An analysis of water supply system requirements to enhance fire safety in high rise residential accommodation Текст научной статьи по специальности «Строительство и архитектура»

DOI: 10.12845/bitp.43.3.2016.25

mL bryg. dr. inz. Tomasz Drzymala1

st. bryg. w st. spocz. dr. inz. Sylwester Kieliszek1

mgr inz. Marcin Szutkowski1

Przyjçty/Accepted/Принята: 03.06.2016; Zrecenzowany/Reviewed/Рецензирована: 16.08.2016; Opublikowany/Published/Опубликована: 30.09.2016;

Analiza wymagan dla instalacji wodoci^gowych przeciwpozarowych w wysokich budynkach mieszkalnych2

,23

An Analysis of Water Supply System Requirements to Enhance Fire Safety in High

Rise Residential Accommodation

Анализ требований к системам противопожарного водоснабжения

в высоких жилых зданиях

ABSTRAKT

Cel: Celem artykulu jest przedstawienie wymagan dla instalacji wodoci^gowych przeciwpozarowych, ze szczegolnym uwzgl^dnieniem wysokich budynkow mieszkalnych oraz wyposazenia tego typu budynkow w instalacje przeciwpozarowe, zgodnie z regulacjami zawartymi w aktach prawnych i normach. Wymagania porownano z rzeczywistym zuzyciem wody do gaszenia pozarow w tych budynkach na przykladzie m. st. Warszawy. Wskazano problemy zwiqzane ze spelnieniem wymagan zawartych w aktach prawnych i normach.

Metody: Artykul opracowano w oparciu o porownanie wymagan dla instalacji wodoci^gowych przeciwpozarowych w wysokich budynkach mieszkalnych zawartych w przepisach i polskich normach. Porownania dokonano na tle zmian przepisow w uj^ciu historycznym. Analiz^ rzeczywistego zuzycia wody do gaszenia pozarow w budynkach mieszkalnych dla m. st. Warszawy przeprowadzono w oparciu o dane statystyczne zawarte w programie „Ewid", ktory stanowi wyposazenie kazdej jednostki ratowniczo-gasniczej w Polsce.

Wyniki: Na podstawie danych statystycznych mozna stwierdzic, ze wysokosc budynku w sposob znaczqcy wplywa na ilosc wody potrzebnej do ugaszenia pozaru. Z danych statystycznych wynika, ze na przestrzeni analizowanych lat w budynkach wysokosciowych nie odnotowano pozarow duzych i srednich, a w budynkach wysokich wyst^pil tylko jeden taki pozar, do ktorego ugaszenia wystarczylo 0,5 m3 wody. Srednie i duze pozary w zdecydowanej wi^kszosci wyst^puj^ w budynkach niskich, tzn. o wysokosci do 12 m, rzadziej w sredniowysokich tzn. o wysokosci do 25 m. Ponadto mozna zauwazyc ciekaw^ zaleznosc, ze wraz ze wzrostem wysokosci budynku, srednia ilosc wody potrzebna do ugaszenia pozaru maleje. Z powyzszego wynika, ze wskazana jest szczegolowa analiza wysokich wymagan odnosnie wydajnosci instalacji w wysokich budynkach mieszkalnych. Wnioski: Z analizy danych statystycznych wynika, ze wraz ze wzrostem wysokosci budynku maleje ilosc wody potrzebna do ugaszenia pozaru. Glown^ przyczyn^ takiej zaleznosci jest wzrost klasy odpornosci pozarowej budynku wraz ze wzrostem jego wysokosci. Skutkuje to wyeliminowaniem materialow palnych i zwi^kszeniem wymagan w zakresie klasy odpornosci pozarowej. Reasumuj^c, obecnie obowiqzuj^ce wymagania zawarte w przepisach dotycz^cych przeciwpozarowego zaopatrzenia w wod^ zapewniaj^ mozliwosc prowadzenia w budynkach mieszkalnych skutecznych dzialan ratowniczych. S^ one jednak nie do konca dopracowane i nalezaloby je dostosowac do panuj^cych realiow. Wskazana jest nowelizacja rozporz^dzenia w sprawie ochrony przeciwpozarowej budynkow, innych obiektow budowlanych i terenow, w cz^sci dotycz^cej instalacji wodoci^gowych w wysokich budynkach mieszkalnych.

Slowa kluczowe: wymagania dla instalacji wodoci^gowych, budynki mieszkalne, gaszenie pozarow, systemy gasnicze, ochrona przeciwpozarowa Typ artykulu: artykul przegl^dowy

ABSTRACT

Aim: The objective of this paper is to present the requirements of firefighting water supply systems with special focus on high residential buildings and firefighting equipment in such buildings, according to regulations in legal acts and standards. The requirements were compared with real water consumption for firefighting purposes in the buildings based on a Warsaw City case study. The problems associated with fulfilling the requirements contained in legal acts and standards have been indicated.

Methods: The paper was developed based on the comparison of requirements for firefighting water supply systems in high residential buildings contained in legal acts and Polish standards. The comparison was made with regards to changes in regulations from the historical perspective. An analysis of actual water consumption for firefighting purposes in residential buildings for Warsaw City was made based on statistical data available from "Ewid" software, a standard resource for every rescue/firefighting brigade in Poland.

1 Szkola Glowna Sluzby Pozarniczej / The Main School of Fire Service; t.drzymala@sgsp.edu.pl;

2 Procentowy wklad merytoryczny w powstanie artykulu / Percentage contribution: T. Drzymala - 40%, S. Kieliszek - 40%, M. Szutkowski - 20%;

3 Artykul zostal wyrozniony przez Komitet Redakcyjny / The article was recognised by the Editorial Committee;

D01:10.12845/bitp.43.3.2016.25

Results: Based on the statistical data it can be concluded that the height of buildings significantly influences the amount of water consumed for firefighting purposes. It results from the statistical data that no large or medium-sized fires in high buildings were recorded in the analysed years, while in high buildings only one such fire occurred that required only approx. 0.5 m3 of water. Medium-sized and large fires in most cases occurred in small buildings, i.e. at a height below 12 m, more rarely in medium-high buildings i.e. at a height of up to 25 m. Furthermore, an interesting relationship was noted - the higher the building the less amount of water was required to distinguish the fire. It follows from this that a detailed analysis of the strict requirements for the water capacity of installations in high residential buildings is recommended. Conclusions: The analysis of the statistical data showed that with increasing building height of the amount of water required for fire extinguishing decreased. A major reason for such a correlation was the increase in fire resistance class of buildings with increasing height. It reflects the exclusion of flammable materials and an increase in requirements in terms of fire resistance class. Summarising, the current requirements contained in the regulations for firefighting water supply provide the possibility of carrying out effective activities in residential buildings. However, they are not refined, and they should be adjusted to the reality. It is recommended that the regulation on the fire protection of buildings, and other buildings objects and sites be amended in the part related to water supplies in high residential buildings.

Keywords: requirements for water supplies, residential buildings, firefighting, firefighting systems, fire protection Type of article: review article

АННОТАЦИЯ

Цель: Целью данной статьи является представление требований к системам противопожарного водоснабжения, с особым акцентом на высотные жилые здания и их противопожарное оборудование в соответствии с положениями, содержащимися в правовых актах и стандартах. Авторы сравнили требования с фактическим использованием воды для тушения пожаров в этих зданиях на примере столичного города Варшавы. Указаны проблемы, связанные с выполнением требований правовых актов и стандартов. Методы: Статья была разработана на основе сравнения требований систем пожарного водоснабжения в высоких жилых зданиях, указанных в правовых актах и польских стандартах. Сравнение было сделано в свете изменений в исторической перспективе. Анализ фактического использования воды для тушения пожаров в жилых домах в г. Варшава проведено на основе статистических данных в программе которая находится в каждом спасательно-гасящем подразделении в Польше.

Результаты: На основе статистических данных можно сказать, что высота здания существенно влияет на количество воды, необходимое для ликвидации пожара. Статистические данные показывают, что на протяжении лет, которые поддались анализу, в высотных зданиях, не было никаких крупных и средних пожаров. В высоких зданиях был только один такой пожар, для его ликвидации хватило 0,5 м3 воды. Средние и крупные пожары в подавляющем большинстве происходят в низких зданиях, то есть высотой до 12 м, реже в средне высоких, то есть высотой до 25 м. Кроме того, можно заметить интересную корреляцию, с увеличением высоты здания, среднее количество воды, необходимое для ликвидации пожара, уменьшается. В связи с этим нужен подробный анализ строгих требований к производительности систем противопожарного водоснабжения в высоких жилых зданиях.

Выводы: Основной причиной сокращения количества воды, необходимой для ликвидации пожара, является высокий класс огнестойкости высоких зданий. Это связано с отсутствием в таких зданиях горючих материалов и с повышенными требованиями относительно класса огнестойкости. Подводя итог, существующие требования относительно противопожарного водоснабжения обеспечивают возможность проведения эффективных спасательные действий в этих зданиях. Тем не менее, они не полностью доработаны и должны быть приспособлены к существующим реалиям. Авторы рекомендуют внести изменения в положение о противопожарной защите зданий, других строительных объектов и территорий, в части, касающейся систем водоснабжения в высоких жилых зданиях.

1. Wstfp

Jednym z wazniejszych obszarow inzynierii bezpieczen-stwa pozarowego, istotnym z uwagi na bezpieczenstwo ludzi przebywaj^cych budynkach, jest bezpieczenstwo pozarowe budynkow Wprowadzanie nowych instalacji i systemow umozliwiaj^cych wykrycie pozaru w jego wczesnej fazie roz-woju, poinformowanie o powstalym zagrozeniu uzytkowni-kow obiektu oraz zapewnienie dla nich odpowiednich warun-kow ewakuacji s^ niezwykle wazne. Jednakze samo wykrycie pozaru we wczesnym stadium nie zapewni jego ugaszenia. Dlatego stale wdrazane s^ nowe systemy i srodki umozliwiaj^-ce skuteczniejsze gaszenie pozarow. Srodkami dost^pnymi na rynku s^ m.in.: proszki gasnicze, mgla wodna, piana gasnicza oraz gazy gasnicze. Duzy koszt tego rodzaju rozwi^zan unie-mozliwia zastosowanie ich w budownictwie mieszkaniowym. Fakt ten powoduje, ze glownym srodkiem wykorzystywanym podczas akcji gasniczych jest woda. Za jej stosowaniem prze-mawia niski koszt i duza dost^pnosc. Niedobor tego pod-stawowego srodka gasniczego lub problemy zwi^zane z jego dostarczeniem na miejsce pozaru mog^ utrudniac akcje gasnicze [1, 2]. Polska i inne kraje zobowi^zane s^ do podnosze-nia standardow w zakresie bezpieczenstwa ludzi, zwi^zanych m.in. z wyposazeniem budynkow zarowno istniej^cych, jak i nowo powstaj^cych w instalacje wodoci^gowe przeciwpoza-

1. Introduction

Among the most important fields of fire safety is fire-safety engineering, important because of the need for the safety of people located inside buildings. The introduction of new installations and systems facilitating fire detection at the early stages, notifying building users of the hazard, and ensuring the appropriate evacuation conditions, are all matters of crucial importance. Nevertheless, detecting a fire at an early stage will not extinguish it. That is why new systems and measures facilitating more effective firefighting are constantly being implemented. The measures available on the market include dry chemicals, water mist, expansion foam and firefighting gases. The high cost of such solutions rules out their use in the housebuilding industry. This means water is the main medium used during firefighting actions. Its low cost and wide availability are among arguments in favour of its use. The shortage of this fundamental fire-extinguishing medium, or problems associated with its supply to the location of the fire, can hinder firefighting actions [1-2]. Poland and other countries are obliged to improve standards in respect of human safety, connected, among other things, with equipping existing buildings, as well as those under construction, with fire-fighting water supply systems, which facilitate effective rescue operations on higher storeys.

СЕРТИФИКАЦИЯ, ОДОБРЕНИЯ И РЕКОМЕНДАЦИИ

гоше. 7арешша^ опе ргом^геше 8ки1есгп1е]8гусЬ dzialan гаШшшсгусЬ па шуг8гусЬ kondygnacjach.

W aгtykule podj§to analiz§ wymagan ш zakгesie insta-ксД wodoci^gowych pгzeciwpoZaгowych ге szczeg6lnym uwzgl§dnieniem wysokich budynk6w mieszkalnych oгaz wyposaZenia tego 17ри budynk6w w instalacje pгzeciwpoZa-гowe, zgodnie z гegulacjami zawaгtymi w aktach pгawnych i noгmach. Wymagania poг6wnano z гzeczywistym zuzyciem wody do gaszenia pozaг6w w tych budynkach na pгzykladzie m.st. Waгszawy. W cz§sci koncowej zamieszczono wnioski oгaz wskazano pгoblemy zwцzane ze spelnieniem wymagan zawaгtych w aktach pгawnych i noгmach.

2. Wymagania ^^ гакге81е wyposazenia Ьиёупко^^ mieszkalnych ^^ instalacje wodocцgowe przeciwpozarowe

2.1. Wymagania og6lne w oparciu o obowi^zuj^ce akty prawne

Pieгwsz^ czynnoscц, jak^ га^у wykonaC pгzy okresla-ши bezpieczenstwa pozaгowego budynku, w tym takze ana-lizie jego wyposazenia w wymagane instalacje pгzeciwpoza-гowe, jest schaгakteгyzowanie podstawowych paгametг6w klasyfikacyjnych dotycz^cych jego pгzeznaczenia oгaz му-sokosci. W tym zakresie stosowane zapisy гozpoгz^dzenia [4], zgodnie z kt6гym ze wzgl§du т wysokosC budynki dziel^ si§ т nast§puj^ce gгupy wysokosci:

a) niskie (Ы) - do 12 m wl^cznie nad poziomem teгenu М> miesz-kalne o wysokosci do 4 kondygnacji nadziemnych wl^cznie,

b) sгedniowysokie (SW) - ponad 12 m do 25 m wl^cznie nad poziomem teгenu lub mieszkalne o wysokosci ponad 4 do 9 kondygnacji nadziemnych wl^cznie,

c) wysokie (W) - ponad 25 m do 55 m wl^cznie nad pozio-mem teгenu 1Л mieszkalne o wysokosci ponad 9 do 18 kondygnacji nadziemnych wl^cznie,

d) wysokosciowe (WW) - powyzej 55 m nad poziomem terenu. Jednoczesnie zgodnie z гozpoгz^dzeniem [4] budynki

oгaz cz§sci budynk6w, stanowцce odг§bne stгefy pozaгowe, z uwagi na pгzeznaczenie i spos6b uzytkowania, dzieli si§ na:

a) mieszkalne, zamieszkania zbioгowego i uzytecznosci ри-blicznej chaгakteгyzowane kategoгц zagгoZenia ludzi, okreslane dalej jako

b) pгodukcyjne i magazynowe, okreslane dalej jako РМ,

c) inwentaгskie do hodowli inwentaгza), okreslane dalej jako Ш.

Budynki oгaz cz§sci budynk6w, stanowi^ce odг§bne stгe-1у poZaгowe, okreslane jako zalicza si§ do jednej lub wi§-се] sposг6d nast£pцj^cych kategoгii zagroZenia ludzi:

1) I - zawieгaj^ce pomieszczenia pгzeznaczone do jedno-czesnego pгzebywania ponad 50 os6b nieb§d^cych ich sta-lymi uZytkownikami, a niepгzeznaczone pгzede wszystkim do uZytku ludzi o ogгaniczonej zdolnosci poгuszania si§,

2) II - przeznaczone pгzede wszystkim do uZytku ludzi o ogгaniczonej zdolnosci poгuszania si§, takie jak szpitale, Zlobki, pгzedszkola, domy dla os6b staгszych,

3) III - uZytecznosci риМ^м], niezakwalifikowane do I i II,

4) IV - mieszkalne,

5) V - zamieszkania zbiorowego, niezakwalifikowane do I i II.

Po dokonaniu wst§pnej kwalifikacji obiektu do danej gгu-ру wysokosci moZna zgodnie z гozpoгz^dzeniem [7] dokonaC analizy obligatoryjnego zastosowania w budynku instalacji wodoci^gowej pгzeciwpoZaгowej, stanowi^cej jedno z moZ-liwych zabezpieczen pгzeciwpoZaгowych obiektu. W zakresie analizowanej gгupy budynk6w mieszkalnych, zakwalifiko-wanych do kategoгii zagroZenia ludzi IV, obecnie obo-

D01:10.12845/bitp.43.3.2016.25

This article attempts to analyse the requirements in respect of firefighting water supply systems, with particular focus on high residential buildings and the equipping of such buildings in firefighting systems, in line with the regulations included in legal acts and standards. The requirements were compared with actual water consumption for firefighting purposes in the buildings based on a Warsaw City case study. The final part of this article includes conclusions and indicates problems associated with the meeting of requirements presented in legal acts and standards.

2. The requirements in respect of equipping residential buildings with firefighting water supply systems

2.1. General requirements based on the legal acts in force

The first thing to do when determining the fire safety of a building, and analysing whether it is equipped with the required firefighting systems, is to create a description of basic classifying parameters in respect of the building's intended use and height. In this regard the provisions of the Regulation [4] are used, pursuant to which buildings are classified in terms of their height into the following height groups

a) low-rise (N) - up to 12 m inclusive above ground level or residential buildings with up to 4 floors over the ground level,

b) mid-rise (SW) - from 12 m to 25 m inclusive above ground level or residential buildings with 4 to 9 floors over ground level,

c) tall (W) - from 25 m to 55 m inclusive above ground level or residential buildings with 9 to 18 floors over ground level,

d) high-rise (WW) - higher than 55 m over ground level.

At the same time, in line with the Regulation [4], buildings and their parts that constitute separate fire zones, are divided, in terms of their intended use and occupancy type, into

a) residential, boarding and public buildings, characterised by their occupancy-related fire hazard level, referred to as ZL,

b) manufacturing and warehousing buildings, referred to as PM,

c) livestock buildings (used for livestock breeding), referred to as IN.

Buildings and their parts that constitute separate fire zones, referred to as ZL, are included in one or more of the following categories of occupancy-related fire hazard level

1) ZL I - with rooms intended to accommodate simultaneously more than 50 people who are not their permanent users, and not intended for use by people with reduced mobility,

2) ZL II - intended primarily for use by people with reduced mobility, such as hospitals, crèches, nursery schools, and nursing homes for the elderly,

3) ZL III - public buildings not classified under ZL I and ZL II,

4) ZL IV - residential buildings,

5) ZL V - boarding buildings not classified under ZL I and ZL II.

After a preliminary allocation of a facility to a given height group, in line with Regulation [7], it is possible to analyse the obligatory use of a firefighting water supply system inside the building, which is one of the possible ways of fireproofing the facility. When it comes to the analysed group of residential buildings classified at the ZL IV occupancy-related fire hazard level, the requirements currently in force state that the firefighting water supply system, with appropriate feeding, is to be used only in tall and high-rise residential buildings, and involves only equipment with 52-type hose outlets. Here, it should be underlined that in line with the regulation in force

wi^zuj^ce wymagania precyzuj^, ze instalacja wodoci^gowa przeciwpozarowa, z zapewnionym odpowiednim zasilaniem, ma bye stosowana tylko w wysokich i wysokosciowych bu-dynkach mieszkalnych i dotyczy to wyl^cznie wyposazenia w zawory hydrantowe 52. W tym miejscu nalezy zaznaczye, ze zgodnie z obowi^zuj^cymi przepisami [3], [7] odpowie-dzialnym za realizacjç obowi^zkow z zakresu ochrony przeciwpozarowej, w tym zwi^zanych z wyposazeniem budynku w wymagane urz^dzenia i instalacje przeciwpozarowe, jest wlasciciel, zarz^dca lub uzytkownik obiektu.

2.2. Zasilanie instalacji wodoci^gowej przeciwpozarowej

Instalacja wodoci^gowa przeciwpozarowa powinna bye zasilana z zewnçtrznej sieci wodoci^gowej przeciwpozarowej lub ze zbiornikow o odpowiednim zapasie [7-8]. Cisnienie w instalacji powinno bye podnoszone za pomoc^ pompow-ni przeciwpozarowej. W budynkach mieszkalnych wysokich i wysokosciowych do zasilania instalacji wodoci^gowej przeciwpozarowej powinien bye zapewniony zapas wody zgroma-dzony w jednym lub kilku zbiornikach o l^cznej pojemnosci nie mniejszej niz 100 m3. Dla budynkow mieszkalnych wysokich i wysokosciowych dopuszcza siç:

1) zmniejszenie pojemnosci zbiornikow do 50 m3 w przy-padku, gdy:

a) budynek nie przekracza wysokosci 100 m, a na wysokosci powyzej 12 m posiada strefy pozarowe zakwalifi-kowane wyl^cznie do kategorii ZL IV,

b) budynek nie przekracza wysokosci 100 m oraz nie za-wiera stref pozarowych o powierzchni ponad 750 m2,

c) zapewnione jest zasilanie tych zbiornikow w wodç z zewnçtrznej sieci wodoci^gowej przeciwpozarowej o wydajnosci nie mniejszej niz 10 dm3/s,

2) zmniejszenie pojemnosci zbiornikow do 25 m3 w przypad-ku zapewnienia zasilania tych zbiornikow w wodç z zewnçtrznej sieci wodoci^gowej przeciwpozarowej o wydaj-nosci nie mniejszej niz 15 dm3/s,

3) zmniejszenie pojemnosci zbiornikow do 6 m3 w przypad-ku, gdy:

a) budynek nie przekracza wysokosci 100 m, a na wysokosci powyzej 12 m posiada strefy pozarowe zakwalifikowane wyi^cznie do kategorii ZL IV oraz zapewnione jest zasilanie tych zbiornikow w wodç z zewnçtrznej sieci wodoci^gowej przeciwpozarowej o wydajnosci nie mniejszej niz 10 dm3/s,

b) budynek nie przekracza wysokosci 100 m, nie zawie-ra stref pozarowych o powierzchni przekraczaj^cej 750 m2 oraz zapewniono w nim zasilanie tych zbiornikow w wodç z zewnçtrznej sieci wodoci^gowej przeciwpozarowej o wydajnosci nie mniejszej niz 10 dm3/s,

4) zasilanie instalacji wodoci^gowej przeciwpozarowej bez-posrednio z zewnçtrznej sieci wodoci^gowej przeciwpozarowej o wydajnosci nie mniejszej niz 10 dm3/s bez ko-niecznosci dodatkowego zasilania jej ze zbiornikow,

5) stosowanie jednego wspolnego zbiornika o pojemnosci co najmniej 100 m3 dla grupy budynkow wzniesionych obok siebie, jezeli zbiornik nie jest oddalony od zadnego z budynkow o wiçcej niz 100 m,

6) stosowanie zbiornikow o pojemnosci co najmniej 50 m3 dla grupy budynkow wzniesionych obok siebie, jezeli zbiorniki nie s^ oddalone od zadnego z budynkow o wiç-cej niz 100 m oraz zapewnienia zasilania tych zbiornikow w wodç z zewnçtrznej sieci wodoci^gowej przeciwpozarowej o wydajnosci nie mniejszej niz 10 dm3/s,

7) stosowanie zbiornikow o pojemnosci co najmniej 25 m3 dla grupy budynkow wzniesionych obok siebie, jezeli zbiorniki nie s^ oddalone od zadnego z budynkow o wiç-cej niz 100 m oraz zapewnienia zasilania tych zbiornikow w wodç z zewnçtrznej sieci wodoci^gowej przeciwpozarowej o wydajnosci nie mniejszej niz 15 dm3/s.

Wyj^tki okreslone w punktach 1c, 2, 3a, 3b, 4, 6, 7 maj^

BiTP Vol. 43 Issue 3, 2016, pp. 275-284 D01:10.12845/bitp.43.3.2016.25

[3], [7] the persons responsible for the observance of obligations in respect of fire prevention, including those connected with equipping the building with fire protection equipment and systems, are the owner, manager or user of the facility.

2.2. Feeding the firefighting water supply system

The firefighting water supply system should be fed from an external fire main system, or from tanks with a suitable reserve [7-8]. Pressure in the installation should be increased by a fire pump hose. In tall and high-rise residential buildings, the reserve of water to feed the firefighting water supply system should be present in one or several reservoirs with a total capacity of no less than 100 m3. In terms of tall and high-rise residential buildings it is allowed to

1) reduce the capacity of tanks to 50 m3, if

a) the building is not taller than 100 m, and at heights above 12 m it has fire zones classified solely under the ZL IV category,

b) the building is not taller than 100 m, and it has no fire zones with an area exceeding 750 m2,

c) these tanks are fed with water from an external fire-main system with a capacity of not less than 10 dm3/s,

2) reduce the capacity of tanks to 25 m3 if these tanks are fed with water from an external fire-main system with a capacity of not less than 15 dm3/s,

reduce the capacity of tanks to 6 m3, if

a) the building is not taller than 100 m, and at heights above 12 m it has fire zones classified solely under the ZL IV category, and tanks are fed with water from an external fire-main system with a capacity of not less than 10 dm3/s,

b) the building is not taller than 100 m, and it has no fire zones with an area exceeding 750 m2, and these tanks are fed with water from an external fire main system with a capacity of not less than 10 dm3/s,

3) feeding the firefighting water supply system directly from an external fire- main system with a capacity of not less than 10 dm3/s, without the need for additional feeding from tanks,

4) use one common tank with a capacity of at least 100 m3 for a group of buildings erected next to one another, if the distance between the tank and each of the buildings does not exceed 100 m,

5) use tanks with a capacity of at least 50 m3 for a group of buildings erected next to one another, if the distance between the tanks and each of the buildings does not exceed 100 m, and these tanks are fed with water from an external fire main system with a capacity of not less than 10 dm3/s,

6) use reservoirs with a capacity of at least 25 m3 for a group of buildings erected next to one another, if the distance between the tanks and each of the buildings does not exceed 100 m, and these tanks are fed with water from an external fire main system with a capacity of not less than 15 dm3/s,

The exceptions specified in points 1c, 2, 3a, 3b, 4, 6, and 7 apply only if the facade finish from the side of the fire access road features a Storz hose connection with a diameter of 75 mm, allowing the feeding of the firefighting water supply system from firefighting vehicles.

3. A comparison of requirements in respect of the feeding of firefighting water supply systems over recent years

The Regulation of the Minister of the Interior and Administration on the fire protection of buildings and other building structures and areas [6] was repealed in 2010, and a new

СЕРТИФИКАЦИЯ, ОДОБРЕНИЯ И РЕКОМЕНДАЦИИ

zastosowanie tylko, jezeli w elewacjach budynków od stro-ny drogi pozarowej wyprowadzona jest dodatkowa nasada o srednicy 75 mm, umozliwiaj^ca zasilanie instalacji wodo-ci^gowej przeciwpozarowej z samochodów gasniczych.

3. Porównanie wymagan w zakresie zasilania instalacji wodoci^gowej przeciwpozarowej na przestrzeni ostatnich lat

W roku 2010 uchylono rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewn^trznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpozarowej budynków, innych obiektów budowlanych i tere-nów [6] i wprowadzono nowe rozporz^dzenie z dnia 7 czerw-ca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpozarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów [7]. Najwazniejsze zmiany dotyczyty sposobu zasilania instalacji wodoci^go-wych przeciwpozarowych, w szczególnosci w budynkach mieszkalnych. Zgodnie z rozporz^dzeniem z 2006 roku [6] w budynkach mieszkalnych wysokich i wysokosciowych do zasilania instalacji wodoci^gowej przeciwpozarowej powi-nien byc zapewniony zapas wody zgromadzony w jednym lub kilku zbiornikach o t^cznej pojemnosci nie mniejszej niz 50 m3. W nowym rozporz^dzeniu [7] dopuszczono zmniejszenie pojemnosci zbiorników stanowi^cych zapas wody tj. 50 m3, 25 m3, 6 m3, a takze zrezygnowano z obowi^zku zapewnie-nia dodatkowego zapasu wody zgromadzonego w jednym lub kilku zbiornikach pod warunkiem spetnienia odpowiednich wymagan. Wprowadzone ztagodzenia s^ w szczególnosci istotne dla budynków istniej^cych, w których warunki tere-nowe i architektoniczno-budowlane uniemozliwialy zainsta-lowanie tak duzych zbiorników przeciwpozarowych.

4. Analiza rzeczywistego zuzycia wody do gaszenia pozarów w budynkach mieszkalnych na przykladzie m. st. Warszawy na przestrzeni ostatnich lat

Podczas prowadzenia dziatan ratowniczych bardzo wazne jest okreslenie ilosci wody niezb^dnej do ugaszenia pozaru. Ma to istotny wptyw na charakter prowadzonych dziatan (na-tarcie lub obrona), sposób realizowania zasilania samochodów gasniczych, ustalenie, czy sily i srodki, które dojechaty na miejsce zdarzenia s^ wystarczaj^ce, czy tez niezb^dne jest zadysponowanie dodatkowych zast^pów. W celu szybkiego

D01:10.12845/bitp.43.3.2016.25

Regulation on fire protection of buildings and other building structures and areas was introduced on 7 June 2010 [7]. The most important changes concerned the manner of feeding the firefighting water supply systems, especially in residential buildings. Pursuant to the Regulation of 2006 [6], in tall and high-rise residential buildings, the reserve of water to feed the firefighting water supply system should be present in one or several tanks with a total capacity of not less than 50 m3. In the new Regulation [7] it was allowed to reduce the capacity of tanks constituting a water reserve, i.e. 50 m3, 25 m3, and 6 m3, and withdraw from the obligation to provide an additional water reserve accumulated in one or several tanks, provided that appropriate requirements have been met. The introduced relaxation is especially important for existing buildings in which site and architectural and construction conditions have made it impossible to implement so voluminous fire water tanks.

4. An analysis of actual water consumption for firefighting purposes in residential buildings based on the Warsaw City case study over recent years

During rescue operations it is very important to determine the amount of water needed to extinguish the fire. This significantly influences the nature of carried out operations (attack or defence), the manner of feeding firefighting vehicles with water, the determination of whether the strengths and measures that have arrived on the site are enough, or whether it is necessary to dispatch additional brigades. To quickly and properly determine the amount of water needed to extinguish the fire, one can use statistical data. Such data are included in the "Ewid" program, used by every rescue and firefighting unit in Poland.

4.1. The fire sizes in residential buildings vs. the amount of water needed to extinguish them

In residential buildings the most common are small fires, and medium-sized and large fires take place infrequently (Fig. 1). In recent years not a single large fire has broken out. At the same time, one can see that the average consumption of water in the case of small fires has not exceeded 1 m3, 25 m3 in the case of medium fires, and 53.2 m3 in the case of large fires [9].

■ Duzv (Larae): 53,2

ai

m U! m

F Ф

1-1 > ,_,

> m

и ш H

g к Ov Ф -M TO сл о о rN

о 1 ю

rN о о

N i I-O о

С 3 i_ с

n о

rN о

!-

С и m ra

n

Ф

g

Sredni (Medium-sized); 25,0

Maty (Small); 1,0

Maty

Sredni

Duzy

Bardzo duzy

Bardzo duzy (Very large); 0,0

Wielkosc pozaru (The size of the fire)

Rys. 1. Zbiorcze zestawienie sredniej ilosci zuzytej wody do ugaszenia jednego pozaru budynku mieszkalnego w zaleznosci

od wielkosci pozaru w latach 2006-2009 Fig. 1. A summary of the average amount of water used to extinguish a fire in a residential building, depending on the size

of the fire in 2006-2009 Zrodlo: Opracowanie wlasne. Source: Own elaboration.

i nalezytego okreslenia ilosci wody potrzebnej do ugaszenia pozaru mozna posilkowac siç m.in. danymi statystycznymi. Takie dane zawarte se w programie „Ewid" stanowiecym wy-posazenie kazdej jednostki ratowniczo-gasniczej w Polsce.

4.1. Wielkosc pozaröw budynkow mieszkalnych a ilosc wody potrzebna do ich ugaszenia

W budynkach mieszkalnych w zdecydowanej przewadze wystçpuje pozary male, a srednie i duze sporadycznie (ryc. 1). Bardzo duze pozary budynkow mieszkalnych w ostatnich latach nie wystçpowaly. Jednoczesnie mozna zauwazyc, ze srednie zuzycie wody w tego typu obiektach podczas pozarow malych nie przekracza 1 m3, przy srednich 25 m3, natomiast przy duzych 53,2 m3 [9].

Straty spowodowane pozarami malymi se kilkadziesiet razy mniejsze niz straty spowodowane pozarami srednimi oraz kilkaset razy mniejsze niz w przypadku pozarow duzych. Straty te obejmuje nie tylko szkody wyrz^dzone przez pozar, lecz takze szkody powstale w wyniku pozaru (straty popozarowe), spowodowane m.in. zalaniem mieszkan polozonych na kondy-gnacjach ponizej mieszkania objçtego pozarem. Zatem wielkosc pozaru w sposob znacz^cy decyduje o wysokosci ponie-sionych strat materialnych. Mimo, ze z reguly pozary budynkow mieszkalnych se pozarami malymi, a ilosc wody zuzytej do ich ugaszenia jest stosunkowo mala, najwiçksze szkody spowodowane w tego typu obiektach jest utrata zdrowia, a nawet zycia osob, ktore przebywaly w miejscu, gdzie wybuchl pozar. Pozary budynkow mieszkalnych stwarzaje zagrozenie nie tylko dla osob zamieszkujecych te obiekty, ale rowniez dla strazakow, ktorzy niejednokrotnie narazaje swoje zycie i zdrowie, udziela-jec pomocy osobom poszkodowanym. Bardzo wazne jest, aby w trakcie gaszenia pozaru umiejçtnie operowac pr^dami wod-nymi. Technologia gaszenia pozarow i odpowiednio male zuzycie wody (zapewnienie jej calkowitego odparowania), wply-wa na wielkosc strat powstalych w trakcie pozaru.

Powyzsze rozwazania potwierdzaje, ze w budynkach mieszkalnych w zdecydowanej wiçkszosci wystçpuje pozary male, do ugaszenia ktorych potrzeba malej ilosci wody. Jednoczesnie straty materialne spowodowane pozarami srednimi i duzymi s^ duzo wiçksze niz straty spowodowane pozarami malymi. Niemniej jednak w pozarach malych jest naj-wiçcej rannych i ofiar smiertelnych, dlatego se one tak bardzo niebezpieczne zarowno dla mieszkancow, jak i ratownikow.

4.2. Pozary budynkow mieszkalnych na terenie Warszawy w zaleznosci od miejsca dzialan

Bardzo istotnym elementem, ktory wplywa na ilosc wody zuzytej do ugaszenia pozaru, jest miejsce prowadzenia dzia-lan gasniczych. Najwiçcej wody zuzywane jest podczas pro-wadzenia dzialan gasniczych na dachach i poddaszach. Sred-nio do ugaszenia pozarow wystçpuj^cych w tych miejscach na jeden pozar zuzywane jest 4,92 m3 wody. Jak na pozary budynkow mieszkalnych jest to duza ilosc wody, spowodowa-na trudnoscie w zlokalizowaniu zrodla pozaru. Czynnikiem sprzyj aj ecym szybkiemu rozprzestrzenianiu siç ognia jest wy-stçpujeca czçsto drewniana konstrukcja dachu. Dodatkowym utrudnieniem jest skladowanie na poddaszach materialow palnych, ktore zwiçkszaje obciezenie ogniowe oraz rozwoj pozaru. Nie wiele mniej wody zuzywane jest w trakcie prowa-dzenia dzialan na wysokosci - jej ilosc wynosi 3,26 m3. Jest to spowodowane koniecznoscie wykorzystania drabin i podno-snikow hydraulicznych, z ktorych pred wody jest podawany za posrednictwem dzialek wodnych o duzej wydajnosci.

Kolejne miejsce zajmuje pozary w piwnicach oraz wystç-pujece na poziomie parteru. Ilosc wody potrzebna do ich ugaszenia miesci siç w granicach od 0,5 m3 do 2 m3. Trudnoscie w prowadzeniu dzialan w piwnicach jest nagromadzenie ma-terialow palnych oraz problemy zwiezane ze zlokalizowaniem zrodla pozaru, spowodowane duzym zadymieniem.

D0I:10.12845/bitp.43.3.2016.25

Losses resulting from small fires are several dozen times smaller than those caused by medium-sized fires and several hundred times smaller than losses caused by large fires. These losses include not only damage done by the fire, but also damage resulting from the fire (fire losses), caused by, e.g., the flooding of flats located on storeys below the flat which was hit by fire. Therefore, the size of fire greatly influences the amount of material losses suffered. While residential building fires are usually small in size, and the amount of water used to extinguish them is relatively modest, the biggest damage caused in such facilities is bodily harm or even the death of people present on site when the fire broke out. Residential building fires are a threat not only to people residing in such facilities, but also to firefighters, who often risk their lives and health when helping the victims. It is very important to skilfully apply water currents while extinguishing the fire. The firefighting technology and suitably modest water consumption (facilitating its total evaporation) impact on the amount of losses caused by the fire.

These considerations confirm that small fires, which require modest amounts of water to extinguish, are most frequently observed in residential buildings. At the same time material losses incurred as a result of medium-sized and large fires are much higher than those resulting from small fires. Nevertheless, small fires cause the highest numbers of victims and fatalities, which is why they are so dangerous for residents and rescue workers.

4.2. Fires in residential buildings in Warsaw depending on the location of the action

A very important factor which influences the amount of water used to extinguish a fire is the location of the fire-fighting actions. The largest amounts of water are consumed during firefighting actions on roofs and in attics. On average 4.92 m3 of water per fire is used to extinguish fires located there. Compared to other residential building fires, this is a lot, and results from difficulties in locating the source of fire. What favours the quick spread of a fire is the often found wooden structure of the roof. Another obstacle is the storage of flammable materials in attics, which increase the fire load and development of the fire. Slightly less water is used during actions at heights - they average 3.26 m3. This is caused by the necessity to use ladders and hydraulic lifts, from which water flow is delivered using high-capacity water monitors.

Another place is fires in basements and on ground floors. The amount of water needed to extinguish this kind of fire is 0.5 m3 to 2 m3. One difficulty in conducting actions in basements is the build-up of flammable materials and problems connected with pinpointing the source of the fire, due to considerable accumulation of smoke.

The least water (from 0.2 m3 to 0.5 m3) is used to extinguish fires inside flats located on higher storeys. The higher you go the less water is used. The small amounts of water needed to extinguish such fires are associated, among other things, with neighbourly "awareness" and quick notification of Fire Service units. This makes the work of fire-fighters easier, as they have to deal with a fire that has not developed yet. Furthermore, the low water consumption in the extinguishing of such fires is facilitated by the technique of water feeding, i.e. the use of dispersed, pulsating water flows, which increase the efficiency of water evaporation and the quickness of fire extinguishing.

4.3. The impact of building height on the amount of water needed to extinguish fires, based on statistical data from 2006-2009

On the basis of statistical data it is possible to indicate that building height significantly impacts on the amount of water needed to extinguish fires. This correlation is presented in Table 1 [9].

СЕРТИФИКАЦИЯ, ОДОБРЕНИЯ И РЕКОМЕНДАЦИИ D01:10.12845/bitp.43.3.2016.25

Tabela 1. Zaleznosc wysokosci obiektu do ogolnej ilosci wody niezb^dnej do ugaszenia pozaru Table 1. The correlation between facility size and the amount of water required to extinguish a fire

Wielkosc 2006 2007 2008 2009

pozaru Rodzaj zabudowy oraz wysokosc obiektu 1« 2« 1« 2« 1« 2« 1« 2«

(The size of the fire) (Type and height of building) Fires [m3] Fires [m3] Fires [m3] Fires [m3]

Wolnostoj^cy / Free-standing 1058 847 1048 1314 1001 1430 944 1272

Kompleks budynkow, obiektow / The complex of buildings, facilities 481 176 444 120 419 133 409 203

Maly (Small) Jednokondygnacyjny / Single-storey 108 374 112 459 138 393 107 388

Niski (N) / Low-rise 515 508 551 86 526 733 549 921

Sredniowysoki (SW) / Mid-Rise 435 70 425 53 404 91 392 86

Wysoki (W) / Tall 548 89 495 77 505 86 509 80

Wysokosciowy (WW) / High-rise 3 4 11 0.4 7 0.5 4 0

Wolnostoj^cy / Free-standing 7 136 8 160 3 43 6 90

Kompleks budynkow, obiektow / A complex of buildings, facilities 6 157 1 4 5 150 5 182

Sredni Jednokondygnacyjny / Single-storey 4 55 4 67 3 38 4 72

(Medium-sized) Niski (N) / Low-Rise 9 157 6 129 5 135 6 198

Sredniowysoki (SW) / Mid-Rise 2 120 1 4 1 30 0 0

Wysoki (W) / Tall 0 0 1 0.5 0 0 0 0

Wysokosciowy (WW) /High-rise 0 0 0 0 0 0 0 0

Wolnostoj^cy / Free-standing 0 0 0 0 2 90 1 20

Kompleks budynkow, obiektow / A complex of buildings, facilities 0 0 1 150 0 0 0 0

Duzy (Large) Jednokondygnacyjny / Single-storey 0 0 1 150 0 0 0 0

Niski (N) / Low-rise 0 0 1 150 1 10 1 20

Sredniowysoki (SW) / Mid-rise 0 0 1 25 1 80 0 0

Wysoki (W) / Tall 0 0 0 0 0 0 0 0

Wysokosciowy (WW) / High-rise 0 0 0 0 0 0 0 0

Bardzo duzy (Very large) Nie wyst^pil / No occurrence

Oznaczenia: 1(,) - liczba pozarow, 2(,) - ogolna ilosc wody zuzytej podczas gaszenia [m3] Code: 1(,) - the number of fires, 2(,) - the total amount of water used to extinguish them Zrodlo: Opracowanie wlasne. Source: Own elaboration.

Najmniej wody (od 0,2 m3 do 0,5 m3) zuzywane jest do ugaszenia pozarow wewn^trz mieszkan na wyzszych pi^trach. Wraz z wysokosci^ zmniejsza si§ zapotrzebowanie na wod§. Tak mala ilosc wody potrzebna do ugaszenia tych pozarow zwi^zana jest m.in. z „czujnoscie" s^siadow i szybkim zaalarmowaniem jednostek strazy pozarnej. Dzi^ki temu strazacy mj ulatwione zadanie, gdyz zastaj^ pozar nierozwini^ty. Ponadto na tak male zuzycie wody do ugaszenia tych pozarow wplywa technika po-dawania wody, czyli zastosowanie rozproszonych pr^dow poda-wanych pulsacyjnie, ktore zwi^kszaj^ skutecznosc odparowania wody oraz szybkosc ugaszenia pozaru.

4.3. Wplyw wysokosci budynku na ilosc wody potrzebnej do ugaszenia pozaru na podstawie danych statystycznych z lat 2006-2009

Na podstawie danych statystycznych mozna stwierdzic, ze wysokosc budynku w sposob znacz^cy wplywa na ilosc wody potrzebnej do ugaszenia pozaru. Taka zaleznosc przedstawio-na jest w tabeli nr 1 [9].

Wraz ze wzrostem wysokosci budynku (czyli tez wielkosci obiektu) ilosc wody niezb^dna do jego ugaszenia powinna ro-

As the building grows in height (or size) the amount of water needed to extinguish the fire should also increase. However, statistical data from the last few years do not confirm this theory. Data presented in Table 1 indicated that there were no fires in large and medium-sized high-rise buildings, and there was only one fire that needed 0.5 m3 of water to extinguish it. Medium-sized and large fires occur most frequently low-rise buildings, i.e. those up to 12 m, and more rarely in mid-rise buildings, i.e. those up to 25 m. Furthermore, one can observe an interesting correlation, in which the average amount of water needed to extinguish the fire decreases as the building gets taller. Therefore, the thesis linking the increased amount of water to extinguish the fire depending on the building height is inconsistent with practice.

5. Conclusions

The analysis of fires in residential buildings that took place in 2006-2009 indicated that the most common type of fire in this group was small fires (constituting 99% of all fires), while medium-sized and large fires broke out infrequently. There were no very large fires in the period in question. The average

sn¡jé. Jednakze dane statystyczne z ostatnich kilku lat nie po-twierdzaj ц tej tezy. Z danych zamieszczonych w tabeli 1 wynika, ze pozarów duzych i srednich w budynkach wysokosciowych na przestrzeni analizowanych lat nie odnotowano, a w budynkach wysokich wyst^pil tylko jeden taki pozar, do ugaszenia którego wystarczylo okolo 0,3 m3 wody. Pozary srednie i duze w zdecydowanej wiçkszosci wystçpuj^ w budynkach niskich, tzn. o wysokosci do 12 m, rzadziej w sredniowysokich tzn. o wysokosci do 23 m. Ponadto mozna zauwazyé ciekaw^ zalez-nosé, ze wraz ze wzrostem wysokosci budynku, srednia ilosé wody potrzebna do ugaszenia pozaru maleje. Tym samym teza o wzroscie zuzycia wody potrzebnej do gaszenia pozaru w za-leznosci od wysokosci budynku jest niezgodna z praktyk^.

5. Wnioski

Analiza pozarów w budynkach mieszkalnych za lata 200б-2009 wykazala, ze w tej grupie obiektów najczçsciej wystçpuj^, pozary male (stanowi^ce 99% wszystkich pozarów), sporadycz-nie srednie i duze, natomiast pozary bardzo duze w analizowa-nych latach nie wyst^pily. Srednia ilosé wody, potrzebna do ugaszenia jednego pozaru, jest stosunkowo niska i wynosi 1,1 m3. Powyzszy fakt swiadczy o tym, ze do ugaszenia wiçkszosci pozarów straz pozarna jest w stanie poradzié sobie bez konieczno-sci zapewnienia dodatkowego zaopatrzenia wodnego. Niestety w rzeczywistosci, choé rzadko, zdarzaj^ siç takze pozary duze, do ugaszenia których potrzeba nawet 130 m3 wody. Takie zapotrze-bowanie w wodç zdecydowanie przekracza mozliwosci, którymi dysponuj^ jednostki ochrony przeciwpozarowej w pierwszej fa-zie akcji. Do ugaszenia takich pozarów wymagane jest zgroma-dzenie odpowiednio duzej wielkosci sil i srodków oraz zapew-nienie nalezytego zasiania wodnego.

Z danych statystycznych wynika, ze wraz ze wzrostem wysokosci budynku maleje ilosé wody niezbçdnej do ugaszenia pozaru. Glówn^ przyczyn^ takiej zaleznosci jest wzrost klasy od-pornosci pozarowej budynku wraz ze wzrostem jego wysokosci. Budynki zaklasyfikowane do wyzszej klasy odpornosci pozarowej spelniaj^ bardziej restrykcyjne wymagania w tym zakresie. Nie przechowywane s^ w nich takze materialy palne. Nie ozna-cza to jednak, ze budynki wysokie s^ bezpieczne. Pozary zawsze bçd^ wystçpowaly, takze w budynkach wysokich. Zasadniczym problemem podczas gaszenia tej grupy budynków jest wlasnie ich wysokosé, gdyz ograniczone parametry hydrauliczne urz^-dzen bçd^cych na wyposazeniu jednostek ochrony przeciwpozarowej utrudniaj^ skuteczne dzialania ratownicze na wyzszych kondygnacjach. W celu poprawy bezpieczenstwa i umozliwienia prowadzenia bardziej efektywnych dzialan ratowniczych w tych obiektach w 2003 roku zobowi^zano wlascicieli do wyposazenia budynków mieszkalnych zarówno tych istniej^cych, jak i nowo-projektowanych w instalacje wodoci^gowe przeciwpozarowe z dodatkowym zasilaniem zgromadzonym w zbiornikach przeciwpozarowych o pojemnosci co najmniej 30 m3. W przypad-ku budynków nowoprojektowanych nie stwarza to problemu, gdyz na etapie projektowania architekci s^ w stanie zapropono-waé odpowiednie rozwi^zania. Wiçkszym problemem okazalo siç dostosowywanie w tym zakresie budynków istniej^cych. Ze wzglçdu na ograniczone mozliwosci architektoniczno-budow-lane obiektu, zapewnienie do zasilania instalacji wodoci^gowej przeciwpozarowej zbiorników o pojemnosci co najmniej 30 m3 z góry stawalo siç niewykonalne. Wlasciciele budynków musieli opracowywawaé kosztowne ekspertyzy oraz uzgadniaé rozwi^-zania z wlasciwym miejscowo komendantem wojewódzkim Panstwowej Strazy Pozarnej.

Na podstawie danych statystycznych dokonano analizy rze-czywistego zuzycia wody podczas gaszenia pozarów. Okazalo siç, ze pozar w budynku mieszkalnym wysokim, w wiçkszosci przypadków zostaje ograniczony do jednego mieszkania, a ilosé wody potrzebna do jego ugaszenia wynosi srednio do 0,3 m3. Zatem wystarczaj^ce jest zapewnienie zasilania instalacji z sie-ci wodoci^gowej pod warunkiem zapewnienia odpowiedniej

D01:10.12845/bitp.43.3.2016.25

amount of water needed to extinguish a fire is relatively low, and equals 1.1 m3. This fact proves that the fire service can cope with most fires without the necessity of providing additional water supply. Unfortunately, however rare they might be, large fires still occur, and can require even 150 m3 of water. Such demand for water considerably exceeds the capacity of firefighting units in the first phase of the action. To extinguish fires that are large, it is necessary to accumulate sufficiently extensive forces and measures, and provide appropriate water feeding.

Statistical data indicate that as the building gets higher, the amount of water needed to extinguish the fire decreases. The main reason for such change is the increase in the fire resistance rating of the building along with the increase in its height. Buildings classified into higher fire resistance rating classes meet more restrictive requirements in this regard. Also, flammable materials are not stored inside. This does not mean, however, that all tall buildings are safe. Fires will always take place, even in tall buildings. The fundamental problem when extinguishing fires in such buildings is their height, as the limited hydraulic parameters of equipment used by fire protection units make it more difficult to carry out effective rescue actions on higher storeys. To improve safety and facilitate effective rescue actions in such facilities, in 2003 their owners were obliged to equip both existing and newly designed residential buildings with firefighting water supply systems with additional feed from fire water tanks with a capacity of at least 50 m3. In the case of newly designed buildings this is not a problem, as architects can come up with appropriate solutions at the design stage. The retrofitting of existing buildings in this regard proves more problematic. Due to the architectural and constructional limitations of such facilities, the provision of tanks with a capacity of at least 50 m3 to feed firefighting water supply systems appeared impossible from the very beginning. Building owners had to design costly reports and arrangements with the locally responsible regional chiefs of the State Fire Service.

Based on statistical data, the actual water consumption for fire extinguishing purposes was determined. It turned out that a fire in a tall residential building, in most cases, can be limited to one flat only, and the amount of water required to extinguish it is 0.5 m3 on average. Therefore, feeding from an external main system is enough, provided that this installation has the appropriate capacity, facilitated, e.g., by a water pump with an accumulator tank. Therefore, in 2010 the Regulation [7] relaxed the requirements in terms of the firefighting water supply system by removing the obligation to use fire water tanks in residential buildings, provided that this installation were fed directly from the main system with a capacity of at least 10 dm3/s and a hose connection with a diameter of 75 mm were installed on the side of the fire access road, facilitating the feeding of the installation from firefighting vehicles. Nevertheless, the obligation to ensure a simultaneous water intake from four 52-type hose outlets gives rise to some doubts, as in fact water consumption is low.

Summing up, the requirements included in the rules and regulations in force on the water supply for firefighting purposes allow effective rescue operations in residential buildings to be conducted. They are, however, still imperfect and should be adjusted to the actual conditions.

СЕРТИФИКАЦИЯ, ОДОБРЕНИЯ И РЕКОМЕНДАЦИИ

D01:10.12845/bitp.43.3.2016.25

wydajnosci tej instalacji, np. za posrednictwem zestawu hy-droforowego. Tym samym w 2010 roku w rozporz^dzeniu [7] dokonano zlagodzenia wymagan dla instalacji wodoci^gowej przeciwpozarowej, poprzez rezygnaj z obowi^zku stosowania w budynkach mieszkalnych zbiorników przeciwpozarowych, pod warunkiem zapewnienia zasilania tej instalacji bezposrednio z sieci wodoci^gowej o wydajnosci co najmniej 10 dm3/s oraz wy-prowadzenia od strony drogi pozarowej nasady o srednicy 75 mm, umozliwiaj^cej zasilanie instalacji z samochodów gasniczych. W dalszym ci^gu budzi jednak w^tpliwosc obowi^zek zapewnienia jednoczesnego poboru wody z 4 zaworów hydrantowych 52, gdy w rzeczywistosci zuzycie wody jest niskie.

Reasumuj^c, obecnie obowi^zuj^ce wymagania zawarte w przepisach dotycz^cych przeciwpozarowego zaopatrzenia w wod§ zapewniaje mozliwosc prowadzenia w budynkach mieszkalnych skutecznych dzialan ratowniczych. S^ one jednak nie do konca dopracowane i nalezaloby je dostosowac do panuj^cych realiów.

Literatura / Literature

[1] Osuch-Pajdzinska E., Roman M., Sieci i obiekty wodociqgowe, Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, Warszawa 2008 r.

[2] Linder J., Strus W., Ochrona przeciwpozarowa. Budownictwo

mieszkaniowe, Instytut Wydawniczy CRZZ, Warszawa 1979 r.

[3] Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpozarowej (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 178, poz. 1380 z pózn. zm.).

[4] Rozporz^dzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 czerwca 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadac budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2002 r., Nr 75, poz. 690 z pózn. zm.).

[5] Rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewn^trznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpozarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2003 r., Nr 121, poz. 1138).

[6] Rozporz^dzenie Ministra Spraw Wewn^trznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpozarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2006 r., Nr 80, poz. 563).

[7] Rozporz^dzenia Ministra Spraw Wewn^trznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpozarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. z 2010 r., Nr 109, poz. 719).

[8] Rozporz^dzenia Ministra Spraw Wewn^trznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009r., w sprawie przeciwpozarowego zaopatrzenia w wodg oraz dróg pozarowych (Dz. U. z 2009 r., Nr 124, poz. 1030).

[9] Szutkowski M., Analiza wymagan w zakresieprzeciwpozarowego zaopatrzenia w wod$ w odniesieniu do budynków mieszkalnych, Praca magisterska, SGSP, 2010 r.

Artykul zostal przetlumaczony ze srodków MNiSW w ramach zadania: Stworzenie angloj^zycznych wersji oryginalnych artykulów naukowych wydawanych w kwartalniku „BiTP. Bezpieczenstwo i Technika Pozarnicza - typ zadania: stworzenie angloj^zycznych wersji wydawanych publikacji finansowane w ramach umowy 935/P-DUN/2016 ze srodków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyzszego przeznaczonych na dzialalnosc upowszechniaj^c^ nauk^.

ml. bryg. dr inz. Tomasz Drzymala - jest absolwentem dziennych studiow magisterskich Szkoly Glownej Sluzby Pozarni-czej w Warszawie, ktor^ ukonczyl w 2004 roku na Wydziale Inzynierii Bezpieczenstwa Pozarowego. Prac^ zawodow^ rozpocz^l w 2004 roku na stanowisku asystenta w Zakladzie Hydromechaniki i Przeciwpozarowego Zaopatrzenia w Wod§. Od 2011 roku zajmuje stanowisko kierownika Zakladu Podstaw Budownictwa i Materialow Budowlanych w Katedrze Bezpieczenstwa Budowli i Rozpoznawania Zagrozen. W ramach rozwoju naukowego wyglasza referaty na konferencjach krajowych i zagranicznych, pu-blikuje w czasopismach fachowych. Jest autorem oraz wspolautorem kilkudziesi^ciu artykulow i publikacji naukowych na temat ochrony przeciwpozarowej oraz budownictwa. Jego glowne zainteresowanie skupia si§ obecnie na komputerowym modelowaniu procesow gaszenia oraz badaniu wplywu wysokich temperatur na zmian^ wlasciwosci materialow kompozytowych.

Tomasz Drzymala, Ph.D. - a 2004 Graduate of the Main School of Fire Service in Warsaw, in which he pursued full-time studies at the Faculty of Fire Safety Engineering. He started his professional career in 2004 as an assistant in the Hydromechanics and Firefighting Water Supply Department. Since 2011 he has been working as Head of Building Basics and Construction Materials in the Construction Safety Department. As part of his scientific development he prepares papers for national and international conferences, and also publishes them in journals. He has authored and co-authored several dozen articles and scientific publications in the field of fire protection and the construction industry. His main interests currently revolve around the computer modelling of fire extinguishing processes and studying the impact of high temperatures on changes on the properties of composite materials.

st. bryg. w st. spocz. dr inz. Sylwester Kieliszek - ukonczyl dzienne studia na Wydziale Mechanicznym, Energetyki i Lotnictwa Politechniki Warszawskiej. Posiada uprawnienia rzeczoznawcy ds. zabezpieczen przeciwpozarowych. Od ukonczenia studiow jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym WOSP, a nast^pnie SGSP. W latach 1988-1999 i ponownie od roku 2002 zajmuje stanowisko kierownika Katedry Techniki Pozarniczej. Prowadzi zaj^cia z przedmiotow: hydromechanika, przeciwpozarowe za-opatrzenie w wod§, termodynamika. W pracy naukowej zajmuje si§ glownie badaniem wlasnosci przeplywowych sprz^tu pozar-niczego. Jest autorem i wspolautorem szeregu artykulow oraz wielu ekspertyz z zakresu ochrony przeciwpozarowej. Od wielu lat sprawuje funkj rzeczoznawcy do spraw zabezpieczen przeciwpozarowych.

Sylwester Kieliszek, Ph.D. - a Graduate of full-time studies from the Faculty of Power and Aeronautical Engineering of the Warsaw University of Technology. He is a certified fire risk surveyor. Since majoring he has been an academic at the Higher School for Fire Service Officers and then at the Main School of Fire Service. Between 1988 and 1999 and since 2002 he has held the position of the Head of the Firefighting Technical Science Dept. He holds classes in hydromechanics, fire water supply and thermodyna-

D01:10.12845/bitp.43.3.2016.25

mics. His scientific activities mainly include researching the flow properties of firefighting equipment. He has authored and co -authored a number of papers and expert reports in the field of fire protection. For many years he has acted as a fire risk surveyor.

mgr inz. Marcin Szutkowski - jest absolwentem zaocznych studiów magisterskich Szkoly Glównej Sluzby Pozarniczej w Warsza-wie, któr^ ukonczyl w 2010 roku na Wydziale Inzynierii Bezpieczenstwa Pozarowego. Jest pracownikiem Wydzialu Kontrolno--Rozpoznawczego Komendy Miejskiej Panstwowej Strazy Pozarnej w Warszawie. Od 2013 roku sprawuje funkj rzeczoznawcy do spraw zabezpieczen przeciwpozarowych.

Marcin Szutkowski, M.Eng. - a 2010 Graduate of the Main School of Fire Service in Warsaw, in which he pursued extramural studies at the Fire Safety Engineering Faculty. He is a faculty member of the Inspection and Evaluation Department of the Municipal Headquarters of the State Fire Service in Warsaw. Since 2013 he has acted as a fire risk surveyor.