Научная статья на тему 'АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНДАҒЫ ӨКПЕНІҢ ОБСТРУКТИВТІ АУРУЫМЕН АУЫРАТЫН НАУҚАСТАРДЫ ЖҮРГІЗУ'

АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНДАҒЫ ӨКПЕНІҢ ОБСТРУКТИВТІ АУРУЫМЕН АУЫРАТЫН НАУҚАСТАРДЫ ЖҮРГІЗУ Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
31
22
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
СПИРОМЕТРИЯ / ЛЕКАРСТВЕННЫЙ ФОРМУЛЯР / ПОЛИПРАГМАЗИЯ / ИНГАЛЯТОР / ОРОФАРИНГЕАЛЬНАЯ ДЕПОЗИЦИЯ / ДәРіЛіК ФОРМУЛЯР / ОРОФАРИНГЕАЛЬДЫ ДЕПОЗИЦИЯ / SPIROMETRY / DRUG FORMULARY / POLYPHARMACY / INHALER / OROPHARYNGEAL DEPOSITION

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Әcіл A.Б., Карабалина Л.Ә., Қожалім С.Б., Таукебаева Г.Б., Кошербаева Л.К.

Жұмыста Алматы қаласындағы бір емхананың өкпенің созылмалы обструктивті аурымен ауыратын науқастарын жүргізудің салыстырмалы талдау нәтижесі көрсетілген. DamuMed-ке көшудің мәселелері мен нәтижелері қарастырылған. Өкпенің созылмалы обструктивті ауруымен Д-есепте тұратын науқастардың электронды денсаулық құжаттарына ретроспективті талдау жүргізіліп, науқастарды электронды жүргізудің қолайлы және қолайсыз жақтары анықталған.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

MANAGEMENT OF PATIENTS WITH CHRONIC OBSTRUCTIVE PULMONARY DISEASE IN ALMATY

The work presents the results of the comparative analysis of the management of patients with chronic obstructive pulmonary disease in one of the clinics of the city of Almaty. Deals with methodological issues and results of the transition to DamuMed are considered. Performed a retrospective analysis of the electronic health passport of patients registered on the dispensary with chronic obstructive pulmonary disease and identified the positive and negative aspects of electronic patient management.

Текст научной работы на тему «АЛМАТЫ ҚАЛАСЫНДАҒЫ ӨКПЕНІҢ ОБСТРУКТИВТІ АУРУЫМЕН АУЫРАТЫН НАУҚАСТАРДЫ ЖҮРГІЗУ»

VeStnik KaznmU № I - 2020

ФТИЗИАТРИЯ И ПУЛЬМОНОЛОГИЯ PHTHISIATRY AND PULMONOLOGY

УДК 616.234-002

А.Б. Эсы1, Л.Э. Карабалина1, С.Б. ^ожалiм1, Г.Б. Таукебаева2, Л.К. Кошербаева2

С.Ж. Асфендияров атындагы К,азац ¥лттыцмедицинаyHueepcumemi гЖалпы тэж1рибелж дэргер мамандыгы бойынша 7 курс интерндер1: 2Гылыми жобаныц жетекшт, Денсаулыц сацтау экономикасы мен менеджментшц интеграцияланган жуйелер1 кафедрасы

АЛМАТЫ KАЛАСЫНДАFЫ 0КПЕИЩ ОБСТРУКТИВТ1 АУРУЫМЕН АУЫРАТЫН НАУКДСТАРДЫ ЖYРПЗУ

Жумыста Алматы цаласындагы б!р емхананыц екпешц созылмалы обструктивтi аурымен ауыратын науцастарын жург!зуд!ц салыстырмалы талдау нэтижеа кврсетлген. DamuMed-ке квшудщ мэселелерi мен нэтижелерi царастырылган. вкпенщ созылмалы обструктивтi ауруымен Д-есепте туратын науцастардыц электронды денсаулыц цужаттарына ретроспективтi талдау жyргiзiлiп, науцастарды электронды жyргiзудiц цолайлы жэне цолайсыз жацтары аныцталган. Tyttmdi свздер: спирометрия, дэршк формуляр, полипрагмазия, ингалятор, орофарингеальды депозиция

Юркпе.

Дуниежузшш денсаулык сактау уйымыныц деректерi бойынша екпенщ созылмалы обструктивт ауруымен (0СОА) к^рп уакытта 64 миллионга жуык адам зардап шегедi жэне 3 миллион адам кез жумган, болжам бойынша2030 жылга карай 0СОА элем бойынша eлiм ж0нiнен Yшiншi орындагы ауру болатыны с0зсiз [1]. 0СОА уакытша ецбек кабiлетiнiц T0мендеуiне, толы; ецбекке жарамсыздыкка жэне ерте елiмге алып келетiн болгандыктан денсаулык сактау уйымдары Yшiн мацызды мэселелердiц бiрi болып табылады. Мемлекеттiц 0СОА-мен ауыратын наукастарга жумсайтын тiкелей жэне жанама шыгындары экономикалы; жагынан ауырлыктар тудыратын болгандыктан, оныц ерте диагностикалау жэне емдеу жагына кеп K0цiл бeлiнуде [2].

Жылдан жылга 0СОА-мен ауыратын наукастар саны артуына байланысты соцгы онжылдыкта 0СОА жеке нозология TYрiне жаткызылып, 0зiнiц клиникалык жiктелуiне, диагностикасы мен профилактикасына ие болды [3].

Ал этиологиясына келетiн болсак эндогендi жэне экзогенд факторлардыц эсерiнен дамиды [4]. Экзогенд факторлардан темекi шегу, профессиональды зияндыктар, экологиялык жэне климаттык факторлар, темен элеуметтш-экономикалык жагдайды атап етуге болады. Алайда бул аталгандар кездесетiн адамдар барлык кезде 0СОА-мен ауырмайды. Мысалы, темекi шегетiндердiц тек 15-20% гана осы ауру кездесетМ аныкталган [5]. Бул керсеткiш эндогенд факторлардыц мацызын керсетiп, антитрипсин гешнщ релiн алга шыгарды [6].

Heri3ri кауш факторларын ескере отырып, ауруды ерте кезецiнде диагностикалап, ауыр аскынулардыц алдын алу мемлекет Yшiн к^рп кезецдегi мацызды мэселелердiц бiрi болып табылады.

Зерттеу максаты - 0СОА-мен ауыратын наукастарды ЖYргiзудi салыстырмалы талдау жасау аркылы нэтижесiн тексеру.

Зерттеу эд1стер1 - бiрiншi кезецде литературалык шолу жасалынып, 0СОА-ныц eзектiлiгi, таралуы, ауру жэне eлiм кeрсеткiштерi зерттелiндi. Сонымен катар «0СОА» диагностикасы жэне емi туралы К^Р клиникалык хаттамасы [7] мен шетелдш GOLD [8], NICE [9] салыстырылып, олардыц уксасты;тары мен айырмашылыктары салыстырылды. 0СОА-мен ауыратын адамдардыц электронды денсаулык кужаттарына Microsoft Excel-дщ кeмегiмен ретроспективтi талдау жасалынды. Олардыц кабылдап жаткан емдерiне тексерiс ЖYргiзiлiп, клиникалык фармакология тургысынан кандай кателштер бар екенi аныкталды. Нэтижелер1.

Зерттеуге жалпы 95 0СОА-мен ауыратын наукастардыц электронды денсаулык к¥жаттары DamuMed порталынан алынды. Оныц iшiнде ешкандай акпарат болмауына байланысты 45-i алып тасталынып, 50 денсаулык паспорты калдырылды. 50 адамныц 35-i эйел (70%), 15-i ер адам (30%). Олардыц Мнен АХЖ-10 (аурулардыц халыкаралык жштемей) бойынша J44.8 - Баска аныкталган созылмалы обструктивт екпе ауруы диагнозымен есепке алынгандар кеп (68%) екендiгi аныкталды (1 кесте).

Кесте 1 - J44 бойынша 8СОА-мен Д-есепте туратын наукастардыц саны

АХЖ-10 бойынша коды Диагнозы Саны

J44.0 Тыныс алудыц теменп белiмдерiнiц жiтi респираторлык ж¥кпасымен бiрге екпенiц созылмалы обструктивтiк ауруы 6

J44.1 Аныкталмаган аскынган созылмалы обструктивтiк екпе ауруы 2

J44.8 Баска аныкталган созылмалы обструктивтш екпе ауруы 34

J44.9 Аныкталмаган созылмалы обструктивтш екпе ауруы 8

Наукастардыц жасы 32-94 жас аралыгында (1 сурет). 40 жаска дешнплер 1 адам (2%), 40-50 жас аралыгы 3 адам (6%), 50-60 жас аралыгы 6 адам (12%), 60-70 жас аралыгы 12 адам (24%), 70-80 жас аралыгы 13 адам (26%), 80-90 жас аралыгы 14 адам (28%), 90 жастан аскандар 1 адам (2%).

Б¥дан наукастардыц кеп белт 60-90 жас арасында екенiн бiлемiз. Наукастардыц орташа арифметикалык жасы 70,14 жасты к¥райды. Ал мода 80.7 жас, б¥л - ец жш кездесетiн жас. Медиана 72,9, б¥л - 25 адам 72,9 жаска дешн, ал 25 адам 72,9 жастан Yлкен екенiн керсетедi.

Вестник КозНЛЛУ № I - 2020

1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 23 25 27 29 31 33 35 37 39 41 43 45 47 49

Сурет1 - Н

Непзшен 0СОА диагнозы былай к;ойылуы керек: 0СОА, А/В/С/Д категориясы, жецiл/орташа/ауыр/0те ауыр агымы, тура;ты/ ас;ыну фазасы, I/ II/ III дэpежелi тыныс жетiспеyшiлiгi, компенсация/декомпенсация сатысындагы созылмалы 0кпелiк журек немесе ас;ынусыз. Бipaк;, бiздiц зеpттеyлеpiмiз нэтижесiнде 44 нау;аста (88%) категория K0pсетiлмеген, 38 нау;аста (76%) ауырлы; агымы K0pсетiлмеген, 39 нау;аста (78%) фазасы K0pсетiлмеген жэне 4 наук;аск;а (8%) ремиссия деп диагноз к;ойылганын аньщтадьщ. 0СОА кезшде ремиссия деген диагноз к;ойылмайды. Бул дэpiгеpлеpдiц 0СОА ;алай ЖYpетiн ауру екешн бiлмейтiнiн K0pсетедi. Сонымен ;атар, тыныс жетiспеyшiлiгi 35 нау;аста (70%) к0рсетшмеген, ал созылмалы 0кпелiк ЖYpек 48 нау;аста (96%) K0pсетiлмеген. Бул сандар ар;ылы дэpiгеpлеp 0СОА кезшде клиникалы; диагнозды дурыс ;алай ;ою керек екенiн толы; бiлмейтiнiн к0ре аламыз.

Келей мэселе, Д-есепке алынган уа;ыттары. DamuMed порталынан бiз 2011 жылдан бастап Д-есепке алынган нау;астарды алды;. Оныц iшiнде ец K0бi 38% нау;ас 2015 жылы алынган, ал ;алгандары 16% 2019 жылы, 14% 2017 жылы, 12% 2014 жылы, 12% 2018 жылы, 6% 2016 жылы, 2% 2011 жылы Д-есепке алынган. Жыл мезплдерше келетiн болса; ;ыста - 46%, KYЗде - 24%, к0ктемде - 22%, жазда - 8%. Кыста ец K0бi желто;сан айына (14 нау;ас) келедi, KYЗде к;ыpкYЙек айы (7 адам). Бул KYHнiц суьщтыгына жэне тыныс жолдарыныц инфекциялы; ;абыну ауруларына тiкелей байланысты болып табылады.

Нау;астардыц шагымдарына келетш болса; ец K06i 22 нау;аста (44%) ентiгy, 15 нау;аста (30%) ж0тел, 14 нау;аста (28%) ;а;ырык;, 12 нау;аста (24%) туншыгу устамалары кездесетiнi аньщталды. Сонымен ;атар 26 нау;аста (52%) 0СОА ж0нiнде шагымдар жо;.

>дын, жасы

Ал электронды денсаулы; кужатында 48 нау;аста (96%) зиянды эдеттеpi, ягни темекi шегу жо; деп толтырылган, ал 2 нау;аста (4%) толтырылмаган. Бул денсаулы; кужатын толтырганда нау;астан сурамай жо; деп белгiлегенiнiц немесе ол кpитеpийдi мацызды деп санамаганыныц белгiсi болып табылады.

Тагы айта кететiн бip жайт, нау;астардыц мамандыгы. Бул критерий де 0СОА ym^ мацызды болып табылады. 33 нау;аста (66%) мамандьщтары K0pсетiлмеген, 7 нау;ас (14%) жумыс жасамайды, 6 нау;ас (12%) жеке кэсiпкеp, бipaк; ;андай кэсiп, кiм болып ктейпш толтырылмаган, 2 нау;ас (4%) директор, 1 нау;ас (2%) мейipбике, 1 нау;ас (2%) электрик екендеpi белгт, алайда олардыц да ;айда жумыс iстейтiндеpi белгiсiз.

Спирометрия ЖYpгiзiлyiне келетш болса; 4 нау;аста гана (8%) спирометрия нэтижелеpi толтырылган, ал ;алган 46 нау;аста (92%) спирометрия нэтижелеpi жо;.Осы 4 критерийге: шагым, темега шегу, мамандыгы, спирометрия к0pсеткiшiне ;арап, 0СОА диагнозын ;оюга болады. Алайда бiздiц зерттеуге ;атыск;ан наук;астардыц к0пшШгшде бул туралы деректер жо; болуына байланысты ;андай негiзде диагноз ;ойылганы дэлелденбеген.

Жылына 1 рет ЖYpгiзiлетiн жоспарлы госпитализация 13 нау;аста (26%) ЖYpгiзiлген, 12 нау;ас (24%) госпитализацияланбаган. Ал 25 нау;астыц (50%) электронды кужатында ол туралы а;парат MYЛдем толтырылмаган.

Зерттеуге ;атыс;ан наук;астардыц емшде ;олданылган негiзгi препараттар ;ыск;а/узак; меpзiмдi эсер ететiн бета2-агонистер, антихолинергиялы; препараттар жэне жеpгiлiктi/жYЙелi эсер ететш глюкокортикостероидтар болып табылады (2 кесте).

Кесте 2 - 8СОА кезiндегi Heri3ri дэр1л1к препараттар

№ Саудальщ аты Эсер етушi заты Тобы

1 Спирива тиотропия бромид ¥АХП

2 Симбикорт будесонид + формотерол ГКС+¥БА

3 Буфомикс Изихайлер будесонид + формотерол ГКС+¥БА

4 Беродуал Н ипатропия бромид + фенотерол КБА+КАХП

5 Онбрез индакатерол ¥БА

6 Пульмикорт будесонид ГКС

7 Серетид флутиказон + сальметерол ГКС+¥БА

8 Эйртек флутиказон + сальметерол ГКС+¥БА

9 Флутиэйр флутиказон + сальметерол ГКС+¥БА

10 Вентолин сальбутамол КБА

11 Беклазон бекламетазон ГКС

¥АХП - узацэсерететшантихолинергиялыцпрепараттар; К,АХП - цысца эсер ететш антихолинергиялъщ препараттар; ¥БА - узац эсер ететш бета2-агонистер; К,БА - цысца эсер ететш бета2-агонистер; ГКС - глюкокортикостероидтар.

ДэрШк заттардан тагайындалуы бойынша Беродуал 13 нау;аск;а (26%), Спирива 13 нау;аск;а (26%), Симбикорт 8 нау;аск;а (16%), Буфомикс 4 нау;ас;а (8%), Онбрез 4 нау;аск;а (8%), Серетид 4 нау;ас;а (8 %), Эйртек 3 нау;аск;а (6%), Флутиэйр 2 нау;ас;а (4%), Пульмикорт 1 нау;аск;а (2%), Вентолин 1 нау;аск;а (2%), Беклазон 1 нау;аск;а (2%)

курайды. Оларды жеке-жеке гана емес, топтастырып та тагайындаган. Жалпы 50 адамныц 27-ri, ягни 54% 0СОА-нан еш;андай дэрШк зат ;абылдамайды. Ал 3 нау;ас - 1 препарат, 11 нау;ас - 2 препараттан, 8 нау;ас - 3 препараттан, 1 нау;ас - 5 препараттан ;абылдайды.

TeriH медициналы; к0мектщ кепiлдiк бершген к0лемi шецберiнде дэрiлiк заттармен ;амтамасыз етiлу туралы Казахстан Республикасы Денсаулы; са;тау министрiнiц 2017 жылгы 29 тамыздагы № 666 буйрыгына (14.05.2019

жылгы 0згерктермен) [10] сэйкес 0СОА-мен ауыратын нау;астарга берiлетiн тегiн дэрШк заттардыц тiзiмi бар (3 кесте).

Кесте 3 - 8СОА кезмде амбулаториялык децгейде TeriH берiлетiн дэрШк препараттар Ti3iMi

АХЖ-10 коды ДэрШк заттардыц атауы (дэрШк нысаны) АХЖ коды Саудалык аты

J44 Индакатерол, ингаляцияга арналган унтак R03AC18 -Онбрез

Фенотерола гидробромид + Ипратропия гидробромид, ингаляцияларга арналган ерiтiндi, ингаляцияларга арналган аэрозоль R03AK03 -Беродуал Н

Рофлумиласт, таблетка R03DX07 -

Сальметерол+Флутиказона пропионат, ингаляцияларга арналган аэрозоль, ингаляцияларга арналган унтак R03AK06 -Серетид -Эйртек -Флутиэйр

Тиотропия бромид, ингаляцияга арналган ерiтiндi, ингалятор мен жиынтыкта ингаляцияга арналган унтак пен капсулалар R03BB04 -Спирива -Спирива Респимат

Будесонид + Формотерола фумарата дигидрат, ингаляцияларга арналган унтак R03AK07 -Симбикорт -Буфомикс

50 нау;астыц iшiнде дэрi ;абылдайтын 23 нау;асты тексере келе, Беклазон, Вентолин, Пульмикорт дегендер бронх демшпеймен Д-есепте тургандарга гана берiлетiндiгi аныкталды. Олар тагайындалган нау;астар бронх демiкпесiмен Д-есепте турмайды. Будан дэрiгердiц ;ателштерш к0ремiз. Егер санайтын болса; осы нау;астар Yшiн мемлекет ай сайын 3 препарат;а - 5878,93 тг, ал жыл сайын 70547,15 тг жумсап отыр.

Ал ;алган дурыс тагайындалган препарттарга ай сайын 23 нау;аск;а 397200,84 тг, жыл сайын 4766410,08 тг жумсалынады.

Мемлекет бул дэршерд ;андай багада сатып алатыны туралы а;парат 2017 жылдыц 8 желто;санында шы;;ан, 2019 жылдыц 25 сэу1ршдеп 0згерiстер енгiзiлген денсаулы; са;тау министрлiгiнiц №931 буйрыгында [11] к0рсетшген. Осы буйрыщтагы бага мен дэрiханалардаFы орта баганы салыстыра келе, мемлекет Онбрез 300 мкг №30 деген дэрШк препаратты 10387,8 тг-ге алатынын аныктады; ал дэрiханада 10325 тг турады, Серетид Мультидиск 50/250 мкг 60 доза деген дэрШк препаратты мемлекет 9084 тг алады, ал дэрiханада 8187,5 тг туратыны аныкталды (4 кесте).

Кесте 4 - 8СОА кезшдеп дэр1л1к препараттардыц мемлекет №931 буйрык бойынша алатын жэне дэрiханалардаFы орташа

Атауы Мемлекет (тг) Салыстыру ДэрiханалардаFы орташа баFа (тг)

Спирива 18 мкг №30 13027,2 < 18167,5

Спирива Респимат 2,5 мкг 4 мл 12596,49 < 16331

Симбикорт 160/4.5мкг 60 доз 8760,45 < 10826

Беродуал Н 200 доз 10 мл 2861,74 < 3935,7

Онбрез 300 мкг №30 10387,8 > 10325

Буфомикс Изихайлер 160/4.5 мкг 60 доз 6078,00 < 7582,5

Серетид Мультидиск 50/250 мкг 60 доз 9084,00 > 8187,5

Эйртек 25/125 мкг 120 доз 3974,58 < 4113

Флутиэйр 50/250 мкг 4941,88 ? Сатылымда Х

Сонымен ;атар, бiр нау;аск;а эр TYрлi сауда атымен бiр препаратты тагайындаган жагдайлар да кездесть Бiр нау;аск;а Буфомикс Изихайлер жэне Симбикорт тагайындалган. Олардыц эсер етушi заттары: будесонид+формотерол. Екiншi нау;ас;а Серетид жэне Флутиэйр берген, эсер етушi заттары: флутиказон+сальметерол. Бул дэр^ер дэрiнiц саудалы; атауы мен эсер етушi затын дурыс бiлмейтiнiн к0рсетедь Зерттеу барысында 0СОА-мен ауыратын нау;астарда жиi кездесетiн ;осалк;ы аурулар аныкталды: артериялы; гипертензия 78%, ЖYректiц ишемиялы; ауруы 40%, бронх демiкпесi 30%, ;ант диабетi 22%, орталы; ЖYЙке ЖYЙесi аурулары 18%, онкология 12%, ™рек-;имыл ЖYЙесi 10%, пиелонефрит 8%, холецистит 8%, гастрит 6%, гепатит 6%, ас;азан жэне 12 елi iшек ойы; жарасы 12%. Негiзгi ауруы мен ;осалк;ы ауруларына ;абылдайтын дэрiлер саны 5-тен

асып, полипрагмазия бай;алатын нау;астар 30%-ды ;урады. Талкылау.

Аз а;парат;а ;арамастан, бiздiц зерттеуiмiзде ер адамдардыц Yлесi (30%) эйелдердщ Yлесiнен (70%) т0мен екендш аныкталды. Темекi шегетiн ер адамдар арасында 0СОА-ныц таралуы жогары болгандыщтан, ер адамдарда 0СОА диагностикасыныц жетюшказдщ проблемасы аса мацызды екенi к0ршш тур. Эйел адам Yлесiнiц к0птМн ерте емханага ЖYгiнуiнен Д-есепке ерте к0бiрек алынган немесе эйелдердiц арасындагы шылым шегушшердщ Yлесi куннен щнге 0суде деп тужырымдай аламыз.Нау;астардыц орташа жасы 70,14 жас. Бул нау;астардыц емханага кеш к0мек сурап келушен болуы MYMкiн, себебi адамдар тыныс тарылуымен, ж0тел жэне ентiгумен уза; уа;ыт журе берiп, ецбекке ;абшеттшт т0мендей бастаганда медицина

WW

к;ызметкеpлеpiнщ кемегiне 6íp^k; жyгiнедi. Myмкiн спиpогpафияны 40-тан ас;ан шылым шегетш кiсiлеpдiц баpлыFына жаппай ЖYpгiзy пайдасын тигiзеp.Беpiлген деpектеpге pетpоспективтi талдаy ЖYpгiзiлгеннен кейiн, Алматы ;аласыныц 6íp емханасында iстейтiн дэpiгеpлеpдiц электpонды денсаулы; к;yжаттаpын толтыpып, ЖYpгiзyде темен дайындывда ие екешн байк;аyFа болады. Оны 0СОА-мен Д-есепте тypатын наyк;астаpдыц зиянды эдеттеpi (шылым шегу), спиpометpия нэтижелеpi жэне наyк;астаpдыц мамандык;таpы тypалы а;паpаттаp толтыpылмаyынан кеpе аламыз. 9S электpонды денсаулы; кyжаттаpыныц iшiнен, 4S-i ете аз ак;паpатк;а ие болды болды, сонды;тан бiз олаpды езiмiздiц жyмысымызда ;олдана алмады;. Оныц басты 6íp себептеpiне DamuMed-ке ауысудыц аз уа;ытта ЖYpгiзiлгендiгiн айта кетy жен. Осыпан оpай, наyк;астаpдыц денсаулы; кyжаттаpын тольщтьфу жэне олаpды MYMкiндiгiнше ак;паpаттандыpy ушш дэpiгеpлеpге кебipек уа;ыт беpy кеpек. Сонымен к;атаp, эpiптестеpiмiздiц аpасында элемронды кужаттаманы дypыс толтыфудыц мацыздылы^ы тypалы yFымды бекiтy yшiн аpнайы iс-шаpалаp кешенiн ЖYpгiзсе болады.

Вестник КозНМУ № I - 2020

0СОА-мен Д-есебiнде тypFан наy;астаpFа бpонхиальдi астма кезшде таFайындалyы кеpек дэpi-дэpмектеp тегш таFайындалFан. ЯFни, 6ул дэpiлеp (Вентолин, Беклометазон, Пyльмикоpт) 0СОА мен ауыфатын наyк;астаp yшiн амбyлатоpиялык;-емханалык; дэpi-дэpмектеpмен тегш ;амтамасыз ету тiзiмiне енгiзiлген жо;.0СОА пpепаpаттаpыныц баFалаpына салыстыpy ЖYpгiзе келе, тегш медициналы; кемектiц кепiлдендipiлген келемi шецбеpiнде дэpi-дэpмектеpдi сатып алFанда, сатып алyFа жyмсалFан к^ажаттыщ оцтайлы жэне тшмд шыFыны болмаFандыFын атап ету кеpек. Цорытынды.

Учаскелiк к;ызметкеpлеpге наyк;астаpдыц электpонды медициналы; ;yжаттаpын толы; жэне дypыс толтыфудыц мацызын тyсiндipiп, жак;саpтy ;ажет. Сондай-а; 0СОА баp наyк;астаpFа диагностикалы; iс-шаpалаpды, яFни, спиpогpафияны уа;ытылы етуше ба;ылау жасап, оныц нэтижелеpiн yнемi динамикада ба;ылап, DamuMed-ке ^кеп отыpy кеpек. Зиянды эдеттеpдiц аypyFа ;андай эсеpi баpын тyсiндipiп, олаpдан аpылyдыц мацызын айтып, салауатты емip салтын устанудыц пайдасы тypалы yгiт-насихаттаy жyмыстаpын ЖYpгiзy ;ажет.

1 Дуниежузшш денсаулык са;тау уйымыныц деректерi URL: https://www.who.int/respiratory/copd/ru/.

2 Чучалин А.Г. Одышка: патофизиологические и клинические аспекты // Пульмонология. - 2004. - №5. - С. 6-16.

3 Илькович М.М., Игнатьев В.А. ХОБЛ:нозологическая форма или группа заболеваний? // Атмосфера. - 2002. -№1. -С. 27-28.

4 Calverley P.M.A., Koulouris N.G. Flow limitation and dynamic hyperinflation: key concepts in modern respiratory physiology // Eur Respir J. - 2005. - №277. - Р. 186-199.

5 Шмелев Е.И. Хронический обструктивный бронхит. - М.: ЗАО Издательство БИНОМ, 1998. - С. 39-56.

6 Кокосов А№Н№ Хронический бронхит и обструктивная болезнь легких. - 2002.

7 «0кпенщ созылмалы обструктивт ауруыныц» диагностикасы жэне емi туралы КР клиникалы; хаттамасы, 10 караша 2016 жыл.

8 GOLD(GLOBAL INITIATIVE FOR CHRONIC OBSTRUCTIVE LUNG DISEASE, 2019) URL: https://goldcopd.org/wp-

Т1З1М1

content/uploads/2018/11/GOLD-2019-POCKET-GUIDE-FINAL_WMS.pdf.

9 NICE (NATIONAL INSTUTUTE FOR HEALTH AND CARE EXCELLENCE, 2018), Chronic obstructive pulmonary disease in over 16s: diagnosis and management URL: https://www.nice.org.uk/guidance/ng115/documents/shor t-version-of-draft-guideline.

10 Тегш медициналы; квмектщ кетлдщ бершген квлемi шецберiнде дэрiлiк заттармен камтамасыз етшу туралы Казахстан Республикасы Денсаулык; са;тау министрiнiц 2017 жылгы 29 тамыздагы № 666 буйрыгы (14.05.2019 жылгы 0згерiстермен) URL: http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1700015724.

11 Казакстанды; ултты; дэрiлiк формулярын бекiту туралы Каза;стан Республикасы Денсаулык са;тау министршщ 2017 жылгы 8 желтоксандагы № 931 буйрыгы (25.04.2019 жылгы взгерктермен) URL: http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1700016141.

А.Б. Эсiл1, Л.Э. Карабалина1, С.Б. Kожалiм1, Г.Б. Таукебаева2, Л.К. Кошербаева2

Казахский Национальный медицинский университет имени С.Д. Асфендиярова 1Интерны 7 курса по специальности «Общая врачебная практика»: 2Руководитель научного проекта, кафедра интегрированных систем экономики и менеджмента здравоохранения

ВЕДЕНИЕ ПАЦИЕНТОВ С ХРОНИЧЕСКОЙ ОБСТРУКТИВНОЙ БОЛЕЗНЬЮ ЛЁГКИХ В ГОРОДЕ АЛМАТЫ

Резюме: В работе представлены результаты учете с хронической обструктивной болезнью легких и

сравнительного анализа ведения пациентов с хронической выявлены положительные и отрицательные стороны

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

обструктивной болезнью лёгких в одной из поликлиник электронного ведения пациентов.

города Алматы. Рассматриваются вопросы и результаты Ключевые слова: спирометрия, лекарственный формуляр,

перехода на DamuMed. Выполнен ретроспективный анализ полипрагмазия, ингалятор, орофарингеальная депозиция.

электронного паспорта здоровья больных, состоящих на Д-

VeStnik KQzfimU № I - 2020

A.B. Assil, L.A. Karabalina, S.B. Kozhalim, G.B. Taukebaeva, L.K. Kosherbayeva

MANAGEMENT OF PATIENTS WITH CHRONIC OBSTRUCTIVE PULMONARY DISEASE IN ALMATY

Resume: The work presents the results of the comparative analysis of the management of patients with chronic obstructive pulmonary disease in one of the clinics of the city of Almaty. Deals with methodological issues and results of the transition to DamuMed are considered. Performed a retrospective analysis of the electronic health passport of patients registered on the

dispensary with chronic obstructive pulmonary disease and identified the positive and negative aspects of electronic patient management.

Keywords: spirometry, drug formulary, polypharmacy, inhaler, oropharyngeal deposition

УДK 616-01/-099

A^. Aльмyxaновa, A.M. n^^Ba, У.У. Hci^a^AOBa

KÜ3ÜXCNUÜ Нüцuoнüльныймeдuцuнскuй yнuвeрсuтeт uмeнu С.Д. Aсфeндuярoвü

KЛИHИЧЕСKОЕ ЗHAЧЕHИЕ ОЦЕИ^ KAЧЕСTВA ЖИЗИИ ПAЦИЕHTОВ C XPОHИЧЕСKОЙ ОБСTPУKTИВHОЙ БОЛЕЗИЬЮ ЛЕГKИX

В дaннoм uсслeдoвaнuu nрoвoдuлaсь oцeнкa кaчeствa жuзнu 50 naцueнтoв с xрoнuчeскoй oбстрyктuвнoй бoлeзнью легшх, nрoxoдuвшux cтaцuoнaрнoe лечена в oтдeлeнuяx nyльмoнoлoгuu №1 u №2 нa 6a3e ГКП нa ПХВ ГКБ №1 г. Aлмaты в 2019 г. Kaчeствo жuзнu oцeнuвaлoсь нa мoмeнт выnuскu, a тaкжe с^стя 3 месящ. Для nрoвeдeнuя oцeнкu uсnoльзoвaлaсь рyсuфuцuрoвaннaя верс1ш onpo^urn MOSF (SF-36),

Ключевые слова: Xрoнuчeскaя oбстрyктuвнaя бoлeзнь легшх, кaчeствo жызн^ SF-36, брoнxuaльнaя oбстрyкцuя

Введение:

Хроническая обструктивная болезнь легких (ХОБЛ) на данный момент является одной из ключевых проблем здравоохранения. Это связано с тем, что помимо с каждым днем возрастающей заболеваемости и смертности, данная патология приводит к значительному снижению качества жизни пациентов. Учитывая данные факты, одной из главных задач в терапевтических аспектах ХОБЛ является становится является улучшение показателей качества жизни. [2]

В соответствие с данным Всемирной Организации Здравоохранения (ВОЗ) в структуре причин смерти за прошедшее деятилетие 10 лет (2008-2018 гг.) такие патологии как инфекции дыхательных путей, ХОБЛ заняли четвертое место в общей структуре заболеваемости, и инфекции нижних дыхательных путей занимают 4 место, уступая позиции лишь болезням системы кровообращения, инсультам и онкологическим патологиям. [6]. Статистические показатели в нашей республике показывают, что в 2016 году заболеваемость пульмонологическими болезням составляла 24706 на 100 000 населения, в 2017 г. — 24819 на 100 000 населения. [4]. Помимо оценки клинического состояния пациентов, которое находит свое отражение в данных объективного осмотра, клинико-лабораторных показателях, в современной медицине складывается тенденция к оценке такого показателя как качество жизни, который является не только суммированым отражением общего состояния пациента, но и может использоваться как индикатор эффективности проводимой терапии. Он позволяет измерить восприятие пациентом своего здоровья, как в физическом, так и в психологическом плане. Одним из распространенных инструментов оценки данного показателя является опросник SF-36 (SF-36 Health Survey), который показывает степени физического функционирования, интенсивность болевых ощущений, состояние общего здоровья, жизненную активность, социальное функционирование, ролевое эмоциональное функционирование, а также состояние психического здоровья.

Конечными целями лечения пациентов с ХОБЛ являются стабилизация течения заболевания, регрессирование симптомов, профилактика обострений. Все это ведет к улучшению качества жизни пациентов. Данный показатель вне обострения заболевания может использоваться как индикатор оценки общего состояния пациента. На сегодняшний день качество жизни рассматривается как критерий эффективности менеджмента заболеваний, позволяющий проводить поиск новых стратегических решений в проводимой терапии. Улучшение субъективного самочувствия пациента, включающее в физические, психические и социальные аспекты жизни, является одной из приоритетных задач при лечении ХОБЛ. Учитывая клиническую, социальную, экономическую значимость ХОБЛ, изучение качества жизни пациентов с данной нозологией является одним из актуальных направлений исследовательского поиска. [3] Цель исследования: Оценка качества жизни (КЖ) пациентов при хронической обструктивной болезни легких (ХОБЛ) и определяющие его факторы

Оценить качество жизни пациентов с хронической обструктивной болезнью легких (ХОБЛ), а также провести анализ влияния различных факторов на качества жизни согласно опроснику SF-36. Материалы и методы:

В ходе исследования проводилась оценка качества жизни у 50 пациентов с ХОБЛ, проходивших стационарное лечение в отделениях пульмонологии №1 и №2 на базе ГКП на ПХВ ГКБ №1 г. Алматы в 2019 г посредством личного опроса на момент госпитализации. Последующая оценка проводилась при помощи телефонных звонков через 3. Для изучения качества жизни в исследовании использована русифицированная версия опросника MOSF (SF-36). Статистическая обработка полученных данных осуществлялась с помощью программного обеспечения IBM SPSS Statistics 23.0 и пакета Microsoft Office 2019. Результаты исследования:

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.