Научная статья на тему 'Shuubian motives in A. firdausy`s "Shahname"'

Shuubian motives in A. firdausy`s "Shahname" Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
223
27
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ШУУБИЯ / "ШОњНОМА" / АљАМ / ФИРДАВСї / ДОСТОН / ЭРОНЗАМИН / СОСОНИЁН / ЯЗДИГУРД / ЌОДИСИЯ / ШУУБИЗМ / "ШАХНАМЭ" / АДЖАМ / ФИРДОУСИ / ПОЭМА / POEM / ШУУБИТСКИЕ МОТИВЫ / MOTIVES / ВОЗРОЖДЕНИЯ АДЖАМА / REVIVAL OF ADZHAM / ПРИВЕРЖЕНЦЫ ШУУБИТСКОГО ДВИЖЕНИЯ / ADHERENTS MOVEMENTS / САСАНИДЫ / КОДИСИЯ / "SHAHNAME" / AJAM FIRDOUSI / JAZDIGURD / KODISIJA

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Раджабова Мархабо Тухтасуновна, Rajabova M.T.

Что такое шуубизм и какое значение имеет это понятие в литературных произведениях средневековых персидско-таджикских поэтов? В статье автор исследует отражение шуубитских мотивов в Шахнамэ Фирдоуси и оценивает её как величайшее произведение персидско таджикской литературы, в наилучшей форме выразившее цели шуубитского движения. Автор характеризует произведение Фирдоуси как итог патриотических усилий приверженцев шуубитского движения в деле возрождения Аджама. На основе цитат из поэмы автор обосновывает свою точку зрения на политические взгляды великого поэта.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

In this article the author investigates the reflection of shuubian motives in Firdausy`s Shahname and assesses it as a masterpiece of PersianTajik literature which in a best form expresses the purposes of shuubian movement. Firdausy`s work is characterized as a result of patriotic efforts of adherents of shuubian movement in revival of Adjam.

Текст научной работы на тему «Shuubian motives in A. firdausy`s "Shahname"»

Mirzoeva D.D.

Grammar features of Tajik and Russian anthroponomy in comparative plan

The author of the article confirms that there is similarity in morphological ways of formation of Tajik and Russian anthroponomy, equally with lexical-semantic resemblance, under relatively-comparative analysis of the grammatical structure of Tajik personal names with Russian personal names there is observed the usage of analogical part of speech.

There are given number of nouns, adjectives, numeral lexical units as an analogy example that proves unanimity of the grammatical structure of anthroponomy formation in both languages.

Ралабова Маршабо Тухтасуновна,-н.и.ф., дотсенти кафедраи забонпои толикг ва арабии ДД^БСТ.

ИНЪИКОСИ АФКОРИ ШУУБ1 ДАР «ШО&НОМА»-И АБУЛКОСИМ

ФИРДАВС1

Бузургтарин асаре, ки дар адабиёти форсу толик аадоф ва омоли наазати шуубия - ааракати ватанхоаонаи мардуми эрониро бо беатарин шаклу мазмун ифода намудааст, «Шоанома»-и аакими донои Тус Абулкосими Фирдавс'' аст. Агар аадафи асосии наазати шуубия аз огози зуаури он эаёи Алам бошад, пас бо элоди «Шоанома»-и безавол ин аадаф таааккуки комил пайдо кард. Аз ин ру, асари ловидонаи Фирдавсиро метавон ламъбасти талошаои меаанпарастонаи пайравони наазати шуубия ва шоаасари ин наазат ба шумор овард. Он вокеан аам ба арабгароёни мутаассиб посухи дандоншикан ва дар раванди Аламгароии шуубия бахши барластатарин аст.

Fайрати милл'' ва масъулияти маънавиву ахлок' Фирдавсиро бар он водошта буд, то бо мукаддас доштану лилвагар сохтани симои Эронзамини бостон', равшану нурон' ва аасратангез намудор кардани давраи Сосон'1 эасосоти ватанпарастии мардуми Аламро бедор кунад.

Фирдавсии бедордил фаро расидани мараилаи пурхатарро дар таърихи Алам эасос намуда буд. У шоаасари худро замоне менавишт, ки каламрави давлати Сомониён аамвора дучори турктозиаои низомиву сиёс'1 гардида буд. Дар он рузаои душвор шоири ватанпараст ба ёрии Эронзамин бархост ва табъи равону андешаи офаринандаи хешро дар хидмати эаёи Алам ва мардуми он ниаод. У тасмим гирифта буд, ки бо сурудани достонаои милл'1 ва таърихи бостонии саршор аз азамату гурур ва фарру шукуа ифтихороти фаромушшудаи рузгорони сарафрозиро ба ёди мардуми Эронзамин биёварад, руаи меаанпарастиро дар онао бедор созад, ишк ба ватан ва нафрат ба душманони ин сарзаминро дар калбаои онао барангезад.

Суханвари Тус'1 мехост ба Аламиён бирасонад, ки аувийяту асолати нажод'1 ва эътибори таърихиву бартарияти бостонии худро на дар торикии

замона, балки дар оинаи устурашову сирати кадим! бубинанд. Фирдавс! огошонаву бошуурона таърихи Эронро то сукути Сосониён ва катли Яздигурди севум навишта, аз идома додани он худдор! кард, ки ин амали у ду маъниро ифода мекунад: якум, шадафи аслии шоир тасвири шамосаи Эрони бостон аз огоз то анлом аст; дуюм, пас аз инкирози салтанати Сосониён у дигар шарфе барои гуфтан надорад. Барои Фирдавс! навиштани таърихи Эрони истилошуда хеле дарднок буда, у дар ин маврид сукутро авлотар донистааст.

Ба таъбири мушаКкики эрон! Машмудризои Ифтихорзода сукути шоир дар ин нуктаи таърихи Алам барои аъроб бештар ташкиромез аст. Фирдавс! дар 60 шазор байте, ки тули с! соли шаёташ иншо кардааст, марсияе ба гузаштаи миллату нажоди худ суруда, бо ин Аламро зиндаву ловидона кардааст (2; 97).

Фирдавс! тавонист шуълаи хомушгардидаи нашзати шуубияро аз нав фурузон намуда, Аламро зинда гардонад, ки ба фикри мазкур дар «Шошнома» ишора рафтааст:

Басе ранл бурдам бад-ин сол сг, Алам зинда кардам бад-ин порсг.

Шоир дар зикри тафохури милл! ва варакгардон кардани сашифашои нусратомези Алам назари шууб! дошта, дар баробари ин ба ислом эштиром ва эътикоди комил нишон медишад. Аз ин лишат Фирдавс!, ба кавли донишманди эрон! Лалолиддини йумо! сиёдати эрониро бо диёнати араб! дар худ ламъ карда буд (6;124).

Фирдавс! бо элоди «Шошнома» ба киссаву ривоятшои кушани Алам умри дубора бахшид, таърихи Эронзаминро бо шама бурду бохт ва шебу фарозаш ловидон! гардонд. Агар нахустин шуарои шуубимазшаб аз кабили Исмоил ибни Ясор, Башшор ибни Бурд ва дигарон дар ашъори хеш таншо бо зикри номи бузургони тоисломии Алам тафохур карда бошанд, пас Фирдавс! корномашои таърихиву устуравии шар яке аз он бузургонро ба риштаи ташрир кашид ва оншоро чун шуллати барозандагии кавмшои эрон! дар масири таърих ба лилва овард. Ангезаи мушимтарини ин кори шоир шамоно тамоюли Аламгаро! ва андешаи миллии у буд. Фузун бар ин, умри худро вакфи назми «Шошнома» кардани Фирдавс! худ мазшаре аз мазошир, балки боризтарин мазшари Аламгаро! ва мешандуст! дар адабиёти форсу толик ба шумор меояд, зеро дар замони зиндагии шоир шунари шуаро сарфи дарёфти молу лош мешуд ва оншо побанди навиштани мадшияшо ба фармонравоёни давр ва гирифтани тушфаву силашо буданд. Бо ин рош шоирон зиндагии осудашолона ва мураффаши худро таъмин мекарданд. Чунончи, Фаррух! аз Сиистон дар лустулуи мамдушони сарватманду кушодадаст то ба Чагониёну Fазнин рафт. Ё худ Fазоир! аз Рай барои Машмуди Fазнав! мадшияшо мефиристод ва барои шар касида шазор динор мегирифт. Унсур! аз роши ситоишгар! чунон сарвате гирд овард, ки карншо забонзади шама буд. Аммо Фирдавс! табъу шунари худро дар роши шадафи олии хеш ба кор андохт. У на ба фикри

худ, балки ба фикри Эронзамин ва мардyми он 6уд.

йакими бедордил тангдастиву хориро дар раши бедор кардани мардуми Эронзамин ва элоди шамдиливу шамбастап миëни онон ташаммул кард ва шошкории ловидонае офарид, ки ганлинаи фаршанги форсу толик, пуштибони вашдату озодагии мардуми Эронзамин ва истиклоли ин кишвар буд. Бесабаб нест, ки шокимони хилофати аббосии Багдод ва дастнишондашои оншо ба шар чизе, ки ба Эронзамин иртибот дошт, кина мепарвариданд ва аз ин ру оншо «Шошнома»-ро ташаммул карда наметавонистанд. Ибни Асир шодисашои соли 420/1030-ро накл карда, мегуяд, ки чун Машмуди Fазнавï Райро гирифту Малдуддавлаи Дайламиро дастгир кард, дар бозпурс'1 аз y нахуст суол кард, ки ту оë «Шошнома» мехон'1, ки он таърихи фурс аст, бояд ту «Таърихи Табар'1»-ро мехонд'1, ки он таърихи муслимин аст (1;9,371-372).

Донишманди эрош Мушаммадамини Раëшï дар мавриди «Шошнома» чунин таъкид медорад: ««Шошнома» ганли бекароне аз одобу русум ва фаршанги эрондан аст. Он инъикоскунандаи табакоти мухталифи мардум, оини кишвардориву лашкаророии эрониëн, суннатшои сиëсивy тартиботи сафир фиристонидан ва сафир пазируфтан, базму разм ва шунаршову лашншои эрош ва садшо ланбашои гуногун мебошад, ки ин шама бо лутфи мазмун ва кудрати баëн суруда шуда, ганитарин манбаъ барои пажушиши мушаккикон дар шинохти гузашташои ломеаи эрон! аст ва хошад буд» (5;1,21).

Ин ло бояд илова намуд, ки «Шошнома» шамчунин бештарин талассумгари андешаву акоиди мешанпарасп ва тамоюлоти Äламгароивy зиддихилофатии муаллифи он - Фирдавсии бузургвор аст. Таваллуши шоир ба афкори нашзати шуубия хоссатан дар он кисмати «Шошнома», ки ба истилои Эрон аз лониби аъроб бахшида шудааст, равшан ба назар мерасад.

Фирдава дар мавриди худ шодисаву вокеоти то давраи истилоро ба силки тасвир кашида, чешраи шош, ашрофияти эрош, рушонтени зардушп ва низоми табакотиро лилвагар менамояд. Шоир ишора бар он дорад, ки авзоъи дохил1 барои шулуми хорилиëн ва ишголи Эрон бисëр мусоид гашта буд. Ба ин муносибат, дар подшошии Кубод Kиëми Маздакро тасвир мекунад, ки он вокеаи мушим дар таърихи давлатдории Сосонтен буда, шуришшои милливу мардумии ин сарзаминро барои адолат талассум месозад. Шоири нуктасанл окибати дардноки ин шуришро бо дарду алам руи сафша меорад. Ба эштимоли голиб, манбаи Фирдавс! дар бораи Маздак тарлумаи «Китоби Маздак» бояд бошад, ки онро Абдyллош ибни Мукаффаъ аз пашлав1 ба араб1 интикол дода буд. Дар подшошии Хусрави Парвиз ва Шеруя вазъи Эрон нишоят муташаннил ба тасвир омадааст, ки Фирдавй онро окибати зулму шиканлаи шошони замон донистааст:

Зи бечорагон хоста бистадï, Зи нафрат ба руи ту омад бадï (5; 7, 2062).

Аз ин пас дар тасвироти Фирдавс! шошон яке аз паси дигар сарнагун

мешаванд ва навбат ба Яздигурди савум мерасад. Дар аади салтанати у заъфи давлати Сосон'1 равшан аувайдо мегардад. Бино ба ахбори муаррихони кадим аулуми арабао ба Эрон се мараиларо фаро гирифт, ки мараилаи аввал дар соли 634 мелод'1' бо ишголи йираи Ирок, ки таати аимояи Эрон буд, огоз гардид (1; 128-131). Давраи дуюми даргириаои аъробу эрониён ба соли 636 рост омад, ки аарби чааоррузаи Кодисия (деааи берунтар аз Куфа) нахустин ланги комилан расмии байни онао буд. Фирдавс'1 набарди Кодисияро чунин ба калам додааст:

Умар Саъди Ваккосро бо сипоп, Фиристод, то ланг луяд зи шоп. Чу огоп шуд з-он сухан Яздигирд, Зи пар су сипоп андар овард гирд (5; 7, 2274).

Ба мулиби гуфтори Фирдавс'1, Яздигурд дар ивази мусолиааи тарафайн ба Саъд ибни Ваккос пешниаод намуд, ки аз Кодисия то Фуротро ба онао бубахшад, вале арабао инро кабул накарданд:

Аз эшон фиристода омад ба ман, Сухан рафт пар гуна бар анлуман. Ки аз Кодисг то лаби Руди Бор Заминро бубахшем бо шаприёр (5; 7, 22 75).

Ланги Кодисия ва фарломи он дар «Шоанома» ба тарзи зайл бозгу шудааст:

Се руз андар он лойгап ланг буд,

Сари одамг суми аспон бисуд...

Ыазимат гирифтанд эрониён,

Басе номвар кушта шуд дар миён (5; 7, 2284).

Мараилаи севум ва аалкунандаи аарбаои тозиёну эрониён соли 643 дар Нааованд рух дод, ки дар он сарлашкари араб Нуъмон ибни Микрони Мозан'1 кушта гардиду аъроб дар остонаи шикаст карор доштанд, аммо бо роаи аила онао бар сипоаи Эрон галаба карданд. Ниаоят, соли 644 Озарбойлон, солаои 645-46 Исфааону Рай низ ба дасти арабао афтод (4;2,319-320).

Чун Фирдавс'1 ба кисмати Эронро истило сохтани аъроб мерасад, хуни меаанпарастиаш ба луш омада, ба аарорати тамом сухан мекунад. Дар номаи сарлашкари Эрон Рустами Фаррухзод ба бародараш шоир аисси нафрату адоваташро ба линси араб ошкоро баён медорад, ки маааки асосии он акоиди шуубии ин суханвари нотакрор аст. Кисмате аз нома чунин аст:

Чу бо тахт минбар баробар шавад, Ыама ном Бубакру Умар шавад. Табап гардад ин ранлпои дароз, Шавад носазо шопи гарданфароз. На тахту на дайпим бинг, на шапр, Зи ахтар пама тозиёнрост бапр. Бипушанд аз эшон гурупе сиёп,

3u дeбо нunанд аз барu сар кулоп.

На mаxmy на тол на заррша кафш,

На гавnар, на афсар, на бар сар дuрафш.

Б^анлад яKe, дuгарe барxyрад,

Ба додy ба баxшuш касe нангарад...

3u паймон бuгардандy аз ростï,

Гuромïшавад кажжыву костï... (5; 7, 2277).

Фирдавсии Тусиро метавон аз аали тафзили Алам бар Араб хонд, зеро тавассyти мyKобалавy макоисаи арабy алам'1 шоир аамвора аъробро таакир ва эронтенро ситоиш менамояд, ки ин тарлеадиа1 хоси шуубтени асраои VIII-IX 6уд. Чунин тарзи баëн, ки дар ашъори шуу6ияи арабизабон маъмyл буд, бо абëти Фирдава дар назми фора зинда гашт. Шоир дар таакири арабао аамон маъниаоеро ба кор гирифтааст, ки онаоро Башшор ибни Бурд, А6у Нувос ва дигар шyyбигароëни эрош дар ашъори худ зикр карда буданд. Идомаи номаи Рустами Фаррухзод аамин маъниву мазоминро фаро мегирад:

Гар аз чenрашон баркушоям сyxyн, Ыамоно, ku nаргuз наëяд ба бун. Ба д^а чу xyну ба рyx nамчy кор, Ба лоu бара-шон бувад сусмор. Xyрuш дуг доранду нонu лавш, Наxонанд як бар дтар офарш. Сару по тunuвy шмкам гурсша, 3u лома танu xорашон барnана. На афсар, на тавку на заррша кафш, На nангомu пайкор кусу д^афш (5;7, 2280).

Фирдава аз забони Рустами Фаррухзод ояндаи кавмаоро пеш^ намуда, аз омезиши халкиятаои гуногун изаори таассуф мекунад, ки чунин тарзи баëни шоир низ як навъ эътироз ба истилои арабао аст. Абëти мазкур чунин садо медиаанд:

Бадандeш гардад пжар бар падар, Падар nамчyнuн бар тсар чорагар. Шавад бандаu бenyнар ша^жр, Нажоду бyзyргïнаëяд ба кор... 3u Эрону в-аз турк в-аз тозжн, Нажодe пад^ ояд андар мжн. На дenкон, на турку на тозï бувад, Сyxанnо ба кuрдорu боз'ï бувад. Ыама ганлnо зeрu доман нunанд, Бuмuрандy кyшuш ба душман дunанд. Бувад донuшyмандy зоп^ ба ном, Бuкyшад аз ш, то ku ояд ба дом (5;7, 22 78).

Бархе аз донишмандон номаи фавкуззикри сипаасолори эрош Рустами Фаррухзодро аз сохтааои худи Фирдавс! хонда, илова менамоянд,

ки афкори тунду тези шуубия дар баъзе кисматшои он ба хуб! ошкор аст ва гуё ин нома ё кисматшое аз он бар асари максадшои сиёс! падид омада бошад, дар шоле ки ин нома дар «Шошнома»-шои мансури кадим! мавлуд набудааст (2; 98).

Дар шар сурат, новобаста ба он ки ин нома аз сохташои Фирдавсист ё он дар матни «Шошномаи Абумансур!» вулуд дошта, шоир онро ба назм кашида ва дар ин кисмати асар таваллуши Фирдавс! ба шуубия баръало шувайдо аст, зеро у агар майле ба шуубият намедошт, метавонист ин кисматро шазф намояд.

Тасвири набарди миёни Рустами Фаррухзод ва Саъд ибни Ваккос низ аз акоиди шуубии шоир сарчашма гирифтааст. Сарлашкари бебоку диловари эрон! шангоми муролиат ба сипашсолори араб аз масолиби кавми у сухан мекунад, ки аз адовату нафрати гуянда башорат медишад:

Ба назди кг луг паме дастгоп, Барапна сипапбад, барапна сипоп. Ба ноне ту сериву пам гурсина, На пилу на тахту на бору буна. Ба Эрон туро зиндагонг бас аст, Ки толу нигин бапри дигар кас аст (5;7, 2279).

Гуфтори Рустами Фаррухзод ончунон бо лушу хуруш садо медишад, ки фарёди пуркину адовати у дили шар хонандаро тасхир месозад. Чунин тарики ифодаи афкори шууб! таншо хоси сухансароёни бузурги лараёни шуубия дар асршои УШ-1Х буд. Аз байтшои зерин чунин натилагир! кардан мумкин аст:

Зи шири шутур хурдану сусмор,

Арабро ба лое расидаст кор.

Ки мулки Аламшон кунад орзу,

Туфу бод, бар чархи гардун, туфу.

Шуморо ба чашм андарун шарм нест,

Зи ропи хирад мепру озарм нест.

Бад-он чепру в-он зод в-он мепру хуй,

Чунин толу тахт омадат орзуй?! (5;7, 2280).

Нишоят ба яъсу ноумед! сухан кардани Фирдавс! дар боби забти Эрон аз лониби аъроб худ санади катъии эронгароии шоир аст, ки аз абёти зайл шамин маън! бармеояд:

Ки бахти Алам аз Араб тира шуд, Ыама фарри Сосониён хира шуд. Баромад лапонро зи шопон кафиз, Нипон гашт зарру баромад пашиз. Дигаргуна шуд чархи гардонсипепр, Аз озодагон пок бибрид мепр (5;7, 2283).

Дар ин замина бояд изофа намуд, ки Фирдавс! машз аз назари шуубии худ пайваста барои эмин доштани забони порс!-дар! аз олоишоти калимоти араб! саъй карда, бо ин хидмати бузургаш покизагии забони

модариашро таъмин намудааст. Дар саросари «Шоанома»-и безавол микдори ниаоят ками вожааои араб!, ки танао аз руи зарурат аангоми набудани муродифоти форсиашон ба кор рафтаанд, мушоаида мешавад.

йамин тарик, «Шоанома»-и Фирдавс! - кохи бегазанди назми форсу толик, олитарин мазаари аламгаро! ва меаанпараст! дар адабиёти халкаои эрон! буда, аадоф ва омоли ин наазати бузургро дар беатарин шаклу сига дар худ талассум намудааст.

Вожашои калид'к шуубия, «Шоанома», Алам, Фирдавс!, достон, Эронзамин, Сосониён, Яздигурд, Кодисия.

Ключевые слова: шуубизм, «Шахнамэ», аджам, Фирдоуси, поэма, шуубитские мотивы, возрождения Аджама, приверженцы шуубитского движения, сасаниды, Яздигурд, Кодисия. Key words: "Shahname", ajam Firdousi, a poem, motives, revival of Adzham, adherents movements, Jazdigurd, Kodisija.

Пайнавишт:

l^ljjjj . jnl'll J jlj .13_1 .¿¿j^ JUlSll .¿J^ljc. jjjVI ¿jl

.1386 1

.^«^^il ^jl*« j^j jja^ .^jljj I ^mjlljjj^lj .l^j ^j*^* tojlj

.( fTf _.m? 2

(^.j) ^JJJJ '4JJJ*JI ^SSll jb Г A.ILII .^^Vl ^Л1

4

nUll jjl .T jAj^Jl y^l*^ J ^Alll ^JJ^ .UJL OJ ^^ t^^j*^^

. ^91 jlj^^ .7_1 A^UAU; ^talljjl.^ji ji5

Раджабова Мархабо Тухтасуновна,-

кандидат филологических наук, доцент кафедры таджикского и арабского языков ТГУПБП.

Шуубитские мотивы в " Шахнамэ " Абулкасима Фирдоуси

Что такое шуубизм и какое значение имеет это понятие в литературных произведениях средневековых персидско-таджикских поэтов? В статье автор исследует отражение шуубитских мотивов в "Шахнамэ" Фирдоуси и оценивает её как величайшее произведение персидско - таджикской литературы, в наилучшей форме выразившее цели шуубитского движения. Автор характеризует произведение Фирдоуси как итог патриотических усилий приверженцев шуубитского движения в деле возрождения Аджама. На основе цитат из поэмы автор обосновывает свою точку зрения на политические взгляды великого поэта.

Rajabova M. T.

Shuubian motives in A. Firdausy^s " Shahname "

In this article the author investigates the reflection of shuubian motives in Firdausy's " Shahname " and assesses it as a masterpiece of Persian- Tajik literature which in a best form expresses the purposes of shuubian movement. Firdausy's work is characterized as a result of patriotic efforts of adherents of shuubian movement in revival of Adjam.

Негматова Мухбира Мирзоходжаевна,-

соискатель кафедры русского языка ТГУПБП

О ПОСЛОВИЦАХ И ПОГОВОРКАХ

Язык является важнейшим средством человеческого общения, орудием передачи мыслей. Одновременно язык выступает в качестве зеркала национальной культуры и её хранителя.

В таджикском и русском языках, как и в любом другом, важна и интересна национально-культурная семантика, т.е. языковые значения, которые отражают, фиксируют и передают от поколения к поколению особенности природы, общественного устройства, фольклора, художественной литературы, искусства, науки, подробности быта и обычаев этих народов.

Национально-культурная семантика присутствует на всех уровнях языка: и в грамматике, и в синтаксисе, не исключая фонетики. Однако наиболее ярко она проявляется в строевых единицах языка. К числу строевых единиц языка относятся слова, фразеологизмы и языковые афоризмы (пословицы, поговорки и крылатые выражения)[10,3].

Поистине национально-культурная семантика языка - это продукт истории, и чем богаче история народа, тем ярче и содержательнее строевые единицы языка.

Целью моей научно-исследовательской работы является сопоставление и изучение национально-культурной семантики афоризмов в таджикском и русском языках. В первую очередь, нашей задачей является уточнение понятия «афоризм» и его основных компонентов.

Ряд учёных - лингвистов считают, что основными компонентами афоризма являются пословицы, поговорки, крылатые слова, призывы, девизы, лозунги, общественно-научные формулы и естественно-научные формулировки. Другие учёные считают, что афоризм - это изречение, законченная мысль одного, определенного автора.

В данной статье мы будем придерживаться первого мнения и рассматривать строевую единицу языка - языковой афоризм, точнее, её компоненты - пословицы и поговорки. Сравнительное изучение лексико-

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.