number of patients with depression registered in the hospital was 253 people. Of these, 99 (39,1%) were men and 154 (60,9%) were women. Of the 253 patients with depression, 13 patients (5,1%) had a psychotic type of depression, 55 patients (21,7%) had neurotic depression, 48 patients (19%) had a reactive form of depression, 67 patients (26,5%) had a cyclothymic form of depression (subdepression), and 70 patients (27,7%) had clinical signs associated with endogenous depression. All patients were treated with antidepressants, depending on the type of disease.

Текст научной работы на тему «Анализ распространенности и результатов ведения больных с депрессией»

Жaмият Ba иннoвaциялap -Общecтвo и иннoвaции -Society and innovations

Journal home page: https://inscience.uz/index.php/socinov/index

The analyses of the distribution and the results of the management of patients with depression

Boburjon KALANDAROV1, Nilufar YULDASHEVA2

Samarkand district psychiatric hospital Samarkand State Medical Institute

ARTICLE INFO

ABSTRACT

Article history:

Received April 2021 Received in revised form 20 April 2021 Accepted 15 May 2021 Available online 25 June 2021

Keywords:

depression, patients, treatment, antidepressants.

The article presents an analysis of the results of identifying and treating patients with depression in the conditions of the Samarkand district psychiatric hospital. The total number of patients with depression registered in the hospital was 253 people. Of these, 99 (39,1%) were men and 154 (60,9%) were women. Of the 253 patients with depression, 13 patients (5,1%) had a psychotic type of depression, 55 patients (21,7%) had neurotic depression, 48 patients (19%) had a reactive form of depression, 67 patients (26,5%) had a cyclothymic form of depression (subdepression), and 70 patients (27,7%) had clinical signs associated with endogenous depression. All patients were treated with antidepressants, depending on the type of disease.

2181-1415/© 2021 in Science LLC.

This is an open access article under the Attribution 4.0 International (CC BY 4.0) license (https://creativecommons.org/licenses/by/4.0/deed.ru)

Дeпpeccия би^н кacaллaнгaн бeмopлapни aниклaш вa oлиб бopиш нaтижaлapининг Taxn^H

АННОТАЦИЯ_

Ma3^p мaк;oлaдa Сaмapк;aнд вилoят pухий кacaлликлap шифoхoнacи шapoитидa дeпpeccия билaн кacaллaнгaн бeмopлapни aник;лaш вa oлиб бopиш нaтижaлapининг тax,лили бopacидa фи^ юpитилгaн. Шифoхoнaдa pyйхaтгa oлингaн дeпpeccия ^галлита мaвжуд бул^н бeмopлapнинг умумий шни 253 нaфapини тaшкил ;илди. Булapдaн 99 тacи (39,1%) эpкaклap вa 154 тacи (60,9%) aёллap эди. Дeпpeccия

Кглит cyзлap:

дeпpeccия, бeмopлap, дaвoлaш,

aнтидeпpeccaнтлap.

1 Doctor-psychiatric, Samarkand district psychiatric hospital. Samarkand, Uzbekistan. E-mail: lsgp1972@mail.ru.

2 Assistant, Samarkand State Medical Institute. Samarkand, Uzbekistan. Email: samgmi@mail.ru.

касаллиги мавжуд булган 253 нафар беморлардан 13 тасида (5,1%) психотик депрессия, 55 нафар (21,7%) беморларда невротик депрессия, 48 та беморда (19%) реактив депрессия, 67 нафар беморларда (26,5%) циклотимик депрессия (субдепрессия) ва 70 та беморда (27,7%) эндоген депрессияга алоцадор клиник белгилар аницланган. Хамма беморларга касалликнинг турига цараб антидепрессант дори воситалари ёрдамида даволаш муолажалари олиб борилган.

Анализ распространенности и результатов ведения больных с депрессией

_ АННОТАЦИЯ_

Депрессия - тушкин кайфият, интеллектуал ва харакат фаолиятининг сустлашиши, хаётий интилишларнинг пасайиши, узини ва уз холатини пессимистик бахолаш ва соматовегетатив бузилишлар билан кечадиган синдром хисобланади. Эпидемиологик маълумотларига кура, дунёда тахминан 100 миллион депрессия билан хасталанган беморлар мавжуд ва улар сони ривожланаётган мамлакатларда тобора купайиб бормокда. Бу цуйидаги омиллар билан боглиц: эртанги кунга булган ишончсизлик ва хаёт ритмининг тезлашиши, сурункали соматик касалликларга чалинган беморлар сонининг усиши, рухий касалликларда депрессив холатларнинг купайиши, депрессияга олиб келиш эхтимоли булган дориларнинг амалиётда тобора кенг цулланишиши (масалан, гипотензив воситалар ва бошкалар).

Жахон Соглицни Сацлаш Ташкилоти (ЖССТ) ва Америка Цушма Штатлари (АКШ) рухий саломатлик миллий институти маълумотларига кура, 18-25% аёллар ва 7-12% эркаклар умрларида хеч булмаганда бир маротаба депрессия холатини бошдан утказганлар. Муаммонинг яна бир мухим томони, турли мамлакатлардаги депрессияга учраган беморларнинг тахминан 50% шифокорларга умуман мурожаат цилмайдилар ва тегишли тиббий ёрдам олмайдилар. Огир депрессияга учраган 15% беморлар хаёти уз жонига цасд цилиш билан якунланади.

Ключевые слова:

депрессия,

больные,

лечение,

антидепрессанты.

В статье представлен анализ результатов выявления и лечения больных депрессией в условиях Самаркандской областной психиатрической больницы. Общее количество больных депрессией, зарегистрированных в больнице, составило 253 человека. Из них 99 (39,1%) были мужчины и 154 (60,9%) были женщины. Из 253 пациентов с депрессией 13 пациентов (5,1%) имели психотический тип депрессии, 55 пациентов (21,7%) имели невротическую депрессию, 48 пациентов (19%) имели реактивную форму депрессии, 67 пациентов (26,5%) имели циклотимическую форму депрессии (субдепрессию) и 70 пациентов (27,7%) имели клинические признаки, связанные с эндогенной депрессией. Все пациенты лечились с помощью антидепрессантов, в зависимости от типа заболевания.

КИРИШ

Шyлapни инoбaтгa oлгaн xoлдa бизлap Caмapк;aнд вилoят pyxий кacaлликлap шифoxoнacи шapoитидa дeпpeccия билaн кacaллaнгaн бeмopлapни aник;лaш вa oлиб бopиш нaтижaлapининг тaxлили бopacидa тaдк;ик;oт ишлapни утгаздик.

МАТЕРИАЛЛАР ВА ТЕКШИРИШ УCУЛЛАРИ

Maзкyp тaдкикoт ишлapи Caмapк;aнд вилoят pyxий кacaлликлap шифoxoнacи шapoитидa дeпpeccия билaн кacaллaнгaн бeмopлapни aник;лaш вa oлиб бopиш нaтижaлapининг тaxлили бopacидa oлиб бopилди. Дeпpeccия тaшxиcи ЖCCT нинг DSM-IV тaвcиялapи бyйичa куйилди (1 - жaдвaл).

1 - жaдвaл

Дeпpeccнянннr тaшxиcий мeзoнлapн

№ БЕЛГИЛАР

1. Тушкун гайфият.

2. Ангeдoния (бeмop учун xaммa нapca бeфapк;, уни xeч к;aндaй xoлaт Kyвoнтиpмaйди), к;изик;ишлapнинг пacaйиши.

3. Уй;у бyзилишлapи (уйкутизлик ë^ гипepcoмния).

4. Иштaxaнинг йу^лиши, opик;лaб ^тиш ëки иштaxaнинг юк;opилиги вa тaнa вaзнининг йшиши.

S. Teз чapчaш ë^ тoлик;yвчaнлик.

б. Пcиxoмoтop кУзFaлyвчaнлик ëки тopмoзлaнгaнлик.

7. Ди^к^тни жaмлaш вa ;apop ;илишнинг ;ийинлиги (пacaйиши).

8. Узини пacт бax,oлaш вa caбaбcиз aйбдopлик xиccи.

9. Улим ëки жoнгa к^од ;илиш тyFpиcидaги фикpлapнинг тaкpopлaниб тypиши.

Дeпpeccия тaшxиcи 1 - жaдвaлдa кeлтиpилгaн 9 тa бeлгилapдaн S тacи икки xaфтaдaн yзoк; вaкт мoбaйнидa бeмopдa мaвжyд булган тaк;диpдa кyйилaди. Бyндaн тaшк;apи cypaб-cypиштиpиш вa бeмopнинг xyлк;-aтвopи дeпpeccия тaшxиcини кyйишдa ëpдaм бepaди, xaмдa клиник вa пapaклиник мaълyмoтлap йигиш ycyллapи xaм кeнг кyлaмдa к;Уллaнилди.

НАТИЖАЛАР

Caмapк;aнд вилoят pyxий кacaлликлap шифoxoнacидa pyйxaтгa oлингaн дeпpeccия кacaллиги мaвжyд бyлгaн бeмopлapнинг умумий coни 2S3 нaфapини тaшкил ;илди. Бyлapдaн 99 тacи (39,1%) эpкaклap вa 1S4 тacи (60,9%) aëллap эди. Дeпpeccия тaшxиcи юк;opидaги жaдвaлдa кeлтиpилгaн 9 тa бeлгилapдaн S тacи икки xaфтaдaн yзoк; вaкт мoбaйнидa бeмopдa мaвжyд бyлгaн тaк;диpдa куйилди. Дeпpeccия xoлaтлapи жyдa xилмa-xиллиги вa ^нг тapк;aлгaнлиги билaн aжpaлиб тypaди xaмдa нoзoлoгик тaмoйиллap xaмдa дapaжa вa тузилиш мeзoнлapи бyйичa тacнифлaнaди:

1. Пcиxoгeн дeпpeccия (нeвpoтик вa pea^M);

2. Эндoгeн дeпpeccия (шизoфpeния, дaвpий ëки циpкyляp вa инвoлюциoн);

3. Coмaтoгeн дeпpeccия (cимптoмaтик, opгaник).

Депрессия келиб чициш сабабларига кура, психологик тушунарли («монанд»), яъни маълум бир хаётий шароитлар натижасида келиб чиццан (реактив депрессиялар) ва монанд булмаган (огирлиги, давомийлиги ва рухий белгиларнинг мавжудлиги буйича), мавжуд хаётий шароитлардан келиб чицмаган, ташци омиллар билан боглиц булмаган (эндоген депрессиялар) булиши мумкин. Айрим гарб адабиётларида депрессиялар бирламчи ва иккиламчи турларга хам ажратилади. Иккиламчи депрессиялар турли соматик касалликлар, органик омиллар, дорилар таъсирида юзага келади.

Депрессия касаллиги мавжуд булган 253 нафар беморлардан 13 тасида (5,1%) психотик депрессияга хос булган клиник белгилар (меланхолиянинг васваса шаклининг намоён булиши, депрессив ипохондрик айбдорлик, цадри пастлик фикрлари васваса даражасига етиши, холатни танцидий бахолаш йуцолиши ва хоказо) аницланган.

55 нафар (21,7%) беморларда невротик депрессия симптомлари кузатилган, яъни узгарувчанлик ва харакатларни якунланмаганлиги, уртача хулций (функционал) ва соматовегетатив бузилишлар билан характерланган. Невротик депрессиялар одатда навбатдаги рухий шикастловчи холатдан сунг ёки цатор нохуш ходисалардан кейин бошланган.

48 та беморда (19%) реактив депрессия аломатлари (купроц атрофдагиларни ёки юзага келган шароитларни айблаш, хаётининг нохацликларга нисбатан хафагарчилик хислари, цадриятларини юцори бахолай олмаслик аломатлари) кузатилган. Реактив депрессия беморларда аксарият холларда уткир рухий таъсирга жавобан юзага келган.

67 нафар беморларда (26,5%) циклотимик депрессия (субдепрессия) хос булган клиник белгилар кузатилган (субъектив муваффациятсизлик, дискомфорт, мехнат цобилиятининг унуми ва махсулдорлиги пасайишининг устунлиги). Чуцур булмаган депрессияларда хам уз жонига цасд цилишга интилишлар кузатилган.

70 та беморда эндоген депрессияга алоцадор белгилар, яъни кайфиятнинг кунлик узгаришлари (эрталаблари узини ёмон хис этиш ва кечцурунга бориб холатнинг яхшиланиши), узини айблаш фикрлари, суицидал харакатлар, соматик бузилишлар (мидриаз, тахикардия, цабзият) кузатилган.

Сунгги йилларда амалиётда турли салбий таъсирларда холи булган антидепрессантлар цуллаш кенг жорий этилган. Илгари кенг цулланиб келинган трициклик антидепрессантлар (амитриптиллин) ижобий таъсир курсатса хам беморларда рефлектор тахикардия ва ортостатик гипотония (айницса царияларда), хозир амалиётда цуллаш бирмунча чегараланган. Шунингдек, бензодиазепинлар гурухига кирувчи ксанаксни (алпразолам) 0,5-0,25 мг дан цуллаганимизда депрессиянинг невротик ва реактив турларида яхши самара берди. Х,озир антидепрессантларнинг янги авлодлари мавжуд булиб, селектив таъсирга эга булган серотонинни цайта ушловчи дорилар ингибиторлари (СЦУДИ) шулар жумласидандир. Ушбу гурух дориларидан инталоприм, флуоксетин, феварин 20 мг дан кунда 1 таблеткадан, сертралин 100 мг дан кунига 1-2 таблеткадан депрессия билан хасталанган беморларга тавсия этилди. Шунингдек, коаксил беморларга ичш учун 1 таблеткадан (12,5 мг) 3 махал тавсия этилди.

ХУЛОСА

Шундай ;илиб, Самарканд вилоят рухий касалликлар шифохонаси шароитида депрессия билан касалланган беморларни ани;лаш ва олиб бориш натижаларининг тахлили борасида утказган тад;и;от ишларимиз шуни курсатдики депрессия билан хасталанган беморларни сони анча куплиги ва уларнинг даволашда интегрирлашган усулда ёндашув булиш кераклигини англатди.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РУЙХАТИ:

1. Абдулкасымов Ф.Б., Алимов У.Х. и соавторы. Оценка психического здоровья населения Республики Узбекистан (методическое пособие). - Ташкент, 2007. - С. 135.

2. Бунькова К.М. Депрессии и неврозы (руководство для врачей). - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2011. - С. 176.

3. Гадаев А. Умумий амалиёт врачлари учун маърузалар туплами. - Тошкент, 2010. - Б. 1335-1344.

4. Мосолов С.Н. Клиника и терапия биполярной депрессии. - М.: АМА-Пресс, 2010. - С. 48.

Смулевич А.Б. Депрессии при психических и соматических заболеваниях. -Москва: МИА, 2015. - С. 640.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.